Seren Cymru

Cgtmtsfg. .1 yMGE!SWVR AM ATHROFA. YMDDANGOSODD yf ysgrif ganlynol I hityn diweddar o'r Freeman—yo ysgpjj arwciniol, ao niac un O'O brodyr wedi ei throi i'r Gymraeg. Mae yn deilyjrng o sylw ein gweinidogion a'n figlwysi, ac yn neillduol i ymgeiswyr kP4 Atarofa. Dyma yr ysgrif*: ANFON I'R ATHROFA. Mewn arhoiiad diweddar yn un o Stgged Schools Liundain. gofynai offeir- a«, Paham yr neth vr Eunych y sonir JfO dano yn Actau yv Apostolion i'w «ordd ei hun yn llawen ?" Yn barnu j* hollol.wrth ei deitnladan ei hun, mae e i orui, atebai un o'r ysjjolheigion yr? ^Oion, 4< Am fod Phylip wedi gorphea PJgethu iddo, syr." Yr oedd yr Arab tiigon tebyg, o'r farn gyffredia y (r j* Bir am daui gan Edward Irving pan cyijoeddi ei 44 Areithiau." Dywedai _«yr enw pregeth wedi ei gyssylltn yn ■d*a^ol tnewn llawer o feddyliau a oas.lod. Y mae y farn gyffrediu yn F amgylchiad hwn yn ddiamrnheu yn ^tasyniad cylfredin hefyd. Er hyny, y llawer yn ei ddal yn gryf, *ac ar ZpM" y rhai hyny y mae yn gweithredu y r-nwystr ar flordd y "I gweandaw- JSall sy(*(' yR arvva'n i ffydci." Nis fvw;1 symud y rh*gfarn hon drwy J, l0g'wydd ar draut sobrwydd; ond ««U\vri ddysgu oddiwrthi fod yn rhaid i ,e,nidogaeth Iwyddiannus fod yn wein- oga^th rymus a galluog —- yn gosod r». an lieitbiau yr efengyl, a gwersi ^aguddiad, %n y fath fodd fel na aif ^yoior. gysga yn Seion, na blino wrth *icJk arnynt. Y mae y modd i rh.iu y fath weinidogaeth, a'i chynnal 11 tn ei II beglwysi, ynbynciall teilwng o'r ki ofal ac ystyriaeth a aliwn roddi -MC*Y ES R llythyrr I" m ;l\}{:wnllytbyr galloog a gyhooddwyd byllig wythnosau yn ol yq y Fteemaii, •Bin a° y Parch. W. Landels yo cyfeirio $r\ syl^ at nodwedd neillduol yn y ^J 'idwyr mewn perihynas i'r weinid- ^eiu~~eu bo(1 tldivveddar yn edrych at" y swm nag ar syiwed(jL Aiulyg- L?,ei .fart> yQ mhellach, n"ad oedd y 'itoo Pfi°tiol yn cael ei gymmeryd bob an^un y <lyni«n iawn i'n Hatliro- hi^ a dadleuwn y priodoldeb a'rj Vth ydd ° weithrediad mwy unol yn fel y byddai i ymgeiswyr-fyned wy >rawf mwy Uym a Itwyr, ac hefyd jj0,y" R|»el pleidieisiau cortF eangach o y Ha'u ht'glwys neiUduol eu hunain. yn credu fod Mr. Landels | W 1 S°sod allan angen mawr, ac yr cyfeirie at y l>wnc etto gyda'r l4d-Un'a(^ wne,,thur yr hyn a allwn i ^°rd*1°U 6' °lvSia<,au' a rhwyddhau y ^bv' •>' fabwyg-adu ryw gynlluniau w eid(,°ef" Y. drws °yntaf i>r fw v "gaeth sydd eisieu ei wneyd yn ar'' ga',W ya fvvy g«'yJ«adwrus °»d v yn werthfawr yn wastado), %o»"D yT an,Sy'cliiad hwn y mae yn s^aith fwy pwysig yn y cam cyntaf UD cam ,ii!ynol. Y mae )y,derfynn yn h¡wo pwy fy(Jd y Myfyr- "Ytnfn: ^n »vgytnm lint Pwys a phenderfynu yn Sy8^Wy fydd yr Atl,rav'on- Y mae o l,awr 'l ??ae' Atbrofeydd