Seren Cymru

ymiebimilrnu. Nid ydym ytt, dal ein hunain yn gyfrifol am sjtniadcm ein Gohebwyr

MR. MAURICE A'R DEYSOEFA. MR. GOL..—Gan fy mod wedi cael ar ddeall fod y Parch. E. Roberts yn rhy foneddigaidd i danio ar gadfridog wedi cefnu ar y maes, feallai y caniatewch i mi roddi gair ar un neu ddau o bethau yn dal perthynas a, mi fy hun a'r Pwyll- gor (nid mewn un modd yn perthyn i destun y ddadl), yn y liythyrau diweddar, nid i gynhyrfu dadl bellacb. a'r hyn nid oes.ao ni bydd a fyn- ■wyf. eithr er rhodcli yr eglurhad rheidiol sef, yn fiaenaf, gair ar anhysbysrwydd cyflog y Goruch- wyliwr, yr hyn (o ddirmyg, wrth reswm), aeilw Mr. M. "ty degvnn." Arwydda efe na wyddai yr eglwysi am daliad y Goruchwyliwr. onite na buasent yn tela eu haddewidion, ac iddynt, pan wybuaaant, t.tu.'l usilu: ac felly, mai y degwm oecld achos methiant euliad llawn y cyfraniadau. Y m:18 hyn, yn _yr. >!>«, gyffredinol o hono, yn hollol newydd i nii. Diaaimheu fod rhai wedi achwyn am na yn gweithio am ddim a plie bnaswn wedi £ wneyd hyny, buasai y cyfryw rai yn achwjn am rywbeth wedi hyny ond, fel na byddai y ieuanc nad oeddent er's denf; mlynedd yn cu yn cael eu camarwaia sran Mr. M. xhoddaf gywir y gweithrediadau, y rhai a broiant iiiRi mcl dynton twvllodrus ac anonest oedd y Pwyll^or yr atnf^er hwnw. Fel y nodwyd. cafocld y G-ovuo;v,v ,}liwr ei bennodi yn nerfireu 1862. Gweiuirkidd yn brysur hyd Awst 1853. pryd,' yn Nghaordydd, y cynnaliwyd cyfarfod cyntaf y t:myo; ifwyr a chynnrychiolwyr yr eg- Iwysi. "Yn y Vsvvtlgor cyn y cyfarfod, rhoddodd y Crorucliwyli .vL- ei swydd i fyny i ddwylaw y Pwyllgor, ga-i wTt;nod ei ailbennodi ond gan gyfarfod cy'Q',«'u y tanys?;rifwyr. Hysbysodd i'r cyfarfod ei foJ wedi gwneyd felly, a'i fod wedi gosod yn 1111' y Pwyllgor y swm o yn agos £ 10,000 o addewidioi), gan ddymuno fod i'r cyf- arfod hwmv rorsdi iddo ef yr hyn a ddewisent am ei waith. a pi .-en nodi, rhyw un mwy galluog- ac effeitliiol i'w crphen. Nid oedd y Goruchwyliwr mwy yn ilaw y Pwyllgor, ond yn llaw cyfariod y tanysgnfwyr r cynnrychiolwyr, o ba rai yr oedd rii>Iiyd o dde a gogledd. Yr oedd teler3,u y;- oruchwyliaeth y pryd hyn mor hysbys, feI y j. oedd y Rtori wedi ei thaenu trwy Gymru vod v Gorucirwyliwr yn myned i io-e'nu Y swm o yn un Ivs-mp ar unwaith. Eithr j wedi i'r cyfarfod gael yr addewidion yn rhydd ac am ddim ganddo ef, yn lie eu derbyn felly, a dismisso y Goruchwyliwr digydwybod hwu, darfu i'r cyfarfod hwnw (yn y dirgel, yn y tywyllwch, yn dwylloftrus ¡.w anonest iddynt eu hunain a'r eglwysi. aVe, Mr. M. ?), heb un llais eithriadol, basio y penderfyniad canlynol. Sylwer'hefyd ar y dynion ag