Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Advertising
NEUADD DDIRWESTOL, ABERDAR. «Y GLOWR A' I BERYGLON." TRADDODIR DARL1TH ar y testun uchod JL yma nos LUN, Medi 25ain, 1865, gan DR. PRICE. Cymmerir y gadair am 7 o'r gloch, gan, DAVID DAVIS, Ysw., Maesyffynnon. iTocynau-Swilt yr un. fjp" Yr holl elw i Weithiwr a gafodd ei anafu yn Ngwaith Glo y Gadlys. Dymunir cydweithrediad y Glowyr fi'r aiiacau mewn golwg. BARDDONIAETH TELYNOG. Yn awr yn barod i'r Wasg., ac a gyhoeddir yn fuan, HOLL, Gyfansoddiadau Barddonol y diweddar D .I a-wenydd ieuanc, TELYNOG. Cyhoeddir y gwaith yn un gyfrol, gwedi ei rhwymo yn hardd mewii Ilian, gyda darlun cywir o'r awdwr, pris 2s. 6ch. Bwriedir gosod rhes o tnwan y tanysgrifwyr ar ddi- wedd v llyfr am hyny, dymunir ar bawb It. fwnadant ei dderbyn anfon eu henwau ar unwaith i Dafydd Morcanwc, 6, Alma Terrace, Merthyr Howel Wil- liams, Pant y Gerdinen, Aberdar neu i Swyddfa y (rwlttdg*rwr. Pwy bynag a ddospartho chwech, gan ofalu am y tal, a gaifl y seithfed am ei lafur. Yr elw arferol i Lyfrwerthwyr. BETHANIA, CASTELLNEDD. BYDDED hysbys y cynnelir Eisteddfod Fawreddog, 1) mewn cyssylltiad a'r capel uchod, DYDU NADOLIG, IS65. Y BRIF ANTHEM. I'r c6r o"r un gynnulleidfa, ddim dan 40 mewn rhif, a gano yn oreu "The Missionary Requiem of the Rev. John Williams," Music by John King, ar y g«i™w 0 waith j Parch. B. Evans, Trist alar »ydd, &c. Gwobr, ^10. 1r ail orea, X4. Rhoddir caniatad i'r c6rau i ddewis arweinydd. Beirniaid.-Y Gerddoriaeth, &c. — Eos Rhondda. Y Traethawd, y Farddoniaeth, a'r Adroddiadau, &c. -y Parch. J. Rowlands, Cwmafon. Gellir cael cyfres gweddill o'r testunau ond danfon dau stamp i'r Ysgrifenydd,— T. W. JONSS. 2, Henry-street, Neath. I GADLYS ABERDAR. ~n"V"n~n ZLsT-A-DOXilO, 1865. BYDD i Eglwys a Chynnulleidfa y Gadlys iTYIllial GflL DE FA WEED D 0 G! Dydd Llun, Rhagfyr 25, 1865. Dymuna yr eglwys a'i gwemidog am nawdd a «hydymdeimlad, cynnorthwy a chydweithrediad eglwysi a chorau cynnulleidfeol y Bedyddwyr drwy yr ardal ar ddydd ei gyl. SW Yn gymmaint ag na ddaeth Rhagdrefn y Cwrdd Misol allan mewn pryd i'r eglwys gynnal y wledd yn Awst eleni, bydd iddi gymmeryd lie y tro hwn dydd Nudolig; yna yn oltcynllun y Cwrdd Misol. AT EIN GOHEBWYR, &c. Kin DERBYNIADAu.(oan ,Cynon-Capt. Williams -loan-Heri Veiliwr Parch. Evan Thomas- Crydd o Aberaman—David Williams Jestyn- Samuel Job-R. :Rees Nennius Parch. J. E. Jones, A.C.—William Reynolds-Ll. Jenkins- W. M. Jones—Shon o'r lad — Parch. Samuel Williams-Parch. J. H. Millard, A.M. Llew Dyfed. Ø" Mae genym amryw draethodau da yn aros yn y Swyddfa. Hyderwn yn y man i wneyd cyfiawnder a'r oil o honynt.. 1. IOAN CYNON.