Seren Cymru

v' .SEREN GOMER. Dyjia. y rhifyn ekwarterol am Ebrill wedi dyiod i law. Mae y rhifyn hwti yn Ilawn cystal, os nid gwell, na'r un sydd wedi ymddangos etto, er eu bod oil yn wir dda. Mae yn y rhifyn presenol Ysgrif ar y Beikw ag.sydd yh werth mwy ddeng waith na ofynir am y Seren am flwyddyn. ,Mae liwn yn dwyn 61 llafur manwl, ymchwiliad dwys, a gallui grynhoi i _gryn oi gwmpas bychan, un o',r trysorau goreu a allwn byth ei osod.yn nwylaw ein gwyr ieuanc. Diolchwn o galon i'r awdwr am ei rodd werthfawr 1 ni, Mae yr Ysgrifau ereill ar llhesymeg—Francis Hiley—Dydd Bartholomens-Brmrdr Calfaria—Y Commission, gan y Parch. Benjamin Evans (ei bregeth ragorol i J^yfyrwyr Athfofa Pontyptiol)—Manraad ydiweddar Mrs. Evans, yr hon a gladdwyd yn y mor pan ar ei ffordd i India-7-gydag adolvgiad trimiscl. Mae yr holl gynnwysiad wedi ein boddio.yn fawr. Mae Seren Gomer chwarterol yn (ieilwng osefyll yn gydochrog ag unrhyw gyhoeddiad agsydd yn dyfod allan o'r wasg Gymreig y dydd heddyw. 1> Lt

GOHEBIAETHAU. > ,9-j* i. •< :• ■■ <:U NtO TDYM Yft XSTYKIED SlN HHNAIN YN GVFBIFOL AM BIN GOHEBWYR. DALKN AR FEDYDD^ i Mr. GOL,,—Goddefwch i ini alw sylw itn brodyr at y ddalen uchod ag yr ydym ni yn yr Ygtrad wedi rnynu rhai cannoedd o honi wedi eu hargjraifu gan Mr. Evans, swyddfa'r Seren. Nid yw ond dalen fechan iavvn—dalen hollo! ddiddrwg—dalen ag nad oes ynddi ddim ag. sydd yn insulting yn y masur Ileiaf, etto, gall greu yshryd darHen—darHen y Beibl—darllen y Beibl er gwybod, a thrwy hyny, gwrieyd eftaith dda ar^'eddyliau liawer ag sydd yn rhy ragfarnllyd i ddarlien ilyfrau neb Bedyddwyr ar fedydd. Mae'r dda)en fach dan sylw yn cyfatfod et darllenwyr ar faesyr Ysgrythyrau yn unig. Yr ydym ni wedi mynu Thai cannoedd o honi er rnwyn eu rhoi ymaith yn rhad yn yr ysgol Sabbothol, ar nos Sul, a plian yn bedyddio alian yn ol siampl Crist. Dyma'r ddalen,-

BZEZDYIDIX At y gyfraith, ac at y dystiolaeth;, oni ddywedunt yii ol y gair hwn, hyny sydd am nad oes oleuni ynddynt.—EsaStS; 20. Dyma gyfeiriad at y rhan fwyaf o'r adnodau sydd yri son am yr ordinha'd o' fedydd yn y Beibl Sant- aidd, ear. m«yn cynnorthwyo yr anhyddysg i chwilfo a gwy bod yr ysgrythyrau, fel y gallo farnu drost^ei hun; ac os dygwvdd i neb wrtb ehwilio eu Beiblau gyfarfad ag un adnod yn son am daeneUu, ^e\X ffd- yddio babanod, dymunir cael, hysbysiad pa le mae yr adnod, neu yr adnodau hyny ar frys ae na alwed ueb daeneitiad, neu fedydd babanod, yn or- dinhad o osodiad Duw, hyd oni alio ddangos ys- grythgr. yn son am dani. Mat. 3. 6, 7, 11, 13, 14,) [16. —21. 25. -28.19. Mare 1. 4, 5, 8, 9. 11.30. p 16. 16. < Luc 3.3, 7, 12,16, 21. —— 7. 29, 30. 20. 4. loan 1.25, 26,28,31, 33. -—. 3. 22, 23, 26. 4. 1, 2. -■'■■•■■iw, —- 10. 40. Act. 1. 5, 22. 2.38,41. Act. 8.12, 13, 16,36,38 9. 18. 10. 37, 47, 48. II;161* —— 13. 24;q\¡\L V—r? 16. 15, 33. ,18. 8, 25. 22. 16. llhnf. 6. 3, 4. 1 Cor. I.,¡I,q,14, 15, 16. —— 12, ;13., if —— 15.j29<f Gal. 3.2QOil tM Eph. '4.5;H' Col. 2. 122 1 Pedr 3.12f; V pris y w. swllt y cant. Y modd y' gwnaethom rii oedd rhyW nifer o honom yn r4pï pob o chwe eheiniog. Carepapebai, brodyr/yn-mhob eglwys Fedyddiedig yn gwaeyd.:yr uu peth.' Pwy ail ddweyd beth fyddair ca-Alyniad. Fe flfeindia ddalen fach laweroedd ni na'n Ilyfrau. Nebo, Ystrad-. f i. RUFUS. ■ .IfUV-iV 'Jt: ••

