Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
14 articles on this Page
HOREB CYLCHDAITH .YSTUMTUEN.
HOREB CYLCHDAITH YSTUMTUEN. Fel pob egIwys arall, bron, trwy Gymru benbaladr' yr ydym ninnau wedi teimlo gwres y Diwygiad yn dra nerthol yn ystod y ddau fis diweddaf. Yr oedd ein heglwys wedi bod ar hyd y blynyddoedd yn un o'r rhai mwyaf unol, boneddigaidd ac ysprydot yn y wlad, a Duw wedi ei bendithio a chymeriadau gwerth eu, hefelychu. Er hynny, yr oedd gwir angen ad; fywiad yma fel pob man arall. Disgwyliem yn weddigar am dano, ac un boreu Sul, tua chariol mis Rhagfyr, yn ddisymwth, ysprydolwyd ein cynulleidfa fechan trwy i rai or dynion ieuainc a ddycbwelwyd, yr wytbcos flaenorol yn Goginan dorri allan i waeddi ar yr Arglwydd. Gweddio a chanu y buom nes yr aeth yn orfoledd nefol. Yr un peth drachefn yn y prydnawn, aelodau ffyddlawn mewn llawer ystyr yn plygu am y tro cyntaf 1 gymeryd rhan yn gyhoeddus Yn wir y mae Yspryd JDuw wedi bod yn agos attom am wythnosau. ac ond ychydig o aelodau heb dorri allan. Mae gweithgarwch yr eglwys wedi dyblu ychydig o eglwysi sydd yn cyfranu cymmaint ar gytartaledd at y Genhadaeth Dramor, ac ni bu er's blynyddau ucheled ag ydyw eleni. Mae vn dda gennym ddeall fod dros lOp wedi eu casglu Bu ein casglyddion, sef yr bynaws Mr David Griffiths a Mr William Williams yn hynod o ymdiechgar gyda'r gwaith hwn. Nos Fercher, wythnos i'r diweddaf, cawsom seiat, dan arweiniad ein parchus weinidog, y Parch Ll A Jones, seiat nad annghofir yn hir, a bron yr holl aelodau yn bresennol, a phob un yn dweud ei brofiad, yr hyn a wnaeth Duw iddo a'i ddiolchgarwch, ei fod wedi teimlo yr hyn na theim- lodd erioed or blaen. &i benderfyniaa I wneud mwy dros achos y Brenin Mawr. Am bump o'r gtocb bob prydnawn Sul y mae cyfarfod gweddio gan y bobl ieuainc. Mae yn hyfryd gan ein calon weled cyn- nifer o'n pobl ieuainc, o ddeuddeg oed i fynny. yn ferched a bechgyn, yn dyfod ymlaea i arddel lesu Grist yn gyhoeddus. Mae gwedd newydd ar yr achos yn Horeb erbyn hyn, a newyddion tebyg sydd i'w clywed o bob lie yn y gylchdaith, a'r wlad oddi- amgylch, o ran hynny swn achub sydd i'w glywed yn mhobman, a diolch am hynny. Cerdd ymlaen nefol dan Cymer ohonnom feddiant glan.—B d-n
CENHADAETH LANCASHIRE.
CENHADAETH LANCASHIRE. Spring View, ger Wigan.—Dydd Sadwrn, Chwef ror 18fed, cafwyd te blynyddol yr eglwys. Arolyg- wyd y gweithrediadau gan Mr Richard Williams. Gwnaeth y chwiorydd ac eraill eu rhan yn deilwng gyda'r darpariadau. Yn dilyn cafwyd cyngherdd llwyddianus dan lywyddiaeth Dr Bowen, Hindley. Diolchwyd 1 bawb am eu gwasanaeth, gan ein parchus weinidog, T Glyn Roberts, ac eiliwyj gan Mr D Rowland. Disgwylir elw sylweddol,-D.R,
GLYNDYFRDWY.
