Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

2 articles on this Page

HANESION CYFFREDINOL.

News
Cite
Share

HANESION CYFFREDINOL. Y CODE" NEWYDD.—Yn ddiweddar, ym- welodd dirprwyaeth oddiwrth Bwyllgor Ysgolfeistr- iaid Llundain ag ArglwyddGranvilIe i gy9wy no cofeb oddiwrth nifer mawr o athrawon trwyddedig yn erbyn y Code newydd. Cyrnmerodd peth dadl le rhwng y ddirprwyaeth ac Arglwydd Grauville. a Mr. Lowe. Ni wnaeth yr olaf ond yn unig golyii am hysbysrwydd, ac ni roduasant un math o addewid ary mater. CYNNADLEDD TAIRBLYNYODOL CVMDEXTHAS RHYDDBAD CREFYDD.— Y mae y gynnadiedd hon i gael ei chynnal eteni, ac yn ddhvetldar ymgyfar-, fyddodd y cynghor yn Rodley s Hotel, Llundain, i'r dyben o benderfynu ar y duU yt) mha un y cyf. ansoddir y gynnadledd. Llywyddid gan William Edwards, Ysw., cadeirydd y pwyllgor gweinyddol, yr hwn a draddododd anerchiad, yn mha un y cyf- eiriodd at sefyllfa bresenol symudiad y gymdeithas, a'r cyhoeddusrwydd mawr a roddir. yn awr i'r holl lft--ii|iiau a'r rhesymau yr ewyllysiai eu lledaenu. Penderfynwyd tod i'r gynnadledd gael ei chynnal dyddiau Mawrth a'r Mercher, y 6ed a'r 7fed o Fai, yn Freemason's Hall, a bod gwledd gvhaeddus i gael ei chynnat mewn cyssytltmd a hi. Y mdden. gys fod yr undeb mwyaf yn ffynu yn y cynghor gyda golwg ar gynnygion y pwyllgor. Em MASNACH AG AMERICA,.—Y mae ein masnach ag Americl1 wedi lieikau uwchlaw 40 y clint erpilm dt,roddythyfe) cartrefoi allan. Y m- ddengya, oddiwrth araeth Mr. Milner Gibson, yn Aahton, y dydd o'r blaen, mai y prif aehos o'r lltihad hwn ydyw, nid prinder cot win o Daleithau Deheuol America, ond colli ein cwsmeriaid goreu. Dygodd y boneddwr anrbydeddus hwn ddwy ffaitb ya mlaen i brofi hyn. Yn gyntaf, nid uiewn nwyddfau cotwm o un math y mae y lleihad mwyaf wedi cymnieryd lie; ac yn ail, er mor fawr ydyw prinder cutwm, nid ydyw yn ddigon i roddi cyfrif amytnarwe)dd-(i)-a preseriol yn ein llaw-weith feydd. Dywedodd Mr. Gibson maicyfanswm y llettiad yn ein hatiforion t'r Unol Daiaethau y llynedd oelid X12,586,143 wrth eu cymharu a'r flwyddyn flaenorol. Nid ydyw y IIeihadhwn, er mor fawr ydyw, yn gyinmaint a'r un a gymmerodd le yn 1857-58, pan y cymmerodd lleihad o bum. theg aiilnvrj o butmaule yn ein hallforion. LLIPOGYDD YN AMERICA. —O eithaf y dwyrain i eithaf y gorilewin, o Maine i California, y mae cryn gwyuo o barthed i'r dinystr mawr ar fedd- iaunau a bywydau a wnaed gan litogydd lonawr. Rbwng y gwlaw oddi fry, a thoddiad y rbew a'r eira ar lawr, Uifwyd amryw o ddinasoedd glan y mor fel gan duiluw bychan. Ychwanogwvd at yr ystorm, yu y diuasoeud byn, lanw digyttelyb, yr hwn a chwyddodd dros y llongbyrth, gau yru Uohgau yn erbyn eu gilydd, ac ar dir sych, a Ueuwi yr holl dai yn yr beolydd cyfagos. California, modd by nag1, yw y colled vvr mwyaf. Vinddengys fod Sacramento, prif ddiuas y dalaeth, wedi bod oil dan ddw/r—o> dair i chwe troeiifedd o ddwfr yn mhailyrau y prif dai Bernir y golled trwy y dalaeth yn dros ddeng miliwn o bunnau. TAN MAWR YN KFROG NEWYDD.