Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
AR OL YR WYL.
AR OL YR WYL. Uchelwyl Wesleyaid Gogledd Cymrn-fel y Deltendir ydyw y Cyfarfod Talaethol. Meddylir a siaredir a dyagwylir am y Cyfarfed Talaetbol yn hir cyn ei dd'od. Ac y mae yn hyfryd meddwl fod llawer iawn yn gweddio am ei lwyddiant. Gwneir hyny gan y rhai a ddysgwyliant am y fraint o fod yno, a chan lu I mawr Das gallant ddysgwyl hyny. Dyna'r banes yn hir iawn erbyn hyn er cyn cof. Y mae ar hyd y wlad drysorfeydd cyfoethog o adgofion melns am gyfarfodydd a gafwyd gyat gan rai nas gallant mwyach, oherwydd pwysau blynyddoedd, eu mwynhaa. Eithr y mae llawer o'r rhai hyn yn caru clywed neuddarilen banes y eyfarfodydd wedi iddynt fethu a thrafaeKo iddynt. A diau fod llawer fel ninau ar ol yr wyl yn ymhyfrydu mewn meddwl a son am dani. Diangenrhaid dywedyd mai Colwyn Bay oedd lie cynaliad y Cyfarfod Talaetbol eleni. Dyma y waith gyntaf iddo! fod yno, a dyma y tro cyntaf i'r Parchn O. j Evans a J. Kelly wneyd prawf ar ea gallu i ddarparu ar gyfer Cyfarfod Talaethol. Ond ni chafwyd un amser ddarpariadau gwell; Be nid oea ar ol yr wyl ddim anhyfryd i feddwl aim dano. Ni chaed achwyn yn erbyn cymer- iad moesol na chrefyddol un o'r brodyr. Arddangosodd y gweinidogion ieuaino ar brawf arwyddion eu bod yn ymdrecha rhagori fel efrydwyr, yn gystal ag fel pregethwyr a í bageiliaid. Cymeradwywyd tri o ymgeiswyr pur addawol am y weinidogaeth. Tra y ceir en bath, a Daw gyda ni, ni raid ofni am ein dyfodol. Yr oedd yr ystadegau eglwysig yn llawn o ddefnyddiau calon- ( did a chysur. Nid yw dan glint: a phump o Hynydd clir yn rhif j y cymunwyr heb gymell Jiolchgarweh a gweith- j garwch. Ac yr oedd presenoldeb cynifer o leygwyr ieuainc yn liawn o elfenau cysur a gobaith. Ni welwyd Cyfarfod Talaethol yn Nghymru erioed a chynifer yn bresenol. Y mae yu y Daiaeth fwy o weinidogion, a mwy o wyr lleyg (yn aelodtmo'r Cyfarfod Talaothol) nag a fa erioed o'r blaen. Ac yr oodd yr olwg ar y dyddordeb a gymetid, a'r brwdfrydedd a arddangosid gan bawb yu y gweithrediadau yn neillduol o addawol. Mewn ystyr bwysig j iawn ni chaed erioed well Cyfarfod nag a gaf- j wyd eleni. Gwir nad oedd YilO ond ychydig o bethau allan o'r ffordd gyffredin. Y prif beth o'r dosbarth hwnw oedd y cynygiad i ofyn i'r GymdSedd benodi pwyllgor i gael ei gyfansoddi o nifer o delodau o'r ddan Gyfarfod Taiaethol Cvmraeg ac o'r Gynadledd i ystyried beth a ellir wneyd tnag at gael sym- Udiad yn mlaen, ac o bosibl i gymeryd camrau tnag at ffurfio Cyngorfa etholedig o'r ddwy Dalaeth i drafod materion a bertbynant yn gyffredinol i'r naill a'r Hall. Daeth y mater hwnw fel taranfollt i Gyfarfod Talaethel y Deheadir llynedd; a chaed yr adsain yn y "Methodist Times" yr wythnos ganlycol yn arddnll tra-awdurdodol