GLYNDYFRDWY. Deil y cyfarfodydd crefyddol yn y lie hwn yn eu bias o hyd, ac arwyddion amlwg fod yspryd y peth byw ynddynt. Mae yma oddeutu 45 o ddychweied- igion, ac o'r nifer yna y mae deg wedi ymuno a ni. Parheir i gynal cyfarfodydd undebol; hefyd gyfar- fodydd y chwiorydd a'r bobi ieuainc. Ar nos Fercher y mae y Seiat yn cael ei chynhal. pawb yn ei gapel ei hun, ac er fod y cyfarfodydd undebol yn wresog, rhaid dweud mai y Seiat ydyw y man y teimlir y dylanwadau rymusaf, yn enwedig felly yn ein hanes ni fel enwad. Llenwir yr ysgoldy pob noson seiat, er's chwech wythnos bellach, ac arweinir pob cyfar- fod gan Yspryd Duw. Nid oes angen perswadio na chymell i lefaru, ond gwna y brodyr a'r chwiorydd, ynghyda'r plant, fel y dywedir wrthynt gan yr Ys- pryd Yn sicr, gwn beth yw bod mewn cytarfodydd yn ystod y Diwygiad yma a gorfod teimlo fod yr Yspryd yn cilio ohonnynt am fod y dynol yn ym- wtnio i'r amlwg. Ond yn y Seiat treulir dwy awr a haner i dair awr yn fynych, ac wedi annghofio yn llwyr ein bod yn "Myd yr Amser" gan y mwynhad y byddem yn ei gael wrth wledda ar fendithion y byd tragwyddol. Hyfryd amser wrth wrando ar y canu, gweddio, a'r profiadau, pawb yn gyttun yn yr un lie, a'r Tad Nefol trwy ei Yspryd yn gweini ar bawb ohonnom yn ol ein hangen. Nis gellir dweud fod yma gynnwrf mawr yn ein plith, ond er hynny gellir dweud fod y 'real thing" yma os ydyw yn rhywle Clywir rhai yn gweddio na chlywyd mo- honnynt o'r blaen, er eu bod yn yr eglwys er's blynyddoedd. Prif nodweddion y Diwygiad yn ein plith ydyw ffyddlondeb, gostyngeiddrwydd, a gon- estrwydd mewn gweddi a phrofiad. Yn wir gellir dweud fod nodau cariad fel y maent y-n, cael au nodi gan Paul yn ei lythyr at y Corinthiaid, yn arnlwg yn yr eglwys hon. Ofnaf fod yr etfen hwnnw wnaeth gymmaint o ddrwg yn Niwygiad '59 yn d'od i'r amlwg yma, sef yr "Elfen Broselytio." Ond er hynny bydd em gweinidog, mi gredaf, yn derbyn tua pymtheg at Fwrdd y Cymmun nos Sul cyntaf yn Mawrth. Mae ein heglwys yn llawn gwaith. Maept am gael Sale of Work," dydd Llungwyn, a bwriedir, trwy yrymdrech hon, d'od i afael a'r" Loan" a'r "Grant." Ein gweddi yw im i'r Yspryd gweithgar ac heddychol barhau byth.—I Williams.
HIRAEL, BANGOR.
HIRAEL, BANGOR. Wedi gweled eich cais am ychydig o hanea eglwysi Wesleyaidd, yn eich rhifyn diweddaf, mae yn da gennyf eich hysbysn ein bod fel eglwys wedi cael amser hynod o dda er ddechreu y flwyddyn. Mae dros 80 wedi aros ar ol yn y seiat, ac y mae 53 ohonnynt wedi ymrestru gyda'r eglwys yma (Seion, Hirael). Nos Sul, Chwefror lSfed, yr oeddypt yn cael y pleser o'u derbyn yn gyflawn aelodau, yr oil 53, ac fe anrhegwyd bob unohonnynt a Bibl gan yr eglwys.—J R Owen.
'/":■ CAERLLEON. ":
CAERLLEON. Agoriad yr Ysgol Newydd yn Hoole.—Agorwyd yr ysgoldy newýdd perthyBol i Wesleyaid Cymreig Caerlleon; yn Westminster Road, Hoole, prydnawn ddydd MMcher, Chwefror 22ain. Cynhaliwyd y cyfarfod cyntaf ynglyn a'r aeroriad am 2-30, pryd y canwyd emyn o'r tu allaa yn| ffrynt yr yagol, ao y gweddiwyd lotaiifParch Dd Morris. Bagillt. Yna dywedodd y Parch 0 Quirhef?, yr hwn a lywvddai y gweithrediadau, ei fod yn datgan nid yu unig ei deimlad ef ei hun, ond teimlad pawb a ddaliai gysylltiad; a'r adeiliad newydd Ft safent o'i flaen. Wrth ddweud fod presennoldeb Mr W Twiston Da vies (mab yr enwog: Samuel Davies laf) gyda hwyar yrachlysur dyddorol hwn yn rhoddi iddynt oil foddhad neulltuol. Cydnabyddwn yn ddiolcbgar, meddai, y cymfcorth a estynwyd gan Mr Davies i Wesleyaeth Gymreig yn Nghaer ar achlysuron blaenorol In y blvnyddoedd a aetbant heibio, a llawenhawn ei fod wedi ei arbed i ganfod y dadblygiad diweddaraf hwn ynglyn a Wesleyaeth Gymreig yn Nghaerlleon, yr bwn, ni a obeitbiwn, a ohwanega nerth a defnyddioldeb fein heglwys ynQueen Street. Yna galwodd Mr Hughes ar Mr W Williams (y contractor) i gyflwyno i Mr pavies agoriad arian gyda pha un yr oedd i agor drws yr ysgol, ac yna i'w gadw yn goffadwriaeth am yr amgylchiad. Wedi i Mr Davies agor y drwc, a gwneud y datganiad atferol, aeth i mewn i'r adeilad, a dilynwyd of. gan gyn- nulleidfa liosog a pharcous. Yna wedi, canu emyn ao offrymiadgweddi gan Mr Prunell, un o weinidogion y Wesleyaid Seisnig, cafwyd annerchiad dyddorol gan Mr Twiston Davies, ynyr hwn y mviaegai y boddhad a deim- lai yn yr olwg ar ddestlusrwydd a chyfleusderau y adeilad. D olchai am yr anrbydedd a gael agor yr ysgpl, a dymunai lwyddiaut mawrar y gwaith da a gerid ymlaen ynddi. Cyfeiriodd gyda theimlad 6 lawenydd a, diolchgarwch at yr Adfywiad Crefyddol yn Nghymru, a mycogodd awydd am i Eglwysi Caerlleon gael ymweliad cyffelyb. Sylwodd yn y cysylltiad yma fod ymadrodd a ddefnyddiodd y Parch D Morris ar ei weddi, sef fod y lefain yn y biawd,'v Wedi gwneud argraff neulltuol ar ei feddwl ef, a disgwyliai y byddem ninnau yn Nghaer, fel manaueraill, yn fnan wedi ein lefeinio a'r Diwygiad. Yn ddilynol i hyn, ar ol emu emyn, cafwyd pregeth fuddiol ac effetthiol gan y Paich J Sewell Haworth, Llangollen. Ar deffyn y gwas- anaeth cynnygiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Mr Twis- ton Davies a'r Parch J.8 Haworth, gan Mr 3 Benn, yr hwn a eiliwyd gan Mr Westry Roberts, ac a gyfnerthwyd gan y Parch ttfdward Humphreys. Yn yr hwyr am 7-30, cifwyd pregeth bwrpasol a dylanwadol gan y Pawh Humphreys, ar y geiriau hyuny yn yr Epistol at yr Heb" reaid, "Meddyliwch am eich blaenoriaid," &c. Nos Iau, Chwefror 23ain, pregethwyd gan y Parch James Travis, gweinidog Capel George Stre3t, ac un o gyn-Lywyddion Cynghor yr Eglwys Rhyddion, Cyrhaeddodd y casgtiadau yn y cyfarfodydd dydd Mercher a nos Iau y swm calonogol o £55. Parheir y cyfarfodydd agoriadal prydnawn Sab- botb, Chwefror 26, pryd y pregethir gan y Parch W J Jones, Flint; nos lau, Mawrth 2, pregethir gan y Parch Daniel Hughes; befyd Mawrth 3fed, 15fed,.a'r 221Jin, pregethir gan y Parohn David Morris, Owen Hughes, a H Ivor Jones.-Amlyn.
