Seren Cymru

CYMDEITHAS LENYDDOL I ABERYSTWYTH, RHODDIR GWOBR O UGAIN GINI Am y BRYDDEST oren er Coffadwriaeth am yr En- wogion a fuont feirw yn ystod y flwyddyn lion, Aef, Y PARCH. EVAN JONES (leuau Gwynedd), Y PARCH. MORGAN HOWELL, Y PARCH. DAVID RHYS STEPHEN, A'R PARCH. JOHN JONES (Tegid). Anfoner y Cyfansoddiadau i mewn erhyn y dydd cyntaf o FAWRTH nesaf, wedi eu cyteirio i Ysgrifenydd y Gym- deithas, sef J. Jones, 8, Princess Street, Aberys- twyth," gyda ffug enwau yr Awdwyr, a'r enwau priod- 01 dan sel. Bydd un o brif Feirniaid y Dywysogaeth i farnu y Cyfansoddiadau, enw yr hwn a hysbysir etto, mor fuan ag y eeir sicrwydd pwy a fydd. Bydd y Cyfansoddiad Buddugol yn eiddo y Gymdeithas. EMPORIUM, King-street & Bridge-st., CAEMAETlfEN. IMMENSE SALE! OF WOOLLEN AND LINEN DRAPERY, &c. R.W. RICHARDS BEGS most respectfully to return, his sincere thanks D to his Ffiends and the Public in general, for their kind and continued patronage to him since his com- mencement in Business and he also begs to inform Shopkeepers and others, that he has just takefi an ex- tensive Warehouse in Bridge-Street, where he intends carrying oft tfcfi Wholesale Busittessin allHtS'-BrMebisi" and will be, able to supply his Customers on the roost liberal advantageous Terms. In addition to the above, he has just commenced business as a Hop- Merchant, and publicans and others can be sapplied at his Warehouses with any quantity. He also takes this opportunity, to inform them, that he has par- chased the whole of the well selected STOCK of MR. THOMAS LLOYD, Laminas-Street, {Who is retiring from the Drapery Trade.) R. W. R. has bought the Stock at an immense dis- count from cost price, the benefit of which will be given to the Public. The Stock consists of Broad and Nar- row Cloths, Kerseymeres, Waistcoatings, Moleskins, Corduroys, Quilts, Counterpanes, Blankets, Prints, Delains, Coburgs, Merinos, Orleans, Woollen and Cashmere Shawls and Scarfs, Silk and Cotton Hand- kerchiefs, Flannels, Hosiery, Haberdashery, &c.; also a large lot of HATS from the most approved makers. R. W. R. hopes his Friends will avail themselves of the present opportunity. The Stuck is now ready for Sale, and an early call is humbly Wtlicited. ARWERTHIAD MAWR o MEFNYDDIAB nWLAN A LLIAIN! ■ R. W. RICHARDS, Heol-y-Brenin a Heol-y-Bont, CAERFYRDDIN, AGYMMERA y cyfleusdra presennol i ddychwel- yd ei ddiolchgarwch mwyaf diffuant i'w Gyfeill- ion a'r Cyhoedd yn gyffredinol, am eu cefnogaeth car- edig a pharhaus iddo ef oddiar pan ddechreuodd yn ei Fasgnach a dymuna hefyd hysbysu Siopwyr ac er. eill, ei fod newydd gymmeryd Ystordy helaeth yn Heol-y-Bont, yn y dref hon, lie y bwriaqa garioya mlaen Fasgnach Cyfanwerth (Wholesale Business), ac ,n I y bydd iddo ddiwallu pawb a'r Nwyddau a ofynant, ar yr ammodau mwyaf manteisiol iddynt. Yn ychwan- egol at hyn, y mae efe wedi cymmeryd at Fasgnach yr Hopys, a hydd yn, alluog i ddiwallu Tafarnwyr ac er- eill a'r cyfryw yn ei Ystordai. Hefyd, cymmera y cyfleusdra hwn i hysbysu pawb, ei fod wedi prynu