Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
Advertising
Advertising
Cite
Share
b. AT EtN GOHEBWYR AWENYDDOL. DEWI AFAN.—-Derby niol. GWILYM CRA.IG Y TYLE.—Caiff ymddangos er mwyn y testun. T. L.—Derbyniol. R. PHILLIPS.—Cant ymddangos. D DAVIES. —Y mae eich cyfieithad o Longfellow yn rhy dda i'w losgi," er ei fud yn mhell o fod yn berffaith. PHYLIP.-Rhy wael. Er enghraifft "Alfrediaeth ysywaeth sydd-yn lledu Daw'n llon'd y gvvledydd Gwyr ceinwych er rboi cynnydd, A'u dawn a'u serrh o dani sydd." TALIADAI;.— Derbvniwyd talmdau yn ystod y mis diweddaf. oddiwrth,-J. H. Treffynnon, T. J. Cefnbvchan, W. W. Treffvnnon, D. M. Talgarth, H. T. Llandilo, D E. Aber- h&nd'du, T. J. Tvcoch, L. Llanover, R. D. Penyfa., J. Llansantffraid, IS. P. Penycae, D. M Ihnas, W. O. Aber- ewaen, T. L. Penrhivvfach, D J. Troedyrhiw, J. M. Wern- barny, D. E. Aberteifi, D. T. Fan, L. P. Caernarfon, J. E. Pensarn, H.T. Tyddewi. R.T. Bryn Oarno, D. E. Pencae- newydd T. E. Wh tford, J. b. Manchester, W. E. Llan- bedr, W. D. Trehenry, R. M. Sarnau, J. P. Llangynidr, J. T. Caledfwleh, M. A. R. Llanymddvfri, J. K. Blaenafon, D. M. Clydach, n. T. Glyn Ehwy, E. D. Brynmawr, T. B. Casbach, W. J. Garnddiffeth, J. J. Brithdir, J. IJ. Ynyscefl- win, J. J. Pentre-Estyll, J. L. Pontarddulais. B. P. Peny- deryn, J L, Maestfg, J. J. Pontypridd, T. W. Ystrad, E. H Ystalvfera, D. R. Llwynhendy, D. L. Blaenffos, J. D. Cainewvdd, J. D. Solva, D. J. Rhvdwilym, G. W. Pencoed, T. G. Blaencleddau, T. G. Pontselly, A R. Abercanaid, D. 0. Merthyr, D. G. Cwmafon, T. J. Llanelli, G. R. St. Pogmels, S. J. Penybryn, R. P. Cilfowyr, D. W. Aberteifi, W, J. Bethabara, D S. Caerfyrddin. D. R. Llangendeyrn, a W. J. Llundain. GWELLIANT GWALL.— Vn yr ysgrif ar "DywaJltia d Dwfr ar Fabanod," yn y SEllEN ddiweddaf. dygwyddodd gwall mewn cyssylltiad âgo Actau 8. 38, 39; darllener eis ac ek yn lie eis ac en.—J. E.
PYTHEFNOS.
