Llangollen Advertiser Denbighshire Merionethshire and North Wales Journal

CYMBU'R DIWYGIAD. GYDA'I chaurif cafodd Cymru Bentecost yr Ysbryd Glan; Nid oea ardal heb ei hallor, Nid oes allor heb ei thb Cwmwl goleu D'weddnewidiad A gysgododd dros y wlad- Gwelwyd dyn i Dduw yn blentyn, Gwelwyd Duw i ddyn yn Dad. Clybu cenedl farn a cbariad Yn cyniwair trwy ei bro Ysodd tan o'r nef Gwm Rhondda, Oedd a'i galon fel y glo; Mynwy ddu-Gomorah Cymru- Gwyrth o ras ar hono wnaed; Cadd gydwybod wedi ei chanun Ddisglaer yn y Dwyfol Waed." Un yw Cymru'n nghwlwm gweddi, Un, er gwahaniaethau oes; Gyda'r nef a ohyda'i hunan Fe'i cymodwyd wrth y Groes; Nid oes son am Wyddfa. mwyaoh- Onid ydyw Calfari Wedi myn'd gorawch y bryniau Penaf, yn ei golwg hi ? Gwnaed o Gymru berth yn llosgi, Heb ei difa. gan y tan; Ac yn filam ei phuredigaeth, Cafodd ddawn a gwefus l&n; Hen emynau'r gwa9d a'r diolch Maent i gyd ar lafar gwlad; Rhai fu'n fudion sy'n clodfori Duw am iachawdwriasth rad. Nid oes ardal heb ei hallor, Nid oes allor heb ei thân- €ryda'i dysg y cafodd Cymru Bentecost yr Ysbryd Glan; Os mai marw'i thywysogion, Byw ei Phen-tywysog hi- Dyma gariad fel y moroedd, Tosturiaethau fel y lli." EIFrON WYN.

LLANGOLLEN. Parheir i gynal y cyrddau megya cynt, ond dechreuir y cyfarfod cymysg cyffrediaol, gan na cheuir y siopau hyd wyth o'r gloch, ar yr awr hono hyd nes y rhoddir rhybudd pallaoh. Siaredir yn amserol ao i'r pvyafc, heb goll amser, gan y tri gweinidog-un bob nos-ac ofEfyoair gweddiau dwysion, er fod mae mwy o wres mewn ambell gyfarfod n&'r llall. Nes Lan. yn Nghapel Rahoboth1 y fath flas fel Bad oedd golwg ar i'r bebl, ieuane fyned i'w cartrefi er Had adawyd capel hyd ar 01 deg o'r gloeh, a doedd dim llai waai y tro ond ym- ffurfio yn orymdaith, a dyna lie buoat hyd unar- yn oanu yn felua ac ya %ffeifchiol am Y GjVr wrth ffynoa Jacob," "Y Gfrr a fa gynb a dan hjelion," "Gwaei y Groes," a'r "Gwaed a, redodd ar y Groes," gan wahodd gwrthgilwyr a rhybyddio yr afradlomiaid i ddychwelyd, a deisyfu 0 na báwll i fel Efe Ymwahanwyd mewn yabryd Itmdigeàig ar ol !lyru erfyniadau am fendith ar yr ymdrech i ddeffroi y rhai difeddwl a ehysgadlyd ao am amddiffya y Goruchaf drosfcyat, mewa ysbryd bendigedig.

CEFN MAWR. Ya Nghapel Ebearzar. wythnos i ddydd Mercher, rhoed gwledd i nifer fawr o ddychweledigion sydd yao, a chydeiafcsddai wrth y bwrdd yr aelodau a'r gwrandawyr. Gweinyddwyd wrth y byrddau gan foneddigesau yr eglwys. Ar ol te, bu cyfarfod ir dychweledigion yn benaf, a dan lywyddiaeth y Parch. W. 0. Williams (gweinidog). Cynghorwyd i bwrpas gan y llywydd a'r Mri. G. Clarke, Ryland Jones, H. Phillips, Charles Edwards, D. G-riffiohs (pregethwr dall), o Goleg Badyddiol Gaerdydd, a ckan ei frawd newydd-ddychweledig, Mr. William Griffiths. Caed unawdau hefyd gan Miss Susia Jones, Chester House, Cefn, a Mr. Phillips, Acrfair. Y cyfeilydd aedd Mr. Andrew Phillips.

