Seren Cymru

CYNNADLEDD y CRYDDION. CYSNADI.EDD LXIV. Dydd Van cyn Nadolig diweddaf, bu amryw betbau o dan sylw crvddion y Bettws. Tynwyd merch o'r ardal dros y ffordd," fel y dywedir. gan ryw fwystfil ar lun ac enw dyn. a cban fod yr eneth yn umddifad, aeth ar ryw noson dywell ac oer i d9 ei chwaer ali brawd yn nghyfraith. y rbai sydd yn byw mewn plwyf arall, i roi genedigaeth i'w phlentyn, gan ba rai y derbyniwyd y druanes anffodus. Clywodd Lord Owen, the fourth in command yn ngbapel y Bont, ddarfod iddi gael derbyniad dynoi gan ei brand yn nghyfraith a'i chwaer, a thybiodd y buasai jieni y plenty it yno. yn gwneyd plwyf mawr M—— yn agored i dala ryw ddeunaw nen ddau swllt yr wvthnos atei tagu (er y dylasai y cl«pa hunanol wybod yn amgenach). Fodd by nag, aeth ei A'glwyddiaeth at y g&r a'r wraig uchod, a difriodd hwynt yn arswydus am eu dyngarwch; awgryutai y dylasent gau y drws yn ei herbyn, er y gwyddai mai y canlyniad o hyny luasai iddi rynu a newyriu i farwolaeth, os na fyddai iddi fod moj ffodus a cbaei ei gweled gan ryw Samaritan. Dywedai mai felly y gwnelsai cfe, pe dyg- wvddasai iddo fod yn He ei hrawd yn nghyfraith, ac nid oes neb yn yr ardat mor anystyriol ag amheu ei firwiredd yn hyny. Barnai Dafydd Evans ma'r un peth yw'r hen ddissenters 'ma bob un yr oedd yr hen Forgan wedi ei daro â mudandod. Barnai Gwpni yr ymddygasai y diacon ynvwahanol pe buasai wedi cael plant ei liun er hyny, methai dieall shwt y gallse'r dyn bach fod mor giedd a barharaidd hyd y ttod at 'uift'J direswm." Meddyliasai Hugh Roberts fod Lord Owen yn ddyn duwiol ofnatsan, yn un o'r radica'h" fel pe (iae." Gobeithiai Edward nail oes un diacon arall yn Nghymru na Lloegr a fuasai yn darostwng dynoliaeth. ac yn gwartliruddo cretydd mewn modd cyflelvb. Ni feddyliasai Daniel erioed yn uchel am dduwioldeb My Lord; ond ni ddychvmmygasai y gailasai ymddwyn inor twystfilaidd a dwrdio dynion tiigrelydd am fod yi) fviy dynol a clirefyddol nag ef ei hun. Mae an. rb," edd crefydd, yn ol burn Daniel, yn galw am iddo gael ei gadw allan 0 gynimundeb am ddjuddcg mis, a chael ei I stripio o'i ddiaconiaeth am byth. Us gv-ria geisio am- ddittyn ei hun, ebe Daniel, yn hytrach na chyfaddefei fai, rhaid ei ddiaelodi yn ddist-remoni. Bernid gan y frawdol- iaetb yii uytfiedin, y dylai My Lord fyntd at y gwr a'r wraig, a'i terch anffiodus, yn erbyn y rhai y pecbasai, i g)fat dt-f ei fai, a begiaii eu pardwn, ac y dylai wnevd res- pectable bow i'r naill a'r ilall o honynt bob tro y byddo iddo eucyfarfod o hyn i ddiwedd ei oes. Yr oedd Daniel dr« s iddo wneyd double bow i'r eneth y mynasai ei chau allan'mewn oerfel a newyn. Ar frecwast yn y parlor yr oedd y Lapstoniaid yn trafod y pvvnc biaenorol (nid oedd yn gyfleus iddynt ttld yn y gegin). Wedi darllen a gweildio, aethant i'r Gwdthdý, lie y dysgwylid hwy gan Bili Shun Robert, ae Alexallder y gof Weriir cyfarchiadau arferol, dywedai Biii, Wei, fechgyn, ma rhai o bono ni yn Ebenez.jr ycco yn meddnl ua oeitri y gweinidog s'da ni ddim o'r tro mai e' yn pallu enwi plant, ac III neitli e' ddim dudi 'i ddwylo ar ben pobol pan bo nw yn dod i miwn i'r efelws. Mi wedrs 1 yn 'i wnifd e', Enwi plant sy ysgrythyro), mlwn at y rhtol wir," &c.; ond 'uath e' diiiua ond «berthiii am 'y mhen I, welwch chi. Yr own I yn rhoi ceiniog a dime'r mis at y weininogetb, ond cheith e' ddime byth gen I mwy dyna'r ttordd i setvo fe, ond te fe ? Alexander.