Seren Cymru

CIPDREM AR Y BYD CREFYDDOL. Y MAE llawer sydd yn cymmeryd arnynt i weddio am lwyddiant yr efeng-vl, vn dra difater am wybod pa foad v mae hiyn llwyddo mewn gwahanol fanau. Ond a eliir tybied. fod y dos- parth yma yn caru ac yn dymunoei llwyddiant yn wirioneddol? Er maint o ddrygioni a llyg- redigaeth sydd yn y byd, wrth daflu golwg o'r wahauol wiedydd atheyrnasoedd, y mae golwg lewyrchus ar achos crefydd., Y mae ymdrech- iadau mawrion wedi eu gwneuthur ynyganrif bon, ac v mfle ffrwythau ardderchog yo eu dilyn. I Dduw y byddo y dioleh am eiras a'i drugaredd i'n byd truenus! Gyda golwg ar yr adfywiad diweddar mewn amryw barthau o Gvrnru, y mae lie i ofni fod llaweroJygred- igaeth wedi dyfod i mewn mewn cyssylltiad a.'r daioni a gafwyd trwyddo. Pe bilasai y nifer a chwanegwyd y pryd hwow yn-deular y {Fydd-, btiasai yn I!wyddiaHtmawriAwn. Er hyn oil yr ydym yn tybied yndd ihetrus fod crefydd aduwioldeb ar gynnydd mawr yn y dywysogaeth. Y mae cynnydd dirfawr.wedi bod ar y Bedyddwyr yn mbob ystyriaeth yn ystod yr ngain mlynedd diweddaf. Y mae cynnydd dirfawr ar acho9 creyfdd yn Lloegr er ys ychydig flvnyddoedd, acyn enwedig yn mysg y Bedyddwyr. I enw yr Arglwydd y byddo y clod. Beth pe baern yn taflu golwg i Ffrainc. Er fod dylanwad Pabyddiaeth, ac anflyddiaeth,yn fawr yno, etto y mae yr efengyl :yn gweitbio yn y wlad hon. Y mae dosparLhiad belaeth ar y Beibl vno; mae Protestaniaeth yn adfywio yn j mhobparth. Y maeyr esgobion a'r ofFeiriaid pabaidd yn melldithio yr Amherawdwr a'i Ivw- I odraeih yn ddidrugaredd. Y mae y dospaTth hwn, fel en tad diafol, yn gwrthwynebu pob daioni: y mae rbvw ddaloni n wastad ar droed pan y byddont hwy yn rhegu. Y mae llwydd- iant anarferol yn Ngogledd Efraine-amryw gynnutleidfaoedd Protestanaidd wedi dyblu eu rhifedi yn y ftwyddyn d'iiweddaf. Y mae gwaithyrArglwydd yn myned yn mlaen. yn Itali yn ngbanol tywyllwch a melldith pab- yddiaeth. Y mae pumtheg mil ar hugaih o Feiblau wedi eu gwasgaru yno y llynedd, heb- law llawer o filoedd o draethodau a llyfrau crefyddol. Y mae newyddion cysurlawn yn dyfod o amryw barthau o Twrci. Y mae lefain yr efengyl yn gweithio yn ddystaw yn Ngog- ledd-barth Syria, Persia, &c.—y mae arwydd- ion fod goleuni dwyfol yn tywynu mewn amryw barthau o amherodraeth Rwsia. Bu agos i niannghofio fod adfywiad grymus ar grefydd yn Sweden. Y mae lie i obeithio y daw cyfnewidiad buan ar bethau yn ymyl Madagascar ar ol y trychineb a'r creulonderau arswydus a fu yno. Y mae y Brenin presenol, yn ol pob argoelion, yn pleidio rhyddid a christionogaeth. Dywedoddy brenin ei hunan wrth un o'r cetiadon, am anton i Lundain i ddweyd fod Radamo yn gwahodd cynnifera fynont o Gristionogion i ddyfod i Madagascar, a dyfod a chynnifer a fedrant o feihiau gyda hwy, y hyddai yn dda ganddo weled eugwyn- ebau. Y mae y Cristionogion oedd mewn car- charau yn awr wedi eu rhyddhau, a'r rhai oeddyntyn ymguddiomewnogofau achilfachau yn ymddangos yn mysg dynion, ac yn mwyn- hau rhyddid. Y maent yn cael ffafr neillduol yn ngolwg y bobl. Y mae Madagascar y a agored i'r efengyl o un evr i'r llall. Y mae dirprwywyr cymdeithas Genadol Llundain newydd anfon dau genadwr tuag yno. Y mae arwyddion dymunol fod yr efengylyu gweithio ei ffordd yn India ar ol y trychineb a'r terfysg mawr a fu yno. Y mae sel a haelioni anarferol mewn amrywiol o'r eglwysi brodorol. Y mae amryw o'n darllenwyr wedi gweled yrhanes hynod a ymddangosodd yn y Freeman am lonawr 8. Bu golygfa rhyfeddol mewn capel yn India, pan yr oedd gweinidog brodorol yn dweyd am angen y genhadaeth, a'r angen- rheidrwydd iddynt bod yn ymdrechol a hael- ionus t ledaenu yr efengyl; yn niwedd ei araeth fe dywalltodd ei bwrs, ac a roddpdd yr oil oedd ynddo ar y bwrdd gerbron y gynnulleidfa; y canlyniad a fu cynbyrfu ysbryd' gwyrthiol o haelioni; y rhai a feddent arian ac aur a'u rhoisent yn ewyllysgar yn y fan. Gwnaeth ereill addunedau o roddion haelionus. Darfa amryw roddi anifeiliaid at y genhad- aeth. Rho idodd un geffyl, un arall fuwch, un arall ddwy afr, un arall ddwy iar, dvgai un arall hwyaden. Rhoddai un gyflog mis, un arall gyflog banner mis. Parhaodd hyn am awr gyfan. Ymgynnullasant yn ngbyd yn yr un lie boreu dranoeth, pan oedd y cyfranu yn myned yn mlaen gyda mwy o sel nag o'r blaen yr oedd amryw yn dyblu eu rhoddion y dydd o'r blaen. Yr oedd llawer o'r gvnnulleidfa yn foddta o ddagrau. I ychwanegu y dyddordeb, fe ddywedir tod pethau cyffelyb yn mvned yn mlaen mewn amryw o fanau ereill. Yn nghanol y rbyfeloedd erchyll yn America, y mae yn hyfryd meddwl fod crefydd yn dal ei thir yn rhagorol yn y cyfandir mawr hwnw- yr ydym yn cael ar ddeall fod adfywiad cy- surus mewn amryw fanau. Y pethmwyafsydd yn colli y wycasgliada^i at y Gymdeithas Dramor. Bydded i'r Amertcaniaid edifarhau am y pechod ofnadwy sydd yn tynu gwg y nefoedd a'r ddaear arnynt, fel y byddo beddwch a ffyniant yn eu plith. Peth ardderchog yn nechreu y flwyddyn bon, fel y flwyddyn o'r blaen,oedi wythnos 0 weddio.