,GROES, LLANASA.,,'"
GROES, LLANASA. Cynhaliwyd cyfarfod Undeb ysgolion rhan uchaf cylch- daith Llanasa yn y lie uchod, chwefror I9eg, dan ly wyddiaeth Mr T Ellis, Gwaenysgor, llywydd yr undeb. Decnreuwyd cyfarfod y prydnawn trwy weddi gan Mr W Parry, Trelogan, ac adroddwyd yr 8 bennod o'r Rhuffeiniaid yn r! a^orol iavvn. Wedi canu emyn, arholwyd pennod o'r ligwvcldorydd (am farwolaeth Crist) gan Mr R E Gwen, Glanratoii'; hefyd arholwyd y plant yn hanes IesuGristgan Mr Thomas J ones, Groes. Gwnaeth y plant eu gwaith yn rhagorol. Mae hyn i'w oriodolt i lafur diflino Mr L Jones gyda hwy yn y class un o'r gloch. Wedi canu emyn cafwyd adrodd ad o'r Psalm cxlv, yna aed at y bennod gyffredinol, I Petr, bennod gyntaf, dechreu yn y 18 adnod. Arholwyd y bennod gan y llywydd. Terfynwyd trwy weddi gan Mr David Owen, Glan'rafon. Dechreuwyd cyfarfod yr hwyr trwy ddarllen a gweddio gan Mr Ed Parry, Gwaenysgor, yn effeithiol iawn. Wedi canu emjn, cafwyd ail adroddiad o'r 8 bennod o'r Rhufeiniaid yr oeddym wedi cael adroddiad mor rhagorol o honi prydnawn. Hefyd arholwyd pennod o'r Holwyddorydd Dmvinydd)l am farwolaeth Crist gan Mr Edward Parry catwyd atebian da iawn. Wedi canu emyn arholwyd y plant ynbaneslesu Grist gan Mr L Jones, yna arholwyd yr 2 ddosbarth yn y bennod cyntaf o Barnwyr gan Mr T Ellis. Hefyd arholwyd pennod o'r Holwyddorydd. Parhad am farwolaeth Crist gan Mr Ed Edwards; Axton. HVcdi canu emyn arholwyd pennod o'r Egwyddorydd am; y Piynedigaeth gan Mr Isaac Roberts, Axton, ac atebion da iawn. Wedi canu emyn cafwyd pennod o hanes lesu Grist gan y Plant. Hefyd cafwyd adroddiad rhagorol iawn o'r bennod cyntaf o'r Hebreaid, yna daeth y cyfarfod i derfyn. Yn sicr cyfarfod rhagorol iawn drwyddo, pawb wedi gwneud ei gwaith yn ardderchog.. Terfynwyd y cyfarfod g\n y IlyWydd. -E. J., Ysg. i.