-Byddai yn resyn i ddynoethi ffolineb y fath nifer o bobl yn Merthyr, a golygu fod yr hanes a roddwch yn wir; ond gwyddoch ein bod ni wedi cael ein blino a chwedleuon gau o Ferthyr, felly yr ydym yn. dra hwyrfrydig i gyhoeddi unrhyw beth ddaw oddiyna heb sicrwydd diymwad o'i wir- ionedd. CAPT. THOMAS WILLIAMS.—Yr ydym yn ateb 1. Fod hawl gan swyddogion y plwyf i godi treth y tlawd ar y ty by w sydd yn ymyl y capel, ond nid ar y capel ei hun. 2. Am y degwm, mae yn ymddi- bynu ar delerau gwerthiad y tir. Y tebygolrwydd yw, fod hawl i godi y degwm ar y darn tir yn ol y pris a delir am y gweddill o'r fferm ar ba un y mae yn seiyll ond anaml iawn y bydd trachwant y deg- ymwyr yn myned mor bell a hyn. HEN DEILIWR.-Nid yw yr Hen Bacman yn werth v sylw ? delwch iddo. MR. SPURGEON YN NGIIASNEWYDD.-Mae y rhan fwyaf on daillen wyr erbyn hyn yn gwybod am ddy- fodiad y gwr enwog hwn i ymweled a Chasnewydd. Mae ein cyfeillion yno wedi gwneyd pob darpanaeth er rhwyddhau y ffordd i ddyeithnaid i ymweled a r lIe o wahanol fanau. Bydded i'r rhai a iwnadant fyned yno ddarllen llythyr Mr. Thomas yn y rhifyn presenol, ac edrych yr hysbysiadau. DA VID WILLIAMS.—Yr ydych o dan y nod gyda golwg ar y swm a gafwyd i'r Undeb. Costiodd i in lawer iawn o draul, amser, a thrafferth, a r oil am ddim ond yr oeddem yn credu ein bod yn gwneyd daioni. Byddai yr hanes yn ddyddorol iawn i chwi, ond y mae y mater yn rhy bersonol i ni wneyd syhv o hono yn y SEREN. Dichon y daw yr hanes allan ar ryw adeg ddytodol. WILLIAM REYNOLDS, Pittston, America. Yr ydycb chwi wedi cael eich cam-hyfforddi. Ni dder- byniasom ni lythyr o fath yn y byd am danoch chwi. N-' wyddom ddim am danoch, ond yr hyn a wyddom trwy y llytryn bychan hwnw a gyhoeddwyd er yll amser yn ol, yn rhoddi hanes y ddadl ar ol Cym- manfa Ashland. EWYLLYS.— Daeth ewyllys I'n Haw boreu dydd Sadwrn. Medi 16, heb un llythyr na gair gyda hi. Danfoned y perchen ei gyfarwyddyd, a stamp, a chaiff hi yn ol gyda nodiad neu ddau ar ei chyn- ■AGP CATHAU.—Mae yn dda genym ni ddeall fod pobl Y stalyfera wedi adnabod eu hunain a il cym- mydogion yn Nghynnadledd y Cathau ond gresyn genym feadwl eu bod yn credu mai Adolphus yw awdwr yr ysgrif ar y Cathau. Yr ydym ni yn rhoddi ein gair i bawb sydd yn teimlo dyddordeb yn y Cathau, na wyddai Adolphus ddim am yr ysgrif cyn ei gweled yn argraffedii, oe gwelodd hi hefyd. "OweIl i'r bobl hyn ofalu am eu materion eu hunain, a gadael eu cymmydogion yn llonydd. ac yna ni g: bydd eisieu i'r Cathau gynnal Cymmanfa etto. Y DRYSOBFA.