NWYDDAU helaeth a dewisol MR. THOMAS LLOYD, Heol Awst, (Yr hwn sydd wedi rhoddi ifyny ei Fasgnach.) Mae R. W. R. wedi prynu y Nwyddau yn y Siop hon, am bris anferthol lai nag a gostiasant, a bydd iddo roddi y lleso hyny i'r Cyhoedd. Y Siop hon a gyn- nwysa Frethynau Llydain a C' ulion. Kerseymeres, Defnyddiau Gwasgodi, y Defllyddiau a elwir Mole- skins a Corduroys, Quiltiau, Gwrthbanau, Blancedi, Printiau, Delains, Coburgs, Merinos, Orleans, Gwar- leni GwlSn a Cashmere, Moledi Sidan a Chotwn, Gwlaneni, Hosanau, Man Nwyddau, &c.; hefyd, nifer mawr 0 HETIAU, oddiwrth y Gwneutliurwyr mwyaf cyrameradwy. Mae y Nwyddau byn yn awr ar werth ac hydera R. W. R. y bydd i'w Gyfeillion gvmmeryd mantais ar y cyfleusdra presennol. Erfynir yn ostyngedig arnynt i alw yn fuan. Cacrft/rddin, Tzehwedd, 1852. [One Concern.] CAMBRIAN BOARDING HOUSE, 120, FORE STREET, LONDON. TY BYRDDIO CYMROAIDD, 120, FORE ST., CRIPPLEGATE, LLUNDAIN, A GEDWIR GAN MRS. PHEBE WILLIAMS, Merch y dhoeddar Barch. John Elias, er gwasanaeth a chydeusdra Ymwelwyr o'r Dywysogaeth. IFONEDDIGION Masgnachol, y mae y Ty hwn yn cynnyg llawer o fanteision, gan ei fod yn sefyll yn iif*hymmydo £ aeth unionpryrchol yr Ystordai Cyfanwerth, ac o fewn ychydig o ffordd at y LlythyrdyCyffredinoI ac Ariandy Lloegr. Ceirfod y Telerau yn dra ckymtnedrol. TROSGLWYDD-LONGAU AWSTRALIAIDD DOBBIN, I MELBOURNE, GEELONG, PORT PHILIP, A SYDNEY. Y Llong gref ac ardderchog a elwir YR ELIZABETH, A hwylia yn ddifeth o GAERODOR, ary 6fed o Rag- fyr nesaf, ALEXANDER HANCOCK, UVWYDD. AE y Llong hon yn cario 700 tunell o Iwyth, ac y mae wedi ei gosod I fyny, a'i diwaiiu ag ymboth, yn y modd goreu, heb arbed unrhyw draul. Pwy bynag a elont allan gyda'r Llon'g hon, eniff eu cludiad i Gaerodor gyda'r Trydydd Gradd o Gerbydresi, neuar Fwrdd yr Ager-longau, ei dalu drostynt. Am hysbysiaeth ynghylei) Ta! y Chidiad, ac i sicrhau Lleoedd, ymofyuer J'i.1 fuan & I MR. WILJ.IAM DOBBIN, Auf-iruliaii and American Emigration Offices, I 31, Prince-street, and on ilw Grove, t BRISTOL. Bydd Mr. Dobbin yn parhan i anfon y Llongau goreu i Awstralia ac America, yn Fisol, trwy y Tymmor. lIAU- GWENITH. r PWYSFAWR I AMAETHWYR. GOSTYNGIAD YN MHRIS CYFAILL Y FFERMWR, BAN BOWN, (Down's Farmers' Friend.) MEWN canlyniad i enwogrwydd mawr, a'r gwerth- iad anghylFredin o helaeth sydd ar y Darpariad a elwir ,.DOWN'S FARMERS' FRIEND," ynghyd a'r Gorchymynion helaeth sydd wedi cael eu derbyn am dano eleni, y DEUDDEGFED TYMMOR, y mae y Perchenog yn cael ei alluogi i OSTWNG y Pris, o Un Swllt i Ddeg Ceiniog y Sypyn, gan hyderu y bydd hyn yn annogaeth i bob Fferniwr, ag sydd heb ei ddef- nyddio, i wneyd prawf o'r ddarpariaeth dra gwerth- fawr hon, sef yr unig Driifiaeth ar Wenith ag sydd wedi profi ei hun yn feddiginiaeth neu rwystr sicr rhag Duon, neu Smwt mewn Gwenith, a'r dinystr a woa Malwod a phob math o Bryfed; a llwydda Eginiad a Thyfiad Gwenith Had, a chynnydda gynnyrch y Cnwd yn hollol gyfartal i newidiad Had ac y mae, yn ddieithriad, y Darpariad rhwyddaf a rhataf a gynnygiwyd hyd yn