Seren Cymru

YIIQtDr Y" ia d, pi ii 6ch., C0F1ANT y diweddar Barch. JOHN P. WILLIAMS, Blaenywaen, gyda thair *'i bregethau. I'w gael gan yr awdwr, Parch. T. E. James, Glyn Nedd, neu drwy anfon i Swyddfa SBRWN CYMRU. Eisteddfod y Felinfoel, Ger LLANELLI. T)YDDED hysbys y cynnelir EISTEDDFOD Jj yn y lie uchod, dydd MAWRTH SULGWYH, MAI 26ain, 1863, pryd y cwebrwyir yr ymgeis- wyr buddugol fel y canlyn TRABTHODAU. X 8. d. f';J. Am yr Hares goreu o Ei<lwys liedyddwyr y Felinfoel." Gwobr 2 0 0 2. Am y Traethawd gorea ar Yr anghenrheidrwydd o roddi addysg i JFerched Cymru" 1 10 0 3. Am y Traethawd goreu ar "Grib- ddeilaeth" 1 0 0 4. Amy Traethawd goreu ar "Hun- anoldeb" 015 0 5. Am y Traethawd goreu ar .c'Ddrygedd Diota a Medd .,dod" 0 10 0 I (Y testun a'r wobr gan Mr. J. Arthur, Gwaith Alcam Dafen.) ft 6. Am y Cyfieithad goreu i'r Gym- raeg, o'r dernyn Dew," i'w weled yn jlDaily Lesson BookJVo. 3, tud. 58 0 5 0 gt Bydd y Traethn d ar ilunanol- d»b," a'r Cyfieithad yn gyfyngedig i'r rbai sydd heb fod yn fuddugol o'r blaeu. BARDDONTARTH. ? 1. Am y Bryddeat oreu ar Geth- semane." 2 0 0 2. Am y Rhiangerdd oreu 1 10 0 3. Am y Can Seisnig oreu o glod i C. W. Nevill, a R. Nevill, Yaweini, iaid.Feiinfnet. 1 0 0 4. Am yr Alareb oreu i'r diwdddar Mr. Wm. Ren*, Soho, yr hwn a fu yn ddiacon ffyddlon yn Adulam, Felinfoel 1 0 0 5. Am y pedwar Englyn goreu i <W)ithyBoreu" 0 10 0 CERDDORIAETH. 1. I'r Cor, nid llai na 40 mewn rhifedi, a gano oreu yr "Anthem Mol- wch yr Arglwydd," gan Gwilym (twent, allan oV Cerddor Cymreig, Rhif 6 8 0 0 2. I'r C6r, nid llai na 30 mewn rhifedi, a gano oreu yr AnthemAwal Fwyn," gan S. Webbe, o'r Cerddor Cymreig, Rhif 16 4 0 0 3. I'r Cor, nid llai nag 20, a gano oreu Y Tren," gan D. H. Thomas, Rhymni. f 0 0 4. I'r Cor a tjano oreu y don "Aber- dar."nanIeuanGwyUt. 1 0 0 5 I'r ddau wrryw a gallont oren unrhy IV Ddeua wd 010 0 6. I'r ddwy fftyw a ganont yn oreu unrhyw Ddeuawd 0 10 0 7. gwrryw a gano oreu unrhyw Gan I. 0 5 0 8. I'r fenyw a gano oreu unrhyw Gan 0 5 0 9. I'r pedwar a ddarllenofit oreu ddarn o Gedrdoriaeth ddyeithr 05 0 10. I'r givrryw a gano oreu unrhyw Ganaroddirarypryd 0 2 6 11. I'r hen wr dras 60 a gano oreu unrhyw Don 0 5 0 12. Am Gyfansoddi Tôn Gynnull- eidfaol ar y m?sur 7 8 0 10 0 13. I'r pedwar a ganont oreu "Call John'ri.. ii'. J.'J 010 0 14. Alaw a Chydgful Y Uder- wen," allan o'r Cerddor Cymreig, rhif 15. gan D. Lewis. I blant dan 15 oed, did llai na 50 mewn nifer. Can- dateir i 4 i ganri yr isalaw. Gwobr.. I 10 0 15. 1'r bachgen dan 15 oed a gâllo .oreu "Ni fynwn er dim, fynechchwi?" allan o'r Delyn Gymreig. Gwobr 0 2 6 16. I'r fercli dan 15 oed a gano oreu Ymson Myfanwy," allan o Gydymaithy Cerddor 0 2 6 ADLIODDIADAU. 