—A gawn ni daer ddymuno sylw ein holl ddarllenwyr at Fynegydd y Drysorfa yn ein rhifyn presenol. O am ilwyddyn o gyd-ymdrech, ac yna byddwn wedi gwneyd gorchestwaith yn y Jlwybr hwn, ae wedi hyny yn barod i wneyd daioni mawr mewn ffyrdd ereill. "LLEW Dypjci)," Merthyr, a hysbysa 11 Llew Dyfed, Cwmafon, mai efe, sef y Llew o Ferthyr, bia yr enw Llew Dy<ed er's deng mlynedd. UN o'R YSGOL STJL.—Dienw, ac felly, fel llawer o'i > frodyr, i'r fasged. CENADIAETH AETREFOI SWYDD FYNWV.— Dygwyddodd gwall yn y SEBEN ddiweddaf, drwy osod tanysgrifwyr o £ b ac uchod"—5s. ddylai fod; AT EIN GOHEBWYR AWENYDDOL. DANI SHION -Nid ydym ni yn proffesa bod yn ddi- gon galluog i ymwneyd a. Dychymmygion," &c.; felly, yr ydym yn cadw ein dwylaw yn lan oddi- wrthynt. JOSEPH HUGHES, Sen., Llandudno.—Diolch yn fawr i chwi. GOMER DÐU. Mewn hyder yn Mharadwys"- dim cynghanedd- CREIDIOL.— Y mae y cyfa:ll hwn wedi aufon i ni gan fach dlos, yn nghyd a'r bygythiad canlynol, os na chaiff ymddangos:— Terfysgu, tori y fasged-a wnaf, Os yno caf fyned Y gwr, rbowch ddrws agored I fy nghan, mae'n gan o ged-" Gwarchod pawb! bellach yn ddiau bydd yn rhaid i ni gael y I,fagged fawr" wedi ei gwneuthur o faen neu haiarn. Y mae y gan yn y Swyddfa rhag ofn Creidiol. DIDYMTJS H YDRKP.—Er fod eich pennillion yn fudd- ugol mewn cyfarfod llenyddol, «tto, nid ydynt yn ddigon da i ni. JOHN R. Bo WEN.—Nid ydych chwithau i fyny i'n safon. AMANDER.—Y mae eich croen <chwi, frawd, yn o deneu. Pa un aichwi ai rhywun arall oedd awdwr y llinellau yr ysgrifenwch atom 0'\1 plegid. Aman- der oedd yr enw wrthynt, ac nid oes genym ni etto i'w ddywedyd am danynt, ond Owl am wendid Amander." ERYR BR YN AMAH.—Y r ydym yn parcbu eich teim- lad, ond nid ydyw eich can yn deilwng. B. S. T.-Brithyll Morlais Didymus-Creidiol- loan Morganwg-Ioan Ddu-Spinther—Myrddinfab -,Brwynog-J, Morgans—R. M. Hevin-Didymus .( Dowlais)-yn y Swyddfa. "SEREN CYMRU." W Danfoner pob hanesion Crefyddol a Chymdeith- asol, arcbebion a thaliadau, at y Cyhoeddwr,— Mr. W. Morgan Evans, Seren Cymru Office, Carmarthen. tggf Y Traethodau, Gohebiaethau, Gofyniadau, a Llyfrau i'w hadolygu, &c., at-Rev. T. Price, MJl., Ph.D., Aberdare. ifig- Y Farddoniaeth, Rev. J. Rhys Morgan (Lleurwg), Llanelly, Carmarthenshire. PaIs SEREN CYMRU i dderbynwyr a dalant am dani wrth ei derbyn, neu a dalant cyn pen wythnos ar ol i'r chwarter ddyfod yn ddyledus, yw Is. Ie. y chwarter, neu Is. 3c. os na wneir hyny. TEIMLIR yn ddiolchgari'n dosparthwyr am gael nifer y derbynwyr yn 4, 8, 12, &c., er arbed postage. Nis gellir caniatau y postage pan fyddo y nifer dan bedwar. .A-IMISIEIE, T-A-XITJ- Dymunir hysbysu fod y biliau am y chwarter sydd yn awr ar ben yn cael eu hanfon gyda'r syp ynau yr wythnos hon. Teimlir yn ddiolchgar i'r Derbynwyr am dalu i'r Dosparthwyr, fel y gallont hwy ateb eiu gofynion. Cydnabyddir yr oil yn y SEREN.