hyn. Mae Down's Farmers' Friend yn cael ei anrhydeddu gan NAWDD Y FRENINES; ac y mae hefyd yn cael oi ddefnyddio a'i arganmawl gan y Ffermwyr Ymarferol mwyaf enwog yn y Deyrnas Gyfunol, Yn cynnwys llawer o Aelodau enwocaf CYMDEITHAS AMAETHYDDOL FRENINOL LLOEGR. Os bydd i 11 Down's Farmers' Friend gael ef ddef- nyddio, rii fydd dim angben am Galch na Lleisw. Mae hefyd cyn lleied o drafferth gyda pharatoad yr Hid, fel y mae"yn hawddach ac yn sicrach i'r Drill yn am- ser hau, na thrwy unrhyw ffordd arall. Mae tystiol- aethau wedi cael eu derhyn yn awr am dano, o bob Sir yn Mhrydain Fawr, a llawei o honynt wedi y cyn- ausif diweddaf; ac y mae y rhai hyn oil mewn argraff, a gellireu cael oddiwrth jjpGoruchwylwyr, y rhai sydd wedi cael eu penodi yn mhob parth o'r wlad. Pris DEG CEINIOG y sypyn, yr kwnsyddyn ddi- gonol at Chwech Pviysel o Wenith Had, ynghyd a Chyf- arwyddiadau cyfliwn i'w ddefnyddio. MANUFACTORY, WOBURN, BEDS.—Pob Sypyn o Ddarpariaeth ddilwgr, a ddvga gvnllun cywirlun o Law-ysgrifen y Perchenog, HENRY DowN, ac y mae ffugio hwnw yn lledi-ad yn ngolwg y gyfrnith. Gornchwylwyr Cyfanwerth—" Messrs. LANGTON, BROTHERS, and SCOTT, 226, Upper Thames-st., London." Yr unig Oruehwyliwryn Henffordd-" Mr. H. S. DUGGAN, Chemist." Ar werth hefyd gan Meecham, Ledbury Grounds, Ludlow Davies, Leominster Hemings, Worcester Arblaster a Broxton, Shrewsbury C. Cox, Ross Tucker, Caerloyw Tenbury; Icke, Casnewydd arWysg; Evans, y Fenni; Spencer, Tre-Fynwy C. a B. Hadley. Hay; W. Middleship, a T. Stanway, Kington; Richard Hall, John Jones, Brecon. pwy bynag a ewyllysiont fod yn Oruchwyhvyr, anfoueut at y Perchenog, Woburn, Beds. LIATRAU CYHOEDDEDIG AC AR WERTH Gan ISAAC CLARKE, Argraffydd, Ruthin. T CEINION ALUN, SEF Barddoniaeth, Traethodau, Areithiau, a Detholiad o Lythyrau a Gohebiaethau, Y DIWEDDAK BARCH. JOHN BLACKWELL, B.A., (ALUN,) Curad Treffynnon, a Pheriglor Manordeifi, Yn rhagflaenedig a Bywgraffiad a Darlun o'r Awdwr, gyda Beirniadaeth ar ei Ysgrifeniadau. Dan Olyg- iad y PARCH. G. EDWARDS, M.A., Minera. Pris 5s., wedi ei rwymo. ADOLYGIADAU, &c. Llyfr ag sydd yn addurn i'r Llyfrgell, yn fudd a difyrweh i'r lefrydy(id, ar yr un pryd ag y mae yn Gyfrol a dderchafa nodwedd ac a chwanega at edmygedd arlenoriaeth Gymreig; mae yr ar. graffwaith yn ddillynaidd, a'r rhwymiad yn dangos chwaeth celf- yddgar a destlus. Buoch yn ffodus iawn debygwyf yn eich Editor, gwr ag y byddaf fi yn ei ystyried yn un o'r Beirniaid Barddol gor- eu a feddwn, yn ei symadau eang am gatholigrwydd y gangen ar- ddunol hon o athrylith ddynol, yn annibynol ar drwsiadau mym- pwyol ei Ilawforwynion, y mesurau.—EBEN FARDD. "Galwasom sylw ein darllenwyr at y llyfr uchod dro yn 01, y mae yn awr ger ein bron yn gyfrol dra hardd, wedi ei chyhoeddi dan nawdd breninol. Boddlonidniynfawr wrthddar- llen hanes bywyd ALUN; edrychem arno gyda hyfrydwch yn saethu fel seren ysplenydd drwy dlodi o Bonterwyl i gylchdro en- wog a defnyddiol, ac ysywaeth na welem amryw o blant Gwalia yn debyg iddo. Mae "y gwaith wedi cael ei ddwyn o'r wasg yn ddestlus, ac yn glod mawr i chwaeth gelfyddydol a medrusrwydd y cyhoeddwr.