1. I'r baclrgen dlHl 18-oed, a ad- Toddo oreu h Gwymp Babilon,"gan Hiraethog 0 5 0 2. I'r bachgen dan 12 oed, a ad- Toddo oreu I. Ar ol i'm dd'oll yn ddyn" 0 2 6 3. I'r terch dan 18 oed a adroddo oren Beth gydd hardd" 0 5 0 4. I'r ferch dan .2 oed, a adroriiio oreu "Arwyddioii Henaint," gan Caledfryn 0 2 6 5. l'r gWlryw a areithio oreu, hid dros bum mynyd, ar unrhyw destuu a ifoddirarypryd 0 5 0 TttLEKAU—Rh -id i'r Cyfansoduiadau, gyda ffugemvau yn unig fod yn nwylaw y gwahanol Feirniaid CYT. neu ar yr I leg o Fai. Hysbysir enwau y Beirniaid yr wythnos nesaf. Rhaid i'r Corau, a'r rhai a l'wriadant adrodd, ■ddanfon eu henwau i'r Ysgrifenyddion cyn neu ar y 18 o Fai. Rhaid i'r Y lTogeiswyr Itwyddiannus fod yn breseuol, on te ni dderbyniant eu gwobrau. Er budd i'r adroddwyr, cyhoeddir yr adrodd- iadau yn Seren Cymru., -Beirniad y TraethoJau a'r Farddoniaeth, y Parch. J. Emlyn Jones, M.A., LL.D., Caer- dydd. THOMAS JO-;E%, Ysgrifenyddion. JOH,-I (3RIFFITHS 'I CORNELIUS REES, Trysorydd. Felinfoel, Mawrth 3, 1863. LLTFR HYMNAU Y:DIWEDDAR BARCH. JOSEPH HARRIS PLYCtAnBTCHAy. I. c. Mewn llian 1 6 Croan Da fad 2 0 „ Cr««n Lie 2 6 Cresit Llo Iliwisdig, gilt edgog 3 0 PLTBIiD MAWR. Mown Cross Dafad S 6 Cr«en Lie 4 0 D.S.—Rhoddir y seithfed llyfr e'r plygiad bychan yq rbad,prnanfonirtaliadan gydalreirch- ion and wit c.1Iir rhoddi mniatad yn y plygiad mwyaf, aa thala y tladiad. Peb archtbion i'w htmfox at W. M. Evaai, Stren Cymru Office, Carmarthen. Cyhoeddir ar y lof o Ionawr, Ebrill, Gor- phenaf, a Hydref, Pris Is., SEREN GOMER, Cyhoeddiad Chwarterol DAN NAWDD GWEINIDOGION ENWÁD Y BEDYDDWYR. GOLYGWYR: PARCH. JAMES ROWE, ABERGWABN, E. THOMAS, CASWBWVDH, „ J. R. MORGAN, LLANALLI. CTTNHWYSIAD Rhif lonawr. 1863.-Anerch- iad SRKBN GOMER at y Bobl leuaine- Y Bed- ydd Cristionogol ar Beirniad "—Bywyd Paul —Y Weinido^aeth GrilltionogoI- Cydwybod— Eiriolaeth y Duwiol ar Ran Dynolryw-Cyssyllt- iad Crist &'r Greadigaeth ac i'r Eglwys- Y Botban yn Marw-Rhqsymeg-Adoiygiad. Teimlir yn ddiolchgar i weinidogion am bleidio SKRRN GOMER, a'i dwyn i sylw eu eynnnlleidfaoedd. Yr archebion i'w hanfon at y Cyboeddwr,— W. M. Evans, Carmarthen. At Athrawon yr Ysgolion Sabbothol, &c. YN BAROD I'R WASG, "Y V, Y NN AD L I ED Y D D SEF, CyiinFLdleddaii (Dialogues), &c., bardd- )3 ono) a rhyddieitbol, at wasanaeth yr Ysgol ion Sabbothol, Cyfarfodydd Adroddiadol, ac Eisteddfodau yn dri dosparth, d wyfyddol, moesol, a difyrus. Gan H. W. HUGHES (Huw Arwystl), Dinas, Pontypridd, Glamorganshire. Bydd i'r llyfr gynnwys 72 tudalen, 12mo., pris Chwe Cheiniog. Dymunir ar Athrawon yr YsgoI Sul, ac ereill, gasglu enwau yn mhob ysgol, ac anfon nifer y derbynwyr i'r Awdwr yn ddioed. Rhoddir y seitbfed i'r dosparth wyr. GOBAITH I'R AFIACH. YN ngwyneb gweithrediadau afreolaidd y Geri, mae y corff dynol wedi myned yn agored i lawer o anhwylderau ag y geliir eu hesmwythau a'u gwell- hau, ond cael meddvginiaethau addas