DYFODIAD Y PARCH. J. EDRED…
DYFODIAD Y PARCH. J. EDRED JONES, A.M., I G YMRU. CYN y bydd i'r Uinellau. hyn gyrhaedd y darllenydd, ni a hyderwn y bydd ein han- wyl frawd J on's wedi glanio yn mro ei enedigaeth; a dymunem o'n calon iddo dderbyniad croesawus i'w hen wlad. Nis gallwn wneyd yn well i hyrwyddo neges bwysig ein brawd na chyhoeddi y llythyron a'r nodiadau canlynol. Y cyntaf oddiwrth Mr. Jones ei hun, yr hwn sydd fel y canlyn :— Utica, N. Y., Awst 30, 1865. Dr. T. Price, Aberdar, Fy anwyl frawd,-Chwi ddeallwch oddi- wrth y scraps amgauedig, fy mod i ymweled a'r hen wlad; i ymweled a hi yn ngwasan. aeth yr Undeb Beiblaidd Americanaidd, er lies ein caethion rhyddedig. Byddaf i ym- weled a Chymru, Lloegr, ac Ysgotland. Chwi welwch fod fy mission y mwyaf bendig- edig a gobeithiol o holl amcanion y dydd. Byddaf yn cychwyn o New York gyda'r agerlong Persia (Cunard line), dydd Mer- cher nesaf, Medi 6. Yn fuan ar ol fy nglaniad yn Liverpool, douaf i'ch gweled, gan obeithio a chredu y gwna'r Dr. Price yr oil a all-ac y mae hyny yn llawer dros fy neges bwysig, pe na wnelai fawr dros y person etto credwyf na ddiystyra hwnw, tra y mae yn represents gwaith a Chymdeithas mor ogoneddus. Y mae y Gymdeithas wedi bod ynfy anon- yddu am yn agos i dair blynedd, o eisieu fy ngwasanaeth; a'r misoedd diweddaf, bu y swyddogion yn daer iawn; a chredais o'r diwedd mai llais Rhagluniaeth oedd i mi fyned. Felly llwyr ymddattodaia oddiwrth y weinidogaeth, gan gyftwyno fy hun yn gorff a meddwl i wasanaeth yr Undeb a'r Negro druan. Cawn ragor o ymgom felus, os gwel Duw vn dda i mi gael tirio yn iach a dianaf. Hyd hyny, ffarwel, fy mrawd anwyl. Yr eiddoch yn frysiog, J. EDBED JONES. Dyma nodiad bychan a dorwyd allan o'r Utica Telegraph We regret to announce the departure from our city of one of its clergy, Rev. J. Edred Jones, of the Welsh Baptist church, who sails for Europe in the Persia on Wednesday next. He goes out for the American Bible Union, to work in England, Scotland, and Wales, for the Freedmen of the United States. M,f..Jones has held high rank among the clergy of Utica, and we again say we regret his departure. We hope he will meet with that success which the importance of the object for which he is to labour deserves. Yma etto cawn ddarn bychan a gym- merwyd o'r Utica Observer:- Rev. J. Edred Jones, late pastor of the Welsh Baptist Church of this city, has been appointed Agent of the American Bible Un- ion Society. Mr. Jones is to advocate the claims of this Society in England. He is to sail for Liverpool on Wednesday, September 6, in the steamship Persia. Mr. Jones has