oe I<1 a llaw yn hyn-rhai tebyg iawn i fod yn, ao i gadvv ereill yn y tywyllwch sef J. Lewis, Ysw., Caergybi, yn ygadair; J. Palmer, Ysw., yn cynnyg; a Geo. Lewis Hiley, Ysw., yn eilio,—" Fod y cyfarfod hwn yn cymmeradwyo gwaith y Pwyllgor yn sicrhau gwasanaeth y Goruchwyliwr, ac yn mawr lawenhau yn llwydd iant Mr. Jenkins. o ran ei gynlluniau, i gasglu addewidion yr eglwysi, ac yn dymuno arno bar- hau yn ei swydd, nes gorphen yr hyn y mae mor ogoneddus wedi ei ddechreu." O'r dydd hwnw allan, nid oedd y Goruchwyl- iwr na'r degwm o ddewisiad y Pwyllgor, ond o osodiad pennodol y tanysgrifwyr a'rcynnrych- iolwyr. Hefyd, nid oedd y pryd hwn ond rhyw £ 1,100 wedi eu talu o'r addewidion ac os siwir yw yr hyn a ddywed Mr. M., i'r eglwysi attal talu eu haddewidion pan ddeallasant am y deg- wm, pa fodd y daeth i law yn agos i £7,000 ar ol hyn ? Rhyfedd y fath gyssondeb sydd rhwng y ffaith a thystiolaeth Mr. M. a pha fodd y darfu i'r eglwysi barhau i dalu am rhyw bum mlynedd ar ol hyn ? Ond rhaid i mi gael caniatad i ddweyd fy mod wedi synu pa berthynas sydd rhwng yr oil ohyn a phwnc proffesedig Mr. M. yn ei ly-thyrau. Yr oeddwn o hyd yn methu dirnad beth oedd a fynai hyn a chynnaliaeth yr Undeb ond yn ei lythyr canol, dyma beth bach hynod diberthynas etto yn tori allan, sef fod achos un eglwys heb ei osod o flaen y Pwyllgor o gwbl, a rhaid i mi gyfaddef i mi dybied fod y cyfryw eglwys wedi cael rhyw gam oddiar fy Haw, yr hyn nad oedd- wn yn ymwybodol o hono. Gofynais, trwy Mr. Roberts, pa un ydoedd, h.y., yr oeddwn yn golygu cael enw yr eglwys oedd felly wedi cael cam ar fy llaw. Y mae ateb Mr. M.. yn un tra chymmer- iadol, sef ateb trwy ofyn dau ofyniad. Paham na fuasai yn enwi yr eglwys sydd fater iddo ef; nid oes genyf fi un rheswm am beidio ei henwi, sef Blaenycwm, ac ato ef ei hun yr ysgrifenaisy brawddegau a noda. Yr eglurhad yw hwn,- Nid yw y Pwyllgor yn eymmeryd i sylw achosion na bydd yr application yn un rheolaidd. Mae y Pwyllg-or yn gadael i, ac yn dysgwyl fod yr ys- grif'enydd yn edrych fod yr application yn un rheolaidd, ac y maent wedi deisyf drosodd a throsodd na fyddai i'r ysgrifenydd eu bUno a cheisiadau ag y mae efe yn ;/wybod nas gallant, oblegid nad ydynt yn rheolaidd, wneyd sylw o honynt.