News
Cite
Share
PYTHEFNOS. MAE ein newyddion am y pythefnos heb feddu unrhyw ddyddordeb neillduol. Mae ein Seneddwyr mewn llawn waith. Mae amryw fan fesurau wedi eu dwyn i mewn. Nid oes gan y weinvddiaeth ond dau o rai pwysig. Y naill wedi ei ddwyn i mewn i Dy'r Arglwyddi, erhwylysu gwerthiad tiroedd. Mae hwn yn amcanu gwneyd gwerthiad tiroedd yn fwv rhwydd a symi; ond er ei fod yn uri da iawn, etto bydd yn debyg o gael ei wrthwynebu byd yr eithaf gan y llwyth cyfreithiol sydd yn y Ty. Mae yn taro yn uniongyvchol yn erbyn eu helw hwy. Y Hall a ddygwyd i mewn i'r Ty Isaf-ei amcan yw creu llawer o ddiwyg- iadau yn llywodraethiad ein prif-ftyrdd. Mae y mesurau hyn yn cael eu dwyn i mewn a'u pfeidio gan y weinyddiaeth. Mae am- ryw o fesurau ereill wedi eu dwyn i mewn gan aelodau unigol, ac yn eu plith mae tri o fesurau gwahanol er ceisio cael terfyn ar v dreth eglwys. Yr unig un o'r rhai hyn sydd vn teilyngu sylw y wlad yw, mesur Syr John Trelawney, er cwbl ddiddymu y dreth. Gryda golwg ar ddiwygiad Seneddol, nid yw yn debyg y gwneir unrhyw gynnyg at hyny eleni. Mae yr amcan-gyfrifon am y treulion ychwanegol yn herwydd achos y Trent yn cyrhaedd yn agos i ^1,000,000. Mae hyn yn swm fawr iawn; ondnidywondunrhan 0 bedair o'r swm a sonwyd am dano gan y rhai ag oeddynt yn canfod pob bai ar v Weinvddiaeth hon, a phob rhinwedd yn ngweinyddiaeth America, yn nhrafodaeth y Trent. Mae y swm yna, fel y dywedwyd, yn fawr iawn ond etto, yr ydym yn hollol gredu i'r weinyddiaeth wneyd y peth goreu dan yr amgylehiadau-ië, yr unig beth a allasent wneyd hebesgeuluso eu dyledswydd- au mewn modd ag a fuasai yn eu gosod yn agored i gondemniad y wlad. Mae yn ym- ddpngos i ni yn hollol amlwg fod gweith- rediadau buan a phenderfynol v Weinydd- iaeth wedi arbed, os nid rhyfel rhwng y wlad hon ac America, o leiaf wedi arbed misoedd o ohebiaeth rhwng y ddwy wein- yddiaeth. Fel, wedi y ewbl, ar ol ystyried y mater yn bollol bwyllog, credwn ein bod i ddiolch i'n gweinyddiaeth ni am arbediad cynhwrf a fuasai yn costio nid miliwn, ond ugain miliwa o arian, a llawer o waed. Y peth ag sydd wedi cael fwyaf o sylw yn y Senedd y pythefnos hon yw, y cyfnewid- iad a wnawd yn y peth a elwir y Code Newydd, neu gynllun y llywodraeth o gyn- northwyo ysgolion dyddiol i blant y gweith- wyr. Yr oedd cynhwrf mawr iawn wedi cael ei greu gan y cyfnewidiadau pwysig a gynnygid gan y Weinvddiaeth ar ddiwedd yr eisteddiad diweddaf. Yn awr, mae-y Cyfrin-gynghor yn cymmeryd llwybr canol, ac y mae y cynllun diwygiedig yn debyg o dderbyn cymmeradwyacth y Senedd. Mae y Toriaid a'r weinyddiaeth yn debyg o gyd- weithio am y flwyddyn hon, fel nad oes genym le i edrych atT) unrhyw bwnccyn- hyrfus yn ystod yr eisteddiad presenol. Mae ein newyddion tramor yn sefyll yn debyg fel yr oeddynt. Nid oes gyda ni ddim yn neillduol o America. Mae ychydig ofan ymladdfeydd wedi cymmeryd lie, ond nid yw byddin y Potamac wedi symud un cam etto. Mae y dyddordeb yn y rhyfe) hwn yn marw yn rhwydd iawn yn y wiad hon. Nid ydym yn gallu gweled fod yno un eowyddor fawr a phwysig yn y ddadl. Mae y South am gadw plant Ham yn gaethion, tra nad yw y North am wneyd dim tuag at eu rhyddhau. Mae yn flin gan ein b.enaid —mae eiu calon yn oeri o'n mewn, wrth ganfod teimlad y liogledd ar y pen hwn. O y fath gyfle a gawsant i ddryUio llyf- etheiriau y caeth ond nid ydynt foddlon i gymmeryd mantais o'r adeg. Am hyny, nid yw y caethwas tlawd yn debyg o ennill dim trwy y rhyfel treulfawr hwn. Pe ter- fynid y rhyfel yfory-po gorchfygai v North yfory, byddai 4,000,000 o gaethion yn aros yn y caethiwed a byddai y Fugitive Slave Law yn aros yn ei holl greulondeb yn y Gogledd! Yna, pa deimlad a all fod gan Brydeinwyr yn y fath ymdrech a hon ? Nid oes unrhyw newydd o bwys o un- rhyw wlad arall yn galw am ein sylw yn y fan hon. Mae yr adeiliad ardderchog ar gyfer yr Arddangosfa Fawr am 1862, wedi ei orphan, Mae i gael ei agor yn gynnar yn mis Mai. Bvdd y pris am fyned i mewn yn para yn uchel hvd ddechreu Mehefin. Yna daw i lawr i swtit am bedwar niwrnod o bob wyth- nos. Bvdd Mehefin yn amser da i fyned i fyny, gan y bydd cyngherdd fawr Handel i'w chynnal v mis hwnw hefyd. Mae y Frenines wedi derbyn ymwelind oddiwrth ei merch henaf; mae yn dysgwyl ei hail fab adref yn ftian.