a wide circle of friends in this city, who will feel deeply interested in his welfare. Ac yn ddiweddaf oil, dyma anerchiad caredig oddiwrth dri o'n gweinidogion da ni, ag ydynt wedi bod am dymhor yn cyd- lafurio a Mr. Jones :— AT EGLWYSI A GWEINIDOGION Y BEDYDDWYR YN NGHYMRU. Anwyl frodyr,—Deisyfwn anfon hyn o an- erchiad atoch drwy y Drych. Mae y Parch. J. Edred Jones, A. ML, yn bresenol ar ymad- ael & ni yn America dros ryw dymhor, a Bwrdd yr Undeb Beiblaidd wedi gosod arno i ymweled a. chwi yn achos y Beibl, yn nghyd a. chasglu arian i'r dyben neillduol o roddi Gair DllW yn bur i'r miliynau hyny sydd yn bresenol yn ein gwlad, wedi cael tori oddi am danynt iau caethiwed, ac ydynt yn bre. sonol yn bobl ryddion, ond y maent o hyd dan lawer o anfanteision trvmion. Mac pob peth ya dweyd wrthym am fod yn effro, a chodi AT ein gwaith-e" i gydweithio yna ac yma/' gan gydweddio yn daer ar i Dduw lwyddo yrr.dreehion ein hanwyl frawd Jones yn yr amcan bendigedig hwn. Nid ychydig ydyw ein colled ni ei fod yn myned o'n plith. Bydd yma fwlch mawr yn ei absenoldeb- mor fawr, fel mai braidd y gallwn obeithio ei weled wedi ei lanw yn ein hoes. Mae wedi bod yma er ys dros wyth mlynedd, ac wedi cadw ei le fel dyn, Cristion, a gweinidog yr efengyl mewn modd ardderchog, fel y mae wedi ennill iddo ei hun gyfeillion lawer. Ond etto, gan ei fod yn dyfod yna ar neges mor bwysig a gwir anrhydeddus, yr ydym yn dywedyd Duw yn rhwydd" wrtho. Bydd- weh garedig wrtho, a thyner o hono, a gofal- weh am ei ddychwelyd yn ol i ni etto gyda moddion a gallu i roddi miloedd o Feiblau i'r rhai fu gynt yn gaethion, ond ydynt yn awr wedi eu rhyddbau, ac yn fawr eu hawyddam gyfranogi o Fara y Bywyd. Maent yn awr yn wasgaredigadiymgeledd ar hyd Talaethau Deheuol yr Undeb Americanaidd. Nid oes yma ond tri gweinidog gyda y Cymry yn mysg ein henwad ni am rai can- noedd o filltiroedd a chyda hyfrydwch y rhoddwn ein henwau wrth yr ychydig lin- ellau hyn fel tystiolaeth a dymuniad atoch. Yr eiddooh yn ostyngedig a ffyddlawn, AMBROSE H. WILLIAMS, Remsen, EDWARD HUMPHREYS, Steuben, OWEN F. PAPRY-, Bordwell. Awst 28, 1865. Gallwn ninnau ddywedyd fod ein go- hebiaeth helaeth a llawer o oreuon eglwysi yn America yn ein galluogi ni i endorso y ganmoliaeth uchel hyn i'n brawd anwyl. Bydded iddo gael ei dderbyn er ei fwyn ei hun, ac er mwyn y gwaith pwysig ag y mae wedi dyfod yma o'i herwydd. PRIODWYD,— Medi 9, yn Soar, Ystalyfera, gan y Parch. C. Williams, yn ngvvydd Mr. It. Lewis, y cofrestrydd, Mr. William Lewis a Miss Jennett Price, y ddau o'r lie hwn. BU FARW,- Medi 7, ar ol hir gystudd, Anne Morris, merch y