^ Gweithredu yn ol y trefniad hwn d eiddo y Pwyllgor a wnaethum, fel na. buaswn I yn cael fy meio, na Mr. M. yn casl (ei exposo oblegid tybiwn y dylasai gwr o'i wybodaeth ef fod yn gwybod holl drefniadau y Pwyllgor. Gyda'r llinellau a ddyfyna efe, anfonais iddo y cyfarwyddyd rheidiol i osod y case mewn ffurf rheolaidd ac nid oedd dim ond goleu haul yn fwy eglur i Mr. M. nag afreoleiddiwch yr appli- cation yn ym canys dywed y ffurfien bono, "4. No appli. jioa will be entertained by the. Committee, until the questions are answered." Nid oedd Mr. M. wedi hyd y nod anion am y questions," chwaethach rhoddi ateb iddynt. Pe buasai Mr. M. wedi anfon gair ataf ei fod yn bwriadu anfon am fenthyg, hyd y nod ddiwrnod cyn bod yr amser ar ben (os wyf yn cofio yn iawn, nid wyf yn hollol sicr; wedi cyrhaedd y Cefnmawr y derbyniais ei lythyr), buaswn wedi anfon y "Form of Application" iddo ef gyda phleser, fel i bawb ereill. Os yw efe yn dysgwyl i mi, fel ysgrifenydd. i weithredu yn groes i reol- au y Pwyllgor, gallaf ddweyd y caiff ei Iwyr siomi. Gwyddwn y buaswn yn gwneyd yn feius wrth osod yr achos fel yr oedd gerbron, ac felly, gyda phob caredigrwydd, anfonais y cyfarwyddyd angenrheidiol i Mr. Maurice, Blaenycwm. Ac hyd y nod os bu hyn yn achos o'r holl sylwadau diberthynas yn ei dair ysgrif, nid yw yn edifar genyf wneyd fy nyledswydd. Addawaf, osgwna efe gydffurfio a rheolau y Pwyllgor, na fydd i mi fethu gwneyd fy rhan yn onest taag ato ef a'r eglwys, fel yr wyf hefyd wedi gwneuthur yn y terfynol; ond heb ddyfod yn y dull rheolaidd hwn, na fydded i Mr. M.. na'r eglwys, ddys^wyl sylw ffafriol oddiar law y Pwyllgor; canys y maent yn ddynion, ac nid plantos. Yr eiddoch Mr. Gol., Yn ostyngedig, Muesycwmwr. LL. JENKINS. O. Y.—Gwell i Mr. M. a'i fath adael llonydd i mi, onite tynaf rag-or o ddwfr o'u dannedd canys wedi i ddwy o'i ysgrifau ef ymddangos, cefais gyanyg deg-wm' a banner am gasglu at ddyled un o'n sefydliadau mwyaf parchus.

C YMD EITH AS EH A G-D D AEB 0 DOL G WE IN ID 0 G-ION METHEDIG. AT YDB. PRICE. Caniatewch i mi, fy anwyl frawd, i gTybwy., gair zieti ddau o barthed i Gymdeitha.j Ilhagddavbodol G-wsmidogion Bedyddwyr Oymru a swydd Fynvvy. Teimlais yn llawen iawn wrth weled fod cymmaint o'n brodyr da wedi yrn eMoes, gan gwbl gredu y daw y gweddill yn mlaea yn fuan. Os llwydda y "GymdeitiMs I'ywbeb'h fel y dyla1' achos mor deilwng lwyddo, bydd yn foddioa effeithiol iawn i symud ymaith y gwarth mae yr enwad, yn euwedigy weii.\idog- aeth yn ein plitli. yn llafurio tanoyn bresenol, trwy orfodcyhoeddi enwau ein hen dadau, y rhai fu yn wyr enwog gynt, fel math o feggars ar gy- hoedd gwlad. Oni theimlwn gywilydd wyneb wrth feddwl am hyn ? ond daw y gymdeithas dda yma a math o annibyniaeth barchus i'r hen weinidogion a dreuliasant eu nerth allan yn llwyr am oes o lafur caled, er lleshad llaweroedd, gaa eu gadael wrth eu hunain heb un swllt ar gyfer y gwaethnf heblaw y bydd yn frynnon barhaus o gysur i'r brodyr ieuengach a'u tei^u- oedd, pan eu goddiweddir gan gystudd. Yn