Seren Cymru

BRAWDLYSOEDD CYMRU. SIR BRNFRO.—Agorwyd brawdlys y sir hon yn Hwlffordd. ■dydd Mercher, Chwef. 28, gerbron yr Ynad Mellor, a phrof- •wVfT y carcharorion can lynol :-William Evans, morwr, am If&ftia crys, gwerth 31.. yn mhlwyf St. Iasell. Cyfaddefodd « euogrwydd, a dedfrydwyd ef i chwe mis o galedwaith.— Ann Hees, ,a gyhuddid o led rata hugan, llodrau, &c., yn tnhfwvf Llanddewi Felfrey, a gafwyd yn ddieuog.—Thomas Davits a George Halt, am don i dfElias Roberts, yn mhlwyf Stainton, a lledrata amryw barau odd Had oddiyno-12 mis o galedwaith.—John Lynch, am dori i siop Mr. Truscott, Ten- by/a lledrata oriawr oddiyno-16 mis 0 jia'edwaith. Dygodd yr uch-reifhwyr true bill yn erbyn James Stephens, am fwrw y^bwrial i'r Afon Tein, yn Nghilgeran. SIR ABERTEIFI.—Agorwyd brawdlys y swydd hon yn Aber- teifi dydd Linn, Mawrth 2. gerbron yr un barnwr dysgedig, a pliro^vyd" y rarcharorion cmlyvol:—Edward Coulston a Henry Jirooks, a gvbuddid o dori i rt^ James Divirs, Parknoyadd, a iiedrata postagestamps ac arian. oddiyno. Cafwydhwy yn euog, a cliawsant eu dedfrydu i chwech mlynedd yr un o galedwaitb.— John Rees am dori i d9 Mary Davies, Gelligwefrwch, phvyf Llanfiharigel- Yetrad, a lied rata X5 10s. oddiyno -12 mis o galed- waith.- Thomas Lewis, am ledrata darnau o lian, cordenau, &c., gwerth 8c., eiddo Geo. Bowen, Aberteifi—9 mis o galedwaith.- Thos. Gilbert, am ledrata gwarlen, eiddo Mr. W. George, Lliein- wr, Aherteifi-I2 mis o galedwaith.-Thomas Baker a John Bas- sett, n gafwyd yn euog o dori i dy un David Rees, Rhydhir-ucha', plwyf Llanbadarn-fawr, a lledrata amryw bethau oddiyno. Gan eu bod wedi eu profi yn euog o droseddau o'r blaen, cafodd Bakerlei ddedfryJu i ddeng mlynedd o lafur caled, a Bassett bedair blynedd. Csfwyd fod Baker wedi ei brofi yn euog bum waith o'r blaeu, a Bassett ddwy waith. Terfynodd hyn waith y brawdlys. SIR GAERFYDDIN.—Agorwyd brawdlys y sir hon yn Nghaer- fyrddin dydd Mercher, Mawrth 4, gerbron yr Ynad Melior, a phrofwyd y carcharorion canlynol :-J ohn Edwards, am ledrata gwair, eiddo Wm. James, Llandybie—4 mis o galedwaith.—Ed- ward Morgan, a gyhuddwyd o ledrata cyfrwy, yn ffair Llandyssil, a rvddhawyd.—John Thomas a gafwyd yn enogodynguanudon yn Llanelli—12 mis o galedwaith. Yr oedd yma nn achos cyfreith- lol o hwys, sef y cwyn a ddygwyd gan y Parch. D. R. Jenkins, Ficer Mydrim, yn erbyn Mr. Thos. Thomas, Cilcoed, a Mr. John Harries, Bwleh, dau ffermwr cyfrifol o'r un plwyf, am athrodiaeth. Gwadai yr amddiffynwyr wirionedd y cvhuddiad, ae na ddarfu iddynt h wy ddweyd dim yn anmharchus am gymmeriad moesel Mr. Jenkins. Tybiai y Barnwr y dylai y cyhuddwr fod yn fodd- lon i ardystiad yr amddiffynwyr; ac wedi i Mr. Jenkins arwyddo ei foddlonrwydd, attaliwyd y cwyn.

PRIOBAS YN LLYS TWRCI.— Dywed y Levant Herald .-— Cymmerodd dygwyddiad sydd werth ei gofnodi leyn Dolaia- baktche yn ddiwtddar. Danfonwyd am Raif Bey, y diweddar ystafellydd, a rhoddwyd gorchyttim),n amberodrol t briodi yn uniongyrchol un o foneddigesau y palas, yr hon nid oedd wedi ei gweled ua ch!y wed gair am dani ^riod o'r blaeu. Yn mhen deng mynyd wedi iddo gael y gorchymyn gwnaeth y foneddiges ei hymddangosiad, ac yn mhen llai nag awr yr oeddynt yn wr a gwraig. oeddynt yn wr a gwraig.

