Seren Cymru

v COFFHAD AM Y BRAWD IEUANC JOSHUA JAMES, LLANELLI, BRYCHEINIOG. Y mae y teulu o'r hwn yr hanai y brawd yr ydym yn awr yn myned i sônam dano, yn hen deulu parchus a chrefyddol. Yr oedd teidiau Jos. James vnhen aelodau yn Llanwenarth buont yn ffyddlawn gyda chrefydd hyd eu bedd, ac y mae llawer o'r un perthynasau yn ddynion crefyddol a pharchus hyd heddyw. Y mae mam ein banwyl frawd ymadaivedig yn aelod yn Llanwenarth, ac y mae ei dad ac ereill o'r teulu yn aelodau yn Meth- lehem. Y mae yn lied anhawdd dyfod o hyd i deulu mor Iluosog, roor barchus, mor ddefnyddiol, ac mor grefyddol a theulu Jos. James. Lluosoger y cyfryw rail yn fil mwy. Ganwyd Jos. James yn ffermdy y Tir-uchaf, plwyf Llanelli, ar y 7fed o Chwefror, 1837. Yr oedd Joshua James, pan yn fachgenyn, yn hynod o ddiwyd a phen- derfynol gyda phob peth a gymmerai niewn llaw, ac yr oedd yn foddlawn aberthu unrhyw beth, os gallai, drwy hyny, gyrhaedd ei amcanion. Rhoddodd ei rieni iddo ddysgeidiaeth dda (fel y gwnaetiiant hefyd i'r plant ereill, gan eu bod yn ffermwyr eyfrifol, ac yn meddu cryn dipyn o gyfoeth), ac ar ol hyny efe a rwymwyd mewn siop yn Llanelli. Bu ef vn ddiwyd iawn yno, a chynnyddodd yn gyflvm mewn parch ac ymddiried. Mae yn ddiau genyf iddo niweidio ei iechyd yn fawr yn y siop drwy weithio yn rhy galed dros ormod o oriau, ac eistedd i fyny y nos drachefn i ddarllen, neu barotoi cyfrifon y siop erbyn y dydd canlynol. Byddai o'r pwys mwyaf i fechgyn ieuaine yn v cyfryw sefyllfaoedd ofalu am eu hieehyd, canys hei hyny bydd eu hym- drechion a'u dysgwyliadauyo hollol ofer. Collodd Jos. James ei iechydyn" Siop Jayne," ac m ekeisiodd ei adferyd hyd nes yf aeth yn rhy ddiweddar* Yr oedd Jos. James yn wrandawwr cysson yn Meth- lehem, ac yr oedd yn hynod am ei flPyddlondeb yn yr Ysgol Sul. Yr oedd yn athraw yn y prif ddosparth ac mor ymdrecbol yr oedd, fel ag y liuniai. ryw bethau newyddion vn barhaus er cyrhaedd defnyddioldeb mwy. Rhagom oedd ei arwyddair ef. Prynai lyfrau da, megys Calmet, Barnes, &c., fel y gallai ragbarotoi er rhoddi gwybodaeth fuddiol i'r rhai oedd yn dysgwyl wrtho. Ami iawn y byddai ef ar ol diwrnod o lafur caled yn y siop yn eistedd gyda'i lyfrau, ac yn tyuu CynlJuniau i lesoli'r ysgol; ac y mae fffwyth ei Jafur yn ganfyddadwy yno hyd heddyw. Yn y fl. I860, bedyddiwyd Jos. James, a'i frawd Thomas, yn nghyd a 22ain ereill, gan yr ysgrifenydd dydd i'w gofio oedd y dvdd hwnw, pan yr oedd 24»in yn ufyddhau yn ngwydd tyrfa fawr i orchymyn Iesu. Bu ein brawd yn dra ffyddlawn gyda chrefydd tra y parhaodd ei oes fer; ei brif goll oedd, gormod, fe ddichon, o awvdd am y byd hwn yr oedd ef yn or- awyddus am ddyfod yn uchel ei