ATEBIAD GWEDDI FFYDDIOG MEWN MODD NEILLDUOL. Oddeutu pedair blynedd yn ol, ar ol bod mewn dadl booth a rhyw rai ynghyleh cymwysderau deallol gogyfer a'r pwlpud, gweddiodd y Parch. Ssth Joshua, Caerdydd, ar i Dduw fywhau Ei waith, ao ar iddo wseyd hyny, nid trwy ysgolaig gwych or prif ysgolion Gaergrawnt neu Rhydychain, rhag i hyny fod ya porthi ein galluoedd deallol, ond ar iddo, fel yn aehos Elijah, yr hwn a gymerwyd oddiwrth yr aradr, ddewis un o blast y pwll glo neu y meusydd, wedi ei ymddifadu o bob balchder enwadol, i waeyd hyny. Am bedair blynedd bu ya gweddio y weddi boa, ond ni addefodd hyny wrth neb hyd y dydd yr oedd yn myaed mewn brake ar fli ffordd i Gyfarfed Misol Blaenanerch, pan y teimlodd fad yn rhaid iddo wneyd y peth ya hysbya i'r cyfeillioa a gyd-deithiau ag ef. Ya y Cyfarfod JMisol hwaw y bedyddiwyd Evan Roberts ■ a bedydd yr Ysbryd Glâ'l

LLEF 0 LYDAW AM IACHAWDWRIAETH. Y mote Mr. Evan Roberts wedi derbya llythyr maith a dyddoral oddiwrth M. Paul Pasay, athraw ya Mhrifyagol Paris, yn gwasgu ar Gymru i gymeryd Llydaw dan ei nawdd, a defayddio modd- ion i ymgeleddu y trigolion hygoelus. Cymry ydyat fel uinau. Nid anfon ceahadon na chyoh- Wya cenhadaefch o fath un Mr. Roberts yw awgrym v yf Athraw o Baris, eithr sefydlugwladfeydd (settle- ments) ya y dalaeth. Y mae yno gyflawnder o dir jbr&a i'w gael ya rhad, a marc^aadoedd oyfleus. Pyagotwyr yw Llydawiaid yr arfordir heb eithriad o'r broa, ac nis gellir cael neb i drin y tir. Eiaieu oreu awyr gymdeithasol Efengylaidd sydd YIIO, a thrwy esiampi a ohyfrwng moddion crefyddol ar J Sul, a brig yr hwyr ar ddyddiaa yr wythaos, aid CM amheuaeth yn meddwl y Ffrancwr dysgedig, enillid caloa y bobl ya fuaa. Wedi anfon ex «ythr oafodd yr Athro achlyaur i agfoa eilwaith gaaddywedyd fod Diwygiad wedi tori ajian ya ahlith glowyr Artois a Flaaders. Bu y gweiaidog Wydawaidd yn odfeaan Deffroad Cymru, ac ar ei 1 ddychweliad aeth ei eglwysi ar daa Duw.

BpRWIGK'S ri™ POWDER Kit twvtiMi Bmub 9tiim

MR. EVAN ROBERTS YN LERPWL. DEG A THRI UGAIN YN AROS YR UN NOSON. GWEINIDOGION YN MYSG Y RHWYSTRAU I LWYDDIANT. NOS IAU. Noa hu, bu'rdiwygiwr yn Nghapal Anfield-road. Yr o dd y eapal yn orlawn, a bu cryu rutbr wrth iya'd i fewn pan agorwyd y drysau, ond ni ddig- wyddodd damwain, hyd y clywyd. Daehreuwyd y cvfarfod gan y Parch. 0. Owens, a chaawyd a gweddiwyd am yspaid hir. Bu'r Diwygiwr ya hir cyn siarad, end pan oedd rhywun yn gweddio am "dywalltiad o'r Yspryd Glâa," cododd y gwr o'r De yn sydyn. Na," meddai, psidiweh gwaddio am hyn yna. Mac yma lawer heb fod ya barod i'w dderbyn. Rhaid i chwi baratoi lie iddo." Yna aeth yn. mlaen i siarad. "Yr ydyoh yn gweddio an fedydd yr Yspryd Glli," meddai; am eich bedyddio, rhaid i chwi dalu am dano fo." Torwyd i weddio ac i ganu, rhai yn Gymraeg, rhai ya Saesaeg. "Os bydd rhywua yn teimlo fod yr Ysbryd ya ei gymhell i ganu aeu weddio," meddai y Diwygiwr, peidiwch anufuddhau, hyd yn nod pe bai degau ya cana a gweddio o'oh amgylch. Gail Duw wrandaw ar yr holl greadigaeth ar unwaitb." Unwaith tawodd yn sydyn ar ganol ei ysgwrra. Mae yma ugeiniaa ynchwilio eucalonau yn awr," meddai, ac arhosodd yn ddistaw a'i bwysau ar yrnyl y pwlpud, a'i lygaid ya nghauad. :211 distawrwydd mawr, aes i'r gweddiau dori allan drachefn. Yr eedd yn haner awr wedi deg cyn i'r cyfarfod orphen, end er'r awr cyn hyny, yr oedd cyfarfod mawr oddiallaa, a phobl yn cana a gweddio. NOS WENER cyaaliodd y Diwygiwr gyfarfod tebyg yn Nghapel y Primitive Methodists, Grange-road, Birkeahead. Cymerodd y Parchn. Thomas Gray, W. Watson (gweinidog Presbyteraidd), T. D. Evans. Catherine-street, ac eraill, ran ya y cyfar- fod, heblaw Evan Roberts. Gweddiadd un dyn yn yr oriel, gan ei alw ei hun yn "hen inffidel." Yn sydya, cododd Mr. Evan Roberts ar ei draed. 