i'wrheoleiddo. Llosgfevdd yn y Cylla, poen yn y pen, gwendid a di- ffrwythder yn y corff, diffyg ewsg, a chwsg cythryblus, trymder a syrthni wedi bwyta, yn nghyd & lluaws o anbwylderau ereill, a achosir oblegid afreoleiddiwch y geri; ac wrth esmwythau y cleiflon, y mae cyfferi fferyllaidd fynychaf yn eu gyru yn waeth. Ond gwnewch brawf o BELENAU LLYSIEUOL AC ADFERIADOL HUMPHREYS, ABERYSTWITH, Cewch deinilo yn fuau y lleshad mawr a ddeill'a oddi- wrth eu cymmeryd, yn y cysuron melus ac iachusol a weinyddant i chwi. Mae eu clod yn sylfaenedig yn hollol ar eu rhinwedd, ac ni ofynant ond prawf t6g, yn ol y cyfarwyddiadau. I'w cael mewn blychau Is. lie. a 2s. 6ch. yr un, gan boh Cyffeiriwr yn y deyrnas ac yn gyfanwerth yn 25, St. Mary Axe, (City.) Hundain. Sylwedd Cymherfeddol Mor Lysiau Hempsted. MEDDYGINIAETH ANFFAELEDIGrhag Chwyddiadau Manwynawg, Cymmalau Cbwyddedig, Gewynwst, y Droedwst.y Llwyn- wst, Malaethau, Crebachiad yr aelodau, &c., ac ergwneuthur Mor Dd wfr celtawl i Faddonau. Y DDANNODD 1 Y DDANNODD!! wellir am Swllt, a chaiiir i fyny ddannvdd tyllosj gan TAYLOR'S LIQUID STOPPING. A werthir mewn "cpstrelau Is. a 2s. yr un. Y mae yn dofi y poen ar ixnwaith, yn llan w y tyllau, yn attal pydriad pellach, ac y mae'r dannedd yn dyfod yn ddefnyddiol drachefn. Parotoir yr uchod gan R. Hempsted, Fferyll. ydd, 14, Grand Parade, St. Leonard's-ofi-Sea. Ar werth nan yr holl Fferyllwyr a gwerthwyr Meddyginiaetliau Breiniol, a clian boll dai eyf- an werth Llundnin. qW Bydd wei. yn sicr o ofyn am HAMPSTKB'S Concentrated Essence of\ Sea Weed, oblegid o herw) dd ei fawr werth, y mae efelychiadau o'r un pur. AMERICA AC AUSTRALIA. LAMB & EDWARDS, PASSAGE BROKEfRS. 41, UNION STREET, LIVERPOOL, ADDYMUNTANT hysbysu eu ywcladwyr y Cymry y rhai a fwriadant ymfudo > America neu Aus- tralia, ein bod yn bookio yn y steamers atr bwyl-long- au Pr gwledydd a nodwyd am y priand iselaf yn Liverpool.. » Geliir cael yr hysbysrwydd cywiraf am glyd-dal, amser hwylio, ymborth, &e., trwy ddanfon Ilythyr yn cynnwys un stamp i'r cyfeiriaJ uchod. Yr ydym ni-, y rbai y mae ein henwau isod, yn cyta- meradwyo Mr. John Edwards i sylw pob ymfudwr, fel un y medrwn roddi pob ymddiried ynddo. W. Thomas, Liverpool, T. Price, Aberdar, J. Lloyd, Merthyr, E. Evans, Caersalem, Dowlais, 1.: W. Roberts, Blaenau, T. E. James, Glyn-nedd, a W. Morgans, D.D.. Caergybi, Gweinidogion y Bedyddwyr. D.S.-Gall ymfudwyr gael liettyaeth am Cliwe Cheiniog, yn nghyd A lie cyfleus i bawb i driu eu bwyd cu hunain. Lie y luggagt yn rhad. TRAMWYFA RHWNG ABERYSTWYTH A CHAERFYRDDIN, nRwY ABBRAWHON A I.LANARTH. THOMAS MORUIS, a ddymuna hysbysu ei Gyfeillion a'r Cyhoedd yn gyffredinol ei fod yn awr yn rhedsg ■ CERBYD NEWYDD, Er sludiad Tramwywyr rhwng y Treft achad, yn eyehwyn 020, Heel Fair, Aberystwyth, am 6 yn y boreu bob dydd Lisa a