Y Gwyliedydd

Penillion I'r Parch Owen Hughes yn ei gysylltiad a'r Maes Cenhadol Wealeyaidd Swydd Lancaster. (Buddugol). Enw Owain Hughes sy'n anwyl Draw o fewn estronol dir, Gwr a'i enaid yn y gorchwyl Gyda'r gwaith o godi'r gwir; Gwr mae'i sel dros Faes Cenhadaeth Yn St. Helens, Leigh, Spring View, Weds rhoddi i Wesleyaeth Am y gwaith ogoniant gwiw. Chwilio mae am feibion Cymru A ymfudodd yma'i fyw, Er eu harwain at yr Iesu, Ac i gadw deddfau Duw Afradloniaid lu sy'n cyrchu I gael lie yn ty eu Tad, Ac mae'r achos yn cynyddu Er gogoniant Iesu mad. Nodau amlwg ydyw'r temlau Godwyd i'r Goruchaf Un, Fod y gwaith a'i gysylltiadau 0 dan fendith Duw ei hun; Gyda Hughes fel bugail ffyddlon Fe gynydda'r praidd o hyd, A daw eto golledigion I gofleidio Prynwr byd. AB DIEN YB A WEN RYDD.

EIN GWASTRAFF GWLAD WEJAETHQL. Foneddigion,—Ymosodir o ddifrif yn y wlad hon ar y faenach feddwo!, eithr A y fasnaoh filwrol yn ei blaen gyda mwyo rym ao o allu nag a fa erioed. Y mae ein Llywodraeth ni wedi adeiladu 70 o longan rhyfel newyddion yn yr ychydig flynyddoedd di- weddaf hyn, a gwna Llywodraethan Ewrop ym- drecha eiD oanlyn hyd yr eithaf, fel nad oea ond swn morthwylion y teyrnaaoedd wrthi yn brysur yn parotoi y llongan, a'r gynan, a'r drylliau, er mwyn dinystrio ein cyd-ddynion, a thynu tai, a threfydd, ao eglwysi, ao adeiladau gorwyoh yn gydwastad a'r llawr. Nid yn unig y mae costau enfawr yn oael eu taflu ar weithwyr y gwledydd drwy yr ymbaro- ioadau hyn, yn ogystal a chadw ymwelwyr aydd yn oael on dysgu i drin yr arfau, ond hefyd y mae yna danchwa ofnadwy o ryfel yn bownd o ddyfod ryw brydyn y dyfodol, ar ol yr holl ymbarotoadaa hyn/ oblegid ni wneir ymddwyn mor ffol a myned'" costau hyn i gyd heb fwriadn y bydd angen en d nyddio yn hwyr neu yn hwyraoh. 040 y mae y Saith fod y parotoadan hyn yn cym- eryd lIe drwy holl wledydd Ewrop yn myned yn mhell i ferofi y byddant yn sior o gael en defnyddio, oblegid bydd y dyfeiswyr am roddi eu deiayfiadau mewn prawf, a bydd y milwyr am gydio yn ea orefft, canys cant ddigon ar fod byth a hefyd yn segur. Fel y mae mwyaf y cywilydd, ar Iwythau a ohen- hedleedd anwaraidd y byd y gwna oenhedloedd Criationogol Ewrop eu dyfeisiadaa milwrol, a d-agu eu milwyr mewn rhyfel ymarferol yn y dyddian presenol; ond sior ydyw, yn ngornwohlywodraeth Duw y bydd y cledd ayda wedi yted gwaed cenhedl- eedd anwaraidd yn dyfod yn ol hefyd i yfed gwaed oenhedloedd Ewrop fel oyflawn a ohyfiawn daledig- aetn iddynt am eu traha, a'n traohwant, a'n traia tuag at ea brodyr gwan ao anwybodns. Yr hyn sydd yn gwneyd sefyllfa pethau yn y byd Criationogol, gyda golwg ar ryfel, yn doroalonua ydyw fod papyran Criationogol yn bleidiol i dduw rhyfel, oa bydd y daw hwnw yn bieidiol i eangn ein terfynau ni fel gwlad a tbeyrnaa; wrth gwrs, gwneir