,CYLCHDAITH' PONTYPRIDD. ^
CYLCHDAITH' PONTYPRIDD. Mae yr ardaloedd hyn wedi cael eu breintio yn neilltuol yn ddiweddar a gwasanaeth dynion mawr. -Yn Ionawr yr oedd Mr Gipsy Smith yn y Town Hall, Pontypridd yn cyn- hal Cenhadaeth am ddeng niwrnod, yr hon a drodd allan yn llwyddiant mawr. Ymunodd dros 9.0.0 a byddin lesu Grist yn ystod y Genhadaeth. Daeth pump neu chwech i'r Eglwysbach fel ffrwyth y genhadaeth, a thua 30 i Trallwn Gardens. Gadawodd ei ymweliad ef a'r He argraff ddaionus a ffurfiol ar yr ardaloedd hyn. Chwefror 5ed a'r 6ed, yr oedd y Parch Hugh Hughes, Ystalyfera, yn Eglwysbach. Pregethodd dair gwaith y Sul i dyrfa luosog, a darlithicfdd nos Lun ar John Elias o Fon." Cafodd amser rhagorol, ac ymunodd tri a'r eglwys. Nos Sadwrn, Sul a'r Litm, Chwefror 11, 12, I3eg, ymwelodd y Parch Hugh Hughes ag ad' Abercynnon. Pregethodd nos Sadwrn a'r Sul. Prydnawn LIun, am dri, yr oedd ganddo gyfarfod i'r' chwiorydd yn nghapel y Methodistiaid Calfinaidd. Daeth tyrfa luosog ynghyd, a rhoddodd annerchiad bwrpasol aq amserol iawn i'r chwrorydd. Gobeithio y cydymffurfiant a'r awgrymiad- au. Am saith, yn Carmel, traddododd ei ddarlith ar "Y Pedwar Gallu Mawr." Yr oedd ein capel ni (Carmel) wedi ei orlenwi y Sul a nos Lun. Prin y gellir dweud iddo gael ei lenwi cyn llawned erioed o'r blaen. Nodwedd pre- gethu Mr Haghes y tro hwn, yn Mhontypridd ac yn Aber- cynnon, oedd cadarnhau y dychweledigion, a- bu yn llwydd- iannus iawn yn ei ymdrech. Cyfres o bregethu rhagorol; nid oes ddiwedd ar y canmol arnynt, crelrwn y gwnant ddaioni mawr. Prawf o'r boddlonrwydd a gawsom ynddo ydyw' y ffaith ei fod wedi cael gwahoddiad. gan Undeb yr Eglwysi Rhyddion i ddyfod yma eto am dair noswaith yn mis Mawrth. Yr ydym yn deall hefyd ei fod yn myned i Ynysybwlamddwynöswaith yn mis Ebrilfj a hyderwn y bydd ei wasanaeth-werthfawr eto o dan feiiflith y Meistr Mawr. Y Sabbof h a'r Llun diweddaf. bu'y Parch J D Jones, Treorci, yn Nghilfynydd, yn cynhaH cyfarfod pre- gefhu, yn cael ei gynorthwyo gan weinidogioii y gylchdaith. Cafwyd pregethau grymus iawn, a chyfarfod bendithiol ar ei hyd.. > L Da gennyrn ddweud fod y Diwygiad yn parhau yn ei rym- yn ein cylchdaith nip byd, ac yn y gymydogaeth, a rhaiiyn dychwelydratgrefyddyn barhaus. Yr ydyrti wedi cael rhai o'r cyfarfodydd mwyaf grymus a gawsom er ddechreu y Diwygiad, yr wythnos o'r blaen, a hon. Ein gweddi yw am i'r Yspryd Sanctaidd aios hyd nes y bydao miloedd eto wedi eu hachub, ac fe erys ond i ni fod yn ffyddlon ac ufudd iddo. Cryn lesur o ddiffyg ystyriaeth i ddylanwadau ac ammodau yr Yspryd ydym yn deimlo yn mysg aelodau eglwysig, a rhai dynion amlwg yn yr eglwysi. Gwyn ei fyd na welant y cyfrifoldeb ofnadwy sydd yn gorphwys arnynt i gadw tan Duw i gynneu ar yr allor hyd nes y bydd wedi llosgi llochesau pechod yn mhob man. Ein perygl yw myned i orphwys ar ein rhwyfau cyn cael y cwch i'r porth- ladd. Tybed nad allwn ni amcanu yn uchel yn y Diwygiad hwn ? Ai tybed mai cael y gwrandawyr rheolaidd i'r eg- lwys yn unig yw amcan Duw yn y Diwygiad hwn ? Na, credwn y gall yr eglwys, trwy Ei gymorth Ef, yn awr, roddi ergyd farwol i rai o gewri cadarnaf pechod. Ai om ddylem fod yn ffyddiog wrth yr orsedd hyd nes y cawn weled cannoeckl o'r hen dafarndaiyma wedi myned yn weig- ioa a diddefnydd ? Credwn yn nghallu ac ewyllys ein Duw i ofyn am, ac i amcanu am bethau mwy na'c ydym wedi gael. Yr ydym erbyn hyn wedi "gwybod y ffordd at yr orsedd yn well nac erioed, fel eglwys yn gynredinol, wedi cael mwy o brofion fod Duw, yn gwrando jjweddi nac erioed, a dylai hynny fod yil annogaetn i ni oil amcanu eto am bethau mwy. Mae arnom ofn i'r eglwys laesu dwylaw a myned i hepian etc fel y bu. a gadael i lileifiant pechod redeg-fei cynt. Paham nad allwn beJlach aros yn dfroar furiau Seionam ein hoes, ,ac yniladd y frwydr lawr dros Grist nes cael barn i fuddugoliadh.- J E Roberts.
BETHEL, CYLiGHiDAITH LLANBEDR.