'Does yma ddim lie i'r Ysbryd," meddai, mae yma rwystrau i'w symud yn gyntaf. Gweddio am i Dduw faddeu, a chwithau yn naeas maddeu i neb. Mae yn rhaid maddeu, maddeu heno, maddeu yn awr." Yna. edrychedd o'i amgylch am ychydig, ae yohwanegodd, "Mae yma rwystrau eraill, dynion yn gofyn i Dduw ddyfod yma ac yn ei wrthod pan y mae ya dod. A gefaist ti dy gymhell i weddio haao ? Do. Ddarfu i ti ufaddhau ? Naddo. Mae yn rhaid cael ufudd-dod yn gyntaf." Bu cana a gweddio cymysg, a hwyl ryfeddol am ysbaid. Too, cododd y Diwygiwr drachefa. Mae yma rai pwysig heb faddeu eto," meddai. "Ond gellwch fod yn sicr na fydd dim cwsg heno." Yr oedd yr anghen yn cael ei wasgu adref mewn distawrwydd dwfn. Dyma un o'r munydau mwyaf effeithiol ar y cyfarfod. Torodd rhywun allan i wylo ya uehel yn nghorph y capel. Yna llefarodd Evan Roberts iraehefn, "Gwyliwoh rhag i'r Ysbryd roddi yr snwau i mi hefyd. Mae Duw yn cerdded ya rhy- fedd iawn y dyddiau hyn." Cyfododd un i weddio im i rwystrau gael eu symud ymaith. "Oa oes yma rai o arweiawyr ein heglwysi heb faddeu," meddai, "gwna Di iddynt faddeu heno." Na fydded i ni geisio gwneyd amodau heddwch a Thydi," meddai na arall," ond gad i ni roddi ein harfau i lawr yn hollol." "Mae yma glirio ar-x ddcrchog," meddai Mr. Roberts, a gwen ar ei wyneb, ond mewn ychydig amser yr oedd ei wyneb yn dirdyna fel pe buasai mewn arteithiau poenus, a thorwyd allan i weddio drachefn, gweddio uchel, weithiau bloeddio. Canwch yn awr," meddai Mr. Roberts. "Fe ofala Duw am y rhai sydd yn gwrthad madleu." Yna rhoddodd y penill hwnw allan i'w ganu, "Ymgrymed pawb ilawr." Ar ol darfod canu, cyfododd y Parcb. John Williams, a dywedodd am i'r dyrfa gyd-ddywedyd Gweddi yr Arglwydd," a gofyn ^ch," meddai, "i Ddaw faddeu i ni, er eia galluogi ainau faddeu i «raill Hjiwed. *R*<X JL^ iion gyuaxfeiara fawr y weddi ddwywaith, uawaith yn Gymraeg ao unwaith ya Saesoaaeg. Yna gofynodd Mr. Williams, ya ol y dull arferol, i bawb oeddynt ya aelodau sefyll ar eu traed, a gofyaodd Mr. Roberts am i bawb gÐdi eu dwylaw. Yr oedd yr olwg ar y dwylaw i fyoy yn y dyrfa fawr yn un hyaod. Cafwyd fod saith neu wyth yn eistedd, y rhan fwyaf ohoaynt ya dymuno rhoddi eu hunain, ae fel yr oeddynt ya mynegi eu iymuniad, arweiniai Mr. Roberts i ganu Diolch Eddo." Mae Mr. James Jones yn y fan hyn yn iymuco ymaelodi yn eglwya Parkfield," meddai rhywun ya y cefn. Cyfododd Mr. Gray, a dywed- 3dd fod y cyfaill hwn yu frawd i Dr. Cynddylaa Joats. Fel mellten dyma ateb Evan Roberts. Mae e'n frawd i'r Iesu heno hefyd," a dyna'r iyrfa. yn dybiu a threblu Diolch Iddo." Cyn berfyeu y cyfarfod, rhoddodd y Parch. J. Williams pr hen emya alias i gaau— Marohog, Iesu, yn llwyddianus, Gwisg Dy gleddyf ar Dy glua; Ni all daear Dy wrthsefyll, Chwaith nac uffern fawr ei hun Mae Dy enw mor ardderchog Pob rhyw elyn gilia draw; Mae rhyw arswyd drwy'r greadigaeth Pan y byddost Ti gerllaw." "Canwoh 'Pob rhyw elyn gilia draw' nes y byddwch chwi yn eu gweled yn myn'd," medd ,i Mr. Williatas, so yr oedd yao gaau. Ni chlywyd erioed ganu cynulleidfaol mwy gogoneddua—pawb ar eu goreu, a'r swa fel pe b'ai byddin fawr ya marchog i ryfel. Canwyd ac ail-ganwyd yr emya, Mr Williams yn y pwlpud, a'i wyaeb yn wen i gyd, a'i fraich fawr ya ebtynedig pan gyrhaeddid y llinell "Pob rhyw elya gilia draw." Yr oedd swn y gair "draw yn lleawi y capel. Y tu allan i'r addoldy yr oedd oddeutu pymtheg cant o bobl ya eaau ac ya gweddio er's chwech o'r gloch. NOS SADWRN cynhaliwyd cyfarfod a fwriadwyd i esgculyswyr yn Nghapel Wesleyaidd Shaw-street, Lerpwl, ond rhywfodd neu gilydd meddianwyd yr addoldy gan nifer fawr o rai oedd eisoes yn aelodau, fel na lwyddodd rhan fawr o'r rhai nad oedd yn myayohu He o addoliad o gwbl i fyned i mewn. Yr oedd o ddeuddeg i bymtheg cant o wrandawyr ya bresenol ac oddeutu mil oddiallan ya methu myned i mewn. Llywyddwyd ar y deohreu gan y Parch. R. Lewis, eweinidog y capel. Yr oedd nifer mawr o weini- dogion Cymreig Lerpwl hefyd yno. Caed cyfarfod tra hwyliag. Apeliodd y Pareh. W. O. Evans am i aelodaa eglwysig fya'd allaa i waeyd lie i'r lleill o^dd wrth y drysau. Nid aeth oad haaner dwsia Ya mhen chwarterawr, arganol caauemya, cododd fiyaa Roberts ar ei draed, ac agorodd y Beibl. Tawodd y caau. "Ceawch, ceaweh, ebe fe, a ohanwyd tra'r oedd yn syllu ar y