bytheirio Ffraino yn ofnadwy am ymosod ar Mada- gascar, ond oymeradwyir ein lladrad ni o'r Aiftt, ao ni ddywedir yr an gair yn erbyn ein gwaith y dydd- ian hyn yn goresgyn gwlad Chitral anr dueddan In- dia, gan fod hyny yn helanthu ein terfynan ni, ao yn yohwanegu ein clod a'B gogonisnt milwrol. Wrth gwrs, mae yn beohod enbyd fod gwlad arall yn dwyn gwlad a phobl, ond peth da ydyw oa gwnawn ni wnenthnr hyny, gan y bydd yn fantais anrhaethol i'r rhai a orohfygwn ao a laddwn ni i gael gwneyd felly iddynt, tra mai anfantaia hollol yayw i eraill wneuthar yr un peth iddynt. Eithr, onid ydyw dwyn pobl a gwlad oddiar y rhai eydd yn byw ao yn trigiann ynddi yn bechod yn erbyn y degfed gorohymyn. Dywed Daw yn 'hwnw am beidio traebwantu, na ohwenyohn eiddo ein oy mydog, mei was, na'i forwyn, ns.'i dy, na'i wraig, na dim sydd yn eiddo ein oymydog, Os ydyw hyn yn wir rhwng unigolion, mae yr un peth yn sior o fod yn wir rhwng cenhedloedd a phobloedd y ddaear. Nid oes hawl gan ein gwlad i ddwyn yr Aifft; nid oes bawl gan Ffraino i ddwyn Madagascar; nid oedd hawl gan Rwsia, Prwsia, ao Awatria i ddwyn Poland a'i rhanu rhyngddynt; nid oea rhithyn o hawl deg gan genhedloedd Ewrop heddyw i ranu AfErioa rhyngddynt,fel gwaith y bleiddiaid yn rhanu y ddia- deil ddefaid, rhan i bob un. Trachwant a thraia a rhyfelgarwch ydyw sail yr boll ymwneyd crenlawn ao yebeilgar hyn, ao oddi. eithr fod Daw wedi oyfnewid egwyddorion llywod. raethiad y bydoedd, mae yn aior o daln yn ol i gonhedloedd Ewrop eu mwrdrad a'o hyspeiliad haer- ling ar eo brodyr gwan, noetb, a diamddiffyn. Yn ein gwlad ni beth bynag, mae llawer o gyeylltiad rhwng y fasnaoh feddwol a'r fasnacb filwrol. Yn y dafarn y gwneir liatio ein milwyr, o dan y ddioaen yr hndir hwy i werthn en rhyddid moesol, ao ymreatrn i fod yn barod ao nfudd i ladd a llarpio, a dinystrio pentrefydd, a threfydd pobl- oedd na wnaethant yr un cam iddynt, rhai mewn gwirionedd na welsant, ao na ddywedaaant air wrthynt, eto, gonant eu dinyBtrio fel pryf y maes ar aroh y llywodraetb, pa nn bynag a wnant deimlo fod yr aehos yn gyfiawn nen yn anghyfiawn, yn dda nen yn ddrwg. Drachefn ceir arian y cyllid aydd yn mynad am ein aefydliedat: rhyfelgar oddi- wrth y fasnaoh feddwol, a rhoddir pethau medd- wol i'r milwyr er eu gwneuthnr yn ddewr ar faea y frwjdyr. Dywedir fod Nicholas o Rwsia wedi rhoddi gwirodydd i'w filwyr yn rbyw frwydyr yn amser rhyfel y Crimea, er eu gwneyd yn ddewr Gan hyny, gan fod y fath gyfathraoh rhwng y faanaoh feddwol a'r fasnaoh filwrol mewn bywyd, yr wyf yn gobeithio ao yn gweddio y peru y gyfathraoh hefyd yn angeu, ao na wahenir hwy yno, ond y gwelir diwedd bythol ar bob un ohonynt, ao y oaf y fraint oyn fy medd, o ddawnsio ar eu bedd, a gwaeddi Haleliwia, Gogoniant, Bendigedig. —Yr Eiddooh, D. F.