BETHEL, CYLiGHiDAITH LLANBEDR. .N/O's Sail, CfawtdfriOT 19eg, bu ifaTw yr hen chwaer, .San'a'hi Jiontes, G-wairiffyniniO'n, yn 90 milwydidi oed, ar ol oddieultu miis o gyatudd' catled. Cyn hynny, er yn orwieidldloig, yr o*eid(dj' yn, bur iach- ac ieraantc ei htyspryd. y Yr oedld hi yn iflaim; i Eivam Joneis, Brynihedlyidld; James Jomels, Albeiriganddtei; Tlhtoimas Joinieis, Pernygraag; a John Joraes, Tailiiesin. Cferdidiodld; lawer i ,hen. gapel Bethel am fliyraydldloiadld'—am yn agos i drigadix mlyn- edld o (I war ffy ?\I'c'dld'Yllifodldhxwer am gael ■gweiled y caipiefl neiwydid, ond1 niis. catfodid. Dygswyd1 ei dhorff iidldb didydldi yr aragladid, a dyna'r cwbl. Hi oedld yr.-aiF-il,od(,hiyr.,af o laiwer yn Beitihel, ac yr oedd yd' ddofen yn oydliio- y presennbl a Wesl'eyaeit'h -yxii ei ieuencitydi yn y H'e. Hlofiaii giaeil gwa.sa.naet!h creifydd- cl yn ei eh'antref, yr hyn. sydfd yn profi fod ed hyfryci- wc'h yn mgihyifnaithi yr Angfl-wydldt. di. Claddwyd hi yn inyniwern lien gap-err TJ etih-el pryd'nawii ddydd Merctoer, prtyd y g was a i j.ac;t!liiwyd gain y Partcbn E Berwyn, Ro- berts a W K Arter.-—Goh.
LLAX.DYSSI.'L. "'"'''
LLAX.DYSSI.'L. elin: hiegfllwyis.. yn Llandlyssiuil w;edli caei colled dpoini; i'awni yn, maiiwioliaellh yr hen frawd, J D Thomas, yn 83 mftwyddl QiCdl. Er ei fo-d wedd cyrhaedd çe:d teg, Y'r IOledk:11 yn alljuog: i fynedl i'r cafpel y Sab'both olaf ond un idldo, ynf fyw. Bu yn ffydKillon, i Pendpi ac i Beau Grdisit hyd; y ddwedd. G.welid cf. yn fynyclh yn y capieil .pryd! y diyll'aisaii fod gartnetf. r Mynyehad gyfar- fodiy'didl y Diiwygi.adl Jill y lile yn sedog, ac ymfhyifrydai y bobil ieua,.iiic yn cymeryd at y gwiadth mpr rvydld; ac .ufudW.; Fe gytiuina pawb a. gafodd y cyf- leustra i admalbodl Mr Thomas ed fodi 0 naifcur dyner a charedlig, yni foneid/d'igaddd ac yn halwldld ed drin, yn Wesilieyiaid iteyrngiarod, ac yn Grist ion: cywir. Efe oedd yr untig Wesdeiyad yn YtiCluilu, ond ni leilisiodd bynniy didlim ,ar ei sel i'r diwed'd. Derbynklliy Mieitlhtodfrs't Reco^dier' yn ribeolladdid;, a d'anllenai ef vn fawwl o'r drchrcn i'r dii'wedd. Cymierad amryw o rdfyniaiu o'r Gwyliedydd bob wythnos, rhoddaii hlwynt yn rlllmd ac am dldlim i'r aeilo'dlau. Ymavedai a thai y Weisileyaid yn rhleoiladdd! pan yn ie'uengach., ac yr oeidld pilanit y diref r. yn ed adn'aiboid yn d'dla. Cyflawmai ei swydd fed bdlatepor yn oneat. Bu yn drysorydld yr eglwyia ..aim) fdyrBydldloieddi byd' y pialilodld • ei gOlf, a myn- "ycbali y-, oyfiarifq'dy'did1 cbwiariteroil yn bur re'o'l'atLdd'. Nid oes dteda. nadJ. yiw1 delw Mr Thoimia-si ar yr eglwys cM& a cihytun sydd genmyim yn Liliandiyssul. Mae geninym ■adhios i laiwenbau ac i follii Diuw am ei gael cyhyd, ond nlis. gaili'iwn lad ma tlbei;imilo> fod y goMed yn falwr iawn. Bu farw Clhiwef. 22,alin, a dhillaldidlwyd ef yn myruwent yr Undlcld|:ia5d yn, Lilwymfnydowein dydldl Sad- wrn, Chwerf..25. Gw.aisainiaetibad.'di y Parchn E Ber- wiyn R'olbeinfcs, ,a W J Anter yn y ty, a'r cynitaif a'r Parch Mr Jenik/ins yn Tjliwynrhyidbiwen. Bydd y Parch W J Arter yn tnaddlcdli prege'ih anigladdlol nos Sul, Mawrth 5-e:d.-Gdh.