bobl. Yna dech- reuodd Miss Davies ganu, ond torodd yn sydyn i weddio a wylo. Gwnaeth eraill yr un path. Canodd dyn yn yr oriel tra'r oedd lluaws ya gweddio. "list ust! ebe rhywun. Na, dim ust, cemwch ebe'r Diwygiwr. Yna, cododd Evan Roberts, a siaradodd ar y testya Deuweh, ataf fi bawb sydd yn ftiaderog ao yn llwythog, etc. Gofynodd v Parch. John Williams a oedd yno droedigien a sayaegwyd fod oryn nifer. Trar oedd dynes ya cann, dywedodd y Diwygiwr yn sydyn a chwyra fod yr Ysbryd wedi myn'd. "Gweddiwcb," ebe fe « mae aelodau eglwysig heb weddio, ao yn eiddi- ireddus oherwydd y troedigaethau. Peidiwch a chanu. Gweddi weh I Yn y ma a, dywedodd drachefa: "Mae rhai yma eto heb ofya am faddeuaat. Yr oedd y gwaith ya myn'd yn Mlsert ya fendigedig, ond mae yma bump o bersonau er'n ei rwystro. A ant hwy allaa, os gwelaat yQ d/an? Ni achubir neb tan hyny. Oa n^ddaw pethau'n well, af fi allan. Fedra i ddi^ d.oddef yn h Awtrrymodd y Parch. John Williams yn <jdi« £ hwvrach mai rhai heb fod yn aelodau oedd v "Nage, nage," ebe'r Diwygiwr yn |PUnaP- Cristioaogioa ydynt. Maeatymaohyd. Hwvra.fh y rfaoir enwau ya uaioa. Awgrymodd dyn ^S mai Saesoa oeddynt, heb fod yn deall. naire." ebe'r prophwyd, "Cymry ydynt." vn, .b. U, plj^ plyga hwy." Dechreuodd pobl weddio, ond parodd y Diwygiwr iddyat fod ya ddiataw. Peidiwch a gofyn i Dduw aehub," ebe fe. "Nid yw Efe yn gwrando yn awr. Mae tri o'r pump yma yn pre- gethu'r efengyl. Bydd plyga ofnadwy un o'r dyddiau nesaf yma." Parodd y geiriau hyn deimlad poeaus, a eheisiodd y Parch. J. Williams derfynu'r gwasanaeth. Ni chymerodd y Diwygiwr sylw ohoni. Dechreuodd rhywun weddio yn Suesneg. Na, na," ebe'r Diwygiwr, "maent yn gwrthod gwraado. Wa i ddim beth a ddaw ohonynt." "Oni chawn ni ddiolch am y rhai a achubwyd ? ebe'r Parch. W. 0. Evans. "Nal" ebe'r Diwygiwr ya ehwyra, Itni dderbyn Ef ddiolch. Ni dderbyn Ef ddim. Mae Efe wedi cloi'r nefoedd megys. Gwelais attal cyfarfodydd fel hyn or blaen." Deehreuwyd canu. "Na, na," ebe'r Diwygiwr, ni wiw canu." Cyn hir, sut bynag dywedodd gan wenu "Hwyraoh y eawn ni ganu' cyn hir. Mae hi'n clirio. Dywedaf wrthych beth i'w wneyd cyn myn'd i orphwys, gallwn gyfiwyno'r pump yma i ofal Daw. Cawn ganu ya awr, a diolch i Dduw am hyny. Oanwu I DllW mawr y rhyfeddodau maith,' a chanu fu, y dorf fawr yn mawrygu y fraint o gael rhoddi rhyddhad i'w teimladau. Y mae ya awr yn mhell wedi deg o'r gloch a Miss Roberts yn darllen hanes y Mab Afradlon, ac yn ei fritho a sylwadau tarawiadol. Teflir y rhwyd allan drachefn, a thynir i dir gobaith amryw eto. Wrth ben y eloc y mae dyn yn eistedd, ond hysbysir aad yw yn barod i roddi ei bun, ac hysbysir fod yna un arall o daa y gallery hefyd, yr hwa sydd yn ddigen hyddysg yn nhrefn y cadw" ond gwrthodai ymostwng. Edrycha y Diwygiwr a'r edrychiad treiddgar hwaw ar y naill a'r llall yn ei dro, yna dywed yn ddistaw, wrtho ei hun megys, neb ond y rhai agesaf ato yn ei glywed, Y mae y dyn a weh ben y cloc i ymostwag, ond gadewir yr hwn sydd dan y gallery yn llonydd. Yn mhen ychydig fnnydaon y mae y cyn taf yn tori i lawr gan ollwng dagrau edifeirwoh yn hidl a surrendro. Unwaith eto y mae y oapel ya ringio gyda "Diolcn Iddo." Ond ni sonir ya mhellach am y dyn arall. Dwg hwn gyfanrif y troedigion i fyny i 70. Ysgrifenodd A Liverpool Barrister i'r Daily Post and Mercury, ddydd Mawrth, i gadarnhau cyhuddiad Mr. Evan Roberts yn erbyn y tri bre- gethwr. Dywedodd ei fod yn Nghapel Shaw- street pan aed o gwmpas i gasglu enwau y rhai oedd yn rhoi eu huaain i'r Iesu. Safai gweinidog yn ei ymyl ef, a daeth gweinidog arall i fyny ato a chanddo ddarn o bapur, ar yr hwn mae'n debyg yr oedd enwai y rhai oedd wedi aros." Cyfeiriodd yr olaf, tra'n siarad gyda'r cyntaf, at ddyn iauanc, enw yr hwn eedd ganddo, a'r hwn oedd wedi bod ya gweddio yn daer, a sylwodd, Gweniaith yw y cwbl" ("It's all humbug"), ao yna crybwyllodd am gyhuddiad fuasai ya profi nad oedd y dyn ieuane yn gymwys i fod yn aelod eglwysig. Dechreuodd y gweinidog cyntaf siarad am Evan Roberts, a dywedodd, Clywais ef yn