ae anffaeledig arferol ein cyfoesolyn gallaog hwnw. Eleni cafodd y Parch. Hugh Price Hughes gyfleosdra i egluro ei gynllnn, ac i gynyg ei resymau drosto, yn Nghyfarfod Talaethol y Gogledd. Ac ni raid dywedyd fod yr achos yn y Haw allnocaf a allesid ei chael. Yr oedd araeth Mr Hughes, fel araeth, yn feistrolgar dros ben; ac nid oedd efe yn grintach o'i liwian teg i bortreadu can- lyniadau dihafal ogoneddus y "Provincial oynod sydd i fod yn nod y cwbl. Wrth gwrs yr oedd yn rhaid i Mr Hughes gael rhoddi ar ddeall nas gallaeai neb annghymeradwyo ei Sycllan ond y dall a'r cul—a'r holl bethau hyny. Ond yr ydym wedi cynefino a phethau fally, fel nad ydym yn dychrynu bellach wrth eQ clywed. Nid ydym yn amhen dim o gwbl &ta gywirdeb amcan Mr Hnghes, a'i wir awydd l leaau Cymru. Nid oes eisiau i ni ddywedyd lixi bod yn ei lwyr gredu ar y pen hwnw, ac yn ei barchu yn galonog ar y cyfrif hwnw, fel luaws mawr o gyfrifon eraill. Ond yr ydym yn barnu fod atebiad meistrolgar y "arch. Hugh Jones i resymiadan Mr Hughes ^edi dangos yn hollol eglur nad oes seiliau i wiysgwyl cyflawniad y proffwydoliaethau dys- Sjaer am ganlyniadau y Pwyllgor y cynygiai r Hughes iddo gael ei benodi. Ond yr oedd yn syn genym weled fod mvyifrif y Cyfarfod yn credo mwy yn Mr Hughes, na wyr o angen- rheidrwydd ond ychydig mewn cydmariaeth am yr hyn y siaradai mor ddoniol yn en cylch, nag yn Mr Jones, a) wyddai bob peth am danynt. Modd bynag, felly y troes pethau allan. Yr oedd y mwyafrif dros ofyn i'r Gyn- adledd fcenodi pwyllgor yn fawr. Dylem ddy- wedyd fod y rhan fwyaf o orwyilteraa y cyn- llun fel yr adlewyrchid ef yn mhriferthygl y Methodist Times" Jlynedd wedi en dofi erbyn eleni: yn wir, yr oeddfy cWrsweithred- iad wedi dechreu llynedd. Bellach, sut bynsg, ni bydd genym ond dysgwyl am benodiad y Pwyllgor; ac aros am ddadqnddiad o'r cyn. llDiiiau sydd i wneyd cymaint o waith. Ac os cefa oynllunian ag ynddynt debygolrwydd rbesymoi y byddant o fantaisli'r Achos Mawr, byddwn cyn baroted a neb i'w cymeradwyo a diolch am danynt.- Yr oedd genym amrai bethau eraill yn ein meddwl ar ol yr wyl, ond y mae gofod yn pallu. Da genym i'r penderfyniad i ddiolch i'r Llywodraeth am fyned yn mlaen gyda Mesur y Dadgysylltiad basio heb nallais na Haw yn ei erbyn. Yr oedd y dwylaw i fyny o blaid y peaderfyniad fel prenau mewn ceedwig. Yr an modd y bu hefyd gyda phleidio y Mesur y Gvmharddiad Lleol a'r condemniad ar greu- londeraa y Twrc yn Ar taenia, Da genym fod sefyllfa ein capelan yn y Dalaeth yo hynod o sirial: en rhif a'a gwerth ar gynydd, a'u dyled yn myned yn Hal llai. Da genym ddeall fod cynydd calonogol yn y derbyniadau oddi- wrtb yr eisteddleoedd y ilynedd. A 14heth arall siriol iawn oedd fod cynifer o geisiadau am ganiatad i adeiladu ac helaethu capelau. Y mae yn amlwg iawn fod i drysorfeydd eio capelau lawer iawn o waith eto i'w gyflawni. Ond rhaid gadael ar hyn heddyw. ]