—Wei, mijoma i a Bili yn union i hala fe bant; ac mi geith e' dipyn o waith wmla a ni. Yr y' ni wedi call dou o 'ma o'r bla'n mi godson y rhastal ar y cynta a mi oth adre' i farw ond 'iioedd dim use treio etortfo'r Hull, wa'th allse ui ddim; ond wedi i aj gall help Mr. ——, ni nethon o'r g >re a» >nte; a mi 4 yr hen whech i'r gwr 'na ytto, gewch chi wel'd. j.c1e# Dafydd Evans. -Wei, wel, os nag yw shwt ben chi'ch dou yn ddigon i droi pob piegetbwr at 3r wn 1 ddim be' sy' 'i weid. Onid yw pr^gethwyrs yn am boeni 'da sliwt fileined a chi. Yr y' t hi yn shara ras 'dos dim mwy o ras ynot ti, Alexander, nag J nghos y mwtthwl'ma, tipyn o sport w'ti J'n ,.mVv'n'd Ni wa'th gen ti, Bili, beth fo neb, ddim ond i ti ga ar dy linie yn ddigon mynych yn v capel 'n#' 1 y0 relets, fel gallot ti weid wrth hwn a'r Hail dy gweddio yr hen frodyr a phawb i'r shade. 'Djc ddim yn ca'l bias 'da chrefydd, os na fydd digoll /11 gyda hi; gweiddi a phrancio. Go dramyo cbi, )'r w fwv duwiol na'ch hanner chi.. Daniel.—Mae dyn a dillad gl&n yn llychwino el weithian wrth ymladd a sweeps; a'r dyn a yn ihwygo'i ddiwyg yn achlysurol pan yn myned ddrain a mieri ar ol diaenogiaid, flwlberttaid, a P"1* dinystriol ereill ac ofnwyf fy mod I ragor nag unT"'vfaf wedi syrthio i'r anriryfuseddau hyn. O ganlyniad, ga y got Bili y tro hwn heb un tldysgyblaelh ei contempt (dechreuai Alexaniler gecru, a dywedai tod *• yn iath yn y ffydd "—ei fod yn deall athrawi»e &c.; « nd atebwyd y ddau gan Edward). */tpth* Hugh Roberts.—'Ddyliwn 1 rwati fod llefarv^yr y 4 odistiaid a'r Wesleys yn fwy diberygl fel tase nag 7 gweinidogion y Baptia a'r In eptnaiaid, 'Does diao u di nl-w fyw o hyd eto ihyw hen lobis gwiriun a c agored, fel y gof a William Jones 'ma. Ma'r Wes'^ijju symud bob tair blynedd, a dydy .llefarwyr y "cortf^ yn seljdiog, onti mewn rhyw fane. Ma'r Baptis ar depended yn abusho 'u hannibyniaeth (rai o lioni ow) Y n I'fnatsan las. Aliwn 1 feddwl rwan fod independents egwyddor reit glen He bo digon o grefydd; ond He '11 ihyw gecrod cesiwth ac ymyrgar fel y ddau hyn y dda dda iawn fod Sasiwn a Chonfe'rence i scretvw petbe I lie fel pe dae. u b. Edward,Mae llawer ojlawd) n y sylwadau vnal ijugb. bon, Nid araeth o eirian, neu flychaid o gnau gweigion, yw 0 th yna. Mae y cyfeiriad a wnaethost at y weini^0^ # setydlog, yn peiu i mi gofio am nodiadau »yty phwrpasol y Parch. U. W. Hughes, Dinas, yn Mgh°^0 diweddar Barch. T. R. Davies ar y pwnc. Kydwybodol fod y sylwadau athronyddol hyny o eiddp ? o br^fiad, barn, a gwybodaetb Mr. Hughes, vn hawii" > tyriaeth ddiirifol eimadau y Dywysogaeth, yn neill"1* Bedyddwyr a'r Annibynwyr (gwel y Cofiaut, tud. 27~" ban nad yw teilyngdod y nodiadau yu llai nag ha«vli*1' amheuul eu hawdwr i sylw, a fy mod innau am roddi J hoeddusrwydd i larn Mr. Hughes (trwy fod ein Rtp°r „ yn gyrti i'r SEREN), caniataer i mi ddyfynu yc,i.v fiawudegau o'i anerchiad, gan obeitbio y Cymmanfaoedd alii heglwysi yn gyffredinol ac yn brIo amy pwnc:— „ Y mae cyhoedd waith gweinidogion yr oes hon, j? mwyaf, o natur Sabbathawl. Darparu pregethau neu>y ion o awr i awr, ac o ddydd i ddydd, erbyn y Sabbotb. y gwaith ein gweinidogion, a gwaith caled yuyw a Swt*. a nad oedd T. R. D., yn y cytnod yma o'i oes, yo U1^vf. arno. Ond gwnai efe y diffyg i fyny, a rhagor, y» y wng rhwng Sabboth a Sabouth. Peth arferol i Rees Davies oedd anerch, o un Sul i'r llali, nifer 8w,^wy dawwyr dydd y Pentecost; a thra y gwnaem n' i aa bregeth newydd, traddodai efe hen uu bumtheg o welt"' a hyny i gynnifer o wrandawwyr, o noswaith inoswait o ddydd i ddydd, ag a'n gwrandawai ni, rai o lionom> tri inis. Yr oedd T. R. Davies yn caru y deithiol;' ac yr oedd yn ei deall, ac yn gallu ei fyny hyd y nodarol ei hoes. Diau tod y weiul,d0^.ae„ deithiol y n fwy cydweddol & cbymmeriad yr oes o'r «»l# pryd yr oedd ein gwlad yu aunghymhwys i dderbyn y gair,' o dditfyg arloesiad; pan y 41 crwydrent o I f&r, ac y gwibtent o'r gogledd^ &c., i geisio gair J""