Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

3 articles on this Page

Y DREFACH A'R "CYMRO."

News
Cite
Share

Y DREFACH A'R "CYMRO." 0'r* R" GOL.Daeth i'm 1 law yn ddiweddar rifyn y10gPy|*yn eglwysig distadl a dallbleidiol bwnw a "Sod*0!8 enw Cymro," yri cynnwys vm- Hnliraig,ar Fed^d wyr y Drefach, ger Cas- ^ylftevvydd Emlyn, ac Ymneillduwyr ereill yn yr un eilw ei hun yn Llan- Ia" Trwy eich caniatad, Mr. Golygydd, .Sw^want amaf i ymgomio tipyn a'r coegvn r' An hwn, ac i wueyd ychydig o nodiadau ar fydda"! y°fyd a maleisus. Mae yn arw o beth na k n 1 ^y°'on gonest sydd yn ceisio dim ond rbyd(iid '<H e|J y^dwch i grelydda, ac i gynnai eu crefydd yn ^y^wybodau, yn cael llonydd gan ryw sotbach 0 greaduriaid dienaid a maleis-ddrwg, ag V>teisiunnrllitll"grefydda ar gost y wlad, a thrwy P ^ili" =>e"au y S'enedl. Mae rhy wbeth yn hvnod 8 c^wer'hinus yn hyfdra beiddiol a thraha °'gar a bygylus y dyusawd sydd dan ein sylw. I Ysgrifena fel pe byddai pob gair o'ieiddo yu ddigon effeithiol i roddi ergyd marwol i Y mneillduaeth hot! Gardies y byd, ac i sicrhau buddugoliaeth dragy- wyddol i eglwys anffaeledig Harri frenin, fel na feiddiannSismaticbythmwyiysgwydeidafodyn ei ben Red Tom-tit, though sure he had won The field, as certain as a gun, And having routed the whole troop With victory was cock-a-hoop, Thinking he had done enough to purchase Thanksgiving-day among the churches. But flashy Tom will find, to his cost, He did but count without his host." Dywed Llangelerian" fod llawer o ffolineb wedi ei ddyspleu mewn cwrdd ysgol a gynnaliwyd yn ddiweddar yn y Drefach. Pa ffoliiiet) ? Yr ydym yn ei herio i ddweyd. Y dystiolaeth gyff- redin trwy yr ardal yw, na fu yno erioed gwrdd mwy gweddus, syml, ac adeiladol. Os yw cabledd ac enllib yn noiiweddiadol o ymddyddanion arferol Llangelerian a'i gyfeillion ar en tomen eu hun- ain, na fydded iddynt feddwl y goddefir iddynt i gyfogi y fath lysnafedd ffiaidd i wyneb y public, trwy y wasg yn ddigosp. Haera y gwr eglwysig o Langeler yn mhellach yn ei lythyr, fod sarhad gwawdlyd a vulgar wedi ei daflu yn nghwrdd ysgol y Drefach ar Eglwys Loegr yn y gymmydogneth." Dyma anwiredd pe) tfaith etto; ni thaflwyd yno y sarhad lleiaf, bwriadol nac unfwriadol, ar Eglwys Loegr nac un eglwys arall. Beth ydyw eglwys- yddiaeth yn Llangeler wedi myned i'r fath wendid, fel y mae yn rhaid ei attegu ag anwiredd dybryd o'r fath yma ? Gobeithio nad yw dweyd anwiredd yn un o institutions (ys dywed y Yankees) y plwy'. Beth mae yr offeii-iad yn ei wneyd, na byddai yn derchafu ei lais fel udgorn yn erbyn y pechod ys- geler hwn ? Mae yn debyg mai rhith es.^us Llangelerian" dros ddwyn y cyhuddiad anwir- eddus yma oedd yr hyn a gantyn :—Yn y cwrdd ysgol yn y Drefaeh, bu yr arferiad cas o gysgu yn y cwrdd dan syhv. Er egluro i'r gwyddfodoiion y perygl, yn gystal a'r gwrthuni o hyny, adroddwyd hanesyn bach ysmala am hen giochydd diniwed, yr hwn wedi bod wrthi yn hwyr y Sadwrn blaenorol yn gwerthu ysgndan, a syrthiodd i drwmgwsg o dan weinidogaeth y person. Pan yn cael ei ddeffroi yn sydyn at ei dduty, yn ei benbleth a'i hurtrwydd, gwaeddodd allan, Fresh