Am PENDEFIG PaYDEINIG WRTHOD…
Am PENDEFIG PaYDEINIG WRTHOD GWASANAETBU YN NHY YR ARGLWYDDI? Mae bwn yn hen gwestiwn ond rhoddwyd ffurf hollol newydd iddo gan Arglwydd Sel- borne. Yr hen gwestiwnoedd a allai pendeflg osgoi gwasanaeth yn Nhy yr Arglwyddi. Yr agwedd newydd arno ydyw ei fod yn ceiaio byny er gwasanaetfau yn Nhy y Cyffredin. Yn nghyfnod boreuol Hanesyddiaeth Brydeinig pan yr oedd gwasanaeth yn Nghyngor y Brenin yn faich ag y dymunai llawer ei Mgoi, hy,ddai y Goron, wedi i resymau da dros liyny gael eu dangos, ya esgasodi pendefigion a phi e- fedau rhag ateb y wys Frenhinol. Ond ni chlywyd son fod y fath esgnsodiad yn oael ei estyu i iarll. Y mae yn y dyddiau hyn ben- deflgion yn dal safleoe(M yn y Gwasanaeth Cyhoed us nad ydynt wedi ea galw i eistedd yn Nhy yr Arglwyddi, 800 sydd yn ymarferol yn mwynhau y rhyddhad hwnw oddi with wasasnaeth yn y Ty uchaf ag yr apeliai barwn iaid yr hen amser gynt" am dano yn ofer weithiau. Ond erioed-yo foreuol, canoloesol, na diweddar—M esgusodwyd pendefig i was- anaetha yn Nhy yr Arglwyddi er mwyn gallu eistedd yn Nhy y Cyffredin. Gwnaetbpwyd hyny yn eglur ddigon i'r Ty Cyffredin nos Lun gan y Llefarydd, yr hwn oedd wedi cael ar ddeall gan larll Selborne ei fod wedi olynu ei dad, ond nad oedd yn ystyried ei hun yn arglwydd seneddol." Heno (nos Fawrth), bydd Syr William Harcourt yn cynyg fod y sedd a ddaliai Iarll Selbourne yn Nhy y Cyffredin yn wag, a diau y ceir ymdrafodaeth lawn ar y mater.
Y PARCH. DAVID YOUNG YN Y…
Y PARCH. DAVID YOUNG YN Y DEHEUDIR. Ar y Sabboth cyntaf yn Mai, a'r dyddiau canlynol, pregethodd a darlithiodd Mr Young yn Abertillery, yn Nghp,erdydd, ac yn Risca. Yr oedd y cynulliadau yn fawrion-nid oedd y nifer yn Abertillery dan 1,500. Gwerth- fawrogir ei wasanaeth yn y parthau yma, ac yn fwy bob tro yr ymwela a ni. Tra yn eistedd danei weinidogaeth nerthol melas oedd cofio am lawer oedfa wlithog a gawsom ganddo ar ei ymweliadaa blaenorol.
[CENHADAETH LANCASHIRE.
CENHADAETH LANCASHIRE. Derbyniais yr wythnos ddiweddaf y symau eanlynol tuag at :y gwaith cenhadol Cymreig yn Lancashire, a dymunaf gyflwyno i'r cyfran- wyr oil fy niolchgarwoh gwresocaf Gwir gyfeillion, ac Ewyllyswyr Da, Cenhadaeth Lancashire (pedwerydd cyfraniad) 3 0 0 Cynyreh Casgliad a Cardiau Casglu yn Nghapel Colwyn, trwy law Mr Thos. Davies (ieu) 1 10 0 Mr R. Evan, Mohrcroft, Colwyn, 1 & 0 Mr Ingham, Llanberis 0 10 0 Mr Cadwaladr Jones, Brymbo ,eae 0 10 0 Mr Jonathan Roberts, Colwyn Bay. ..0 5 0 Mr William Evans, Llandadno 0 5 0 Mrs Harriett Jones, Llanrhaiadr-Moch- nant 0 2 6 Mr Roberts, Colwyn Bay 0 2 0 OWEN HUGHES. 17 Deacon Road3 Widnes.
