Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

9 articles on this Page

GOHEBIAETH 0 MOUNTAIN ASH.

News
Cite
Share

GOHEBIAETH 0 MOUNTAIN ASH. Mae ynia dipyn o gleber wedi bod ac yn bod am y wlad hono yn ritliaf deheudir America, ag y maent yn galw Pata- gonia arui, fel man i sefydlu Gwladychfa Gymreig ynddi. Dichon fod llawer o ddarllenwyr y SKREN yn anwybodus am natur y symudiad er mwyn y cyfryw ni radwn. fraslinelliad o ansawdd y.cychwyniad. Yr ydys wedi profi trwy ymehwil fod agos i ddeng mil o'n cydgenedl yn ymfudo bob blwyddyn o'r wlad hon, rhai i AmSrica, Nova Scotia, Awstralia, a gwa. hanol barthau ereill y byd felly, mae y swm anferth yma o Gymry glan gloyw yn ymdoddi bob biwyddyn i wneyd i fyny nerth cenedloedd ereill, gaa,goili eu hen arferion Cymreig, megys yr Eisteddfodau, y cyrddau gwedJi, a'r cyfeillachau melusion a fwynhavryd lawer tro yn yr hen wlad. Yn awr, mae rhai cyfeillion tua Liverpool a Gogledd Cymru wedi bod wrthi yn ddiwyd am flynyddau lawer yn chwilio am Ie cyfleus i'r ymfudwyr Cymreig i ymsefydlu gyda'u gilydd fel math o deyrnas fechan, yn yr hon y gallant fod yn elfen gynnyddol, yn lie ymdoddol-eyfreithiau Hywel Dda a Dyfnwal Moel- mud yn cael eu harfer, a'r iaith Gymraeg yn cael ei siarad o'r brenin ar ei orsedd lawr drwy lysoedd barn hyd at y cobler ar ei fainc weithio. Maent wedi cynnyg llawer gwlad am gael y rhagorfreintiau yna, ond wedi methu yn lan hyd nes iddynt gynnyg am Patagonia. Maent wedi cael addovridion teg iawn am y wlad hono, ac y mae dau irwyadur wedi eu hanfbn i edrych ansawdd y wlad, ac i gytuno am dani. Mae yma amrai yn benderfynol o fyned yno, doed a ddel, gyda y cyfle cyntaf. Mae y drychfeddwl yn arswydus i ni, a'r anturiaeth yn wir bwysig, yn gymmaint felly nes ydym &'n holl egni yn treio perswadio ein cyfeillion i aros gartref. Mae y wlad yn hollol anhygyrch, yn drigfa dynion anwaraidd, a bwystfilod rheibus; ni sangodd traed dyn gwyn erioed ar ei chyffiniau oddigerth ymchwilwyr er mwyn boddloni cywreinrwydd. Mae yma un bachgen golygus, yn benderfynol o fyned mae yn gelfyddydwr medrus, yn fardd a lienor gobeithiol iawn, a phob argoelion y daw yn addurn i'w wlad *,I genedi. Er nad yw eich gohebwyr yn feirdd, etto mae un o honom wedi cyfan- aoddi ychydig o linellau i'r dyben o berswadio y bacbgen hardd hwn i aros gartref. 0 fy nghyfaill, paid a myned Draw i Patagonia bell, Byw yn Nghastell clyd, Llewelyn, Sydd yn wir yn lJawer gwell; Mae yno eirth ac ysgorpiynau, A gwylltfilod 9 bob rhyw, A'i dynoiiaeth heb ei doli, Heb barch i ddynnac ofn Duw. Wei, Llywelyn, paid a men tro Dros y geirwon foroedd maith; Llawer mil o ddynion hoew Gladdwyd yn yr eigion llaith 'Nawr ymbwylla, aros gartref, Ymwrola drol dy wlad, A gnfala fod yn gysur Ac yn gymhorth i dy dad. Ond, fy nghyfaill, paid annghofio, (Os Patagonia tydd dy ran), Y Duw hwnw sydd & gallu I'thamddinynynmhobman; Cofia am ei Fab yn marw, Creda yn ei aberth ef, Fel bo 'thSenaid yn y diwedd Lanio i mewn i deyrnas nef. G-adawn ein cyfaill y tro hwn, gyda ein dymuniad goreu iddo; bydd yn debyg iawn o wneyd atebion i'r uchod erbyn y rhifyn nesaf. Yr ydym wedi darllen yr ymdrafodaeth yn nghylch y Hyfr hy»nau newydd o'r dechreu hyd yn awr; ac ond cael tipyn ° bwyll a chydweithrediad, ni ryfeddwnna cheid emynau teil- Wng o'r enwad ac o ysbryd yr oes. Mae dynion galluog ar y tfiaes eisoes, ac fel bo'r pwuc yn addfedu daw etto ragor. *r ydym yn teimlo fod eisieu gwell nag sydd genym ond hyny y mae cannoedd o emynau yn llvfrau y ddau Jones, a arries, nas gall eglwys Dduw ddim bod hebddynt hyd derfyn n atnser, a chredwn y bydd llawer o honynt yn cael eu canu yn J^ws^pan na bo amser mwyach, ar fryniau y Gariaan nefol. aenrhyfedd naeddwl mor ddicbwaeth mae einynyddiaeth ewn llawer cvnnulleidfa. Yr oeddem yn nghapel y Rhos o w. j <1(liweiJdar, yn eistedd yn nghanol torf luosog n«nl*n HWTyr" Codod(i rhywun o'r seat fawr, a rhoddodd y ca:llynoI allan i'w gauu. Ar yr olwg gyntaf, mae'n iani- « v|S — d gyn»g; ond pa bai yn cael ei daflu i beir- t»wvW^r g Grynswth, neu ryw beiriannau ereill a welo y f« 1A S01'a,u e« dewis er mwyn puro emynau Cymreie. »lMei "«>"■' wedi ei buro hwyl. U* yma fe > g°fala, ddarllenydd, am gasglu tipya o Rotindio caerau Jerico, Mae'r cyrn hyrddod, Seithfed dydd a seithfed tro, Bron a dyfod; Ff ddawlr caerau lawr trwy ffydd, Olti sylfaejii 'Feiigyl Iesu garialr dydd, Llwyddiant iddi. Yr oedd trn o'r Byd yn wincio arnom fan ^raw pan oedd yr hen bennill yn cael ei repeatio wrth gann. Cofia, gyfaill, paid dangos dy anfoesoldeb yn ycwrdd ond hyny, nmgen bydd i mi weinvddu cerydd llym arnat; oblegid yr wyf fl yn cael fy Uj ncu fyny gan ysbryd addoliadol pan fo emynau o'r nodwedd yna yn cael eu canu. Dyma ni yn terfynu y tro hwn, gan ddymuno llwyddiant i SERES CYMRU, i emynyddiaeth ddi- wygiedig, ac i bob rhinwedd a daioni.-—DATT O'R BYD AC UN O'R BETTWS..

Y CYNHWRF EISTEDDPODOL.

LLYFR TONAU CYNNULLEIDFAOL…

YMGOMIAD BYR A MR. LL. JENKINS,…

i.■■ ENGLYN Pit SABBATH.

.ARALL I "SEREN CYMRU."

ARALL I IESU GRIST.

DEG PENNILL

HYNT Y BEDYDDWYR YN Y GOGLEDD.