herrings, deuddeg am chwech." Yn gymmaint ag mae yn eglwys Llangeler yr oedd yr anhap digritol byny wedi cymmeryd lie cymmerwyd tramgwvdd ffrochwyllt a chynddeirio ac anfonwyd yn ddioed achwyniad i'r oracle offeir iadol o herwydd y sarhad gwawdlyd a vulgar a daflwyd ar Eglwys Loegr'' yn y gymmydogaeth Ha ha! ha So much ado about nothing Ond i fod yn ddifrifol, too bad hefyd oedd taflu stori y fresh herrings" i wyneb yr hen fam. Fie! fie fechgyn difoes, i insulto yr hen lady a pheth mor vulgar ag ysgadan, yr hon nid ywynarferadim ond danteithfwyd hreninol, fel prophwydi Baul gynt, yrhai oedd yn bwyta ar fwrdd Jezebel. Ond serch hyny, rhaid fod yr hen fam mewn iechyd truenus, a'i nerves mewn cyflwr andwyol, cyn fod pethau mor nice a -1 fresh herrings," yn peru iddi gyfogi a myned i'r hysterics. Clywsom lawer o son am Church in danger," ond ni feddyliasom erioed fod ei danger y fath, fel ag y mae fresh herrings yn peryglu bodolaeth Eglwys Loogr yn mhlwyf Llan- geler. I ddial ei lid am y fath sarhad vulgar," mai "Dattgelerian" yn gwneyd un peth canmoladwy iawn, sef dannod i Fedyddwyr y Drefach, r Dis- senters ereill y gymmydogaeth, eu haunghyssondeh. Os yw y Bedyddwyr yn y Drefach yn edrych mor ddirmygedig ar yr eglwys fel ag i wneyd gwawd o honi (trwy stori y fiesh herrings wrth gwrs) yn, eu cvrddau cyhoeddus, pa fodd y maent mor an- ngliysson a hwy eu hunain ?" Ie, mor annghysson Da machgen I am ddweyd hyna. 11 1 thank the Jew far that word" Yror-ddetsieudweydygair yna yn ddigon uclvel nes dadseinio creigvdd Tfifi, o Bentre'r Cwrt i Bentre Cagl, hyd nes y clywo brodorion Capel Drindod a natives Penboyr. Y n ddiddadl, nid oes dynion mor annghysson a hwy eu hunain yn Ngliymru oil a rhai o Ymneillduwyr y pflrthau hyn. Onid oes llawer o honynt," meddai ein campwr grasol o Langeler, yn yr arferiad O fynychu gwasanaeth yr eglwys o'r braidd hob Sul ?" Oss siwr, a hyny yn ami ar draul esgeuluso eu cyd- gynnulliad en hunain. O'r braidd y cred Ymneill- duwyr parthau ereill Cymru fod hyn yn wir ond y mae yn ffaith serch hyny nas gellir ei gwadu, ac yr ydym yn dymuno i'r Cymro bob llwyddiant i'w gwneyd yn hysbys drwy holl Gymru, Lloegr, a Llanrwst, er cywilydd a gwarth i'r creaduriaid gwael a digydwybod hyn. and yr ydym yn ofni eu bod yn rhy wag eu siolau, delffaidd eu cydary- bodau, a gwagsaw acarwynehol eu hargyhoeddiadau, i wybod dim beth ydyw cywilydd. Dyma ddynion ag y mae eu hegwyddorion protIesedig yn galw ar iddynt ymwrthod yn llwyr a'r Egiwys Wladol fel sefydliad annghristaidd, llygredig, annghyfiawn, a gorthrymus, yn rlioi pob ceftiosaeth a allant iddi, hyd at fyned yn aelodau o honi, yr hyn yn wir a fyddai yn llawer mwy o anrhydedd iddvnt hwy ac o enijill i Ymneillduaeth. A ydvw y bobl hyn tua Glan Tijifi yn gwbl anwybodus o egwyddorion Ym- tieillduaeth yn eu perthynas a'r Eglwys Wladol, neu ynte nid ydynt yn gofalu hrwynen am danynt ? Os y cyntaf, paham na fyddai i'w hathrawon eu dysgu rhag cywilydd ? Os yr olaf, paham na arferid gwyntyll dysgyblaeth i chwythu yr us i'w le ei hun ? (I'w barhau yn y Rhifyn nesqf) GLANBARGOD.

AT WEINIDOGIOV, EGLWYSI, AC…

YSPEILIO YR AMDDIFAID.