Y "SOUTH WALES MISSION" A'R…
Y "SOUTH WALES MISSION" A'R SYNOD. Mae cwmni y Taff Railway yn trefou i roddi toevnau rhad ar ei holl linellau dydd Iau, y 23ain, sef ar ddydd mawr yr wyl. Edryched y cyfeillion am y bills yn stations Caerdydd, Ferndale, Treherbert, Aberdare a Merthyr, yn cghyds'r intermediate stations fel y caffont yr holl fanylion. Estyair amser y market tickets, ddydd Merchef, hyd y trens diweddar, fel y c"dfo y bobl gvflevsdra rhad i ddychwelyd ad ref ar ol y cyfarfod mawr cenhadol. A; eithir yn y cyf- arfod hwn gan y Parchn J. E. Clapham, Llundain, ysgrifenydd yr Home Missions; y Parch Marshel Hartley, Llundain, ysgrifen- ydd y Genhadaeth Dramor; y Parch Hugh J^nes, Cadeirydd Talaethol Gogledd Cymru, yngh^da'r Parch J. M. Owen, Ferndale, Ys- grifenydd Talaethol y Genhadaeth. Dywedir fod Mr Clapham yn ofnadwy o rymas ar y pwnc o efeneyleiddio y werin. Dysgwylir araeth gan Gudeirydd y 0Gogledd hefyd ar yr achlysur hwn DhS an-^hofir byth. Rhoddir rhan y llew o'r »mser i'r ddau frawd enwog hyn. Addawodd ein Haelod Seiieddol lywyddu, a haedda dderbyniad tywysogaidd genym fel enwad. Dyn rbagorol yw Alfred Thomas. Cyfarfod pwysig geir nos Fercher, a dylai y cyfeillion ddylifo o'r Cymoedd cyfagos nes gorlenwi yr Hall eang. Ond dydd Iau fydd y DIWRNOD MAWB. Disgwylil Saiat fawr am caw na chafwyd e: rh gorach erioed. Y pwnc yn bwysigt a'r agorwyr yn fedrus. Ar ol ei agor yn fyr, tefli" y cyfarfod yn agored, a eheir clywed sylw- I In a tau a phrofiadan dania y lie. Wedi dechreu yn nfaelg jr yn y Seiat, ceir hwyl ddinam ar hyd y dydd. Ofer yw dechreu manylu ar y treftJadau. HWD yw y Cyfarfod Talaethol cyntaf a gyn- haliwyd yma er creadigaeth y byd, a bydd Wealeyaeth a chrefydd ar ei phrawf. Ha wyr, frodyr a tbadau, cyfodwch j'n cynorthwyo. Deuwch i lawr yma yn filoedd. Ieuanc iawn ydyw yr achos yme, ac nid antar- iaeth fechan ar du y Genhadaeth oedd gw^hodd y District i'n plith. Dysgwylir chwech ugain o gynrychiolwyr i'r wyl, a bydd uwchlaw deugain ohonynt yn cael eu croesawu gan bobl y Genhadaeth. Credwyf ein bod yn haeddu cefnogaeth o'r fath oreu. Peidiwch a chefnu arnom yn yr argyfwng pwysig hwn. Penderfynwch ddangos eioh nerth a myned i fewn am wyl fythgofiadwy. Cafodd ein cyfeillion Gogleddol y Synod luosocaf yn hanes yr enwad yn Nghoiwyn Bay, yr wythnos ddiweddaf. Yr oedd myn'd ar bobpeth. Y fath help i'r Genhadaeth a fyddai Synod luosog a ilwyddiunus yr wythnos nesaf. Dow a'ch cynhyrfo i gofio eich dyledswydd. Paham na cheir Pentecost. yn eiu mysg ? Rhwyged y nefoedd Anfonir gweddiau ami a thaerion am hyny. Dened yr atebiad i lawr, O! deued!! Y pwyiigorau dydd Lfun fel y canlyn:- Pwyllgor y Pregethwyr Cynorthwyol yn Vestry Hall, Church Street; Pwyllgor yr Vagol Sul yn Local Board Offices, Pennel Square; Pwyllgor Dirwest yn yr Old Town Hall; Pwyllgor y Genhadaeth Dramor yn yr ystafell uwcbben y Bookroom, 4, Arcadq; ac os bydd eiaian Pwyllgor y Cspeli fel arfer yn y prydnawn, dyweder am 2.30, gellid cynhal hwnw hefyd yn yr Arcade neu yn y Vestry Hall. Cyferfydd y Stationing Committee am 8, yn yr Old Town Hall. JOHN EVANS (EGLWYSBACH). Dydd Sadwrn.
NODION O'R GORNEL.