—Y BEDYDDIWR. Un o wir blant yrawenoedd y diweddar Mr. Blackwell. Cod- wyd ef trwy ei athrylith, o sefyllfaisel ac anghyhoedd, i sylw bon- eddwyr a phendefigion; ac wedi bod" yn nechreu ei oes yn weith- iwr cyffredin, bu farw yn beriglor yn yr Eglwys Sefydledig. Nid yw ei gyfansoddiadau barddonol yn llawer; ond y mae y rhan fwyaf o honynt yn geinion mewn g\viri"hedd Mae ei Dracthawd ar yr laith Gymraeg yn gyiiawn o ddyddordeb ac addysg, ac yn deilwng o ysgolhaig a gwir wladgarwr. — Y DRYS- ORFA. Holwyddoreg Protestanaidd, zt wa>anaeth Ys- golion a TJieuluoedd. Gar. y Parch. B. RJ CHXNGS, A. C., Fieer Mancetter. Wedi ei gyfieithu i'r Gym- raeg. Pris 6cb. HlPflis is a traaslahfcri ot the Protostarif. C,tebism of.4hn So1. D. lichings, M.A., !lltahle,to t!i»|v:wut ilate of public and an able andjudicions exponent of those suriptural upon which the Church of Christ in this country reformed herself, and threw overboard Popish supremacy and Popish emirs. The translation is very v eil done, and the whole getting us creditable to the judgment and tact of the Publisher. All Sunday Schools should be snptilied with the Holwyddoreg Piotestanaidd." —NOBTTI WALES CHRONICLE. We know of no work more likely to be useful in this country at present than the Welsh translation now before us of the above valuable catechism. When the Romish Church-is making every effort:to gain a footing in the Pi-iticipalitv-when persons are ex- pressly trained for her priesthood in Wales, and educated in the Welsh language, which has hitherto been a kind of barrier against the Romish corruption among us-it is indeed high time that alt out countrymen be well prepared, by being made acquainted with the dangerous errors of the Church of Rome on the one hand, and the tenets of our Protestant faith on the other. Both these im- portant points are vividly set forth in this little work, which has now been excellently translated into plain good Welsh, and pub- lished at a price within the reach of all. It ought to be in the hands of all of our Sunday scholars throughout the Principality, as the day is not very distant when a desperate attack will be made upon the Protestanism of Wales through the medium of the Welsh language. The Jesuit College at Tremeirchion has not yet begun its work, and the effects of the missionary stations planted upon our borders, have not yet been felt; but the enemy is quiet- ly working, and will sooner or later appear at our gates and attempt to scale our fortress. The book is got up in a superior manner, and contains wood-cut representations of the medal of Charles IX., and that of Pope Gregory XIII., commemorating, the massa- ere in France on St. Bartholomew's day, A. D. 1572.—CARNAR- VON & DENBIGH HERALD. 'i Cyfansoddiadau Buddugol Eisteddfod Gym roaidd Nerpwl, 1851. RAAN I., pris 6ch., yn cynnwys Pryddest ar "OJygfa Moses o Ben Pisgah," gan y diweddar IEUAN GWYNEDD; a Tlii-aethnvrd ar Ddyledswyddau a Chyfrifoldeb Mam, gan Mrs. Margaret Jones, Aberteifi. Darlithiau ar Dwyll Mormoniaeth. DARLITH I.