Princess-road ac yn Anneld, ac aid wyf ya gwel'd dim ynddo." Cytnnai yr ail weinidog gan ddweyd, "Wela inaa ddim ynddo chwaith." Yn mhen ychydig ar ol hyn y meddianwyd Evan Roberts gan y teimladau dwys a ddesgrifir uchod, pan y dywedodd fod pump o bersonau, a thri o honyat yn weinidogion, ya Hawn 0 genngen ac eiddigedd. "Yr wyf yn adrodd yr haoesyn heb unrhyw sylw" ychwaaeg- odd yr ysgrifenydd. "Yn ddiddadi y mae Evan Roberts yn feddianol ar ddawn anghyffredin i ddweyd y peth iawn ar yr eiliad briodol." DYDD SUL bu'r Diwygiwr yn gorphwys, oad bu yn yr Ysgol Sul yn Nghapel Princess-road, ya y prydnawn, lle'r oeddis ya rhanu gwobrau i'r plant. NOS LUN.. A Thabernael Toxteth ya Park-road yr ymwel- odd Mr. Evan Roberts y noaoa hos, er fod eapelau Mynydd Seioa, Princess-roitd a Chati am-street hefyd wadi enJlenwia phebl. Agorwyd drysau. y TabarnacI am chwarter we -li phamp ac yn mhen ychydig funydau lianwyd y>; ^pei gaa g-yauJfo o ddwy fill. Y Pareh. 0. R. btwen oedd y IIywydd. Deehreuwyd yn ddioed, rhai iyn gweddio ar fod i neb gael ei ad-dynu yno gan gywreiarwydd yn unig, eraill ar i'r eglwysi gael eu deffrai at ea gwaitb. Yn eu plith, cyraerwyd rhan gyhoeddus gan rai o'r Bala a Ffestiniog, yn diolch am y gwaith mawr oedd yn cael eilwneyd yn ell hardel- '+:°rfia blaQfc rhieaiduwiol sydd wedi Lief a? an J ddinas hon," meddai un. wvf wedi ° r galle^ am gael ei aohub, Yr haeddradd v V>: '3wrPa'Sol," meddai. Cyr- il dpr»WnrJlH 'W^lWr aaa ugain nauayd wedi saifch L a/arad am chwarter i wyth, ar derfyn- ,r„J, u y1 erfyniadol merch ieuane'ar fod i Dduw wSi V„ 7! er mwyn Crist>" a chymeroiid y wirinntidHnn68 a t^lraddododd araeth llawn o yr efen^l. Prin yr oedd wedi f iw! Pan torBdd dyn allan i weddio yn y wrtrV „ m|wn ,^a\s Pur hyglyw—'• 0 Arglwydd, yr y« ya gofyn i ni faddeu y naill i'r llall. Y mae yu Librpwl hen gweryl, ac y mae gweinidogion lesu Grist yn gwrthod maddeu." Gweddiau dyn arall wrth ei ymyl yr un pryd, Gorchmynodd Evan Roberts j r ddau eistedd i lawr a gwnaethant t m&ent ya tybio fod genyf rhvw- y rhairoedd^vn ^sylwai mhellaoh wrth 1 J'7ia° ™y £ u8» T1' "0°. nad ydyw yn e-lfr' u meddai yn ucnel, "Os ni bydd byth yn gVJhv Q- oyd-ddymoa canodd Miss AuSj nkjn%&v?*1 & a Duw- J™ Thee a D^^ies, "Nearer, my God, to a chymeryd yr ^nar 1 D(^uw "symyd y rhwystrau bvnas fvddai °goniant iddo ei Hua, beth (chwaer yDiwyS;' Jweddiodd Miss Roberts nes at yr Ysbrvd \Z befyd^m gael agoshaa ya symyd. Ar hvQT rhwyatrau ya cael eu a gofynai, Oes^V» r Dlwy?lwr ar ei draed eto, sydd wedi gweddi nWystrau? Pa nifer 0 honoch ydych oil vn ddis1-» Er Iddo eu Yr yma i godi hwyl i yd^oh ^bio ty njt°t amser hyd ddiw.=>d^ u yr wyf Fi 8:7(13 chwl ei orea, a hwS Lbyd'„ Yr oedd yr Ysbryd ar ufuddh'&sau vr i yQ gwrthad ufaddhau. O, na barhaus a ys' yna fe &ynau y t&a odaa. y'r oedd 1 I)duw' ddatguddio Ei ryfedd- am symvd vm y°bwaneg o weddio, gweddiau ufudd-dod ? nU y Rwystrau. Paham na roddent hau bvddfti .j0e^dyntyn benderfyaol e anufudd- yr effaith dvK? tei'fyau y ey'grfod." Cafodd hyny bob rhan 1 ■?> ac esgynodd erfyaiadau dwys o eododd Dr Ph-Trad' • U^ain mQQy^ 1 ar ddeg trwyd ef <ykn » r?S 1 "ddl y P^awf' 0Qd rhwys- "Na nidvfi yr hwn a ddywedodd, Dduw trail ya &we(idio. A oes genych eisiau i am irnoi yabeilio o'i ogoaiant ? Gweddiwch olygfa rhwystrau." Dilynwyd hyny gan eodi ngyahyrfus, y naill ddyaes ar ol y llall yn cant'n v.68 yr 0e^d rhwng deugaia ae haoer y evfftm°ayQ-t yD ^weddio ya daer yr un adeg. Ya ddwvio 86r ei8teddai E?an Roberts a'i wyneb yn ei nefai <-W mewn cymundeb dwys a'i Dad Yn ra y wylai y ddwy efeagyles yn glywadwy. cododd y Diwygiwr gan ddyweyd 3- oaawvH « mae wedi gwrando." Ar bya nw_A. fuddugoliaethus Marohog. Iesu, yn aelod oedd Peth rhwystr ar y ffordd eto, vr VoVv yn naoau ufuddhau i gymhellion rk»».,I a t^.erfyQwyd y cyfarfod heb ofyn a oedd y in am ro j hun o'r oewydd, v„ „- NOS FAWRTH. Ya Nchapal X.O. Liseard yr oedd y Diwygiwr d ri ^aWirt u Dechreuodd y bobl hel at yr addoldy U- ^u08 P^aa agorwyd y dryaaa llaawyd y ,oyraharol fyebaa rhag-blaen. Cyheeddoidd