Seren Cymru

SIR DREFALDWYN. •jj«4orwyd y Brawdlys hwn, Mawrth 10fed,ganMr. arvirn Keating, yn y Trallwro. Dydd Mawrth, ^echreuwyd ar weithrediadau'r Brawdlys, trwy i'w Qrj>yddiaeth gyfarch yr uchelreithwyr. Er nad y cyhuddiadau yn lluosog, etto yr oeddyjit Ynbiiysig. Gyda golwg ar y cyhuddiad o lolrudd- Hr I n0<l0^ e' arglwyddisetb y gwahaniaetb, yn Udd'^ gyfraith, rhwng llofruddiaeth a dyn- Cyhuddwyd Thomas Withers am dori acarcholli Thomas Beckham, yn Trewern, ar y 9fed o Fedi 1861,—dwy flynedd o garchariad gyda llafur caled. Addefodd John Ellem ei fod yn euog o ymosod ar R. H. Mytton, Ysw., yn Trallwm, ar yr 2il o lonawr diweddaf. Yr oedd y carcnarer newydd gael ei brofi yn euog yn iiii-awdlys cliwai-terol Trall- wm, ar y dydd a nodwyd, gerbron R. H. Mytton, Ysw., a phan oedd y cadeirydd yn ei ddyfaruu i dri iniso garchariad, tynodd yntau gareg o'i logell, a hyrddiodd hi at ben y cadeirydd, ond methodd a'i daraw. Yn awr, yn chwanegol at ei gosp flaenorol, dedfrydwyd ef i naw mis o garchariad pellach, gyda llafur caled. Cyhuddwyd Ishmael Jones o lofruddio ei wraig. Ann Jones, yn Llanfair, ar y 30ain o Ragfyr, 1861. Ymddangosodd Mr. Beavan a Mr. C. W. Wynn, dros yr erlyniad, ae amddiffynwyd y carcharor gan Mr. Morgan Lloyd. Yr oedd difrifoldebyr achos yn effeithio yn ddwys ar Mr. Beavan, wrth agory prawf. Dywedodd fod y carcharor yn cael ei gyhuddo o Jofruddiaeth- llofruddiaeth ei wiaig ei hun a gwyddai nad oedd raid iddo ddim ond crybwyll y cyhuddiad tuag at sicrliau sylw difrifolaf y rheithwyr. Rhoddodd ad- roddiad cryno o'r holl amgylchiadau pruddglwyfus, yr hyn a eglurir yn y tystioiaethau. Hohvyd Evan Evans, trwy gyfrwng cyfieithwr, gan Mr. Wynne:—" Llafurwr ydwyf, yn byw yn agos i'r capel, ger Pencaedu. Yroeddwn yn adna- hod y drancedig, Ann Jones. Y mae fy nht i o fewn 200 neu 250 llath i'w th9 hi. Y tro diweddaf y gwelais hi yn fyw oedd ar ddydd Llun, y 30ain o Ragfyr, tua banner y dydd, cyn i mi gael fy nghin- iaw yr oeddwn ar y pryd yn dyfod a llwyth o dail, gyda'r wedd, o'r barcdy.tua fy nh9 fy hun. Byddaf yn cymmeryd fy nghiniaw rywbryd y gallaf, pan yn canlyn y wedd ond cefais fy nghiniaw'r diwr- nod hwnw tua deuddeg o'r gloch. fan ddaethum yn agos at ly nhy, aeth Ann Jones heibio i mi, tua phedwar ugain llath o bellder. Yr oedd wedi fy mhasio, a myned i fy nhy-, C) n i mi gyrhaedd ynu. Cymmerwyd y wedd gan ddyn arall, o'r enw Pugh, ac yr oedd dynes ieuanc gydag ef, yr hon a'i can- lynodd. Arosodd Ann Jones yn fy nhy tra y cym- merais fy nghiniaw ni furn dros ddeng mynyd yr oedd ) n harod ar y bwrdd; a chyn gynted y dar- fyddais fwyta, aethum ar ol y wedd, ac aeth Ann Jones gyda mi am dros gan llath. Ni ddywedais ddim am gusanu, ond dywedais nad oedd genyf amser i siarad. Yr oeddwn yn gwybod fod Ishmael Jones yn y cae yn ymyl y ffordd. Clywais efyn dweyd wrth Ann Jones am fyned adref i wneyd ei giniaw yn barod. Mary Jones.-Fi ydyw'r gymmydoges agosaf i Ishmael Jones, nid oes ond lied un cae byciun a pberllan rhvngom. Daeth y carcharor ify oh9 tua thri o'r gloch, a dywedodd, Yr wyf wedi gwneyd job er pan fum yma." Dywedais, Ai e ? beth wnaethoch chwi ?" Mi a leddaisy ddynes," ebe fe. U Nidydyeh yn meddwl y fath beth!" "Digon gwir ebe ie. Cefais fy nychrynu'n ormod i wratidaw dim mwy, ac aethum allan. Ni ddyeh- welais i'r ty hyd nes yr oedd wedi myned, yr hyn oedd yn mben tua deng mynyd. Yr oedd darn o raff am ei wddf; dywedodd y byddai iddo grogi ei hun cyn y boreu. t) Croesholwyd—Yr oedd Ishmael Jones wedi bod yn cwyno o herwydd rhyw salwch. Clywais ryw siarad yn mhlith y cymmydogion yn ngliylch Ann Jones ae Evan Evans, ond wyddwn i ddim beth oedd wir. Dyna'r prif dystiolaetbau dros yr erlyniad. Yna traddododd Mr. Morgan Lloyd araeth faith a grymus iawn i'r rheithwyr. ar ran y carcharor. Adolygodd y barwn dysgedig yr boll dystiolaeth- au gyda'r gofal a'r manylwcb mwyaf. Dywedodd y rheithwyr y dymunent fyned o'r neilldu; acaroi bod yn abseiiot am dri chwarter awr,dychwelasantrrllys gyda'r rheithfamo lof- ruddiaeth gwirfoddol, ond gan gymhell y carcharor i arugaredd. Yna dododd y barnwr dysgedig y cap du am ei ben, yr hyn a achosodd deirnlad angerddol trwy'r llys, gan na thraddodwyd dedfryd angau yn Mrawdlys Trallwm ers Aros 33 mlynedd. Yna cyf- archwyd y carcharor yn ddifrifol gan y barnwr, yr hwn a draddododd ddedfryd angeu arno. Yr oedd y carcharor mewn cyffro dwyspan oeddy ddedfryd yn cael ei thraddodi, ond gadawodd y frawdle heb arwyddion neillduol o deimlad.