.a.vd vLosdos, Canada West, r- .iV Maxvrth 5, 1862. Anwyl Frawd Price.—Nis gallaf lai ni thalu fy niolcbgarwchJgw^eSocaf ebwi < am eich caredig- rwydd trwy ateb y gofyniadau a ddanfonais atoch. Ond 1. JAqp;ea fynwjf a'eii careiiigrwydd etto, gan obeithtonaddieiwchwrtbyf. ,1. A ydyw yn angeniheidiol i'r ;persopau d^3ew- isir irr swydd ddiaconaidd i fynied dau osodiad dwylaw, yii nithyd alr urdd-weddi, cyn y byddollt yn addas i'r swydd ai peidio ? 2. A oedd y, saitli hyny a ddewiswyd sydd a'u hanes yn y 6fed o'r Actaut yn gwasaaaethu y swydd ai peidio, fel yn ein» dyddiauini ?< "I' 3. Gwyddoch chwi yn eithaf da4 frawd, am yr hen ddywediad hwnw, os bydd dadl- frwd. wedi codi ar ryw bynciau mewn cyssylltiad a chrefydd, y dy- wediad yw, nad yw ef o ddim pwys, oblegid na ofyna y Barnwr.mawr'/beth oeddem ? ran ein barn a'n hymarferiadau ac os yw hynyna yn iawn, beth oedd amcan Iesu Grist yn rhoddi siampi i ni, fel y canlynem ei ol ef? lYeu, a oes adnod yn rhyw le yn dweyd, I)ytia'rsiaraplf).Ichblaen, ppil gwtiewch- fel y mynoch, ei clmdw neu beidky nid yw hyny o ddim pwys ? v. Yu awr, frawd, gan fod eich barn chwi yma fel llw er sicrhan terfyfl1 ar, bob ymj-yson, dymunat arnoch, etto i roddi eich barn ar y gofyniadau ucbod, os gwelwch hwynt yn deilwng o'ch sylw, trwy gyf- | rwng Serbn Cymrc, a byddaf yn ddiolchgar. Mathew, IOAN. Ateb. i 1. Mae yn ymddsingos i mi mai dewisiad yr eglwys sydd yn rhoddi JJáwli berson wasaiiaetliu y swydd ddiaconaidd. Mae gosodiad dwylaw a gweddi yn arwydd cyhoeddus o du yr eglwys ei bod yn rhoddi yr hawl hon i'r cyfryw a ddewisir i'r swydd. Mae yn, arferiad yn yr eglwys, yii yr hon y caf y fraint o weinidogaetbu, i neillduo y diaconiaid trwy weddi ac arddodiad dwyhw. Yr ydvm ni fel eglwys yn credu mill, dyma" dilefn yr Apostolion o. wneyd hyny. 2. Credwyf eu bod, mor bell ag y mae atl)g IN oil- iadau yr eglwysi yn awr ag eiddo yr hon yn Jeru- salem yn caniatau. 3. Mae o bwys amserol a thragywyddol i ni pa fodd y byddwnyn barnu ac yn credu gyda phethau crefyddol. Mae dwy fFordd o'n blaell-tfordd y bywyd a ffordd marwolaeth. Mae un yn arwain i heddweh didrai, a'r Hall yn arwain i ddinystr tra- gwyddol. Ni fydd eisieu i'r Barnwr ofyn am ein barn ni, mwy nag am ein buchedd-tnaent oil yn hysbys iddo Ef; ond cofiwn mai yn ol ein gweith- redoedd y bydd i ni dderbyn oddiar ei law Ef yn nydd mavvr y cyfrif. Yr hyn a hauo dyn a fed efe." T. Price.

