Seren Cymru

beidus gen I drosto. Yr w' I yn 'nabod do neu dri o'r cynllwyned sy'n erbyn e' yn Gilgal mi gwmran bob peth 08 ca' nw e', ac ni thala nw neb, os galla nw beido. Or fileined cas 1 yr w' I 'n grac pan bw I 'n meddwl am dani nw. Yr w' I am dori yr hen gownt 'ma i lawr yn mhob man 'tawn I 'n gallu ac yr w' I 'n meddwl bydd rhaid g'neid hyny cyn ca'l pethe i'w lie Ma'n hawsach gen I baso heibio i heiwe man lawer na'r hen dacle sy'ti twyllu meddianne pobol trwy addo talu am deni nw, ac yn peido gneid wedi, n. Ma' lleidir yn rhedeg rise, ac yn mentro 'u fowyd ond mae dynion y tafod teg 'ma, y bleiadiaid an- onest, yn gwisgo crou defed—yn cwmrid mentig manteli crefydd, i dynu dynon onest i'r rhwyd yn ddiarwybod iddi nhw. A pwy ond v nhw sy'n fwya' 'u stwr am gariad brawdol a phethe felly mewn cyfeillache yr w' I 'n cal gwaith i beido myn'd ma's o'r cape. pan b'wy'n '11 clwed nw yn bragawthan peth na wydda nw ddim am dano. Ma' gwahariieth mowr rhyng dyn gwan fo'n tfeilu wt.di gneid 'i ore, a bod yn gynnil. Ma' nw yn gweid ma'r dynon sy'n ennill leia o arian yw y rhai sy' a Jieia o hen gownt arni nw'n gyffredin. Ond y peth sy'n hala I yn grac yw, gweled yr hen swindlers duwiol hyn, yn gwisgo'r pethe gore alla nw gael, ac yn saco 'u hen tolie a'r bwydydd ,brasa', a'r diodydd cryfa', ae yn peido talu dynon onest, a rheiny yn gortfod tori oblegid yr hen dacle balch, boliog, ac anonest hyn. Ma'n gas gen I glwed y fileined dieg- wyddor yn sharad am apirans. Apiran8 wir y pirans gore i bob dyn yw byw yn ol ti stat, a threio talu 'i ffordd. Dafydd Evans.- Wel done, wirione I, mystres 1 Fydd- wch ciii ddim yti hir 'da'r hen 'Seriters 'na, yr w' I 'n gwelld. Gweid.—Dafi, paid a'n hala I yn fwy ma's o natur nag W' I ma' gwel'd pac o bechaduried allonest yn myn'd trwy'r byd 'ma ar gefen dynon fo'n treio talu 'u tfordd, yn beth ombeidua j ond ma' gwel'd haid o seintie joglyd yn myn'd ïr nefodd (?) ar gefen y plwydd (a llawer o horn nw yn gymento ladron a'r rhai fu yn tori Mystyr Rces) yn wa'th byth. (Dafydd yn mwmial, Go drabecs I.") Edward.-Wij I ddim llai nad wyf yn holloi yr un farn a Daniel a Hugh o barthed i Shemi dafod-lyfu, ac ni theimlwyf y gradd lleiaf o duedd i ddweyd gair yu groes i mam a Daniel mewn perthynas i'r Gilgaliaid anonest, a Mr. Rees anffodus. Yr oeddwn braidd mewn tipyn o hWyl o dan hyawdledd mam; os a'r hen wraig rhagddi fel yna mewn areithio, ofnwyf mai yn mysg y stump orators y gwelir hi yn fuan. (Gweni.—" Gad di dy fips, os gwel di yn dda, Edward.") O'r goreu, gan fod mam yn rhy hunan-ymwadol i gael ei hanrhyd ddu, awn rliagom at rhywbeth arall. Er fy mod mor selog a chwithau yn erbyn swindlers j r hen gownt, heb dalu byth, yn gymmaint feUy, fel y rhodd- wn bobcymhorth i'w transportio i Patagonia bob jack, o herwydd nid yw y gethern ddu ond draen yn ystlys cym- deithas, a gwybed ineirw yn gwneyd i enaint yr apothecari ddrewi, etto y mae rhai siopwyr i'w beio yn ofuadwy, am roddi coel i ryw scamps anonest; unhawdd genyf teddwl naB gallant hwy, trwy fod yn fiyddlon i'w gilydu, roi 8top ar system yr hen gownt. Mae llawer o navvies yn gwneyd rheilffyrdd ar byd y wlad yma yn bresenol, ac o herwydd mai creaduriaid dychrynllyd o anonest yw rhai o honynt, gobeitbiwyf y cymmer siopwyr ac ereill ofal rhag cael en twyllo gaudily nt. Gwyddoch ddarfod i rai gweithwyr mewn ardal gyfagos gynrial cyfarfodydd yn ddiweddar i brotestio