glod fel masnachwr, ac yr oedd am foddio ei feistr hyd ag y gallai. Yn yr amser hwn, ymaflodd y darfodedigaeth yn nghyfan- soddiad tyner Jos. James, ac ni adawodd ef yn rhydd hyd nes ei osod i orwedd yn ngwely angeu. Dyoddef- odd ein brawd gryn lawer—nosweithiau digwsg, pesweh parhaus, gwendid mawr, &c.; ond ni chlywwyd ef yn grwgnach dim. Dyma dystiolaeth ei f'awd, yr hwn oedd gydag efnr y pryd, But I never heard him mur- mur a word throughout all the time he was afflicted." Yr oedd ef yn arfer myned i'w ystafell i weddio bob dydd;-ae onid oedd hyn yn beth anwyl iawn mewn dyn ieuanc o sefyllfa a chymmeriad Jos. James. Bydded i grefyddwyr ieaainc idd ei efelychu yn y daioni hyn. Peth araU oedd yn hynod yn Jos. James yn ei gystudd olaf oedd, rhyw awydd anngliyffredin am ganu, er nad oedd ef o'r blaen wedi talu nemawr sylw i hyny. Dy- wedid wrtho pan yn glaf na ddylasai ganu, am fod ei nerth yn diffygio; ond, er hyny, canu a wnelai hyd nes yn blino i ddystawrwydd. Credwyf mai rhyw ragar- weiniad i'r canu tragywyddol yn y nef nedd y canu hwn o eiddo Jos. James ar ei glaf wely yn ei ddyddiau olaf; ac ar brydnawn ddydd Gwener, Ionawr 3. 1862, efe a fu farw yn dra sydyn tra yn eistedd yn y gadair fraich, ac eheilodd yr enaid i'w fyd ei hun. Claddwyd gweddill- ion ein brawd yn Llanwenarth; gweddiodd y Parch. E. Edwards, a phregethadd y Parch. B. Williams oddiwrth Salm 17. 15. Traddodwyd pregeth angladdol gan Mr. Edwards yn Methlehem oddiwrth Esay 40. 8. GeJir dweyd am Jos. James, ei fod yn ddyn ieuanc anwvl iawn o gymmeriad cyfan a'i fod wedi bod yn ffydd- lawn a defnyddiol gyda chrefydd. Cyn terfynu, mi a roddaf rai brawddegau o lytyrau. yr ymadawedig ataf, am y dangosant lawer iawn 0 agwedd ei feddwl a'i deimlad. Chwef. 28, I860. Yr wyf newydd dderbyn eich llythyr cefnogol, ac yr wyf yn diolch i chwi o'm calon am yr annogaeth ag ydych yn roddi i mi i redeg yr yrfa Gristionogol. Pan yr ymgymmerais a phroffes 0 grefydd, mi a benderfynais i beidio dilyn pob math o grefyddwyr, ond mor bell ag yr oeddent yu cadw at gyfraith a deddf- au yr lesu. Pe mai o dan gysgod dynion y buaswn i wynebu, barn, buasai genyf ryw esgus dros eu dilyn; ond nid felly y bydd, ond pob un drosto ei hun. Great many at Bethlehem vex me very much, but that does not lessen my faith in Christianity.' Mae'n dehvg fod anonestrwydd ac anffyddlondeb Uawer o grefyddwyr yn y siopau y deliant ynddynt yn gwneyd drwg mawr i grefydd ac at hyny y cyfeiria os. James yn y frawddeg sydd heb ei chyfieithu. Y mae gwahaniaeth mawr rhwng fod dyn yn methu tala, ac un yn actio yn sly a thwyllodrus ac, yn wir, ychydig fyddai yn feth-dalwyr pe byddai trefn, cynnildeb, a