dydd Gwener, yn eyrhaedd., Maesyerigie Arms, Caerfyrddin, yr un diwrned, ae yn dychwelyd ar y Mercher a'r Sadwrn canlynol. Paleni Worsdell gan Kay*. PeleD Llysieuol Worsdell gan Kaye ydynt wedi gwella miloedd e bersenau, amhwylderan pa rai a YI- tyrid yn anwelladwy. Pan y maent y mwvaf sicr a buan, y Maent yr un pryd y faddyginiaeth fwyaf diogal a ellir gym»neryd nid oe» asho* i neb ofni iu cym- meryd, a gall pawb oheithio cael eimwythad drwy eu cymmerya. Y mae nifer y TYSTIOLAETHAU oddi- wrth bob dosparth o gymdeithas, y rhai ydynt wedi en cyhoeddi, yn profl yn ddiamheuol fod on rhinwedd- au iachaol y mwyaf hynod o un feddyginiaeth ag Iydd yn adnabyddus yn bresenol; as y mae y fftith fod ea gwerthiad yn cynnyddu yn barhaus am fwy nag ugain mlynedd, yn dangos eu bod 10 sefyllfa o ymbrawf amser ac ymarferiad, a pha le bynag y maent yn ad- nabyddus cydnabyddir eu gwerth. Ymaent yn gymhwys iawn i bersonau yn dyoddef oddiwrth :— Y Cryd Flatulency Cryd Cymalau Diffyg Anadl Gwendid eyffredinAfiechyd y gwddf Aflecnyd y Bustl Gymmalwst Clwyf y Brenin Anhwyldeb y CyllaGravel Cluniau dolurus Dyfrglwyf Dolur pen Cornwydydd Dolur rbydd GwaU Drauliad Llyngyr, &e., Toriadau Anwydau Twymyn Piles DM-penr y Peleni hyn yn unig gan y Perchenogion John Kaye, Ysw., Prospect Hall, Woodford, Essex, diweddar o Dalton Hall, ger Huddersfleld. Ar werth gan yr holl Fferyllwyr, a gwertbwyr meddyginiaethau, am Is. l"c., 2s. 2c., a 4s., flc. y blwch. Ty cyfanwerth, 22, Bread St., NOTICE. THE TEETH. Patent, March 1, 1862, No. 560. OSTEO-EIDON, NOW PROTECTED BY ROYAL LETTERS PATENT. Analysed and Reported on by Professor Pepper. Prepared in the Laboratories and under their per- sonal superintendence, MEssas. GABRIEL'S OSTBO- EIDON IS guaranteed free ftom any admixture. Being completely plastic, it is moulded with the utmost ac- curaey to the mouth and jaws, so as to be at once unfelt by the wearer, and indistinguishable by the keenest observer; being elastic, it occasions no feel- ing of pressure, whilst the coating of Virgin Gold secures it from being tainted by drugs or abnormal secretions. EFFICIENCY OF ARTIFICIAL TEETH. The Invention of MESsas. GABRIEL, the old-es- tablishedand experienced Dentists, have brought the practice of their profession to so high a degree of per- fection that partial or entire Sets of Teeth can boll promptly or perfectly adjusted, and in Such manner as to be removed and replaced at pleasure, td be worn without the least inconvenience, to present the ap- pearance of natural teeth of ttreat beauty, and to be incapable of any noxious effect upon the nwuth. MESSRS. GABRIEL THE OLD-ESTABLISHED DENTISTS, Have the honour to announce that they may be CON. SULTrm DATLY, from Ten to Six, at their Residence, where their New Patented Improvements, and every specialte connected