da, ond o 8 gwnWy ° bvvys i ^;yfy^yr:"da, ^hyim* y/wysi anfon dynion an- At} 1W- S y mae .yn anmhosibl r"teydd i Anton dynion cymhwys o«s gaft yr uiv Athrofa drvvy holl wledydd cred allu creadigol. Gall- ant wella y galluoedd a fedd y myfyriwr yn flaenorol. Nis gallant gyfranu yr hyn y mae natur a gras wedi eugwrthod iddo. Y mae Mr. Landels yn dymuno fod y cymmanfaoedd sirol yn pennodi pwyilgor galluog, ac na fyddo i eglwys uniaol anfon dyn ieuanc i'r Athrofa heb iddo yn gyntaf foddloni y mwyafrif o'r pwyilgor hwn, ei fod yn meddu y cym- hwysderau gofynol, naturiol ac ysbrydol, heb gywilyddio, ond yn Aveithiwr da. Vr ydym wedi clywed fod cynllun cyffelyb wedi cael siarad am dano yn un o'n prif drefydd cyn i lythyr Mr. Lan- dels yinddangos. Cynnygiwyd fod yr holl eglwysi yn y dref yn cyduno i heidio gwneyd penderfyniad terfynol i anfonun o'u haelodau i'r weinidogaeth, heb yn gyntaf gael boddlonrwydJ pwyllgoro gynnrychiolwyr, yn gyn nwysedig o weinidogion, a rhai o ddi- aconiaid ac aelodau, y gwahanol eglwysi. Y mae ilaw^r o resymau ffafriol dros y fath weithrediad, a meddvliwn nad oes un wrthddadl bwyslg yn ei erbyn. Y mae genym obaith y byddai mwyhau yr anhawsderau ar y trothwy i rwystro rhai anaddas i mewn, ac nid oes lie i ofni y byddai ym ami, os o gwbl, gadw dynion da allan. Gellir ei ddadieu er budd yr ymgeis- ydd et hun, a gadael o'r neilhiu yr am-, cajiion ysbrydol pwysig yn nglyo Ag ef. Y mae yn un o'r symudiadau mwyaf pwysia i ddyn ieuanc i ymadael a'rgor- C) ehwyJ y mae wedi fei gymhwyso ato. i y I gymmeryd gafael mewn ffalwedigaeth arall i ennill ei fafa beunyddiol. Y mae pawb sydd yo ei gefnogi i-hyn yn cytnrnervd arnynt orchwyl pwysig, Yr hyn a ddylai e-u gwneyd yn ofalus, iawn, au gorfodi i. arfer pob moddion cyr- haeddadwy i chwtlio a ydynt yn ym- ddwyn yn ddoeth. A all gelvn gv/aethaf dyn ddymuno gwaeth sefyllfa iddo na bod yu bregethwr heb feddu yr addas- rwydd priodol at y gwaith. Y mae dyn- ion yn ddiarebol anaddas i farou yn eu hachos eubunait). Y mae y meddyo- ctaf ya galw i niewn ei frawd ymarferoT i'w gytarwyddo, ac nid oes un cyfreitb-' rwr da yn hoffi bod yn ymnynghorydd iddo ei bun. Hyddai yn dda i ddyn ieuanc sydd yn meddwl myned i'r weia- idogaeth i. beidio yniddiried i'w farn ei hun, ond ymofyn am farnereill. Os yn gall, bydd iddo roesawi yr ymchwiliad mwyaf trwyadi ar y dechreu, fel, mur bell ag y byddo hyoy yn bos.bl, iddo fod yo sior ei fod yn iawn cyn ymadael a'i Z5 alwedigaech, a^ thaflii oddiwrtho y gattu presentfl i" barotoi pob petb yn onest yn ngoiwg pob dyo." Bydded iddo ddweyd. "Prefer fy nghymhwysderau > r eitbai; oidegid os nad wyf yn meddu y galluoedd anhebgorol i'r weinidogaeth, 0 C5 bydd y dyn a'rn