BLACK PARK vViHA,R,F, CYLCHiDAlTH…
BLACK PARK vViHA,R,F, CYLCHiDAlTH CEFN MAWR. 'ManwioJiae'tb Mr Tlbomiaisi Davies.—Diytl-d Mercher, Obwafror 22adn, taraiwyd yr aIldiall bon a. c'hyffro gan y newydld ..trisit ,fod! • y giwr d!a uiobod', wedd ymadlaell a'r fiuclhedid hünl yn dra siydyn y borei hwumw. Yr oedd! gydia'd aftwedliigaieitlh y dydldi bliaienioroil, and y noisioin bono diailiiwydl of gan fcoem diirdynioi, yn cael ed ,cbDsi: gan. doniiad' gwaed-tesitr yn ed galon, a bu farw tu.a deg o'r glodh-bore 'diyddi Marcher, er galar dwfn d'r .teu'lu, i'r egliwys, ac i'r ardal yn gyffredinoH. Nid oedidl ond d&ufis er's pan y bu farw ed brio,di hoff. Yr oedd hd yn un o ragorioilion y ddaear. Cerid hi yn faiwr gan baiwib a"i baidiwaienad ar gyfriiif ei hys- ip'ryd addlfiwyn., ed bywyd pur, a'i cbarisdiigrwydd dli- bal:. Yr oedd yn egtar fod! ei, marwolaetb hi wedi ■effiaiitttidoi yn ddKvys ar edm .brawd yiniiadiawediig, ac tniaie^n dldlidldladll fod ei alar aim dlani wedi prysuTO ei far.woll'aeitlh yntfcau1. Pan yn y glyn sdibrydiai, Y mae Saralhr (gain gyifeinio at Mrs Davies) yn .galiw, yr wyf yn mynled: ad'reif.' Yr oedd Mr Drajvies yn eniediigol o Wyddgruig. Tuai 16 milyneddi yn oil diaet'h i'r ardal hion i fod yn umdter.ground manager' yn. Nghlofa Pare Du, ger y Waun, a dywedir ei fod yn aliuog iaiwin yn ei alwedigaeth. Feil Wesley ad selog yimiael- ododd yn Nglhiaipeil Jiiwbiili, er nadi oedldl ond un modd- don Gyimraeg yni caell ei gynial yn y capel hwnrIliW ar byd y blyinyddoeid'd, sielf ar .brydin&.wn. Soul. Gresynad nad o-erdlcl dlim dlanpariiaieltlh gwell 11a bon ar giyfer antghienion creifyddtol Cyimny y gymydbgaieitih. Herb. raw fod y capal. hewn aililian 0' gyihia,erdrdr poblogaefch Gylmirieiig Chirk a'r1 ardlall, teiimlliad nad oedd' un modid- ion Cymiriaieig rnewn dlddm yn ddigoh. i gyfar- fod ag aniglhlendon y Cymiry, a t'hula dwy flynedd. yn al, mewn cyd-ddlealil a clhyifarifod chvrarterroil y gyldhdlaith, yu gareidig ag:Oir'olddi efie a; Mrs Davies eu ty i gynal moddkj:! Cytmraig ynlddlo. Gwei1t!bfaiwno(gdd y moddl- ion hyn. yn fawr gan Gyniry vr ardlal. Dateth. y fluiawis' ynigbyd', ac aeth y ty yn rihy fycbian i'r gynull- eidjfa. Yn dldilynol i, hyn, tr'wy el ddiylanwad ef yn benialf, siicAtawyd ystalfelil pentlbynoil i'r Black Park Golllliiery Co. yn ymyl ei dty yn! y'Whartf. Y mlae boin yii. yatatMl gyileus iaiwni i'r pwnpas, ac ar hyn o hTyd1 cynhleilir YTIIo dri miodidiibn ar y Sabbath, a thri nem bedwar a-r, nlo-siwieiitlhiiau gwaiiltfh. Teimlad Mr Darvies ddyddoaldteb a^gh^rddol yn yr .adhlois, yn y Wharf, ac raid. O\ed!dJ dlilm yni o-rmtod ga-nddlo ei wneud er hyr- wyddio eii Iwiydidiiantt. EWbyn hyn., er colli 7 trwy farwloi'aeitjbau a symiudftadlau, y m'ae ymo tua 35 o aeitodtoi, tria n'ad oeddl ond 9 ar hyd y blynyddoedd! yn' Jiwbilli. Teiimiliai Mr Davies yn. llawen iawn yn ngiwyneib ll'Wjydddianit y symudiiad hiw:Il', a bydd ei far- wolialeltib yn gioliltedl anadferiadwy i'r acho-s yn y lie. Edayiabidt i f-ynty ato fel, '.gwr o gy.niglbor,' a plherchid ef. ganj ibiawlb a'i badlwaemaii ar gryifrdf creifyddolder ei yspryd, a nerlthi ei giarictoir. Cafodtd gladdedigaeth tywysiagaiiddl—*un o'r cll'aidlded'igaeitibau miwyaf a wel- wydi. yn yr ardtal erioed. Cyn cychwyn i fYllllwemt y Waiun .cynlhlaliiwyd gwiasaniaieth yn y Mission Room cyf- agos, o dan arwieiniad y Parch A Lloyd Hughes. Cymer,wydi rhaln yn'dldio gan y Parch" W R WilHiaans (Rlhos), a'r Mrli Thiomas Evians a William Lifoyd i(,Stryt Issa), Edlwiard; Griffiths, Black Park, a'r Henadiur Thomas Parry, Wydldlgrulg. Traddlodlwydl pregeth angliaddiol iddo i gynuillleidlfa fawr nos Sul diweddaf gain Arollygiwr y gylichdaditlb. Cydlymidiedmlir yn ddiwys a'r malb a'r ddwy ferch yn y brioifediigaeth fem sydd wedi eu goddi'wiedldyd mor aninisgwyldadWy. N Ia.:wd:di y neif fydldio drioisitynt.—^Golh. Bu yr ytmladlaiwiedlig yn fliaenor ffyddlawn yn Eglwys C!o'e'd)M'M acQi flynyddioedd, ac mae ei goffadlwriaethi yn fendligeddig yn yr ardlall. P.asdwyd pleddlads o igydymideiiimilad a'r pilanit yn eu proifiedliigaeth gan y gy'niullelidlfa yma y noisrwaith o'r Maen.—GoL.