TY YR ARGLWYDDI. DYDD MAWRTH, MAWRTH 3. Cyfarfu y am bump o'r gloch, ac wedi darlten Ysgrif Gwaddoliad Tywysog Cymru y drydedd waith, aci ddwy ysgrif £ rall gael eu gyru gam yn mlaen, gohiriodd eu harglwyddiaeth. au am 20 mynyd wedi pump.

DVDD IAU, MAWRTH 5. Derbyniodd Vtgnf Gwaddoliad Tywysog Cymru, ac Vegrif Nodau Cyfnewidiol (Y Brif-ddinas), y Llaw-nodiad Breiniol drwy ddirprwy. Darllenwyd Ysgrif y Gwirfoddjaid Llyngesol y dryded. waith.

DYDD GWENER, MAWRTH 6. Rhoddodd Iarll Malmesbury rybyddy. byddai iddo ef dydd Gwener nesaf, alw sylw y Ty at ymddygiad Llywodraeth Bra. sil, yn attafaeln tri o swyddogion llong ei Mawthydi Fort. Cynnygiai Due Newcastle ail,ddarlleniad Ysgrif Plant Gor- dderch (Iwerddon), yr hon yn awr, a ddywedai, oedd wedi ei chyfnewid yn ol cymmeradwyaeth y pwyllgor. Cynnygiai Arglwydd Lifford fod yr ysgrif gael ei darllen yn mhen y chwe mis; end wedi cryn siarad, tynodd ei arglwydd- iaeth ei gynnyg yn ol.

DYDD MAWRTU, MAWRTH 3. Ar gynnygiad Mr. Fitzgerald, cytunwyd ar anerchiad am gopiau o'r gohebiaethau perthynol i'r rhyfel cartrefol yn America, yn enwedig gyda golwg ar gymmeryd meddiant neu attal, Hongau Prydeinig. Am bump o'r gloch, daeth y Barnwyr Williamsa Blachburn i mewn i'r Ty, yn eu llaes-wisgoedd, fel cenadwyr oddiwrth Dy yr Arglwyddi, er hysbysu fod ysgrif Gwaddoliad Tywysog Cymru wedi pasio heb un gwelliant. Y mae y Barnwr Wil- liams yn (lygwydd bod yn ddyn byr, a'r Barnwr Blackburn yn lleddal; a pherodd eu hymddygiad cryn ddigrifwch i'r TJ, yn enwedig yn eu gwaith yn myned allan llwyr eu cefnau, gan gan gadw eu llygaid ar y Llefarydd (yr hyn a ystyrir yn un o reolau moesgarwch y Ty). Yr oedd eyflawnu y fath gampwaith gan y ddau tarnwr, yn gofyn gofal mawr, rhag iddynt eu tripio gan eu gwisgoedd a pherodd yr atngylchiad chwerthiniad mawr yn y Ty. Galwwyd sylw y Ty at fynegiad pwyllgor y Coedwigocdd a'r la' Fforestydd, gyda golwg ar werthiad iawnderau y Goron mewn Fforestydd yn agos i Lundain, gan Mr. Torrens. Cynnygiai ef fod pwyllgorneillduol i gael ei bennodi er edrych i mewn i gyfreitblondeb hyn. Eiliwyd y cynnvt gan Mr. Cox. Gwtthwynebai y Cyfreithiwr CyCreuniol y cynnygiad ond nid oedd ganddo wrthwynebiad i benodiad pwyllgor i edrych i mewn i'r modd y cerid y pethau byn yn mlaen. Cytunwyd a'r awgryuiiad hwn. Wedi i'r annealltwriaeth yn Brazil fod dan sylw, Cynnygiodd Mr. Cox ail-ddarlleniad ysgrif Etholiadau Bwr- deisiol.. Dywedai Syr F. Grey mai amcan y mesur hwn oedd, dwyn egwyddorion y tugel mewn ymarferiad mewn etholiadau bwr- deisiol. Wedi ychydig siarad, rhanodd yTf, pan y collwyd y cynnyg gan fwyrif o 35. Darllenwyd ysgrif cofrestriad genedigaethau a mirwolaethau yn Iwerddon y drydedd waith, a phasiwyd hi.