awr, mae cael y Gymdeithas hon yn allu effeithiol er cyrhaedd yr amcan mewn golwg, yn gonvedd bellach wrth ddrws y Gymdeithas, yn ol fy meddwl I, neu o leiaf wrth ddrws y gwein- idogion eu hunain. Mae yr eglwysi yn barod, a channOedd o'r gwrandawwyr yn barod, i helpu, dun ond i'r g'weinidogion weled yn dda i symud yn mlaea, a helpu eu hunain. Ond pa fodd y gwneir? Wei, os godddefir, cry- bwy!!a! awgrj'-tn r,,eu ddau yn ostyngedi^ :— xmnreche.- yn egnioi i gael cymmaint ag a | ellir o'r gweinidogion i ymuxo cyn y cym- manfaoedd nesaf. 2. Ymdrecher cael gan bob cymmanf:1 i gym- meryd y mater i fyny o ddifrif, gan roddi ei holl ddylanwad. o du rhai anwyl lesu, sydd a'u nerth yn pallu ar y maes. 3. Bydded i bob cymmanfa fod yn ofalus i ddewis brodyr cymhwy.s—gwyr ag a fyddo yn teimlo yn iawn drostynt eu hunain a'u bro'lyryn eu cystudd a'u henaint; ac aufonei v rhai hyny bob yn ddau (mae rhywbeth yn y pub yn ddau yma yn sicr i chwi, er ennill y nod gyda chenad- wri bwysig), trwy holl eglwys Cymru mor fuan ag y gellir ar ol y cymmanfaoedd. A bydded i'r eenadon hyn gynnal cyfeillach eglwysig rywran o'r dydd. a chwrdd cyhoeddus yn yr hwyr yn mhob lie hyd y gellir. Yn y siyfeill- ach, ceir gosod y Gymdeithas mewn goleu clir gerbron yr eglwys, gan ateb yn barchus unrhyw ofyniad a allai fod ar feddwl neb i'w ofyn, gan nawseiddio meddwl yr eglwys i weithredu gyda phob parodrwydd meddwl yn y rhan yma o'u liafur cariad. Yn yr hwyr, pregethed un brawd oreu y gallo yn fyr, a gosoded y brawd arall yr achos yn glir a theimladwy o flaen y gynnull- eidf'a. gan dderbyn addunedau y pryd hyny, ac y byddid yn dod yno etto yn mhen y chwe mis i dderbyn yr addunedau, ac i ymweled hefyd a rhyw gyfaill neu gyfeillion a allai fod yn yr ai'dal a garai gyfranu at achos da fel hwn. Fy anwyl frawd, a ydyw rhywbeth fel hyn yn beth ymarferol ? Efailai nad yw; ond yr wyf fi yn mrwdfrydedd fy sel dros achos yr hen weinidog tlawd, yn credu yn ddiammheu ei fod yn beth a ellir fod wedi ei wneyd gyda gradd mawr o lwyddiant erbyn blwyddyn i heddyw, os cwyd y Gymdeithas at ei gwailh o ddifrif, ac y bydd ei thrysorfa cyn pen tair blynedd yn werth mil- oedd. Cyfodecl hall Fedyddwyr Cymru fel un gwr er symud y gwarth sydd fel cwmwl pruddglwyfus ar feddyliau ein gweinidogion duwiol yn eu dychryn a'u galar, wrth feddwl myned yn hen. Yr eiddoch, frawd hoff, Gyda chalon gynhes, J. ROBINSON.

AT YSGRIF'ENYDU EISTEDDFOD Y TA BEEN ACL, MAESTEG. SYR,—Gan fod y feirniadaeth ar y testunau a gyfansoddwyd i'r eisteddfod uchod genych chwi, a fyddwch mor garedig a'i hanfon i'r SEREN, neu ryw bapyr arall ? Yr eiddoch, Sec., YMGEISYDD.