LLUNDAIN.
LLUNDAIN. Giotlhic H'aill.—Yclbydig ryfeiddol oiedid a wnelo yr hyn a edlw un ddarildtbydldies elllwog yn 'mere man' a'r cyifarifod bwylliog;■ o dan enw 'Coffee Supper' gyn- ba.liwiyd yn y lie udbod no-s Iaiu, Chweif. 16eg. 'Mer- cibed ieiuainc yr egliwys oedd wedli mynted yn gyfrifol am yr oil! or trefniia;d,,a)u-y,w.,l,etdd i'r innier ill'¡W,' ,yn ogysitall .a'r ..oy.ntg!hlerdd,, a, lilwyiddlianit perffaitlh fu cu hyimldreiclhlion gyda'r mailll oreh:\vyl a'r llall. P6 lílwyddlrd,'meld!db(i George, Borrow, 'i gael ilbianod vr ardall d'r eiglwyis, byeban o betb. fyddad cael y llanciau i'w canlllyn.' Nis gwn i ba fesiur y gellir priodolii dyllamiwad yr althroindaieitih; ymta ar faint ac ans-awdd! cynmul!Mad nos Iau, ond, modd bynniag, nidi wyf yn ccfio gw'efed: gymiaiinit o'r bedhgyni yn breisenmol er's blynyddau. Gre'syn, mewB ffordd, na ddarfu d a:w- durdbda.u y cyfartfod sicrhaiu gwalslanaJefh un o'r rhyw d-eg i. liainiw ■ y "gadlaiir, paid ga'n ei bod am odd^ef ii £ oin!eddiw;r lywydidiu, anihiawidd fuasiai Jddynt daro ar ■. ragior'aich. cadledrydid n:a'rhIYllia;ws Mr Wiltlia.m Jones, Kenita'shi Tbiwn.. Cymerwyd rhian mewn fodldlau—'camu, chwareu, ac adirodid-—ga.n y cytfedllionl cantliynol :—-Y Misses Rees, Wheeler, a Guppy Jones, a'r Mru. E R Jones, L Ev^ns, J Jones, a J Bie,van Cowiliey. Aim y dlamitedthion niidl oe,s angen canmol. Glywlais un braiwd, wrth so» am ryw fath o feilusdon oedd wedi ei fwynlhau yni fa!wr, yn dweyd, 'Yn diar laniwyl, 'itoedid y peith dligri bwnn/w yn, llithrig dleu- diwicih rroeldld o just mior Llithrig ag angel wiedii rhw'bdo selbon mleld\dlall ar ei wadbaiu ac yn sctevrio a'r ,en,Bys!' Hwyliog y.w y gair, fel y diywedais e,isoe-s, .1 ddtesigrifio'r cyfian. Gyidla ehaisgliad o ddeg gini i goriond yr oil, credlaif ein bod^fel eglwys ymia o dan ddlylled neiullltubl d'tr* rneiifelTedi' 'TeraaitiiC am eu haeilroni a'u gweitlhiganwiclh dliflino ynglyn a'r mudiad.—E.S.R.
TRKFOR, CAEIRGYBI.
TRKFOR, CAEIRGYBI. Yn y GWYLIEDYDD, Clhlwesfror, l'6eig, gwelais aodiad gaai y 'inarch. D Darley Diaivdes air y Diwygiad1 mew-n rfciai lC) eig/liwiyisi cylldhdladlthi Caerigybli, ,ac yn eu mysg iegihvysi Tneifori, a dlyiweidl maii 18 yw rhif y dycihweledig- ioin yni Nbrelfor, omd y gwiriomeidd ydyw y imiaent YIJJ 2.2ai.in.. Gafllwni eKdweyid fell Mr Dlavieisi ei bod yn Benticoisit yimia,. Yr ydy.m weidd oaiel cyfarfodydd gwedldilo Ibeiniddgedlig! eir y Nadlofllig, ale. y mae amryw o'r dlyndom a, ddiychwieilwyd) yn, cymeiryd rllan, yn gy- h.oeddius, a hiyinny yn bur effeith:'(>l. Dia, gennyimi Ihiysibyisiu foidl Maiggiei Jones, Cae Gwyn, Trelfor, yni uini 0\11 saliitlh, a, enniilJodd wobr am ,ateb itasigau. y Winlllan' am 1904, a, rlhoddiodd y Pairchi W 0 Evans liytfr rihlalgOirlOll¡- Tlalitlh, y Piererin'—y:n wobr idldli. Hloff fyidldiai geinniylf weled mwy o enw,au plant Weteileyiaidi Mio-n yn ymigeislib.—^GeOrige Jo,nes.
BliRKEiNHiEAD.