y DYDD MERCHER, MAWRTH 4. Cynnygiai Mr. Hadfield trydydd darlleniad Ysgrif Diddym- iad Cymhwysderi Swyddau. Cynnygiai Mr. Newdegatev welliant yn ei erbyn. Cefnogai Canghellydd y Drysorfa a Mr. Forster y mesur, a gwrthwynebwyd ef gan Mr. Walpole. Ar raniad v Tv yr oedd- Dros y cynnyg* 175 Yneierbyn 172 Mwyrif 3

DYDD IAU, MAWRTH 5. Mewn atebiad i Mr. Hibbert, dywedai Argl. C. Paget nad oedd ef yn gwybod fod un bwriad gan y Llywodraeth i barotoi llongau er trosglwyddo ymfudwyr o'r dosparthiadaw gweithfaol yn swydd Lancaster i'n trefedigaethau. Wedi hyn bu dadl frwd ar y nifer afriediol o lorigau rhyfel perthynol i'r deyrnas hon, yr hon a ddechreuwyd gan Mr. Cobden. Traddododd Mr. Cobden araeth hirfaith ar yr achlysur, ac atebwyd ef gan Argl. C. Paget, Syr J. Paking- t'm, &c. Wedi hyn ymffurfiodd y Tt yn bwyllgor, pan y pleidleisiwyd amryw symhul i'r Llynges.

DYDD GWENER, MAWRTH 6. Wedi i Bysgodfeydd Y sgotland fod dan syiw, galwodd, Mr. Bramley Moore sylw y T$at y papyrau a'r ohebiaeth a osodwyd ar y bwrdd o berthynas i Brazil, a cbynnygiodd y penderfyniad canlynol:—" Fod y hwn wedi clywed gyda gofid am yr annealltwriaeth rhwng y wlad hon a Brazil, a dy- muna y T9 hwn hysbysu dymuniad fod Llywodraeth ei Mawr. hydi i gymmeryd y cyfryw fesurau ag a ddygantddealltwriaeth gyfeillgaar rhwng y ddwy wlad, cydweddol a chymmeriad ac anrhvdedd y wlad, ac ystyriaeth briodol gyda golwg ar an- rhydedd gallu cyfeillgar ac annibynol." Dywedai yr aelod anrhydeddus fod Brazil yn deyrnas rhyddgaroltebyg iBrydain, a'i bod wedi gwneyd cynnydd mawr yn ddiweddar. Aeth dros achos llongddrylliad y Prince of Wale" ar lanau Brazil, a dy- wedai nad oedd un prawf fod dwylawy liong wedi eu llofruddio. Cymharai hefyd ymddygiad y Braziliaid ag eiddo mor-yspeil. wyr glanau Cornwall, y rhai a ddefnyddierit foddion er twyllo Ilongwyr, i'r dyben iddynt hwy gael ysglyfueth. Yna gofynai Mr. Moore ar ba egwyddorion y gofynai ac y cafodd Arglwydd Russell £3,200 o iawn am yr yspeiliad. Wedi dadl hirfaith, yu mha un y cymmerodd amryw aelodau ran, tynodd Mr. Moore ei gynnyg yn ol.

CYNNYG I LOFRUDDIO HEDD-YNAD.-Fel yr oedd Mr. John Gore Jones yn cychwyn o Thurles i Borrisoleigl tedd ar y fainc fel ynad, ymosodwyd arno gan ddar; y ffordd, y rhai a saethasant ato. Trwy drugaredd n, id un niwed, bnd yr oedd nod y belen yn ei got fawr. Wedi cyrhaedd Borrisoleigh efe a hysbysodd yr heddgeidwaid o'r amgylchiad, y rhai a frysiasant i'r fan lie y cyflawn .;yd y weiifired anfad, ond nid oedd y dyhirod i'w cael. Nid ydys yn gwybod beth a'u cynhyrfodd i wneyd y fath gynnyg.