NODION O'R GORNEL. Yr wyf fi, faneddigion—ac nis gwaeth genyf pwy a'i gw-yr-vn meddwl yn bur uehel o'r Llywodraeth bresenol. Yn siwr i chwi y mae hi yn uo gron, gryno, gref. Nid yw ei mwyaf- rif yn Nhy y Cyffredin yn gymainfc ag y buasai yn dda eoyf id io fod. Eithr, poed hyny mal y bo, y mae efe wedi profi ei hun yo ddigon i'r pwrpas yo mhob achos. Ba y gwrachod Tori- aidd yn breuddwydio yn ol eu hewyliys bron bob nos er cyfarfyddiad cyntaf y Senedd na byddai i'r Weinyddiaeth lynu wrth eu gilydd am bythefnos. Ond wedi glynu wrth en gil- ydd, a dal yn gyfim, y mae hi hyd yn hyn, er pob rhwystr a daflwyd yn ei ffordd, a phob dichell a ddeinyddiwyd i geisio ei dyrysu a'i dinystrio. Ac, fel y gwyddys, ymgynnerwyd gan y Llywodcaeth bresenol a Mesuran mawr- ion a ph wysig, a Meaurau ag yr oedd budd a braint dosbarthiadau hynod am eu hunanoldeb yn cael ymyraeth gyda hwynt, a Mesarau ag yr oedd rhagfarn ddall rhai pobl ri ia yn eu eymeil i gyd-ymdrechu a'r ,counÓ,'ls i geisio an lles'ceirio. Dyon Fesur yr Ylli,2olaeth j'r Iwerddon, fel y bu yr holl hen ferehed Tori- aidd ac Ii Undebol," yo enwedig y rhan wrryw- aidd o honynt, yn uban ao yn gwichka yn ei achos; ac fel y bu dyfais pob scamp, o Richard Pigott i lawr-i lawr neu i fyny—ar lawn waith yn liunio Koddion i gynhyrfu rbagforn a nwyd yn ei erbyn Ond er en gwaechaf dygwyd y Mesur hwnw o gyfiawnder hyd i Dy yr Arglwyddi. A dyna Fesnr y Cyngor Piwyfol, sr gwaeth,.f pob ymgais i'w andwyo, ac er gw. ethaf gwatwareg Arglwydd Salisbury -dyna hwnw yn gyfraith y tir A dyna Fesur Diigvsylstied yr Eglwys yu Nghymru wedi ei cld I iLo unwaith llynedd, a dwywaith eleni. er cysu mta ddywedwyd wrthym y llynedd na chly.vsom byth son am dano ar ol ei ddailltniad y waith hono. Yn awr dyma fe mewa pwyili-or, er pob dyfais i'w atal yno. Gwir fod y Pa pur y Rhybaddiou wedi ei orfeichio gyda rnybuddion o Welliactiau" o bob math-" gwelliantall" wedi eu llunia o bwrpas i ddifa amser i ddadla arnynt, ac i gymell y Llywodraeth i ddefayddio y cloadar er mwyu ceisio eaglls i Dy yr Arglwyddi i fwrw allan y Mesur fel un heb gael trafodaeth ddigonol aano. Ond cadwodd mwyafrf y Llywodraeth i fyny yn ardderchog-ya gym- aint feiiy fel ag y cwynodd y Wasg Joriaidd oblegyd hyny; ac yr aeth Mr Balfour allan o'i ffordd i geiaio chwythu y tan i godi berw yn cghsochan y Toriaid claiar a llygoer a adawsant i fwyafrif y Llywodraeth ymgodi uwchlaw ei gysofin gyfrif. Gwyr Mr Asquith sut i rwyfo ei gweh; ao y mae yr Aelodau Cymreig i'w canmol am eu dceth ineb yn peidio ateb yr ynfydion Toriaidd, a, thrwy hyny i beidio bod yn debyg iddynt. Ao at bob peth, nou, hwyrach, o flaen peth, y mae y Llywodraeth bresenol yn mhlaid sobrwydd. Y mae Syr William Rarconrt o ddifrif. Dangosodd ei allu a'i wydnwch gyda'r gyUideb llynedd. Cododd y oaewn yn no mtWr a cheisiant a'u holl egni ei gol- yrin-buasai yn dda ganddyot allu ei golyna. nes ei fod yn ddallj yn wir, yn (boliticaidd) farw. Oud mefbasant. Y mae Syr William yn fyw eleni hefyd i amddiffyn achos sobrwydd ac i roddi tymbliad i Mr Goschen nes bydd efe, fel y bydd mul wrth yjarowlio, a'i draed i fyny. Er colli Mr Gladstone o'r Weinydd- iaeth y mae egwyddorion aniondeb yn aroa; ac yn siwr i chwi ni byddys byth yn ol o ddynion i'w hamddiffyn a'a gweithio allan. 'RHEN WB LLWYD.
[No title]
GAS FITTINGS.—Inspection ot the new and varied patterns of Brackets, Hall Lamps, Pen- dants, and Chandeliers, is solicited. Only com- 1. petent and certified Gasfitters employed by the old Gas Manager, Jos. Williams, Gasfitter and Ironmonger, 5, Bodfor Street.