y Parch. Ladwig Lewis y oynhelid eyfarfod hefyd yn yr Yagoldy. Lied d.wel oadd pethau ar y eyoh- > y gwaBaaaeth ya cael ei gario ya mlaea yn N ghy mraeg a Saesoneg, a gweddiau y ch wioryid oedd ° aod' ao Jn eu »ysg ya cymeryd rhan gj oeddua yr oedd march ieaengafdi weddar Bar oh. Ar ol «anu "Duw mawr y rhyfeddodau cododd Mr. Roberta i fyay i siarad yn gynarach nag arfer, a dywedodd fod ganddo Gisi&u iddY]Rt gladdu y gorphenol, ond cyn iddynt waaya hyay yr oedd ya rhaid edifarhau. P'le roedd y gwatwarwr yn y gyau^eiafa G v i hwn a ddeuai i'r moddion i watwar gwaith yr Hollalluog. Gweddied rhywun am i'r rhwystr gael ei symyd. Ufuddhaodd amryw a dechreuodd an gana, ond ataliwyd ef gan Mr. Roberts gyda'r gorchymyn, Peidier a chanu hyd nes y symyder y rhwystr." Pa mor syahedig bynag yr oeddynt am foddion llwyddianus, yr eedd y N "foadd yn fwy sychedig. Pe bai pawb yn addoli buasai yn dau yno. Yr oedd yr awyr ysbrydol yo clirio, a'r Ysbryd Glan ar ei ereu, eto yr oedd yn rhy fuan i folianu. Yr oedd ya beth dychrynllyd mai aelodau eglwysig oedd yn rhwystr i lwyddiant. Ym- aelodai rhai personau, nid er mwyn Crist, ond er mwyn eu hunain. 0, na ddeuai y dydd i'w ysgubo hwynt allan; ac fe ddeuau; 0, na anfonai Duw angel i beintio allan y gwatwarwyr-pobl yn dilyn Iesu wisg eu cefnan. Y mae yn bryd i rhain gael eu symyd neu droi ea gwynebau i'r iawn gyfeiriad." Dywedodd yn mhellach, "Y mae pobl yn fy marnu i, ond nid ydyw ya gwneyd unrhyw wahan- iaeth i mi. Dod yma i wasanaethu Duw ddarym, ac aid dynion. Nid yw o bwys beth ddywed ddynion, ond beth ddywed Duw sy'a bwysig. Dyma fel yr ewyllysia Daw gario y moddion yn mlaen. Pan y bydd dyn yn llawn o'r Ysbryd dywedir un a dri pheth am dano-eu fod wedi colli ei synwyrau, ya llawn o wia newydd, neu wedi ei feddiaau gan ddiafol. Anwireddus ydyw y tri, a gwyn fyd y dyn y dywedir un o'r tri am dano," meddai, gyda gwen ddiystyrllyd a gwynebpryd gwelw end penderfynol, a thra ar ychwanegu rhywbeth, ataliwyd ef gan lais melus a threiddiol Miss Annie Davies yn tori allan i ganu Cof am y cyfiawn lean." Ar ol y gan ymddangosai Mr. Roberts wedi cael gollyngdod mawr, a dywedodd, "Gellwoh wneyd a fynoch yn awr gweddio neu ganu. Mae eich gwasanaeth yn gymeradwy." Yna canwyd ya fuddugoliaethus Marchog Iesu yn llwyddianus." Yr oedd yn haner awr wedi deg pan derfynwyd ar ol y prawf. NOS FERCHER. Yr oedd gwahaniaeth mawr mewn brwdfrydedd i'w ganfod yn y cyfarfod hwn yn Ngbapel Anni- bynwyr Everton-crescent o'i gydmaru ag un y nosoa flaenorol yr ochr arall i'r afon. Mewn gair, dechreuodd y gwresogrwydd y tu allan i'r addoldy ac aeth yn ganu. Rhifau y gynulleidfa yn y capel dros 2,000, ac er hyny ceuwyd canoedd allan, canu gwresog pa rai oedd i'w glywed ya eglur o'r tu fewn, am oriau ar ol cau y drysau. Trwy y gweddio, y canu a'r adrodd adnodau ya faan iawn y cyneuwyd y gwres yn y cyfarfod, a bron gyda i Mr. Evan Roberts gyrhaedd, cododd i siarad ar ddyledswyddaaaelodau egl wysig, a gofynodd, "A oes yma rhywun yn barod i reddi gair o ganmol- iaeth i'r Iesu ?" Aeth amryw i weddi a chanwyd mewn hwyl. Yna dywedodd na fedrent fod bob amser ar eu gliniau, ond gallent yn wastadol gadw eu calonau yn lan a bod mewn ysbryd gweddigar. Mor braf ydyw hi yma heno, cyoull- eidfa gyfan yn gweddio 1" Cynyddadd yr hwyl gyda'r geiriau calonogol. Ycbwaaegodd y Diwyg- iwr, Os oedd yr Iesu yno yr oedd y diafol hefyd yn bresenol. Bydded iddynt weddio ar i Dduw ei gadw oddiyno. Yr oedd yr Iesu yn llawenhau y foment hono. Pa'm ? Am fod Ei ing a'i ddioddef- iadau yn dwyn ffrwyth. Nid oeddynt ond megys dechreu. Yr oedd arno eisio gwel'd y taa yn ym- ledu dros Ffraingc a'r byd." Rhoddodd Miss Roberts araeth fechan ddeffrous a gofynodd a oeddynt yn gwneyd eu goreu. fel milwyr Iesu ? Mentrodd chwaer yn y gallery weddio, "Cofia, Arglwydd, weinidogion y dref, plyga hwy," yr hyn a alwodd am genrdd tyner oddiar law j Diwygiwr. "Rhaid i ni ddissovyi ayforyu chwerw ambell dro," meddai, "onddlijn o hyuyuu, os gwelwch yn dda." Yr oedd y troedigioa ya rhifo oddeutu ugain.