ABERYSTWYTH AC ABERAERON. Dymunwn gydnabod yn ddiolchgar y rhoddion oanlynol o'r ddwy gylchdaith nohod tuag at aohos Pontycymmer BT. PAUL'S. dBB.O. Parch. W. Morgan 1 0 0 Parch. E. J. Pritohard 010 0 T. H.Jones, YBW. 010 0 H.L.Evans,YBW. 010 0 Mrs Robert Doughton 0 5 0 Mrs Capt. Davies 0 2 6 Mrs Jones and family, Bridge End 0 2 6 Mr R. Haghes, Cambrian Place 0 2 6 Mra Hngh Jones 0 2 0 Mr T. H. Lewis, Grocer 0 1 0 Mr John Edwarda, Grocer 0 1 6 Caagl:adoyhoeddas. 0 10 0 SILOAM. Mr Kendrick. 0 2 0 Casgliad oyhoeddus 0 3 Ii BORTH. Capt. Jones, Manchester House 0 5 0 Capt. D. Jonea, St. Clare. 0 4 0 Mr Isaac Lloyd 0 3 6 Capt. Lewis, Cambrian Villa 0 3 6 Capt. Rnghes, Glaafwyn 0 2 0 Capt. Richard Jones 0 2 0 Capt. Williams, Ocian Bell 0 2 0 Man symiaa 0 10 0 Casgliad oyhoeddns 0 1 7 TKB'BDDOL. Capt. Aater 0 5 0 Capt. Joel 0 3 0 Mr J. Jones, Free Trade Hall 0 4 0 MIS Delshoyd 0 2 6 Mr D. Isaac, Goetre 0 2 0 Mrs Cleyton, Leeds., 0 2 0 Man symiau 0 12 0 Cyfanswm yn y Gylohdaith 7 6 2! ABERAEEOtf. t Parch. D. Morgan 0 10 0 Mr D. Evans, Nantygwrda 0 2 6 Mr W. Evans, Pantgwyn 0 2 0 j Man aymiau 0 16 0 I 1 10 fi

ABHOLIAD MAES LLAFUR YSGOLION Y DEREUDIR. Trwy'r amryfasedd o beidio gohebu a'r Parob, John Roberta mewn pryd, gadawyd y personan oan- lynol allan o'r adroddiad ymddangos yr wythnos ddiweddaf:— DOBBARTH V. Adrodd allan loan x.—xxi: Cilfynydd, Sarah Aahton, Martha Williams, Miriam Rowlands, a Mary Tilaley. Enillodd y rhai hyn dyatysgrif y radd gyntaf gydag anrhydedd. D08BARTH IT. Arboliad yn loan xiii.—xxvii: Cilfynydd, Owen Edwards, 95, gradd gyntaf gydag anrhydedd. Borth, Jane Margretta Williams, 80, gradd gyntaf. Tre'r- ddol, Elizabeth Davies, 72, ail radd gydag anrhyd- edd. Aberdar, Disgybl, 85, gradd gyntaf; Y Pryfyn yn y Llwoh, 75, gradd gyntaf First Attempt, 50, yr ail radd. Mertbyr, Cangen, 92, gradd gyntaf gydag anrhydedd; Ymgeisydd, 82, gradd gyntaf; Didymns, 72, ail radd gydag anrhydedd; Silas, 72, ail radd gydag anrhydedd Gwrhydfab, 68, ail radd gydag anrhydedd; David Tudor, 58, ail radd, DOBBABTH III. Arholiad yn yr AotBU: Cilfynydd, Jonathan Tile. ley, 75, gradd gyntaf; eto am adrodd Maro i.-ix., gradd gyntaf gydag anrhydedd. DOSBAltTIl II. Arboliad yn Hanes Iesu Grist: Cilfynydd, Han- nah Jones, 75, gradd gyntaf; Margaret Mary Ed- wards, 75, gradd flaexiaf. Adrodd y Cateoiam, Hanes Iesu GriBt: Ynyaybwl, Sarah Elizabeth Tudor, 75, gradd gyntaf. DOBBARTH I. Adrodd y Cateoiam, HaneaIesa Grist: Ynysybw], Hannah Jane Tudor, 75, gradd gyntaf; Esther Tudor, 75, gradd gyntaf. Cilfynydd. JOHN HUMPHREYS.