diweddar Mr. James Morris, dilledydd, Llysyfran, swydd Benfro. Medi 3, yn 52 mlwydd oed, Thomas Powell, Blaen- afon, yr hwn a fu yn aelod ffyddlawn ac yn ddiacon gyda y Bedyddwyr yn Horeb am lawer o flwyddi. Am y 6fed o'r un mis, ymgynnullodd tyrfa luosog er talu y gymmwynas olaf i'w lwch. Gadawodd wraig a thri o blant a lluaws o berthynasan i alaru ar ei ol. Mai 26, yn Cwmbwrla, Pa, America, yn 03 oed, Evan Powell, gynt o Benycae, sir Fynwy. Clad i- wyd ef yn nghladdfa y Bedyddwyr yn Belmont. Mai 31, yn Pottsville, America, yn 64 oed, Sarah Llewelyn, gweddw y diweddar Edward Llewelyn. Yr oedd yn enedigol o Graigyrallt, ger Caerffili, sir Forganwg. Claddwyd hi yn nghladdfa y Bedydd- wyr yn y lie, yn yr un bedd a'i phriod. Meh. 13, yn Ashland, Pa., America, Mrs. Margare Morgan, yn 94 oed. Ganwyd hi yn Llywel, yn agos i Drecastell, swydd Frycheiniog. Gorph. 1, yn Carbondale, America, yn 77 mlwydd; oed, Griffith Thomas.; Ganwyd ef yn Mhenrhyw, Llangadog, sir Gaerfyrddin. Ymunodd a'r Bedydd- wyr yn y lie hwn, a bu yn aelod fiyddlawn hyd al farwolaeth. Gorph. 5, yn Providence, Pa., America, Sarah, Jones, merch i Thomas ac Eleanor Jones, o Beny- daren, Morganwg, yn 31 oed. Bedyddiwyd hi ar broffes o'i ffydd yn yr Arglwydd Iesu Grist gan y di- weddar Barch. W. R. Davies, Dowlais ac yraddyg- odd yn deilwng o'i phroffes hyd derfyn oes. Gadaw- odd berthynasau a chyfeillion lu i alaru ar ei hoi.
NEWYDDION DIWEDDARAF.;
NEWYDDION DIWEDDARAF. Efrog Newydd, Medi 9. Y mae y dyfyniad canlynol o anerchiad cyhoeddedig y Frawdoliaeth Feniaidd yn.. Springfield, Illinois, at bob! yr Unol Dal» eithiau :— Y mae ein brodyr gartref yn ymbarotoi. mewn modd rhagorach na. neb pobl orthrym- edig y darllenasom am danynt. Y mae dyddiad y llywodraeth ddarbodol wedi ei bennodi; ac y mae byddin o 200,000 o w wedi cymmeryd eu llw i bleidio y swyddog- ion, Americaniaid a Gwyddelod, y rhai ydynt wedi enwogi eu hunain yn eich gwasanaeth. Y maent yn symud yn araf i gymmeryd rheolaeth yr Iwerddon, yr hyn a gymmer 18" yn fuan-yn fwy buan nag y mae neb o hon- och yn gredu. Yr oll ag sydd yn eisieu arnynt yn awr, er eu galluogi i gwrdd a'r gelyn ar dir cyfar- tal, yw arfau y mae eisieu swm fawr o arian,, ao yr ydym yn ddibetrus yn appelio atoch chwi am gymhorth." DAL RHAGOR YN YR IWERDDON. Cork, Dydd Mawrth. Cafodd dyn o'r enw Crowley, yr hwn a ddaliwydyn agos iKinsale, ei ddwyn gerbron yr ynadon boreu heddyw: gohiriwyd ei achos, Ar diriad yr holl agerlongau o America yn Queenstown, chwilir holl eiddo y mordeith- wyr am arfau neu bapyrau bradwrus, Y mae tua 40 o bobl wedi eu dal yn Dublin. ar ddrwgdybiaeth.