AT Y PARCH. W: B. MORGANS, SARON, MAESTEG. SxR,—Yn y cyfarfod a gynnaliwyd yn Maesh teg, mewn perthynas a'r League, dywedascch cic- bod yn rhyfeddu fod dynion cyhoeddus mor anr wybodus ag edrych ar y National Union a', National Education League, fel dau gyfundrefn, gan nad yw y ddau hyn amgea na'r un peth' ac fod y ddau allu hwn wedi dod yr un yn y National Education League. Yr wyf yn rhwvi., o gyfaddef fod yma rywbeth ag sydd yn dywyll iawn i mi ac mewn trefn i giirio y uiwl tew hwn, byddaf ddiolohgar am atebiad i'r gofyniad- au canlynol: 1. Dywedasoch mai eich awdurdod dros ddyw- edyd mai yr un yw y National Union a'r National Education League oedd, geiriau George Dixon, M.P. Yn mna le y mae Mr. Dixon yn dywedyd hyny ? 2. Pa rai ydynt egwyddorion y National Union ? 3. Pa rai ydynt egwyddorion y National Edu- cation League ? 4 Os mai yr un yw y ddau, pa bryd y cym- merodd yr uniad le ac yn mha le y ceir hanes amgylchiadan yr uniad ? .Y 5. Gan fod a ganlyn yn ddyfyniad o un o erth- yglan y National Society, ai yr un peth-syd-i genych chwi mewn golwg gyda y League?: — Ein gwaith yw hyfforddi ein plant yn ixeithiau ein erefydd, yn athrawiaethau ein crefydd. yn nyledswyddau ein crefydd:, yn athi-awm.etiin.u ein crefydd, fel na byddant yn Gristionogion yn unig, eithr yn Eghvysmyv." 4, Dylai plant wybod paham y dylent fod yn Egiwyswyr, ac nid yn Ymneillduwyr." Hynyna ydyw ychydig o brif ysg-eii-iau y oyf- arwyddiadaa sydd i fod fel arweiniad i'r ysgolioa yn ol y National Union. Yn awr, ai yr un peth sydd genych mewn golwg i gyrhaedd ato ya y National Education League ? Ateb i'r uchod a xoddiona lawer. heblaw, Yr eiddoch, yn y tywyllwch. UW OEDD YNO.

AT v: PARCH. B. WILLIAMS, PEMBEE. ANWYL FRAWD,— Teimlwyf yn ddiclchgar i -vhwi at|i eich lythyr dyddorol a:p!iwysig, yr .wn a, ymddaagosodd yn y SEREN ddiweddai. Yr wyf yn hollol yr un fara a, chwithau. -ac y mae y pwyllgor oil yn ddiau o'r un i'arn, fod ylj rhaid cael capel yn y Cros;; Hands, cyn v gel'lii.- dysgwyl am fawr o lewyrch ar yr achos yu v lie. Yr wyf hefyd yTl meddwl mai peth priodol fyddai galw pwyllgor yn nghyd yn fuan i gymiaerya. y pwno i yKbyriaeth. Gai: .fod ein brawd parcim- J. O. Griffiths, wedi ymadaol o'r sir. yrydyin vn awr heb ysgrifenydd, oddieithr fod y bAvvdiipa. Morris, Cwmifor, yu teimlo yu alluog- i ail yrn- aflyd yn y swydd. Ond yr wyf yn ofni fod pro- fecligaethau chwerwon ein ha.wyl frawd" yn ormod i hyny. Nis gatlwn yn ddiau yn rliesym- ol ddysgwyl iddo yn awr wneyd dim fel s.