with the profession, may be seen daily. (Consultation Gratis.) American Mineral Teeth, beat in Europe, from four to seven' and ten guineas per set, warranted. Partial Set in proportion. COUNTRY PATIENTS Are informed that only one visit is required to com- plete from one tooth to a complete set, which can be made in one day. Messrs. GABRIEL, the Old-Established Dentists, (Diploma 1815) 134, Duke-street (opposite Berry-street), Liverpool; 65, New-rtreet, Birmingham; 34, Ludgate hill, and 1 London. 27, Harley-street, Cavendish-square, J GABRIELS' PRACTICAL TREATISE, May be had Gratis. GABRIEL'S ROYAL TOOTH POWDER, Prepared from a Recipe as USED BY HER MAJESTY, Is. 6d. & 2s. 6d. per box. GABRIEL'S ANSISEPTIC TOOTH PASTE The best preparation extant FOR WHITENING THE TEETH, Without injury to the enamel, 2s, 6d, & 5s. Per box. GABRIEL'S CREMICALLY PREPARED WHITE GUTTA PERCHA ENAMEL, Is the best Stopping extant for Decayed Teeth, or Toothache, and no matter how far decayed, renders the injured member again sonnd and useful, and pre- vents Toothache. This preparation is entirely free from any metallic substance, and, as its name signi- fies, is specially prepared for thu purpose. Price Is. 6d. per box, with directions for use. GABRIEL'S WHITE ENAMEL CEMENT For Front Teeth, is an invaluable stopping, and has acquired a world-wide reputation. 5s. per box. GABRIEL'S ODONTALGIQUE ESSENCE, An astringent and refreshing lotion for hardening the gums. 5s. and los. 6d. per bottle. The above Preparations, with directions for private parsonal use, may be obtained through any respect- able Chemist in the Uhised Kingdom, or of their appointed Agents, the local addresses of whom IDlY be.had on applicatio-n Yn awr ya barod, pris Is., Rhif 2Sain a 2tf o EIRIABUR MISLAID 9 A DUWINYDDOL, TN CYNNWYS NODIADAU Eglurhaol ar Eiriau, PersonatO, Cenedloedd, Defodau, Gwyliau, Sere»oB- iau, Gwledydd, Afonydd, Anifeiliaid, Adar, » Phrif Bynciau Athrawiaethol ae Ymarferol ft Ysgrythyrau Santaidd gyda Chrynodeb Hanel" yddol a Beirniadol obrif Gyfundraethau, Athraw laethau, a Sectau hen a diweddar, &c. Gan y PARCH. J. JONES (MatheM: .f Yn cael ei jynnorthwyo gan droa ugain o bn, J Weinidogion y Bedyddwyr yn Nghymru* Geliir cael y GKIRIABUE o'r dechreu TP twr> **n fad r Rhifynau cyntaf wedi eu hall* argraffu. Teimlir yn ddiolchgar am enwatt ych wanegol at y llyr fgwerth fawr hwn. Rhoddir yr elw arferol am ddosparthn. Yr archebion iolf hanfon aty Cyhoedd wr,-#T. M. Evans, Seren Office, Carmarthen. FOR SALB, AN Enelltnt 9 stop Alexandre HARMON £ .L IUM, hardly vrorte than new, only uled 1TMF. 3 F.r particulars apply to R.r. H. W. Hughot, Dimas, Pontypridd, Glamorganghire. PTICIAU TSCIOl eAN T j PARCH. J. ROWLANDS, CfVMAFOfi< S"1,-8Is- y cant—Y Troseddwryn cae!« A Ryddhau trwy Uwn y Cyfryngwr.-8s. y cant.