gonestrwydd yn cael sylw dyladwy. Bydded i broffes- wyr crefydd, beth bynag, wneyd eu goreu i fyw heb fod- yn nyled neb o ddim bydd hyny yn glod iddynt, ac yn ddyrchafiad i grefydd. Heb onestrwydd yn y galon, nis gall gwir grefydd fodoli. Y mae crefydd ddayn gwneyd ei meddiannydd yn un o gymmeriad gonest. Etto, Mawrth 7, I860. Dygwyddodd peth nos Sul a roddodd i mi fwy o hyfrvdwch nag a allaf fynegu. Torodd fy nhad trwy bob attalfeydd, a daeth i'r gyfeill. ach. Y mae hyn yn ein lloni ni yma yn fawr dros ben, a diau eich bod chwithau yn cydlawenhau." Y mae llawer i'w cael fel tad Jos. James yn bob beth dros flynyddau ond proflfeswyr yr wyf yn te mlo dros v cyfryw, ac yn dymuno ar idclynt wneyd trugar- edd a. hwy eu hunain, sef taflu ymaith y baich o euog- rwydd svdd yn dirwasgu en cydwybodau o herwydd an- ufydd-dod. Y maent yn gwybod eu bod yn gwneyd yr hyn sydd ddrwg tra yn byw heb ymostwng i'r grefydd hono ag y maent yn garu ac yn ddeall. Fel yna y bu Mr. James am kvnydclau ond efe a orchfygodd drwy nerth gras, ac yr oedd pawb yn Methlehem yn llawen- hau o berwydd y tro. Dymuniad yr ysgrifenydd yw, ar i'r teulu mawr i'r hwn y perthynai yr ymadawedig, gael nerth i fyw yn dduwiol tra ar y ddaear, ac yna cant ymadael i fyned at yr anwyl Joshua i'r breswylfalonvdd —cartref tragywyddol holl garedigion lesu. Gan fod Jos. James vn athraw mor dda, mi a roddaf yma y pen.. nillion canlynol, y rhai a gyfansoddais i'r Athraw Ffyddlawn :— r I'r Ysgol Sul, yr Athraw da, Gan lawenychu, myned wn», 'V'* Pe deithia'n Hon i'r lie; i» Nid ami rwystrau'r ddaear hon, o ffn--vLor, Na man ddeniadau'r byd o'r bron, A all ei attal e. Un prydláwn yw, goralu. jawn I gadw'i le, y boreu a'r uawn, Yn mhlitb ei anwyl rai; Nid haich mo'r gwaith i'w enaid ef, Tra yma'n ddiwyd is y nef, -;q Does ynddo nernawr, bai. Mile awydd ynddoef bob pryd I fyn'd a serch y plant i gyd, A'u cadw yn eu lie; Drwy faith diriondeb, ennill wna, A thynu sylw'r drwg a'r da At eiriau pur y Ne'. Yn bwyllog pwyllog A yn mialn Wrth ddarllen yr Ysgrythyr Lan, Mawr yw ei ofel ef; O'i enau pur gwir ddysg a ddaw, A'r ysgolheigion yn ddifravr Wrandawant ar ei lef. Esbonio wna y gyfraith wiw," Gan osod allan feddwl Duw Er cadw eung ddyn; Fe erys ar y cariad mawr A ddygodd Grist o'r nef i lawr I farw'n wael ei lun. I'r ie'nctyd rhydd gyngliorion dwys I ddod at Grist, a rhoddi eu pwys Ar ei farwolaetti Ef; Can's hon yw'r tfordd a drefnodd Daw I wella mHrwol ddyn o'i friw, A'i ddwyn i'r drydedd nef. Fe ddengys ef y llwybrau gau Sy'n arwain i'r ufFernol ifUu, • 'Nol g irphen gyrfa'r Hawr} 'J"ry r'' Ac yna, cwyd ei lef at Dduw, Am ddwyfol ras i'r ie'nctyd gwiw I'w dwyn at Grist yn awr. &