SIR FEIRIONYDD. Agorwyd y brawdlys nchod ya nhref y Bala, ar y l4eg o Fawrth, o flaen Syr Henry binger Keating. Wrth anerch yr uchel-rheithwyr, darfa i'r barnwr eu Hongyfarch oblegid lod y calendar mor ysgafn. Pwnc o ddifeddianniad (ejectment) ddaeth yn mlaen gyntaf, sef Humphreys yn erbyn Griffiths. Gan na ddaeth y diffynydd yn mlaen, ni chafwyd un prawf, a rhoddwyd dedfryd yn ffafr yr er. lynydd. Cyhnddid Robert Roberts o dori i dy John Williams, Maentwrog, ar noson y 27ain o Hydref diweddaf, a Uedrata ellyn, hosanan, &c., oddiyno, Addetodd y carcharor ei fod yn euog. Ledfryd, chwe mis o garchar a llafur caled. Cyhuddid Mary Williams, Llandrillo, ogeisiö celu genedigaeth ei phlentyn ar y 13eg o Hydref diweddaf, drwy datlu y corff marw i'r afon. Darfu i'r rheithwyr, yn ol cyfarwyddyd y barn- wr, roddi y ddedfryd o ddieuog. Addefodd Evan Hughes ei fod yn euog o brio odi yr ail waitb, tra yr oedd ei wraig gyntaf yq (yw, a dedfrydwyd ef i ddeunaw mis o garchar a chaledwai th. Addefodd John Davies ei fod yn euog o gym- meryd y swm o ,£31 mewn modd twyllodrus oddiar Low/y Roberts, drwy gynmieryd atuo oi fod wedi prynu tyddyn a defaid iddi. Daeth dau ddyn parchus yn mlaen i lefaru yn uebel am gym- meriad blaenorol y carcharor, a dywedai Lowry Roberts ei fod wedi dychwelyd yr arian iddi. Dedfryd,-tri mis o garchar a llafur caled. William Williams, a gyhuddid o ledrata ambais farchogaeth (riding habit) oddiar Mrs. Pughe, fielygog, ger Dolgellau ar y laf o Ionawr. Ded- II yd, dau fis o garchar a llafur caled. Addetai James Lloyd, bachgen dwy ar bum. theg oed, ei fod yn euog o ledrata par o lodrau. Dedlryd,-dau lis o garchar a llafur caled. Addefai Anne Roberts ei hod yn euog o led- rata par o fotasau. Gan el bod wedi ei char. charu er ys cryn amser eisoes, ni chafodd ond mis o garchar a llafur caled. Williams yn erbyn Owen.—Ymddangosai Mr. Vaughan Williams, dros yr trlynydd, a Mr. Mor- gan Lloyd dros y diffynydd. Dywedid dros yr achwynydd, yr hwn sydd dafarnwr yn Llwyn. gwril, ei fod ef a David Owen, tyddvnwr, wedi myned i Lanaber, ar y 15fed o Awst, i weled y fynwent yn cael ei cbyssegrn gan yr esgob. Wrth ddycbwelyd, arosasant am gryn amseryn Rermo, He y buont yn cydyfed mewn gwabanoi datarnau. With fyned oddiyno tua Llwyngwril, bygythiodd Owen guro Williams, ceisiodd yntau ddtatic o'i ffordd, a phan oedd W illiams wrtli ddrws ei dy yn Llwyngwril, ymosododd Owen arno, gan ei guro yn lfyrnig a'i ffon, nes ei analluogi i weithio am fi5 o amser. Dygwyd lluaws o dystion yn mlaen i brofi y cyhuddiad hwn. Yr oedd yr achwynydd, gairhyny, yn hawlio iawn am y niwed ar golled a dderbyniasai, athairpunt i'r meddyg. llaetai D. Owen nawnaethaiddimoudainddiftyu ei hun, a bod Williams wedi ei daraw & phocyr, neu rywbeth arall, yn gyntaf. Dygai yntan amryw dystion yn mlaen o'i blaid. Aeth y rheithwyr o'r llys i ystyried eu dedfryd. Wedi iddynt ddychwelyd, rhoddasant ddedfryd o blaid y diffynydd.

8^V?n» rhoddod'd yr oriawr i'r gweithiwr cyntaf ag i.dan HumPhrey«, a dododd y did euraidd ei wddf, yn nghanol bloeddiadau o gymmerad- j|;Jaetl15 a thertynwyd y cyfarfod heb derfysg na d' 1m o'r cyfryw. SIMWNT. t I Bydd yn dda genym glywed oddiwrth Simwnt to yn 01 ei addewid.—GOL.]