NODION 0 GtNGOR Y LLEYGWYR Mae y rhan fwyaf o ddarilenwyr y GwyliedyM yn gwybedfod gan y lIeygwyr gyfsrfod iddynt euhanain yn nglyn a'r Cyfarfod Tataethol. Cynhaliwyd dan gyfarfod eleni yn Colwyn Bay. Y oyntaf am dri o'r glooh prydnawn ddydd Mawrth. Cadeirydd y Cyngor Talaethol ydyw Mr Robert Davies, Pres- tatyn, yr ysgrifenydd ydyw .Mr John Marsden, Treffynnon. Yr oedd nifer fawr o leygwyr yn bresenol. Daohrenwyd y oyfarfod trwy weddi gan Mr W. O. Williams, Llandndno. Darllenwyd papar ar "Ddyledswyddao Lleygwyr," gan Mr John Jones, Liverpool. Deallwn y ceir cynwysiad y papur yn argrafledig, felly, gresyn fyddai ymyryd a'i gynwysiad. Darllenwyd papyr Mr Thomas Charles, Brymbo, ar Ragorfreintiau Lleygwyr," gan W. O. Jones, Aber. Yr oedd Mr Charles wedi argraffu ei bapar, a cbafodd pob aelod o'r oyngor ei hanrhega a ohopi. Drwg genym i Mr Charles syrthio i'r amryfusedd o anurddo ei bapar gallnog a darlun o houo ei hun. Oftiwn foa ilawer yn esbonio presanoldeb y darlun fel ymgais at "self advertisement." Ond i ni y mae yn ddarlun o ddynoiiaeth gadarn, gBll, a hnnanhyderus. Snt yn y byd y ayrthiodd gw r mor graff a ohyson a Mr Charles i'r annghysondeb o alw y District Meeting yn Synod, ao yn Gyfarfod Talaethol yn ei bapar ? Gwelsom hyny yn cael ei wneyd ar yr un gwyneb ddalen i'r Gwyliedydd. Yn sior, oa ydyw y Cyfarfod Talaethol wedi penderfynu i wrthod yr enw Synod, yn enw pob rheawm, paham y myn rhai brodyr a dybiant ea bod yn gallaoh na phawb arfer yr enw tramoraidd Synod. Clywaom am rai camgymeriadau chwer- tbiallyd yn nglyn a'r gair. Bbyw hen wr yn dyweyd mai Mr hwn a hwn ydyw oadeirydd yr Aaynod, gan olygu y Cyfarfod Talaetbol, ao hid Cyngor y Lleygwvr. Un arall yn dadgan fod y Syndod yn Colwyn Bay. Rbaid i'r brodyr call yma blygn yn foneddigaidd i farn mwyafrif y frawdol- iaeth, a chladdn y Synod, yr Asynod, a'r Syndod, am byth, ag arfer enw Cymraeg oryf a llawn, Cyfarfod Talaethol. Os oes mwy o flavour eglwysig ar y gair Synod, betb yw hyny i ni ond rheswm arall dros ei wrthod a'i ddiystyru a dyacawrwydd bythol. Cafwyd peth ymddyddan ar gynwysiad papurau y brodyr, a diolohwyd yn gynes a gonestam danynt. Cymerwyd rhan yn yr ymddiddan gan y Mri. Davies, Wernddn; Davies, Oswestry; D. H. Davies, Dinbyob; W. S. Owen, Holyhead J Joseph Jones, Llanddnlas; Owen Tador Jones, Liverpool; ao amryw eraill. Ond rbaid bod yn onest i ddweyd mai ymddiddan dlawd a diyni gafwyd, yn fwy o brofiad, nag o ymddiddan rydd, wyneb agored, a selog, fel y gellid yn naturiol ei ddisgwyl oddiar destynau y papnrati. Nid oes dadl, nad oes lie a gwaith byd yn nod i'r Cyngor Lleygol. Mae angen, hawliaa, rhagien, a ohyfansoddiad Wesleyaeth yn ddigon eang i gynwys llon'd braiohian o waith i Gyngor fel hwn, hyd yn nod pe wedi ei drochi dros ei ben yn ysbryd goren y "Forward Movement," ond dylai fod yn bwyllog a goohelgar, rhag ymyryd a threfoiadaD hanfodol ein oyfnndeb. Os oeir ambell frawd lied selog yn gwaeddi am fwy o hawliau, nes myn'd mor bell a dadleu y dylai Lleygwr gael gweinyddny Sacramentau. Hwyraoh fod Hawer i'*? ddyweyd yn y oyfeiriad hwnw, ond hyd yma, inae y Cyngor yn ddigon pwyllog, ac yn cael ei wneyd i fyny o ddynion mwyaf enwadgarol y Dalaeth, fel nad oes llawer i'w ofni am ei ddyf- odol. Mae gan y cyngor ddigon o waith heb fod yn ymyrwyr a bawliau oyfiawn neb, a bwriada gadw ya effro, 80 yn tensitive i'n safle, ein hawliau a'n