—Tua 6 o'r gloch, boreu dydd Sabbath, y 26ain o lonawr, ymwelwyd äNew York ganun o'r tåpaU Ulwyaf colledfawr a ddygwyddodd yno er ys amryw flyn- yddoeud. Salie yr odttaith ydoedd heolydd Pearl, Fulton, a Bridge. Llcrigwyd y Fulton Bank a naw o adeiladau mawrion ar y ddwy heol flaeuaf, ac ystordyeangar yr heol olaf. Cynnwysai y rhai hyn aairyw filsnaehdai a gweithfeydd o bob math. Bernir y golled dros banner can tniliwn o ddoleri; a'tiiau y buasai yn llawer mwy, oui bai y cymhorth a gued i roi y tán i lawr gan agerbeiriannau tan dinas Brooklyn, dros yr afon. SJEFYLLPA TWDl. Y tnae adrodiliad swyddol osel^illa tlodi. yn Lioegr a Chymru newydd ei gyhoeddi. Nid ydyw yn dangos gwahaniaeth maWr rlmng sety IIfa. pethau yn bresenol, a sefyilfa pethau ddwy flynedd yn ol. Yn niwedd 1859' holl nifer y tlodion oedd rhwng 800,000, a 900,000; felly yr oedd yn niwedd 1860, ac felly yr oedd hefyd yn niwedd 1861. Yn y bi-if ddinas, yr hon sydd yn cynnwys y seithfed ran o'r holl boblogaeth o dan sylw; yr oedd nifer y tlodion yn llai yr wythupa ddiweddafyn 1861 nag oeddynt yr wythnos ddiweddaf yn, 1860. Yn niwedd mis Rliaglyr diwecldaf, yr oedd agos i 900,000, allan 9 bablogaeth o 20,000.000. o dlodion yn derbyn cyinhorth, a'r hyn sydd f«y o bwys fytb, yr oedd yn agos i 90,000 o'r t'hai hyc wedi dyfodar yrest) er gwyl Mihangel flaenoiol. Yr oedd y nifer wedi., cynnyddu bron yn rnhob rhan o'r wlad—y rhanau amaethyddol yn gystat a llaw-weithfaol, ond yn yr olaf y mae y cynnydd mwyaf; ae y mae yn ddr^g genym ddywedyd ei fod yn parhau I gynnyddu gyda chytlymdra dychrvnllyd. Mewnrhaitrefydll, y mae symudiad wedi ri gychwyn i godi tanysgrif- iadau tuag at gynnorfliwyo tlodion i ytnfudo i Awstralia a Chanada, He y c&nt ddigon. owaith i chyflogau da.. HKJ; FATHIADAU SBISNIO.—Ychydig amser yn ol, tra yr.oedd ffermwr yn cloddio i fvny gongl o gae yn nghymmydogaeth Cleekheaton, yr hon sydd gymmvdogaeth law-weifhfaol a phentref uiwiiawl, yn mhlwyf Birstal, yn swydd York, dyg- wyddodd ar ddarganfyddiad o gryn syiw i gasglwyr a phrynwyr bathiadau. Tarawodd ei bal ar ysteri bridd, yr lion oedd wedi eichladdu mewn oddeutu chwe modfedd o ddaeur, ac wedi ei chwilio, cafwyd ei bod yn cynnwys 109 o arian bathol, yn cynnwys bathiadau o deyrnasiad Mari, Elizabeth, lago I., S'arl I., .a'r llywydd Cromwell.