YMWELIAD Ma.-EVAN ROBERTS A CHYFARFOD MISOL SIR FFLINT. jyiewu cyranoa jjiwygiaaoi a gynhaliwyd yn Nghapel Bsthesda, Wyddgrug, aos Lan, hysbya- wyd fod llythyr wedi ei dderbyn o Lerpwl yn hys. bystl bod yn mwriad Mr. Evan Roberts dalu ymweliad a rhai o eglwysi Cyfarfod Misol M.C. Sir Ffliafc, ao y byddai i ychydig' ddiwtnodaa o rybydd g-aeI ei rhoddi cyn y cymerni yr ymweliad la. Y mae llythyr wedi ei dderbyn oddiwrth Mr. Evan Roberts yn Ngwreosaai, yn hysbysu y bydd rldo. "oa Duw a'i myn," ymweled a'r dref a chynal 3y £ arfodydd yno mor fain ag y mae modd. Disgwylir ya hyderus y bydd iddo fyned yno ar lerfyniad ei geahadaeth yn Lerpwl.

LLOFFION Y DIWYGIAD. Rhifai troedigion y Tabernacl, Caerdydd, capel y Parch. Charles Davies (B.), er's Tachwedd diweddaf 352. Yr oedd dros dair colofn o hanes eyfarfod Evan Roberts yn Lerpwl dydd Sadwra yn y South Wales Daily Neivs, ac ychydig dros haner colofn yn mhap- arau Lerpwl! Ya y Christian Age ymddengys darluu prydferth 0 Geryg-y-Llan, Llangollen, ac oddifcano hysbysir mai darlua aodweddol o'r Ddyfrdwv ydyw,ya nwfr yr hon y bedyddiwyd eynifer o rai a roisant eu huaain i'r Gwaredwr yn ystod y Diwygiad. Dywedir fod y Parch. R. Jones-Williams wedi derbyn hysbysrwydd y bydd i Evan Roberts dalu ymweliad a Phenmachno ar ol gorphea ei genhad- aeth yn Lerpwl. Dywed pobl y Bala yr un peth. Diolch i Ti, 0 A-glwydd," meddai hogen ddeuddeg oed ar ei gweddi yn Abermaw, "ray Diwygiad, ac am adael i ni y plant fyn'd i'r set fawr. Y mae nhw wedi'a cadw ni o honi yn rhy hir." "Os nad ydyoh yn gweddio am ir Arglwydd achub pobl eraill," ebai Evan Roberts, "mae hyny yn brawf nad ydyah wedi eich hachub eich hanain. Os nad ydych yn caru eioh gilydd yr ydych yn bobl golledig." Fareu iSnl, bedyddiwyd dau ar bymtheg o ddychweledigion yn Afon Dyfrdwy, ger Pont- cyssylltau, gan y Paroh. Evan Williams. Cwynir fod pobl yn tueddu i edrych ar y peth yn fwy fel difyrwch nag fel ordinhad sanctaidd. Y mae Arglwydd Fawr Lerpwl wedi cynyg rhoddi public reception i Mr. Evan Roberts ya y Town Hall, tabyg fal y rhoddir i enwogion mwyaf y byd pan ar ymweliad a'r ddinas. Ya ol pob tebyg bydd i Mr. Roberts dalu ymweliad distaw a'r Arglwydd Fawr yn Neuadd y Dref. Ba nifer o dramorwyr o Ffrainc a Switzerland ar ymweliad a Phontypridd y Sabboth er mwyn cael golwg ar effeithiaa y Diwygiad. Dywedir on bod wedi eu syfrdaau pan welsant drefaiadau yr Ysgol Sal. Rhoddodd un o'rboneddigesau engraifft o ganu Ffrenagig. F 1 ffrwyth oenhadaeth Miss Davies, Coedllai, yn Abergele, rhoddodd deg ar hugain eu hunain i'r lesa o'r newydd un nosoa, a dau ar hugain y nosoa ddilynol. Yr oedd y brwdfrydedd crefyddol yn prysar gilio o'r ardal, ond y mae llafar Miss Davies wedi ei godi yn uwch nag y ba un amser. Mae eglwys Aanibyaol Rhosymedre, lie y gweinidogaetha y Parob. fiuw Parri, yn symud ya. mlaen i adgyweirio a helaethu eu lie e addoliad Mae yr eglwya hon wedi cyrhaedd rhif na chyrhaeddodd erioed mohon o'r blaen, hyd ya nod yn amser Ap Vychan a D. Evans, Caerfyrddin. Maent yn barod wedi oael pipe-organ gostua. Dvwededd darllawydd yn Newport fod ei dder- braiadau yn llai o £ 300 yn ystod y ddau fia diweddaf, ac nad gaaddo ddim ayfrif i rai am hyny oad y Diwygiad, "Ond," yehwaaagai, ai fuasai o bwys genyf pe buasai rarf i nu gan y darllawdy. Ar bah cyfrif gadawoh i r gwaith da fyYn yahwanego1 at ei roddioa • £ 150 a £ 200 i gapelaa