rhwymedigaethau fel enwad yn y wlad, a ni a hyderwn y gwelir ef yn symnd. Rhaid aymud, y mae yn bryd symnd, aomaedigono le i symud. Eiddunwn i'r oyngor hir oes, oea iach, ao oes o ddefnyddioldeb i Wesleyaeth, ao i grefydd yn y Dalaeth. Cynhaliwyd yr ail gyfarfod boreu Meroher. Pasiwyd pendetfyniadau i'w oyflwyno i'r Cyfarfod Talaethol, ar Ddadgysylltiad yr Eglwye, Locsl Veto, a Chrenlonderau Armenia. Trefnwyd nad oes ond un papur i'w ddarllen yn y cyngor nesaf, yn lie dau, a byderir y ceir ymddiddan yn hwnw fydd o werih ymarferol. Ymddiddan fydd yn eagor ar rai oanoedd o benan yn yohwanegol at gyllid tryaorfa capelau, a'r genhadaeth gartrefol. Os am wneyd gwaith mewn pentrefi poblogaidd, He nad oea gapelau Wesiejaidd eisioeg. Os yw y cyngor sm edrych ar bethau yn eu gwyneb, ao ymgodi i lefel ei gyfrifoldeb, rhaid gwneyd aberth mewn arian i gyfarfod a'r demands, neu ynte bydd Cyngor y Lleygwyr fel llawer oyngor arall yn terfynn mewn swn heb ddim ilais. HEN SPEC.

|| Homocea makes H M ————_ ? i| Good j| Complexions. t Conipkxions. | i j ( THERE is nothing more beau-^v <$>> tiful on God's earth than a/A A bright, clear, healthy complexion. A M Yet how few people have it. They A»f( j)( "allow Eczema, Pimples, Bruises, jv WBurns, Boils, and Cuts to have their# <$>own way until all beau y vanishes. I Homocea 11 wj will restore what seemed hopelessly Jj? wlost. Apply a little to the disfigured# C^part, and it will not only relieve pain,<^> A but will leave the skin in a perfectly A> Aclear, healthy condition. M JjL Homocea is sold by dealers in medicine atjt M is. iV^d. and zs. gd. per box or can be had\(t )h, directfrom- the Homocea Co., 21, HamiltonJ A W Square, Birkenhead, -post free for is. 3d. ana \n «,%3s. Postal Orders preferred. <1 y> )h, directfrom- the Homocea Co., 21, HamiltonJ A W Square, Birkenhead, post free for Is- 3d. ana \n 3s. Postal Orders preferred. <1 y> INDIGESTION. — The MEDICAL REFORM JL SOCIETY will send FREE to all applicants an excellent BOTANIC CURE for Indigestion, Biliousness, Liver Complaints,'Piles, Rheumatism, Gout and Bronchitis .-Address, The Secretary BOTANIC INSTITUTE, NOTTINGHAM. BLOOD PURIFYING. SULPHTJR, NATURE'S BLOOD PURIFIER.—PEPPER'S SULPHUR SKIN PEARLS are quite small, perfectly asteless, Purify the;Blood, cleanse from all Hum- ours, cure Skin Diseases, improve the Health Peppe:'s Sulphur Pearls in Eottlcs every- where x STOP ONE MOMENT. x "Oh dear, Doctor, what wiil you recommend for my Children's Coughs and Colds P" TRY TUDOR WILLIAMS PATENT BALSAM OF HONEY. The most marvellous Cure for all disorders of the Chest, Throat and Lungs. It never fails to give instant relief, and does not contain Laudanum,. Opium, or Morphia. ECONOMISE YOUR HEALTH. HEALTH IS THE FiBSB WEALTH. All who are engaged in indoor and outdoor occu- pation, and are especially exposed to the ever-varv- ing climate of Great Britain, BE WISE IN TIME Don't tamper with Danger, but go straight away for Tudor Williams' PATENT Balsam of Honey. IT IS INVALUABLE for weak-chested men, delicate women and children. It cures when all other re- medies fail. It cures Coughs, Colds, Bronchitis^ Asthma, Tightness of the Chest. It cures thousands of Children of Bronchitis and Whooping Coughs. It cures for One Shilling when pounds have been- spent in vain. DO TRY IT If you have a Cough, try it; pf you have a Cold, try it; if