—Ar Uwvll Dechreuad Mormoniaeth, pris 2g. Bwnedir cyhoeddi y gyfres o Chwech o Ddarlithiau ar y testun uchod, gan T. AB GWILYM, Ruthin, yn ddilynol i'w traddodiad. Newydd ei Gyhoeddi,pris 6ch., Y Rhosyn a'r Lili; sef detholiad o Weithiau ang- hyhoeddedig prif Feirdd Cymru. Cynnwysa ainrai o Ddammegion Æsop, wedi eu Cymreigio gan Ni- cander; yn nghyd ag amrai ddamau gan Iorwerth Glan Aled, Pedr Mostyn, Talhaiarn, Gutyn Padarn, Bleddyn ab Cynfyn. Allen, Rhuvoniawc, Cadwal- adr, Andreas o Fon, I. G. Geirionydd, a Caledfryn. Yn cael ei barotoi i'r Wasg, Traethawd ar Swyddogaeth Barn a Darfelydd mewn Cyfansoddiadau llhyddieithol a Barddonol; ynghyd a PHRYDDEST ar yr Adgyfodiad, gan y Parch. W. JONES, Peiiglor Nefyn. Dymuna I. Clarke hysbysu awdwyr. ac ereill, a ■ddarparant lyfrau i'r wasg, ei fod yn yuon,eyd pob math o art/raffwaith ar y telerau mwyaf rhesymol. KUI IB. Dywedir fod dros gant o forwyr wedi colli eu byw- ydau yn y tymliestloedd diweddar, ar ororau y deyrnas hon. Cliwythwydsaitlicorffidir ynagosi Sunderland, ac nid oes neb yn gwybod pwy oeddvnt, nac i ba long y perthynent. Mae y colled ar feddiannau hefyd, tu hwnt i un cyfrifiad a ellir yn awr wneyd. Nid oes hanesion diweddar wedi ein cyrhaedd o Aws. tralia, a dywedir mai yr achos o hyny yw, fod y llongau yn methu h wylio o'r wlad hono. Mae 50 o longau yn aros yno yn bresennol, a'r morwyr oil wedi eu gadael, a niyiied i gloddio Aur. Cymmerir y carcharorion allan o'r carchar, a thelir iddynt ^30 ar eullaw, a £3 y mis, am ddyfod a'r llongau adref. DYlVIA EICH MEDDYGINIAETH. ENAINT HOLLOWAY. GWELLHAD TRA RHYFEDDOL I GOESAtT DOLURUS, GWEDI 43 MLYNEDD 0 AF- IECHYD. Rhan ö Lythyr oddiwrth Mr. William Galpin, 70, Heol St. Mary, Weymouth, dyddiedig Mai lfifed, 1851. At y Meddyg HOLLOWAY, Syr, Pan oedd fy ngwraig yn 18 mlwydd oed, (mae yn awr yn 61,) catodd anwyd yn ei choesau, ac oddiar hyny y maent wedi bod yn ddolurus i raddau mwy nell lai, ac yn dra llidiog. Ei phen oedd yn annirnadwy, a thros fisoedd yn nghyd, amddifadwyd hi o bob llonyddwch a chwsg. urwnaed prawt o bob meddyginiaeth a gynghorai y medd- ygon, ond yn hollol aneffeithiol; ei hiechyd a oddefodd yn galed, ac yr oedd cyflwr ei choesau yn druenus. Yr oedd- wn yn fynych wedi darllen eich Hysbys:adauchwi, a chyngorais hi i wneyd prawf o'ch Peleni ach, Euaint ac fel yr adnodd diweddaf; wedi i bob meddyginiaeth arall brofi yn aneffeithiol, hi' a gydsyniodd i wneuthur felly. Dechreuodd chwech wythnos yn ol, ac, hynod j'w adrodd, y mae yn awr mewn iechyd da. Mae ei choesau yn ddi- boen, heb nag archoll na chraith, ac y mae ei chwsg yn es- mwpth a digyffro. Pe buasech chwi yngallucanfod dy- oddefiadau fy ngwraig yn ystod y 43 mlynedd olaf, a chyf- erbynu ei chyflwr a'r hyn yw yn y mwynbd a1! hiechyd presennol, buasech yn wir yn teimlc yn Hawcn eich bod wedi bod yn offeryn i ryddbau cydgreadur oddiwrth ei boenau mawrion. (Arwyddv.J ;) WILLIAM GALPIN. GWj^LHAD BRONAU DOLURUS ARSWYDUg