rh.wystro (pa un a fydd yn meddwl hyny ai peidio) y cyfaill goreu a feddaf. J J Y mae i'w gofio hefyd nad yw eglwys bob amser mor rhydd ag y dylai fod i benderfyriu teilyngdod ymgeisydd am addysg Afhrofaol. Gall fQd yn fab i aelod dylanwadol, neu yn berthynas i'r diacon pai-chusafl. ac nid yw pobl sydd Ag ararnbeuaeth yn ei gylell yn hoffi dweyd eu meddwt yn eglnr, gar, ei fod 6. yn pertbyn i'r teulu duwioi^f, a mwyaf aorhydcddus. y rhai rii cburai dynion caredig glwyfo eu teimladau, acfelly r3 1 y cadwanr. ymaith o'r f;farfod He y pen- derfynir. Nis gallant bleidleisio dros to, ac m wnant siarad na plileidleisio yn ei erbyn. Gall y dyn ieuanc fod yn un -0' galluog a rhagoro], ac wedi bod yn ddef- nyddioi iawn mewn llawer fFordd. Ei unig wendid yw meddwl ygatt bregethu. Y mae dynion galtoog iawn mewn un peth yn amt yn gwneyd y camsyniad o feddwl eu bod yn allu Ig mewn peth arall. Twyllodd Hogarth ei bun am flynyddau ei fod wedi ei wneyd i fod yn *rluniwr ardebau. Felly y mae ein hytngeisydd ninnau, yn meddwl fod yn rhaid iddo ef fod yn weioidog; ac y mae ei gyd-aelodau, yn gwybod am ei ragor- iaethau, yn meddu gormod ogariau. neu rhy fach o wroldeb, i'w wrthwynebu yn •benderfvnol yn ei gamsyniad. Y maent yn plerdleisio dros iddo gael myned i'r Athrofa,gyda rhyw rasobaitb y bydd i'r Athrofa gyfranu yr hyn y maent yn sicr et fodynddiffygiol ynlido. Gwyddom C, y fod hyn oil yn arddangos gwendid.acna ddylai aelodau egiwysig fod yn wan. Er hyny, felly y maent, a galleni nodi engh- reifftiau lie y mae dynion anaddas wedi myned frweinidogaeth drwy y gwen- r3 didau hyn, er annghysur yr ymgeisydfl ei hun yn y diwedd, ac anfantais mawr i eglwysi. Ynmhob amgylchiad o'r fath, pa faint gwell fyddai pe bai y pwys o henderfynu yn gorphwys ar gorff eang. ach, a r dcjyledswydd boenus o ddwevd "Na" yndisgyn ar ereill hehlaw cyf- eillion agos, a chydaelodau yr ymgeisydd ei hun. Byddai yn waredigaeth i lawer eglwys pe baenfe.drwy reol, neu arfeiiad, yn gallu dweyd wrth yr ymgeisydd gweinidogaethol, Nis gallwn bender- fyou ein hunain; rhaid i chwi fyned 6 flaen y pwyilgor cyffredinoL" Y mae wedi dygwydd weithiau fod rh)w ymgnawdoliad o hunanoldeb wedi gwthio yu mlaen ei hawliau i fvned i'r Athrofa, ac wedi cact ei rwystro yn effeithiol gIlD y gweinidog. Gwell 'fuasai i'r gweinidog adael i'r Hanc ucheigeisioL fyned, oblegifty mae wedi aros gartref i Z5 t, fod yn ddrain yn ei gnawd, ac yn ei ysbryd hefyd. Ymae. yn anbawdd ganddo faddeu i'r dyn a ddaetb rhyng- ddo.a'i freuddivydion am y pethau mviWr. a amcanai fod. Pa faint hawddach fyddaiigortf eangach o gynnrychiolwyr 0 y y i ymddwyn at achosion o'r fath ? Paham y gadewir gwaitn mor annghydnaws i ivemidog yn bersonol, IMSU