TROAD Y DDWY FIL ALLAN 0 EGLWYS LOEGR. At Olygydd Serkn Cymrij. MR. Gor,—Liawer o siarad ac ysgrifenu yn yr iaith Gyiaraeg a Saesneg sydd wedi bod yn ystod y misoedd diw'eddaf yn nghylch y pwnc uchod. Llawer o gynllttnio a chynnyg sydd wedi bod gyda golwgar wheuthnr rhywbeth teilwng er coffadwriaeth am ym- ddygiad canmoladwy y ddwy fil Puritaniaid. Gyda'ch caniatad, Mr. Gol., carem alw sylw at un peth; ïe, a gallem feddwl y prif beth mewn eyssylltiad a'r ddwy ill (yr hwn beth hyd yn bresenol sydd heb gael sylw digonol Bedyddwyr Cymru), sef eu Ct/dwybod- olrwydd. Dyma y pwnc mawr a ddygir i'n sylw yn ymddygiad y ddwy fil yn gadael yr Eglwys, ac fel y cyfryW dyma y pwnc ag y dylem nimiau gymmeryd gafael ynddo. Mae cael trysorfa tuag at gyhoeddi Ilyfrau er egluro ae amddiffyn egwydderion neillduol y Bedyddwyr,' yu amean gogoneddus; ond nid ydym yn gallu gweled fod un cyssylltlad neillduol rhyngddo ag ymddyg'iad y ddwy fil, oblegid nifer fechan iawn o honynt hwy oedd yn Fedyddwyr. Mae cael Loan Fund tuag at gynnorthwyo talu dyled ein Capeli yn amean noble; ond pa cyssylltiad neillduol sydd rhyngddo a throad allan y ddwy fil ? Yr oeddynt hwy yn ddigon bodd- lawn aroa yn yr Eglwysi plwyfol heb gael yr un capel pe bai pob peth yn ateb hyd at hyny. Mae cael Athrofa i'r Bedyddwyr yn y Gogledd yn symud- iad clodwiw a theilwng o'renwad—yn bwne agymae liawer o son wedi bod am dano er ys blynyddoedd, ac wedi cael ei benderfynuvirtltally yn ein Cymmanfa- oedd yr haf diweddaf, cyn bod ond yehydig o son am wneuthur un math o goffadwriaeth am y ddwy fil; ae yr ydym yn methu a chanfod pa angen am, na pha. gyssondeb sydd mewn eyssylltu y symudiadâ ehoffad- wriaeth y ddwy fil. Yr oeddynt hwy yn ddigon boddlon i'r athrofeydd ag oedd mewn bodolaeth ar y pryd, ac yn cael eu cynnal a'u rheoleiddio gan y wlad- wriaeth; a pha reswm sydd dros alw yr athrofa newydd yn "Athrofa Bartholomeus ?" O'r fath ofergoeledd! Mae eglwys Rhufain wedi bod yn santeiddio personau, diwmodau, Eglwysi, &c., am oesoedd; ond yn y flwyddyn 1862, y mae'r Bedydd- wyr yn dyfod i'r maes i santeiddio Athrofeydd! Beth fydd diwedd y pethau hyn ? Mae He i ofni fod Bedyddwyr Cymru wedi gwneuthur mistake gyda golwg ar goffadwriaethy ddwy fil, trwy ei wneuthur yn bwnc arianol. Yn He dilyn siampl ein brodyr yn Lloegr, yrydymyn dilyn siam pI Annibynwyr Lloegr a Chymru, pa rai sydd mor sychedig am arian, ac am droi pob peth yn elw bydol i'w henwad eu hunain. Pa fodd bynag, gobeithio na wnawn fel Bedyddwyr gplli ein golwg ar y cyfleusdra neillduol sydd genym iflwyddYll hon, i ddwyn y pwnc o fod yn gydwybodol gyda phethau crefydd gerbron y wlad. 11 Nid oedd y ddwy fil yn gwrthwynebu y cyssyllt- iad ag oedd rhwng yr eglwys a'r wladwriaeth; nid eeddyntyn gwrthwynebu lawynhau y degwm, &c.; ond yr oeddynt yn gwrthwynebu rhai or athraAviaet hau cyfeiliornus ag sydd yn cael eu dal allan yn y Com- mon Prayer, ac o herwydd fod deddf unffurfiaeth yn gpfyn ganddynt roddi eu cydsyniad a'u cyduniad {assent and consent) a phob peth sydd yn y llyfr rhyfedd hwnw. Dacw hwy, er mwyn cydwybod, yn gadael yr eglwys—yn gadael eu bywiolaethau, yn gadael eu pobl, pa rai oedd yn anwyl i lawer o honynt: a thrwy hyny yn gwneuthur eu hunain yn ago red i dlodi, i erlidigaetliau, a llawer o ddyoddefiadau. Nid oeddynt yn hanner Ymneillduwyr; ond etto gweith- red noble, gwerth ei chofio, a'i dal allan i'r byd, o'u

arall, nid oedd ei gartref ddin) mor heddychol agy dylasai fod, ac o herwydd hyny, yr oeddei feddwl ar lawer tro yn arisefydlog. Ond er yr011 o'i ofid, cadwai lygad ca-aff ar y Ltys. John Witson. yr ysgolfeistr, Qjqdd y dyn i gwrdd a Price ac ereill, ar unrbyw awr -meddai ddigon o ddysg. gwybodaeth, a phwyll i'w trafod fel y mynai, Yn ei feddiant ef yr oedd pob petti ar ddu a gwyn i roddi taw ar hawb oedd a thaedd ^n eti fctilonau i dori dros ben rheolau gonestrtvydd.: Ab ARTHUR. [Diolch yn fawr i'n gohVbydd caredig, ac hefyd am Y Fath Natnr i gongl yraelwyd ondeawsom dalu pedair ceiniog am y sypyn hwn, Mae gwyr y Llyth- yrfajam i ni beidio cael jpwy na phivysau.—Gol.] In"ft