- 3 Y Tn Llys, sef Prawf Iesu Grist.—6s. y cant Anfonir yr uchod i unrhyw le yn ol y prisoedd a nod- 2 RTwlant/ "d- P°b a^eb?on i'w hanfon •« Dan Nawdd E. EVANS, Yaw., Maer y Dref j DYDD GWENER Y GROGLITHRJ EBRILL 3, 1863, J Rhoddir dadganiad olr "MESSIA II X YN NGHAPEL SOAR, CASTELLNEDD, i GAN "GYMDEITHAS GORAWL DYFFRyt TAWE." I Tocynau, Is., 2s., a 2s. 6ch. yr un. Gweleryr Hyabysleni. } 4 1 lEDDYti RHATAP A DIOGRLAF, PELENI HOLLOWAY. R Y Dfyrglwyf. Gwellheir cannoedd bob biwyddvn .i-w. ddefnyddio'J Peleni hyn mewn cyssylltiad ft'r EVs'.u «r hwn a ddylw ei rwbio yn dda i'r rhanau ydynt wedi ei heffeithio. Anhwylder y Lwlenau. ) Os defnyddir y Pelenau hyn yn unol a'r cyfarwyddiad" argraflfedig, g*n rwbio yr Enaint dros gymmydogaet'j J lwlenau, o leiaf unwaith y dydd, fel y gweithir halen i 8'J | fe dreiddia i mewn at y lwlenau, gan gywiro dyryswchf, 4 horganau. Os y drwg yno fydd grafel neu garear, yn* V. -rf ddylid rhwbio yr Enaint, i wddf yr yswigen ychydig ddyddiau a argyhoedda y dyoddefydd o daionus y ddwy feddyginiaeth. Anbwylderau y CyUa Ydynt ffynnonellau y clefydau mwyaf marwol. Eu aith yw llygru holl hylifau y corff, ac anfon ffrwd *e j wynig drwy holl redwelyau y cylchrediad. Vn aw' Py' | beth yw effaith gweithrediad y Pelenau 7 Glanhao' J | coluddion, rheoleiddiant yr afu, dygant y cylla anh*V i'w sefyllfa naturiol, a chan weithredu drwy yr org4"* dirgel ar y GWAED tt HDN, cyfnewidiantgyflwrycyf*. soddiad o afiechyd i iechyd, drwy gario yn mlaen "el rediad iachusol ar ei holl ranau. '|j Cwynion Benywod. V mae defnyddiad o Helenau Holloway yn sicr o gff yr holl afreoleiddiwch cynneddfolperthynol i'r rhyw S, heb na phoen nac annghyfteusdra. Dyma y ddiogelaf* sicraf o bob peth at bob anhwylder perthy i fenywod o bob oedran. ttP Pelenau Holloway lIdyw y Feddyginiaeth oreu Yn at wellhau yr anhwylderau canlynol:- Cryd Tito Iddwf Pile* et Diffyg Anadl Anhwylderau Ben-Attaliad y Afiechyd y Bust! ywod Clwyf y j Plorynodary Twymynon o bob Gydduu Duin jel Croen math Y Garega 'rrf, Afiechyd y Coludd- Llewygiadau Arwyddion A I ion Y Gymtnalwst raddol -M Cnofeydd y Coludd-Cur yn y pen Tic-Douloure ,M ion Apnhreuliad Chwyiidiadau 9 Bolrwymiad Ennyniad Cornwydydd 3 Darfr)Uedigaeth Cryd Melyn Llyngyr o no Gwen.iid 7 Afieehyd yr Iau matb Dropsi Lumbago Nychdod0 &• Gwaedlif Cryd Cymlau achosbyn A werthir yn Sefydliad y Proffeswr Hollowayi ^gb Strand, (ger Temple Bar), Llundain hefyd fferyllydd parchus a gwerthu wyr meddyginiaeth ^e,, byd gwareiddiedig, am y prisiau canlynol:—1 • 2s. gc. 4s. 6c. lIs.: 22s.; a 33s, y blweb. faØtJiØ 03- Y mae cymmeryd y blychau mwyaf yn fawr. D.S., Y mae cyfarwyddiadau tuag at arwainyc pob anhwyldeb yn gyasnlltiedig ft phob blweh.. u CAE1 -DDIN: Argraffwyd a chyhoeui-.vyd gan ttAN EVANS, yn ei ArgraffdJ, hit » Awst. Gwener, Mawrth i