MEWH't'N'MiS. i^tan ■> Lythyr oddiwrth Frederick Turner Pens- hurs:j Z'aini, dyddiedig Rkwjfijr \Zeg, 1350. At y Mlddyg Holloway, Anivj4 &yr,—Fy ngwraig a ddyoddarodd gau frorau 30huus droS fwy na chwech mis, ac yr holl ainser hwnw. cafodd ycynnorth wy meddygol goreu, ondy cwbi yn hollol 1 °'r hlaen vvella clwyf arswydus yn fv nghoes fy hun St'ch meddyginiaeth anghymharrif chwil of:n- derfynaia etto i ddefnyddio eich Peleni a'ch Enaint, 'can hyny gwnaethym brawf o honynt j*n ei hach >s In, ac yr oedd yn dda i mi wneuthur hyny, canys mewn ilai na mis cafodd gvvellhad perffaith ei etfeithio ac y y lies a gafoqd ereill yn fy nheulu, trwy wnej'd defnydd o horiy n yn syndod i bawb. Yr wyf yn awr yn eu harga;;m&vf l'm holl gyfeilKon. (Arwyddwyd) FREDERILK AliSOT. FLAMEG YN YR YSTLYS VN CAEL EI GWELLA YN HOLLOL. Copt o Lythyr oddiwrth Francis Arnot, Breahouse Lothian Road, Ediitbrol, dyddiedig Ebrill 29,185!. At y Meddyg Holloway, Syr,-Dros fwy nag ugain mlynedd, y mae fy ngwrait; wedi bod yn ddarostyngedig, o bryd i bryd, i ynjr.sodiudau o mameg yn ei hysttys, i geisio gweila yr hwn y cafodd ei gwaedu a'i chwydalu lawer gwaith, ond er y cwlll nis gellid symud y poen. Tua phedair blynedd yn ol; hi u welodd hanes yn y Newyddiaduron am yr achosion hvnod o wtll- had oedd yn cael ea heffeithio trwy eich Peleni a'ch Tri- aint chwi, a phenderfynodd wneuthur pra%vi 0 honynt. Er ei mawr syndod a boddhad, cafodd ymwaredd union- gyrchol, gwelihawyd y poen yn ei hystlys yn berff-iith, ne y mae wedi mwynhau yr iechyd goreu dros y podair blyn- edd diweddaf. (Arwyddwyd) FRANCIS ARNOT. Dylai y Peleni gael eu cymmeryd gyda defoyddio yr En. aint, yn y rhan fwyaf o'r Achosion canlynol — Coesau dolurus Y Cancr Didenau doh-rus Bronau dolurus CymmalauCrebach-Gwddf dolurus Llosgiadau lyd ac anystwythAnhwyluerau croen Bratiiiaaau Mos- Elephantiasis awl chetoes a Chler Y Pibglwyf Clafri y Tywod Y Uymmahvst Tarddiadau yn y Coca-Bay Ch wyddiadau gan Peni Chiego-foot gilchwyrn Chwyddiadau Maleithau Poen yn y Cefn Clwyfau Dwylawagenog Clwy'r Marchogion Archoliion Cyrn celyd Y Gewynwst Yaws Cyrn tyner Y sgaldanau &c., &c. Gwerthir hwynt yn Masgnachle y Proffesvvi FloiJo- way, 244, Strand, ger Temple-bar, LIundairi; a chan yn agos holl Gytferwyr a Masgnachwyr cyfrifoi Medd- yginiaethau drwy yr holl fyd gwareidtliedig, an, v pris. oedd canlynol mewn Potiau :—Is. I ic., 2s. 9a. 4s 6ch., lis., 22s., a 33s., yr un. Y mae ennill dhfavv'r wrth gymmeryd y rhai mwyaf. D.S.—Mae Liyfrau Cytarwyddol i FeddygirJacthau Holloway vredi eu hargrafru yn yr laith Gymraeg, yn ayssylltiedig a phob Blvvch neu Lestr, a chymnic-ad- wyir yr holl werthwyr i anfon am danynt at eu Cyfan- Werthwyr (Wholesale Dealers) j n Llundain, ncii L- oedd ereill. Yr ydym yn awr yn clywed y hydd i'r AmherOttraetl1 gael ei chyhoeddi yn Ffraiuc ar yr 20fed o'r IDis nesi»f. Dywedir y bydd i angladd Dug Wellington gostio i'r deyrnas hon y swm anferthol o £ j4o0,000! Os felJv, nid oes gonym ddim i ddywedyd, ond ei tod wedi cosiio yn ddrud i'r wlad, yn fyw ac yu farw.