<!tyfftt4iuøI. Mae Hong yn cael ei hadeiladu yn awr yn Efrog Newydd, i weithio rhwng y ddinas hono ac Albany yr haf nesaf, yn yr hon y bydd 350 o deyrn-ystafelloedd. Agerlong ydyw, a hi r fydd y fwyaf ar y mor. Mae Esgob Tasmania wedi rhoddi ei esgobaetb i fyny. Pen* nodwyd ef (Dr. Nixon) iddi yn 1842. Ychydig fisoedd yn ol dychwelodd i Loegr er cael cynghor meddygol, a chan fod ei afiechyd yn anwelladwy, y mae wedi penderfynu peidio dychwelyd i Tasmania. Dywedir y bydd i Victor Emmanuel ddechreu ei daith drwy Itali y mis nesaf. Y mae yn bwriadu ymweled a Bologna a Florence gyda'r Tywysog breninol, ac wedi hyny i aros mis yn Naples. HEN DROSEDDWR MEWN DALFA.Mtte'r tiyn a daflodd geubel dan ifenestri y palastreninol yn Naples ar y Info Chwefror, pan y darfa i Dduges Genoa roddi dawnso-gym- manfa yno, wedi cael ei ddarganfod, ac y mae yn awr mewn dalfa. Hen swyddog yn y fyddin Fourbonaidd ydoedd, o'r enw Pioletti. Gollyngwyd ef i mewn i ran o'r palas gan rai o'r gweision sydd etto yn dal eu swyddi, er eu bod yn cyd- fradychu ar ran y deyrnach ddymchweledig. HBRIAO RHYFCDD I RYFEL.—Y liythyrglud diweddaf o Alexandria a ddug yr heriad canlynol i ryfel a wnaethpwyd gan Freiiin Abyssinia i Said Pasha, diweddar Raglaw yr Aifft. Dywed ei Fawrhydi Abyssiniaidd Nid ydych yn gwneyd rhyfel fel dyn dewr, yr ydych yn cuddio eich hunan tu cefn i furiau; yr ydych yn lladd eich gelynion a magnelau. Deuwch i'r wlad agored a'ch byddin yno. bron yn mron, bydded i wrhydri a dewrder benderfynu tynghed rhyfel. Fel hyn oedd ein hynafiaid yn arfer ymladd." Mewn ateb i'r llythyr hwn, yr hwn ni ddaeth i law hyd nes oedd Said Pasha wedi marw, danfonodd ei olynydd amryw filoedd o Bashi Bazoukiaid gyda'r gorchymyu i wthio allan fyddin y Brenin Theodore os byddai iddi groesi y cyffin, ond peidio ei herlyn ar diriogaeth Abyssn/aidd. TRAWSDDYGIAD.—Cymmerodd prawf go hynod le yn ddi- weddar yn mrawdlys Sligo. Yr oedd cyhuddiad u diMvvsddyg- iad (abduction) yn erbyn Michaet O'Connor, yr hwn a drowyd yn drosedd maddeuadwy drwy briodas. Ymddengys fod Michael wedi penderfynu cael Eliza Daly yn wraig briod iddo ei hun, pa un a fyddai hi neu ei rhieni yn cydsynio ai peidio. I'r dyben o ddwyn ei amcan i ben, aeth i dy ei thati ar y 15ed o Ionawr, yn nghyd ag amryw o'i gyfeillion, a gosododd Eliza mewn cerbyd. Yn mhen ychydig fynydau rhyddhaodd hi drache fn, heb wneyd dim niwed pellach iddi. Mewn ateb i'r cyhuddiad, dywedai Michael ei fod yn euog a chan ei fod ef ac Eliza wedi hyny wedi cael eu gwneyd yn wr a gwraig,mewn dull rheolaidd a chyfreithlon, nid oedd gan y Goron UIl dy- muniad i fyned yn mhellacb a'r achwyniad yn erbyn Michael, a rhoddwyd ef yn ol yn ddianaf i t'reichiau caredig Eliza. Y LLOFRUDDIAD YN KINGSWOOD.—Dygwyd yr Ahnaenwr a gyhuddwyd ar ei gyfaddefiad ei iiunan mai efe oeddllofrudd Mrs. Halliday yn Mheriglordy Kingswood yn Ngorpnenaf 1861, o flaen yr ynadon yn Reigate yn ddiweddar. Dywedai yr heddgeidwad Conrad ei fod, er pan gymmerwyd y carcharor mewn dalfa, wedi gwelsd dau o'r tystion, a'u cymmeryd i weled y carcharor, ac yr oedd y ddau yn dweyd mai nid efe oedd gyda Frnntz pan gyflawnwyd y weithred. Dywedai y carcharor yn awr mai anwiredd oedd yr hyn a ddywedodd efe yn Hull, a'i fod jn liollol ddieuog o'r trosedd. Atebodd yr Yn:id nad oedd ganddo neb i ddiolch am y traffertn ag oedd yuddo ond efe ei bun a chan nad oedd tystiolaelh i gadarn- hau y cyhuddiad yn ei erbyn, yr oedd yn awr at ei ryddid. OFFEIRIAD FFRHNGIO YN HDDO MERCH.