Y COLIER—M WEDI MARW.
News
Cite
Share
Y COLIER—M WEDI MARW. BLWYDDIN dorcalonus iawn yw hon yn ei pherthynas a'n glowyr yn y deyrnas hon. Bvdd i gannoedd o weddwon ac amddifaid gofio gyda galar am y flwyddyn 18U2. Dydd Mercher, y 19eg o'r mis hwn, cymmerodd tanchwa ddvchrynllyd le yn mhwll glo Cethin, gerllaw Abercanaid, rhy vr filltir a banner is lawr n& Merthyr Tydfil, trwy yr hwn y mae SAITH A DEUGAIN 0 fy- wydau wedi eu colli. Mae y pwll hwn yn perthyn i William Crawshav, Ysw., Cyf- artha. Yr oedd yn cael ei ystyried yn bwU ag oedd yn cael ei reoleiddio a'i awyru yn y modd goreu, fel nad yw hyd yma yn ym- ddangos fod unrhyw fai wrth ddrws y perchen, na'r rhai ag oeddent yn arolygu ond er pob gofal, dyma dro alaethus-tre yn ysgubo oddiar dir y byw y fath nifer o'n cyd-ddynion. Yn wyneb y golled fawr hon, mae yn achos o lawenydd i ni fod trefniant y pwll hwn y fath fel y cafodd yr elfenau dinystrio! eu cyfyngu i'r man a'r lie y tan- iodd gyntaf, olllde gallasai fod lawer iawn yn waeth nag yw hi yn awr. Yr oedd yn y pwll ar y pryd rhwng 150 a 200 o eneidiau ond trwy d rngaredd, achubwyd y gweddill. Ond er fod hyn yn achos o ddiolcbgarwch, mae ein calon yn gwaedu wrth feddwl am y SAITH A DEU«TAIN a gyfarfvddasant a brenin y dychryniadau mewn modd mor dorca- lonus. Nid ydym, pan yn vsgrifenu, yn gwybod y manylion ond yr ydym yn barod wedi cyfrif bod chwech o weddwon tlodion wedi colli eu meibion yn y galanastra hwn, ar y rhai yr oeddent yn ymddibynu i radd- au mwy nen Iai am eu cynnaliaeth. Yr oedd wedi hyn un ar hugain o wyr priod yn mhlith y Uaddedigion, y rhai ag ydynt wedi gadael cynnifer a hyny o weddwon i alaru am eu colled anadfedadwy tra y cawn fod tri ngain ac un o blant bach wedi cael eu hamddifftdu o'u tadau yn yr nlanastra hon. Pwy a all ddirnad eu teimladau yn y fath ofid dwys 1 Nid oes yr un dosparth o ddvnion yn ein gwlad yn teilvngu mwy o'n sylw a'n cyd- ymdeimlad na'n glowyr. Maent mewn pervglon ar bob llaw, ac mae clywed am y fath newyddion a'r rhai hyn yn ddigon i doddi y galon fwyaf adamantaidd. Yn nghanol bywyd y maent yn ymylangeu. 0 na fyddent ddoetbion, fel y dygent eu calon i ddoethineb i'i v i ') H i i-J a h