Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
----------------_._-_-::1!;,,…
News
Cite
Share
1 CARCHARAU NAPIES. Y niae Arglwydd Llanofer yn bresenol yn teithio yn Naples, ac yn ymweled a charcharau y wlad hono. Y mae e' Aiglwyddiaeth wedi anfon llythyrau i'r Times, yn ™oddi desgrifiad o'r carcharau yn y wlad a nodwyd. Dyfymvn a ganlyn o un o lioiiyrit:- Arweiniwyd ni i ystafell dywell. Gorchymynasom i'r drws gael ei gau, a gwelid y goleuni yn anmherffaith drwy alehwaith (grating) uwchben y drws. Yr oedd yr ystafell oddetitu deuddeg troedfedd ysgwar. Sicrheid i ni ei bod wedi ei glanhau ychydig amser yn ol; ond yr oedd Yl* arogi yn ddrwg iawn. Yr oedd drws yn mhen yr Y8tafell hon. yr hwn oedd yn agoryd i gell arall. Nis gallai dim goleuni nac awyr fyned i'r lie hwn. Yr oedd oddelitu 12 troedfedd o led with 16 o hyd dichon ei bod ^rth y drws o 9 i 10 troedfedd o uchder; ond ychydig droedfeddi oddiwrth y drws yr oedd y to yn gogwyddo llawr, hyd nes oedd bron yn cyfl'wrdd a'r llawr. «ellir galw y ddwy ystafell yma yn lock-up y Prefettura. Arferid luvynt i dderbyn personau o bob math a gymmerid 1 'J'ny ur ddrwgdybiaeth, a'r rhai a gedwid yno cyn Swrande eu tystiolaethau. Anfynych y glanheid yr ysta- felIoedd liyn, a dysgrifid hwynt fel yn mygu gan fudreddi a Pbob math o ffieidd-dra pan y byddai personau ynddynt, a defnyddid hwynt i ddybenion rhy ffiaidd i'w hadrodd, a rhy ddychrynllyd i'w ddesgrifio. Gosodir personau yn lr yslafelloedd hyn yn unig ar ddrwgdybiaeth, a chedvvid wynt yno am wyth neu ddeng niwrnod, neu fwy, yn ol yr awdurdodnu, dan orchymyn pa rai y daliwyd wynt! Wedi gadael y celloedd hyn, arweiniwyd ni i ystafell arall. Aethom o dan fwa i fath o gyntedd, ar bob ochr i'r hwn yr oedd Heoedd at wasanaeth milwyr ac » gydag ychydig o oleuni, ac heb ddrysau, nac un rhrt ° awyr' ac *ieb un ^os' canysyr oedd y budreddi yn ar M y llawr, ac yr oedd y drytrsawr yn anny- "^fol. Tu hwnt i'r lleoedd dychrynllyd hyn, y rhai a siasom ar y ddeheu a'r aswy, ymddangosai drws yn y nr, yr hwn a ddadglodd y swyddog tra arweiniwyd ni 1 ystafeJl oddeuta 29 troedfedd ysgwar, heb ddim goleuni liae awyr, ac yn mha un yr oedd yr arogl mor ddrwg, fel 8 gallai yr un o honom aros yn yr ystafell am un mynyd. a beth raid fod ei sefyllfa pan oedd y creulonderau a ■Vyid 8an y brenin diweddar mewn llawn weithrediad dd 'bod-did personan a bob gradd vn yr ystafell hon a G o droseddau politicaidd neu droseddau ereill. chwTH y«° am ddyddiau heb brawf nac un ym- vn 1 a h3'sbyswyd ni gan un o'r swyddogion eu bod ymf™ 8m enSllre>fftiau o bersonau wedi eu carcharu Hen'rW Pan gymiuerwyd hwynt allan ar ddiwedd wyth v IK niwrn°d, oeddynt wedi eu difa mewn rhan gan Ma» ° mav^r'on sydd yn lluosog yn yr esgyrndy liwn fath Pa f°dd y gallai un bod dynol fyw yn y aw„„ a™ "yd yn oed un diwrnod, heb ddim goleuni nac Syda budreddi y carcharorion ar y llawr yn cael ei gynnyddu gan y budreddi oedd yn rhedeg o dan y drws o'r Ileoedd at y rhai y cyfeiriais. Dywedais eisoes nas galiai un o honom aros yn y gell hon am fynyd ond sicrheid i ni nad oedd y drygaawr pan ymwelsom ni a'r lie yn ddim wrtli yr hyn ydoedd pan ddefnyddid ef. Y cylryw ydyw sefyllfa lock-up y Prefettura. Yna aethom mewn cerbydau i Santa Maria Apparente. Yr oedd y pentwr mawr hwn o adeiladau yn wreiddiol yn ffurfio un o fynachlogydd y ddinas, a dywedir nad oes etto ddim llai na 180 o fynachlogydd yn aros. Fe fydd dysgrifiad o un o'r ystafelloedd yn y carchar hwn yn ddigon i'r gweddill, a chyuimeraf Rhif 1, yn mha un y carcharwyd Poerio. Yr oedd rhai byrddau wedi eu gosod ar oehr y gell, ar ba rai yr oedd matrass oddeutu chwe troedfedd o hyd, a dwy droedfedd o led. Gwelsom rai o'r matrasses hyn, y rhai oeddynt yn fudr dros ben. I wneyd y gospedigaeth o garchariad yn fwy Ilym, ni chaniateid i breswylydd annedwydd y gell fwynhsu J yr olygfaolrffenestri, yr oedd shutters tryniion wedi eu gosod i fyny, y rhai a gedwid yn gauedig, ac yr oedd ped- war o dyllau crynion,oddeutu modfedd o drawsfesur, wedi eu gwneyd yn y shutters hyn, ond mor uchel, fel nas gallai y carcharor edrych drwyddynt. Tu ol i'r shutters hyn yr oedd ffenestri, y rhai hefyd oeddynt yn gauedig, fel nas gallai dim awyr ddyfod i mewn, a rhaid fod Poerio a'r lleill yn arogli yr un drygsawr ffiaidd ag oedd yn gwneyd celloedd y Prefeturrayn annyoddefol. Ymdden- gys fod pob math o boenau a allasai cyfrwysdra gormes wedi ei wsinyddu ar y carcharor. Y mae un gell mor isel fel nas gaU dyn sefyll ar ei draed ynddi. Carcharwyd offeiriad o'r enw Saro yn y gell hon. Yr oedd efe yn gefnder i Agesilao Milano; a chan ei fod yn gefnder iddo, ac nid o herwydd un rheswm arall, cyn belled ag y deallais, drwgdybiwyd ei fod yn gyfranog â'i gefnder o fradwriaeth. Dywedwyd wrtbyf fod math o fur wedi ei adeiladu mewn un gongl i'r gell, allan o 1Ia le nis gallai y carcharor ymsymud; ac ar wahanol amserau, teflid dwfr yn cvnnwys y sylweddau aflanaf am ei ben ef.