<rif- enydd. Yn awr, beth pe byddech chwi, anwyl frawd, fel senior, yn cymmeryd arnoch y gor- chwyl o alw y pwyllgor yn nghyd, i ddewis ys- grifenydd, ac i gymmeryd i ystyriaeth achos Cross Hands. A pha bryd bynag y cynnelir y pwyllgor, gobeithiaf y bydd eich ieohyd yn can-\ iatau i chwi fod yn bresenol, i roddi i "ni gyu- northwy eich barn a'ch hir brofiad, fel uu sydd wedi bod o wasanaeth mawr yn y gorchwyl o | helaethu terfynau achos ein G-waredwr. Fy • rheswm dros ysgrifenu fel hyn i'r SsiiEN y\>. eich bod wedi appelio ataf fi am alw y pwyllgor. Yr eiddoch. anwyl frawd, yn ifyddion. Llanelli. W. HUGHES. f

PRIODAS-GERDD, I Mr. Lewis Evans, a Miss Marga et iiichards, Sainb Clair, America. I Lewis a Marged dymunaf yn wastad Hir fywyd, a hwnw'n ddedwyddwcli i gycl Nid rhwymyn priodas, ond rh wymyn mawr cariad, A'ch clymo'n ddiysgar tra yma'n y byd Ffurfafen eich bywyd o hyd fo'n ddigwmwl, Ac arnoch haul llwyddiano yn g wenu yn lion, Na thrybled gofidiau un amser eich meddwl, Ond cwpan cysuron orlenwo eich broa. Lluosog blant bychain fo'n chwareu o'ch cwmpas, A phob un yn debyg i'w fam neu i'w dad; A phob rhyw ofidiau fO'11 froi o'u cymdeitbas, Fel byddoch y teulu dedwydda n. y wlad Cyiiawnder o ymborth yn llawn i'w diwallu, .A llawer 'nol hyny yn weddill dros ben, A'r oil gyda'u gilydd yn filwyr i'r lesu, Fel caffout y palmwydd a'r goron uwchben. Ilhan helaeth a gwerthfawr o dir y rrorllewin A fyddo i chwi'n fedddiant yn sicr trwy'choes; Ar ol i chwi farw, eich hil fyddo wedIn Yn cael ei feddiannu heb unrhv Vir air croes Morwynion a gweision o danoch fo'u gweinu, Heb un yn rhyfygu gwneyd i chwi ryw frad; A chwithau bob amser yn esgyn i fyny. Nes dyfod y teulu parchusa 'n y wlad. Ond os trwy dywyllwch a dyfnder trailodau Fydd raid i chwi hwylio, a'r gwyntoedd yn groes, Rhagluniaeth yn gwgu, a chwithau mewn ofnau, Mai prin fydd eich tamaid tra peru eich oes Os dygwydd fel hyny i'ch haul t'yn'd uau gwmwl, A chwithau'n prophwydo drwg adfyd i'ch rhan, Rhyw seren oleu-wawr a lono eich meddwl, Trwy daflu o'ch amgylch oleuni'n mhob man. A bydded i grefydd i lanw eich calon, Cyfeillach yr Iesu a ddeno eich bryd, Byw iddo, ei garu, a'i ddilyn yn ffyddlon, Wrth deithio trwy ddyrus anial weh y byd A phan byddoch farw. a gado'r byd yma, Angylion yn ebrwydd a'ch dygo i'r uef A'ch gwaith yn drag'wyddol fo seiuio hosanna, Am goncwest Calfaria 'n rhoi mawl iddo Ef. Gleien. T. RICHARDS.