- Yn eu mysg yr oedd darnau ceitiiogan, dwy, chwe cheiniogau, a sylltau, ac un neu ddau o werth uwch. Yr oedd rhai o'r darnfm lieiaf wedi eu feulio yn fawr. Yr oedd dau ar hugain o fathiadau o deyrnasiad Siarl I. mewn cyfiriT da, gyda phen y brenin wedi ei arnodi arriynfj yn dda. Yr oedd chwech o ddarnau o deyrnasiad (Jromwell yn ymddwngos mor hewydd ag y daethant o'r bathd^, ac oddiwrth yr amgyleh. iadau hyn gellir ffurfio barn lied gywir am y pryd y gosodwyd y trvsorau hyn yn y ddaeur. Pwysai y 109 bathiadau a gynnttysai yr ysten 8wns, 3dwt., a 72 o ronynau. SEFYLLFA LANCASHIRE.—Y mae Lancashire; fel y mae yn cael ei dangos yn yr adroddiadau wythnosol plwyfol, mewn sefyllfa nad ydyw mewn un modd yn gefnogol. Yn Rochdale, cafodd 200 yn fwy o bersonau gymhorth plwyfol yr wythnos ddiweddaf na'r wythnos cyn hyny, y cwbl yn 3,654. Yn Ashton-under-Lyne, y nifer a dder- byriiasant o gymhorth plwyfol oeddynt 3,198, yr hyn oedd yn gynríydd: o 2,379 ar yr un wythnos y flwyddyn flaenorol. TANAU YN LLUNDAiN.—Y mae adroddiad wedi cael ei wneyd a'i gyhoeddi o'r tSnau a gymmeras ant le yn Llundain yn ystod y flwyddyn 1861. Y mae 1,184 o danau wedi cymmeryd ne yn y flwyddyn, o ba rai y bu 53 yn llwyr-ddinystriDl, 332 wedi gwneyd coiled fawr, a 798 heb wneyd aiwed itiawr. Dim ond pedwar y galiwyd profi eu bod wedi eu hachosi gan flfaglwyr, ond tybir fod pedwar ar ddeg yn ychwaneg yr oedd mwy na 150 wedi cael eu hachosi gan esgeulusdbd gyda 9 chanwyllau dau ar bumthegg-all ysmocwyr naw trwy biant yn chwareu S'r tan dau ar bumtheg gan ddylwyfynau; a 100 gan ageiv Y tfin tyddinwyr yw yr unig beth effeithiol er attal y tanau; traul blynyddol y cyfryw yw £ 25,000. YMNEILLDDWRYN PENODIOFFEIHIAD PLWYF- OL.—Dywedir fod rectoriaeth Oulton, yn agoa i Lowestoft, wedi dyfod yn wag tiwy farwolaeih y Parch. H. Fell. Y mae y fywioliaeth yn 500 o bunnau y flwyddyn, ac y mae yn meddiant Syr S. M. Peto, A.S. Tebyg y caiff plwyfolion Oulton well gweinidog drwy ddewisiad drostynt gan noddwr Ymneillduaidd, nag a gawsent gan )yw noddwr bydol yn perthyu i'w heglwys eu hunaui r pa b-eth a ddywedai eglwys Ymneillduedig pe buasai gwein- idog yn cael: ei benodi iddynt gan eglwyswr, yr hwn a ddygwyddai brynu yr hawl o wneyd kyny ? TYSTIOLAETH 0 DI' AKLADKNAU D». LOCOCK. — Gweinidog ttmog gyda'r Wesjeyaii, aefy Parch. W. H. Evans, yn yagrifeiiu lywgrafBad oil dad ya yr Muryratvn Wexleyaidcl am Rbagfyr, 1S59, a a ddywed :—" Blinid ef yn nm-r g-in y fogfa phes- wch poenllyd; eitbr drwy ddefnyddio Arltdenau Dr. Locock, symudwyd y rhai hyn, fel y ga!!upg. wyd ef i fwynhau esmwythdra yn ei ddyJdtdU di- weddaf, yn rhydd oddiwrti) y peswch sydd mor gyffredin yn blino hen weinidogion."

TY YR AltGLWYDDI.