,aUtiou at,tfDt --,:
,aUtiou at,tfDt TONGWYNLAS. Medi 16eg, cynnaliwyd cyngherdd yn Bethesda, capel yr Annibynwyr, gany Cambro-American Quartett Company." Cymmerwyd y gadair gan y Parch. W. Jones, o'r Ton. Wedi anerchiad byr, galwodd ar y cSr at ei waith, a chanwyd amryw ddarnau yn Gymraeg a Saesneg. Yr oedd y canu yn (Ida ragor.,1. Cafodd y rhan fwyaf o'r darnau eu. hencoro. Yr oedd Mr. Joseph Parry (Pencerdd America), yn chwareu yr Harmonium. Yr ydym yn deall ei fod yn bwriadu rhoddi amryw gyngherddau yn ydeheudir cyn dychwelyd yn ol i America.-GOHEBYDD. ATHROFA TREFECCA.—Y mae yn wybodus i lawer o ddarllenwyr SEREN CYMRU i Athrofa y Methodistiaid yn Nhrefecca gael ei chau tua thair blynedd yn ol, mewn canlyniad i resignation y Parch. D. Charles, B.A. Teim- lai llawer yn bryderus o herwydd yr amgylch- iad ond o'r diwedd, trefnwyd pethau er ail- agor yr Athrofa. Dewisviyd y Parch. W. Howells, Llynlleifiad, yn Athraw Duwinyddol j a'r Parch. J. H. Jones, M.A., Ph.D., yn Athraw Clasurol. Cynnaliwyd y cyfarfodydd agoriadol ar ddydd Mawrtb, y 12fed o'r mis hwn, pan y cymmerwyd rhan yn y cyfarfodydd gan y Parchn. E. Mathews, Canton; T. Phil- lips, Henffordd; D. Howells, ac ereill. TREFORRIB.-N os Sadwrn, Medi 9fed, cyn- naliwyd cyngherdd yn nghapel yr Annibyn- wyr, Libanus, Treforris, gyda'r amcan deu- blyg o gyflwyno tysteb i Miss Hughes (Mor- fudd Glan Tawe) ar ei mynediad i Lundain, ac anerchiad i'r Parch. E, Evans, y gweini- idog, ar ei ymadawiad i weinidogaethu i Gaernarfon. Yr oedd y capel yn orlawn ar yr achlysur, ac yr oedd prif ddynion Tre- forris a'r gymmydogaeth yno. Cyflwynwyd. y dysteb i Miss Hughes gan y Parch. E. Evans; a'r anerchiad i Mr. Evans gan J. Rees, Ysw., un o'r diaconiaid. Yr oedd Mr. Evans wedi enniU parch pobl Treforris, a theimlir colled ar ei ol.—GOHEBYDD. DAFAD EPPILIOL. Y mae dafad gan Mr. Lewis, Cortwn, Mon, a ddaeth ag un oen ar ddeg mewn tair blynedd. Daeth 4 thri oen y flwyddyn gyntaf, a'r un nifer yr ail flwyddyn ae yn mis Ionawr y drydedd flwyddyn, daeth a thri oen, ac yn mis Mehefin canlynol, daeth a dau dyna un-ar- ddeg. Y mae y ddafad hon yn gwneyd ei goreu i gynnorthwyo Mr. Lewis i wneyd ei ffortun.—GOHEBYDD. Y GERI MARWOL. Y mddengys, yn ol adroddiad y Cofrestrydd Cyffredinol, i 127 o farwolaethau o'r geri ddygwydd yn Llundain yn ystod y deng wythnoi ddiweddaf. Gelwir hwn yn English Cholera, ond nid yw, pan yn angeuol, yn gwahaniaethu fawr oddiwrth y geri heintus. Torodd y geri marwol allan yn Lloegr yn 1831-2, ac wedi hyny yn 1848-9; ac yr ydym yn awr, wedi cylch o 17 mlynedd, yn cael ein bygwth ganddo. Dylid defnyddio pob rhagocheliad galluadwy yn erbyn y gelyn cyffredinol hwn. A wyr iaeh, dwfr pur, a glanweithdra yn y ty, a phob man arall, ydynt y rhagochelion goreu rhag yr haint.