CYNNYG I GYDWEDDIO AM WYTHNOS…
News
Cite
Share
CYNNYG I GYDWEDDIO AM WYTHNOS YN NECHREU Y FLWYDDYN 1861. Dechreu y flwyddyn hon gwahoddodd y brodyr ceuadol yn Lodiana Gristionogion drwy yr holl fyd i ddechreu y flwyddyn drwy gydweddio am dywalltiad helaeth o'r Ysbryd Glan ac y mae yn gofus gan ein ddarllenwyr am yr atebiad gwresog a roddwyd i'w hapeliad. Y mae y pwnc wedi bod dan sylw y Gynnadledd Genadol agynnal- iwyd yn ddiweddar yn Llynlleifiad a gobaith ddifrifol y Gynnadledd oedd, y byddai i holl eglwysi Duw, o bob enwad crefyddol, neillduo wythnos i gydweddio yn neclireu y flwyddyn nesaf. Amlygodd cefnogwyr y Gynnadledd eu dymuniad ar i'r Cynghrair Efengylaidd barotoi a chy- hoeddi gwahoddiad i'r perwyl yma, yr hyn y mae y Pwyil- gor wedi argymmeryd arnynt. Cynnygir fod i'r wyth niwrnod, o ddydd Sabbath, Ion. 6ed, i ddydd Sabbath, Ion. 13eg, gael eu cadw fel amser gweddi arbenig. Gadawai hyn yr ychydig ddyddiau cyntaf o'r flwyddyn yn rhydd i orchwylion ereill, i ba rai, mewn llawer o fanau, yn enwedig ar y Cyfandir, y maent wedi eu treulio er ys amser maitli; a rhoddai dechreu ar ddydd yr Arglwydd gyfleusdra i fugeiliaid ac atlirawon i annog Cristionogion i gydweddio. I'r dyben o roddi gradd o fanylrwydd ac unffurfiaeth i'n haddoliad, awgrymir y pynciau canlynol i fyfyrdod, gweddi, ac annogaeth, ddydd ar ol dydd Sabboth, Ion. 6ed.— Yr addewid am yr Ysbryd Glan. Llun, Ion. 7fed.-Bendith neillduol ar holl wasanaeth yr wythnos, a lledaeniad cariad brawdol yn mhlith pawb sydd yn caru'r Arglwydd lesu Grist mewn gwirionedd. Mawrth, Ion. 8fed.-Cyrhaeddiad gradd uwch o sant- eiddrwydd gan blant Duw. Mercher, Ion. 9fed.—Cynnydd mawr yn nifer y gwir droedigion, yn enwedig yn nheuluoedd credinwyr.
MARWOLAETH SYR HARRY SMITH.
News
Cite
Share
ysgarmesion a'r brwydrau a gymmerasant le wedi hyny yn y Gorynys, megys, y gwarchae ar Badajoz, brwydrau Sa- lamanca, Vittoria, Surre, Orthes, Toulouse, &c. Wedi hyny bu yn gwasanaethu dan y Cadfridog Ross yn yr Unol Daleitbiau, ac yr oedd yn bresenol yn mrwydr Blandensburg a dinystriad Washington. Bu wedi hyny yn gwasanaethu dan y Due Wellington, ac yr oedd yn bresenol yn mrwydr Waterloo. Yn 1828, penodwyd ef i swydd yn Mhenryn Gobaith Da, a llywyddai adran o'r fyddin yn y brwydrau a'r lhvythau Kaffiraidd yn 1834 ac 1835. Yn 1840, aeth i'r India Ddwyreiniol, ac enwogodd ei hun yn y brwydrau a gymmerasant le yn Maharajpore, y Sutlej, ac Aliwal, am yr hyn y gwnawd ef yn Farchog y Gardas, ac wedi hyny a wnawd yn farwnig. Pennodwyd ef yn llywydd Penrhyn Gobaith Da wedi hyny, acenwog- odd ei hun yn y rhyfeloedd a gymmerasant leyn erbyn y brodorion gwrthryfelgar. Derbyniodd Syr Harry y bathodyn rhyfel.