BliRKEiNHiEAD. Ynnla!d!arwlÍ'a:dl Mr Thoanas JODles,.c- F,erl yr hysbyswyd! yn eicih collolfnaiui ibyimithsignos yn 0,1, fed Mr Jones, geneidEgiol o Lanlgeifinii, onld fu am y deuniaw mlynedd diwieiddlalf yn glerc yni lllyithyrdly y dreif hoOn, wedd ei ibenloidii yn boistifed'sitr Rlbuithy.n. Bu y bIlawd Jones .nid yn undg yn. aeilod1 ffiyiddlloni, ond heifyd yn un o'r igweithiwyr mwyaf dlilfefl yngllyn a',n, beglwys. Gwa- sianaeitlhlodldl am: flynydld'au fel organiydd; gofal'ai yn un, a chyimenaii dldfyddoirdleib diwifn yn y Golbeithlu; bu y.n althraw med.'rusi a, lllwydddamnus y,n yr Ysgol Sab- iboitiholl, yilll fliaenor eig'lwysdg, ac yn, ysgrdfeinydd y Gymdei'thasi Leniydldlol a'Duwinyddol. Mew,n gair yr oedd yn bolb,peth—lllaniwodld, bron bob swydd ynglyn, a'n begtlwiys, a hymny hyd yr ymylon. Bydd bylch- au .amliwig air ei oil. Nos, Fawitt'h diweddaf cynhaliiwyd cyifarfodl cylhioedldus i gydlniabod gwasanaeth Mr Jomesi a'i biriod, ac i ddlylmluinio Duiw yn rhwydd i'r teulu yn y dyifiodlol. IJiywydldlwyd gan ein, parichus weinddbg, y Pa-rlch T Isifrym Huigihies, gia,n. yr hwn y cafwyd syl- wadlau dbeith a, phwrpasiol. Caiflwyd anerchiad pert h.efyd gan Mr 0 TudJor Jones, yntghyda. gair gan M,r' Willliiiaim Evans. Gantwyd' yn siwynol gan Mi,ss La.uina Wdlldaimis, a'r Mri David; Hmglbeis a J Usher Lloyd yn ystod) y cytfarffod!. Gialwodld y C'adeirydd ar Mrs John Wiilllliaimis, Oliauighltom Road, i gyflwynio i Mr a Mrs Jones silver tea and! coffee; 'serviice' fell arwyd d facJh o'n syniad udhtel, aim d'antyntt, y giwasainaeth werth- ifawr gyfliajwniwiyd gainlddlynf, ac o'n diymxmiadiaiu da idtdfynit. Cyflawnloddl Mrs Williams y gorchwyl mewn miodd d'inidVes, ac mown ychydig e'riau hynod bwr- paisloil. Wedi hyn caifwiyd ianieir|cbiad( dlyddlorol gan Mr Jontes. Er ei fodi o dan deiimliaidaiu diwys, adolygodd1 y dieumaw mlynedd y bu yn gysyTltiot a'r eglwys metWn modd byw iawn, a. dibllchodd ynl gynies i bawb a.m eu clarieldigriwydid tuaig alto eif a'r teiullu air hyd y blynyddu au, aic yn aim1 yr aTwydld. ycfawanegol a di- wteddlalf o'u teimtodlau: da t'uiag ato ef la'; briod. Mae y iteuiu htwn) yn ymiaidael gydla diymuniadlaiu lawer am brieisennbllldlelb ac arweiniad yr Arglwydd iddyntt yn y dyMoa. Bydd 'eu dlyfod&aid i Rutbyn yn gaffaeliaid gwtertthftiaiwn' ii egffiwygi BlaAhlalarni ac i'r gylchdiaith. Cytfefflioa Hbuthyn;, dexlbyiniwch hlWY yn siriol, a
CORRIS.
CORRIS. Cyflwyniad Anrheg.- Nos Lun, Chwefror 13eg, cynhaliwyd cyfarfod ymadawol Mr James Lewid (lago Idris). Mae Mr Lewis wedi cael ei ddyrchafu gan swyddfa y PrridentiCtl yn Is-arolvgwr, ac felly yr oedd yn symud i fyw i Betbesda. Gwasanaethodd yr eglwys yn Shiloh yn ffyddlawn gyda gwahanol achosion am flynyddoedd lawer. Bu yn ysgrifenydd ac arolygwr yr Ysgol Sal, yn athraw. ac yn flaenor ond gyda'r canu yr oedd wedi rhoddi mwyaf o'l was- anaeth, ac yn y eyich hwnnw y teimtir mwyaf o golled ar ei ol. Pan ddeaUwyd am ei symudiad, barnodd eglwys Shiloh mat priodol oedd cymeryd rhyw ffurt i ddangos ei gwerthfawrogiad o'i wasan- aeth, a chyflwynwyd iddo, ar ran yr eglwys, gan y Parch R W Jones, gweimdog, "marble timepiece' harpd. Yr oedd yn argraffedig arno: "Cyflwyned- ig i Mr James Lewis, gan eglwys Shiloh, Corris, fel, cydnabyddiaeth am ei lafur fel arweinydd y gan am ddeunaw mlynedd." Siaradwyd gan nifer luosog o'r brodyr, a'r oil yn dwyn tystiolaeth uchel i'r was- anaeth werthfawr gyflawnodd i'r eglwys yn y lie. Rhoddwyd fynegiad fod ganddo gymeriad ctyf, na chafodd yr eglwys le i ofidio oblegid ei roddi mewn swyddau. Lianwodd hwy er anrhydedd iddo ei hun ac i'r eglwys a'i magodd. Yr oedd yr holl slarad yn dwyn tystiolaeth ffafriol iddo tel cyfaill, atbraw, blaenor, ac arweinydd y gan. Bu yn arwain cyman faoedd ealiu cylchdaith Machynlleth, a gelwid am ei wasanaeth ar adegau fel beirniad cerddorol. Ein dymuniad yw iddo ef a'i deulu bob llwyddiant yn dymhorol ac yn ysprydol yn ei le newydd ac y bydd yr un mor ddefoyddiol yno ag y bu gyda ni yma.— Aelod.