you have Bronchitis, try it. It loosens- the Phlegm and promotes expectoration, produces, warmth and comfort to the chest, and gives re- freshing sleep when you have lost nights of rest. READ ON. NOW COMMENDED BY PHYSICIANS AND SURGEONS. When you are distressed with a miserable coldy nose bunged up, throat sore, limbs aching with &. general feeling of smothering,, a few doses of th& Balsam of Honey will clear the wretched symptoms- away, almost before you know it. There is nothing like it on the market; it is thoroughly up to date y, it trickles into the whole system. A true friend, prompt and reliable in its action. JUST ANOTHER WORD. When you ask or send for Tudor Williams' Patent Balsam of Honey, do not allow anybody to persuade you to purchase something else. If you do, you;, simply throw off the genuine article and take on. with a false one. Wonderful Cures Daily. Thou- sands of Testimonials to hand from all parts of the World. READ ON FURTHER. SPONTANEOUS TESTIMONY. WORTHY OF YOUR CONSIDERATION. Sir,-My wife desires me to say that your Tudor Williams' Balsam of Honey has proved a most valuable medicine in our large family (eight child- ren). As soon as a cough or a cold makes its appearance a dose of Tudor's Balsam is at once administered, and its treatment is followed up until the cold disappears, before using the Balsam in our family the children have been prostrate with colds for several weeks, but now, by taking doses, as directed, they seem to suffer very little incon- venience. During the short time the cold was upon them the action of the Balsam is marvellous, and. the little ones take it readily and ask for more.- WALTER J. BRETT, C.M., Headmaster Severn Tunnel I School. March 16th, 1892. r READ ON STILL FURTHER. A Cardiff Chemist states :—I have larger Sales" for Tudor Williams' Balsam of Honey than any other Cough Cure. That's the opinion of all Chemists. PUBLIC MEN SPEAK HIGHLx OF IT ALL. OVER THE WORLD. Dowlais, Merthyr Tydfin, Glamorgan, July, 1892* [ |Dear Sir,-I must write to say that your Tudor Williams's Balsam of Honey for Coughs is the best we ever had in the house. My boy David had s cough which shook him from top to toe, could'nt sleep at night for it, and neither could anyone else in the house sleep because of his barking. A few doses of Balsam of Honey positively cured it is a wonderful eure. DAVID JONES, ESQ., High Constable. Sold by all Chemists and Stores all over the World- in Is. lid., 2s. 9d., and 4s. 6d. bottles. Sample Bottle sent post paid for Is. 3d., or 3s. and 5s., from the Inyentor, D. TUDOR WILLIAMS, R.D.S.L., MEDICAL HALL, ABERDARE. A BOON AND A BLESSING TO LADIES NURSE POWELL'S WONDRRFUL FEMALE PILLS Prepared without Poisonous Drugs and guaranteed quite Harmless. rhese Pills are acknowledged to be the only effectual and reliable remedy on earth for re moving all obstructions and irregularities of the Female System, Sickness, Pains in the Head, &c. RECOMMENDED BY DOCTORS. Sold by all Chemists in Boxes at Ill! and 2/9. Do not be persuaded to try any other Medicine1 instead, but insist on haviug Nurse Powell & Wonderful Female Pills. NURSE POWELL'S Tic Douloureux, Neuralgia aiacl, Toothache Pills Stand without a rival. They never fail to cure when all other remedies have failed., DISTRICT AGENT: -1 E L. PUGK, Tiie dispensing and ^Family J Chemist, 1 and 52 High Street, Rhyl.