Loaghor, rhoddodd Mr. Evan Roberta £ 8 i fyfyriwr anghenus, a phan y. yr orsaf ya cyohwya aa Lerpwl, er mwya myaed yao heb anan ye feddiant, rheddodd aofren 1 gyfaiU i w rhoddi i han wreigaa aeilldaol, a ehflriliodd ei log«llaa draehefn a daeth o hyd i haaer aofren. Cafodd hoao fyaad hafydrfel y sofrea, i'r hwn wraif. Ar ol bod yn cael ymgom a Mr. Dan %borto, brawd y Diwygiwr, dywedodd gohebydd wrtho: Mae'n debyg, Mr. Roberts, fod yna ddymuniai llosgawl, parhaol, yn eich bywyd f" Gyda rhyv edrychiad aaesgrifiadwy yn ei lygaid, cododd DaD. o'i gadair, cauodd ei ddyraau, ao ebai: Dymun- iad Gwelaf eneidiau yn myned dros y clogwyn, a'm haiaig ddymuniad ydyw am eu haokub-eiL hachub. Dym* unig deimlad fy mywyd, teimladt am eneidiau 1" Un diwrnod galwodd na o gydlafarwyr Evaa Roberts ef wrth yr enw Mr. Roberts. Beth ydych, yn ei feàdwl Z" gofyraai y Diwygiwr. "GWR fod. genych ddan frawd eisoes mi wnaf finau drydydd i chwi. Fy enw yw Evan." Dro arall dywedoddf "Geilw y papurau a'r bobl fi yn Evan, a da y gwnant, and yr wyf fi am aticio at yr enw John hefyd." Cydmarel yehydig a wyr mai Evan John Roberts ydyw ei enw bedydd. Tra yn pregethu i lond Capel Webster-road, Lerpwl, o gynalleidfa, dywedodd y Parch. Tecwyn Evaus fod y Diwygiad hwn wedi gwneyd mwy o les i enwadaeth yn Nghymru mewn pedwar mis nag a wnaeth y Free Church Council mewn deng mlynedd. Yr oedd ambell i ddyn yn eiddo i'w enwad, ni allai glywed dim rh mown pregethwyr enwadaa eraill. Ond yn mhellach na hyny, yr oedd ambelt i un ya eiddo un dssbarth o bregeth- wyr yn ei enwad. Pe byddai dynion yn yr agwedd iawn buasant yn cael rhywbeth gan bawb. Pwysleisiai y Parch. Elfed Lewis wrth gynuU- eidfa fawr o Saeson ya N ghapel Grove-street (A,), Lerpwl, y ffaith mai dyledswydd cysegredig yw crefydd, nid rhyw garedigrwydd ar ran dyn at Dduw. Yaa aeth yn mlaen i ddywedyd ei fod wedi ofni, ychydig fisoedd yn ol, fod talentau goreu Cymru yn cael eu hysgaru oddiwrth Grist, ond aid oedd yn ofni hyay yn awr. Yr oedd wedi gweled talentau disglaer ac addys? yn cael eu cyflwyno i wasanaeth yr Arglwydd ac yr oedd yn gwybod fod Cymry heddyw yn Gymry mwtihanol am kaner can' mlynedd. Nid toa o deimlad yn unig oedd y Diwygiad, ond yr oedd hanes gwlad wedi ei gyf new id.

WILLETT'S.. V V ■■■in ——— Art Needlework & Berlin Wool Depot, 14, CHAPEL STREET, LLANGOLLEN. NEW STOCK OF Traced Goods, Silk Cushion Frilling in a variety of colours. Teneriffe Lace Wheels. Princess Embroidery Frames, Hair Pin Workers, Slipper Forms, Doyley Centres, Pom-Pom Cushion Cords, &c. Peri, Lusta Court Silks, Flax Threads, &c., &c. 14, Chapel St., Llangollen. NOTICE OF REMOVAL. EVANS d: JONES, PAINTERS and DECORATORS, 30, REGENT ST., LLANGOLLEN, IN taking this opportunity to thank their cus- tomers for their kind patronage ih the past, beg to inform them that they have removed from Castl. Street to More Commodious Premises at the above address, and trust that by strict attention to business to merit a continuance of their support. Private Addresqes- 5, PRINCESS STREET. 34, CHURCH STREET. (1394-3) GLYNDYFRDWY, SALE OF WORK. ON GOOD FRIDAY, April 2Ut an| SATURDAY, the 22nd, 1905, a SALE OF WORK will be held at the COUNCIL SCHOOL, GLYI. DTFBDWT, in aid of the New Baptist Chapel (now ÎD. eeurse of ereotion). « The Committee humbly solicit the aid orfrienas of the above cause in any way their discretion may lead them.