i eglwys unigol ? ° Y mae yn perthyn i'n trefn fod yr eg- lwys yn gorphen bod yn atebol i radciau mawr ar ol anfon dyn ieuanc i'r Athrofa. Y mae arian yr Athrofa yn ei gynnal tra tyddo yno, ac ar ol gorphen ei efryd- laeth, mae yn rhaid iddo wneyd y goreu dros to ei hnn i chwiiio am le T wasan- aethu, Ychydig o ofal a gymmerir yn gyltredin gan yr eglwysarn dano tra yn yr Athrota, a llai odraiferth a gymmerir yH e. sefydliad. Nid yw hyn yn un cymborth i gymmeryd y ifofai a'r pwyll dyiadwy wrtu benderfynu ar y cvntaf, t/nd yn hvtrach yn brofedigaeth Vr tu ararll. ^Byddai pobl yn fwy gofalus wrth benderfynu y cai A. B. bregethu pe byddai raid iddynt ymofyn am bwlpid iddo 1 bregethu, a deadell i'w porthi. Gallwn fod yn sicr fod awdiirdodau y Gynghorfa W esleyaiddyn fwy pwyllog wrth ollwng dyn i'w gweinidogaeth reomidd, am yr ystyriaetb fod yn rhaid iddvnt gael eglwys a chyflog iddo, Nis gall y fath sefyllfa ar bethau todoti yn t) y ein piitil ni, ac o ganlyni&d dylem fod yn benderfyn.il i gymmeryd mwv o ofal, a gwfieuthur daethach p nderfyniarlau. Tebyg yvv y cyfyd rhai y waedd o an- nibyoiaetb yr eglwysf, ac y byddai yr nyn a ddadieusn yn gam 4'r annibyn -¥- -¥- 11111 I iaetb hwnw. Pan y mat* eghvys yn dewis gweinidog, neu yn trefnu cynllun eu gwasanaeth cyhoeddus, y mae yn I gweithredu yn hollol drosto ei hun, a gall yn ddoeth a chyfreithlon weithreda wrthi ei hun. Ond pan y mae eglwys yn penderfynu fod y dyn ieuanc hwn, neu arall, i fod yn bregethwr, 0111 yw yn gweithredu cymmaint drosti ei bun a thros yr holl enwad. Fel rheol gvffredin, yr eglwys sydd yo allfondyn i'r coleg yw y mwyaf ah- ohebyg i'w gymmeryd ynweinidog. Pan tydd eglwys yn gwneyd penderfyniad o'r hwn y mae ereill yn gyfranog o'r can- lyniadau i gymmaint graddan, ooi fyddai yn dda iddynt ymgynghori ag ereill, mor bell, ag yo bosibi ? Yn sicr, y mae hwn yn achos y gall gweithrediad an- nibynol roddi lie yn fanteisiol a chvf- reithlawn i weilhrediad unol a chylfred- inol. Ni fydd y gweithrediad unol hwn yn llai gwerthfawr am fod y cwmrych- iolwyr yn perthyn i eglwysi bychain, yn gystal ag i rai mawrion. Bydd fiobdosran yn gweithredu fel cyweirydd a chyflen- wydd i'r Hall. Bydd aelodau yr eglwysi mawr yn tueddu i osod o'r nedldu yrhat na ddaw i fyny mewn PWYSclU a gaHuII oe dd- A'u gweinidog hwy. Yn hyn, rhwvstrir>i)wy gan ereill yn meddu safon wahauol i'w barn. Byddwn yn debyg o ddychwelyd at y pwnc hwn etto. Yo y cyfamser, dymunwn yn barchus a thaer i wasgu yr ystyriaeth o hyn ar yr eglwysi. Beth sydd yn fwy pwysisr na phenderfynu pwy a â allan yo wemidog. ion ac athrawon p". Dylem ymdreohu am ystyriaeth unol yn y mater. Mewn llaaws o gynghorwyr y mae diogel web." Aberdar- R. ï