yn erbyn pris uchel y cig, a nwyddau ereill; yn y eyfarfudydd hyny ceisiai rhai o'r llefarwyr ddynoethi twyll (imposition) amryw fan siopwyr mewn ardaloedd gwiedig, yn golyil pria uchel am nwyddau gwael. Dywedai un o honynt lod rhai masnachwyr bychain yn gofyn punt am werth un swllt ar buintlieg o goods; ceid mewn trefi mawrion dm 16 neu 17 o sylltai; gymmaint Lig a geir mewn rhai mim fasnachdai am Hunt; cyhuddid rhai o siopwyr y wlad o gadw nwyddau gwael, a gofyn crog-bris am danynt, a freraid fad delio yu y siopau byoy yu gvrueyd y tlawd ya — — ffiCt dlotach. Nid wyf fi yn rhoi barn o gwbl ar oblegid nid yw fy nghylch I yn gyfryw f wybod am bethau felly. Ond ymddengys i nQ'l cf't penau teuluoedd—gwyr a gwragedd, ca«lel huddiad. Os yw yn wir, gresyn fod y tlawd y orthrymu, a'i fwyta yn fyw gan drachwant 0 Swarall, rhai a gymmerant fantais ar ei dlodi; ac o'r yw y siopwyr bychain yn gwerthu cystal 9o0t*s &ni mawrion, a hyny am brisoedd mor rhesymol) r amddiffynid eu cynimeriad. yll Dywedai un o'r siaradwyr fod HSyS mhwysau a mesur rhai masnachwyr, a bod ei V; cadw clorian, llathen, a phob peth angenrheidiol ffyn ei bun rhag y twyll; ac annogai bawb i «ged peth. Nid yw Mari ni," ebe fe, byth yD ? «$tle\ farchnad i brynu tamed o gig, na dim arall, be yard yn ei phoced a ma'r bwtchwried &c er" u id^' hyny, a ma' nw vn gofalu rhoi digon C, yD welwch chi; alia nw ddim cheato Mary 8 wa gwbod hyny o'r gore." ■ (}»&' Sylwai liefarwr arall, fod ei wraig ef yn i»yne |yei$ fyrddin neu Abertawe, ac yn prynu gwerth tair pgr"" punt ar nnwaith mewn rhyw siop fawr am a'i bod yn safio peth ofnadw' o arian trwy '2 ca 1 gwell pethe o lawer am y tocms uag a shope gartre'. Yr oedd gwraig i aelod arall 0 rsjope r iaeth wedi prynu par o ddillad i'w gwr yn "u" o0d^ baw," ac wedi rhoi arian ombeidus am dano; f pen naw mis, aeth y got ddu yn got gocb," afrg0j o'"a er newy' yn rhaes i gyd, er ma' dim ond e'n call 'i wisgo." Y casgliad a dynid oddi"'rth Y DCO rawiaeth hon oedd. fod siopwyr bach y» Pr^ scb1 a bethe wedi hanner pwdri er mwyn 'u ca'l nff fit* o docins, a'u bod yn gwerthu y rhai hyn i y am bris goods da." Cafwyd yno un ddarlith yCO*' haaol bethau a gymmysgir a'r can, y siwgr, 7 &c., a bernid fod y llygriadau ofnadwy yn neljiy yfreo' bortb, yn effeithio yn niweidiol iawn ar iechyd «cW ( Yroedd yno un wedi bod yn Abertawe yn Pr/°0 j nwyddau mewn maelfa fawr rhoddwyd samp'es y r^. gerbron, yn nghyd a'u prisoedd, a chymhar^y hyny a goods a phrisoedd mnn siopau yr ardal J (01 am dani; ac os oedd y premises a osodent _1 oe&A > oeddwn I, fel y sylwais, yn gallu barnu) y« ^ir' ^1»<J h casgliadau a dynent yn erbyn siopau bycba'j-fodV anocheladwy. Yr amcan mewn golwg y» ^rjjaiy £ „y oedd, cael Provision Stores yn yr ardal, yn f tjjrBry W cael nwyddau da am brisoedd rhesymol, a ..sCgle> osgoi trachwant anonest y maelwyr on a o^\ Nid oedd Dafydd Evans yn jnji»-I*'J,cA Edward, oblegid fod ei fam yn gwerthu ^a"^c gc matches, encil, boot laces, peppermint ai'' x y byddai y movement newydd yn debyg o &"egaDjdo fi nach gwruig y clochydd. Yr oedd yn d"a pWOc; oedd Edward wedi ilefaru yn benderfynol aT/^ nid oedd "yn leico clem Huwcyn," • j$ot llygad Daniel, ac aid "o'dd golwg yr hen res<>'$ ag y dylse fod." Penderfynwyd peidio Pa81'? f .^0 ar yr ysgogiad, heblaw ceisio gan y reP nC a ygtyr'8 nadledd i SEREN CYMRU, a chyflwyno y Pw darllenwyr Jluosog y papyr hWlJw. Trod