RHO UN YN DY BOOED, A R LLALL YN DY BEN. Un boreu fe safai bachgenyn yn syn Mewn dwfn fyfyrdod a phryder, fel hyn,- 'Roedd newydd gael daucant ar ol ei dadcu 'Hunasai yn dawel er's dau ddydd neu dri; Pa beth wneid o houynt oedd orchwyl lied fawr, I'w bwyso, ei fesur, a'i bofi yn awr Er galw pob cyfaill i arfer ei ddawn, Gwaith caled oedd trefnu y ddaucant yn iawn. Ei dad a ddywedai, Dod hwy yn y ~ban.li, Fy machgen, nid ydwyt ti etto ond llanc, A'i fam a ddywedai, Pryu dy hardd a chlyd, I'th dderbyn pan fyddi yu cychwyn dy fyCL;" 'Koedd pob un a'i lwybr, a chyaghor pob un Y doetbar o lawer 'n ei olwg ei hun. Yr olaf yw cynghor ei hen fodryb Gweii, Rho un yn dy boced, a'r Hail yn dy oeu." il,lap, riiai yu rhoi'r cyfaii Rhyw ofal neillduol am dauo bob dydd Rhaid cael pob danteithiou meiuswedd yn llawn, I hulio y byrddau ar foreu a nawn Am win ac am gwrw i'w yfed yr hwyr, Rhai lianciau a dreuliant eu hariaa yu llwyr Gwell lawer na hyny gwneyd arch u,o..uryb Gwen, Rhoi un yn y boced, a r HnlL yn y POd." Mae ereill yu gwar-io ellhelw i gyd MewnymdrechigadwycefjL. a gl\d, Mae'n rhaid cael y brethya uchelaf ei bris, A dilyn y ifasiwn a fynant bob mis Ami hogyn a dreuliodd eu i'r llawr, Gan falchder a rhodres wrth ddilyyi gwyr mawr, Mil callach fa'i iddynt wiieyd arch modryb Gwen, Rhoi un yn y boced, a'r llu-i yu y pan. Rhoi un yn dy boced," fel Had elo ifwrdd, Rhagofn y daw ¡W"en a thledi ;'1..1 cwrdd, Rb.oi'r Hall yn y pea," er ueiaethu y J.<1\¥n, A deall cyfrinion dysgeidiaeth-ya llan-n. Ddyn ieuanc,—'b'ai genyt oad d/wy bunc wrth gefn, Gwna gofio 'i defayddio bob amser mewn trefn A phaid ag annghofio he;i airmodryb Gwen- Rho un yn dy boced, a'r llall'ya dy ben." Clynmeiyn. D. H. JAMES.

ENG-LYNION I I Caersaleo), Addoldy'r Bedyddwyr yn Nghaer- narfoa. (Cydfuddugoi a 1\leigaDt. ") Yn ddiogel a dwfn d'digoii—ceir seiliau Caersalem," Caernarfon I'w newydd dy,—nodded Ion Arose d ar ei weision !■ A'i v/ydrau mae'n hardd edrych,—i seddau Oil sydd yn p,ddara-.vych Sereau yn seirianwycli Waa gwawl ei luseraau gyyefc, j ii deg ar ei bwlpnd gonvyck.—a'i nen, E wnaed gwaith od.'a«thwvcii Mae'r seiri wedi ei wyoii I Adeiladu'n deleidwych. Eia lor gwyn arei gea'ad.—a'r eglwys A aroglo'n wastad Efengyl heb gyfyngiad 'y Yma fo'n "Nghaersalem' fM! Caernarfoa. R. A, LLOYD.

Y nr-o yr aunghydfod rhwrg y meiatri a'r glo- Wv r y y Forest of Dean yn p. Dydd Sadwrn c s nygiodd gloieydd Pdrbnd ac Oakwood godiad o hum punt yn y cant. Uydd Sal diweddut', úiirymwJd gweddiau mewn iimryw ieoedd o addotiad yn fshe'Seld, ar ran fod v!' anhawsder itseriean.ti.-k. ya lnOl oi dd wyn 1 ..endoriymad beddyelsol. Dydd Sadwrn, dygwyddodd ddiad yn y Sr.avA Seisoig rhwng yr agetivr, ■ Eectrs. o Lisbon i in, a liong fawr a eivvi:d y Dholleran. Diaigo id rhai o'r teitnwyr a'r dwylaw drwy iyned 1 ;d bvehii'o, y rnai i fyay, ac a i Dover. Y n)ae>.y ^■ ■'i, 17 a ucrFIL) :n ores 1U ar goH,

Dydd S^d wav <oat.yn ;odd y toddwjr Cen.iwftidd bris yr aloair, Comux.oi. i30s ^i;per!->r s'.ion, 131s.; fine, 132a.; I