—Dygwyd oF .iad o flaen yr ynadon yn Niort, yn Ffrainc, ar y cy- huuuiad o'i fod wedi hudo merch ieuanc 17 oed, o'r enw Rose Danty. Ymddengys fod yr offeiriad, enw yr hwn y w Gauthier, yn byw fel curad yn mhlwyf Champdeniers, ger Poitiers. Drwy luaws o ystranciau cywilyddus, llwyddodd i lygru meddwl y ferch yn y gyffesgell, a bu am fisoedd yn halogi hyd y nod yr allor a'i anniweirdeb. Gan nad oedd amnilieu- aeth fod y fereh yn cydsynio, nis gellid ei gyhuddo o ,drosedd uv ch nag ymddygiad anweddus mewn lie cyhpeddus ac am hyny cafodd ei ddedfrydu i'r gosp annghyfartal o fiwyddyn 0 garchar, a'i ddirwyo o 200f. Rhoddodd yr adyn brwnt rybydd o apeliad yn erbyn y (Lcd fryd a'r ddirwy yn uniongyrchol. Y LEOFRUDDIAETU YN EBINBURGH.—M Syr George Grey wedi lleddfu y ddedfryd o ddienyddiad i b. -iv ;waith par- haus yn achos Milne, yr hwn a lofruddiodd ei .i'¡Jgynllorth- wywr yn Edinburgh. Cymmeradwyodd y rheithwyr a'i cafodd ef vn euog i drugaredd. ;:i. CYLCHBEISIAU ETTO.—Nid oes terfyn ar y damweiniau a achosir gan gylchbeisiau. Ar ddydd Mercher diweddaf, fel yr oedd boneddiges ieuanc o'r enw Adne Crutch, yn myned heib'o i'r tan, cyffyrddodd ei g&n ag ef, ac yn mhen Hai na mynyd, yr oedd ei holl ddillad yn wenfflatn am dani. Clywyd ei hys- grechfeydd gan foneddwr o'r enw Searle, yr hwn a ruthrodd i mewn ac a ymdrechodd ddififodd y tan, yr hwn oedd y pryd hyny yn codi yn uwch na'i phen. Llwyddwyd o'r diwedd drwy gynnorthwy ychwanegol i'w ddiffodd, pryd v *c*fwyd fod y creadur anffodus we ii' Ilosgi mor druenus fel nad oedd gobaith am ei bywyd. Heblaw hyn, llosgwyd Mr. Searle uior ofnadwy, fel y mae yntau mewn cyflwr peryglus iawn. DIRGEL W ASAN A.ETH.- Y mdjengys oddiwrth bapyr Se- neddol a gyhoeddwyd yn ddiweddar mai y swm gofynol atddir- gel wasanaeth eleni ydyw deuddeg mil ar hugain— £ 32,000. Am beth ? 'Does neb a wyr ond y Llywodraeth HEN Wa ANOBEITHIOL—Dygwyd hen wr o flaen yr ynadon yn Belfast, o'r enw Owen Christie, ar y cyhuddiad o fodynfeddwadefnyddiogeiriau cableddus, &c. Ymddengys fod yr hen lane wedi bodyn yr un sefyiifa 174 o weithiau o'r blaen.—Hen wr tlawd o ymddygiad da ydyw, Syr, ac yr oedd wedi cael ychydig o beth yfed, meddai Mr. Young, pryd y darfu i'r dorf ddeehreu chwerthin. Ni ddeuaf yma byth mwy," meddai'r carcharwr dyma'r tro cyntaf," ychw anegai )n nghanol chwerthin mawr. Gofyuai Mr. Orms a oedd wedi bod yno o'r blaen, i'r hyn yr atebodd y prif heddgeidwad ei fod wedi bod yno 174 o weithiau ar gyffelyb gyhuddiad yn flaenorol. Beth 174 o weithiau!" gofynai Mr. Ortce gyda syndod. 0, ie, ond yr wyf wedi diwygio yn a.wr," meddai'r Carcharor. Ar hyn gosododd un Mr. Tittle air i mewn drosto, gan ddweyd Etholydd cyfrifol ydyw, Syr, wedi newydd ddychwelyd o etholiad Lisburne gwelwch mor edifeiriol y mae Syr," a chyda hyn dyma'r carcharor yn dechreu wylo yn chwerwdost, a'r gwrandawwyr yn chwerthin. I dori'r stori yn fyr, dywedodd yr ynad wrtho, Dyma'r tro cyntaf i chwi ddyfod o'tn blaen i, gan hyny, dirwyaf chwi yn unig o goron a'r costau," y gosp drymaf a fedrai roddi iddo.