Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

4 articles on this Page

DOLGELLAU. J

News
Cite
Share

DOLGELLAU. PWKC T LLABD-DY. MR, Qojj.y— At y dreth afresymol sydd yn pwyso ar dreth- dalwyr Dolgellau yn bresenol, y mae y Bwrdd Lleol, yn ol ei haelioni a'i ddoethineb (?) arfero], am osod chwe cheiniog neu wyth ceioiog y bunt yn ychwan- egol arnynt, er mwyn dangos i'r dref a'r wlad fod ganddynt ewyllys, beth bynag am allu, i ychwanegu beichiau trymion y trethdalwyr, ac i ddangos eu tynerwch a'u teimladau da. Y maent wedi pender- fynu mai yn awr ydyw yr amser i ychwanegu y dreth, pan y mae pob masnach bron a sefyll, achan- oedd yn ein tref allan o waith, neu yn metha a gweithio, a phob trethdalwr bron yn ein tref, ond yr TJPPE* TEN, yn teiialo oildiwrth iselder mas- nach; ac, o ganlyniad, Ibwer o honynt yn methu cael 'deupen y lUuyn yn nghyd.' Y peth y maent ei ddyfeisio i wario arian y trethdalwyr arno ydyw, lladd-dy at wasanaeth cig- yddion ein tref. Y gofyaiad sydd yn codi yn oatur- iol yma yw, A ydyw y cigydcUon wedi anfon cais am y fath le? Dim 0 gwbt. Beth yw yr achos ynte? Am fod yr Inspector yn tystio fod eu lladd- dai presenol yn nuisance. O'r goreu ynte, onid yw yr Inspector wedi bod yn tystio fod petbau eraill.yn ein tref yn nuisance heblaw y Uadd-dai? a chaaiatau eu bod yn nuisance, yr hyn yr ydym yn ei amheu, yn enwedig i'r graddau y gosodwyd ef allan gan swyddogion y Bwrdd yn y cyfarfod gyda'r Engineer y dydd o'r blaen. A ddarfu i'r Bwrdd, er mwyn cael gwared o'r nuisances hyny, adeiladu lieoedd cyfleus ar draul arian y trethdalwyr? Naddo, ond rhybuddio y tirfeddianwyr am eu diwygioyn ddioed. Paham na wneir yr un peth gyda'r lladd-dai? Pa- ham na wnai yr Inspector wysio y cyfryw rai ger- bron yr ustusiaid, fel rhyw bechaduriaid eraill, yn lie gwneud i'r trethdalwyr dalu am esgeulusdra dau neu dri? Paham y dylid cosbi trethdalwyr Dolgellau am bechod un neu ddau? Nid oes dim BYNWfR NA. CHYDWYBOD a fewn can milldir i'r bwriad. Dadl arall o fel aid hon yw, fod cynifer o anifeiliaid yn cael eu lladd yn y dref bob wythnos, ac eto, yn ol tyst- iolaeth yr Inspector eihunan, nid oes dim da corniog yn cael eu lladd o gwbl yma, a dim ond rhyw ddeu- gain o ddefaid; ac y mae yn amheus genyf a oes haner hyny yn cael eu lladd o fewn terfynau awdur- dod y Bwrdd Lleol. Ac eto, y mae y Bwrdd am wario chwe chant o bunau er mwyn gwneud adeilad cyfleus i ladd rhyw ugain o ddefaid b»b wythnos. Y fath ffolineb mewn difrif. Dyma 'fynydd yn esgor ar lygoden' mewn gwirionedd. Pe buasai y cigyddion, fel dosbarth o fasnachwyr, wedi dyfod a chais am y fath Ie, se wedi penderfynu un ae oll fyned yno, buasai y blunder yn haws ychydig i'w faddeu. Ond pan y mae y Bwrdd yn gwneud hyny I yn unig ar dystiolaeth y swyddogion, heb ddim cais o gwbl gan neb, y mae y peth, feddyliwn i, yn anfaddeuadwy. Ond y mae y cigyddioa wedi pen- i derfynu, un ac oil, nad ant hwy yno. Gorchest- wftitb, onide, fydd codi adeilad mawr i fed yn dt gwag? Dymunol, onide, fydd gwelad y lladd-dy a'r ty cleifioa yr ochr arall i'r ffordd yn min- gamu ar eu gilydd, fel pyramidiau yr Aiflt heb breswylwyr, ond y wadd a't ystlumod. Bydd y ddau adeilad yn gofgolofn i'r oesaua ddel, o wastraff ac o allu dyfeisgar Bwrdd y Gwarcheidwaid a'r Bwrdd Lleol i wario arian y trethdalwyr yn y modd mwyaf effeithiol, a gofalu na bydd yn dda- ioni i neb ond eu bod wedi bod yn foddion gwario deuddeg cant o arian y trethdalwyr. Yn wir, y mae ysbryd gwario Byrddau Dolgellau yn ddiarebol drwy'r wlad, a pha ryfedd fod y treth- dalwyr yn dechreu ymysgwyd o'u cysgad- rwydd? Yrydymyn hollol gredu fod yr egwydd- or ar ba un y seilir y cais yma am ladd-dy yn ddrwg. Pe buasai dyn yn myned at y Bwrdd Lleol i ofyn a waaent adeiladu gweithdy iddo, o herwydd fod y cymydogion yn cwyno o herwydd ei weithdy pres- enol, buasent yn chwerthin am ei ben, a dweyd wrtho, Gwnewch ef eich hunan. Ond yn y fan yma, dyma y Bwrdd yn myn'd i wneud heb i neb ddyfod a chais o gwbl; pe buasent yn talu o'u pocedau eu hunain ni buasem yn dweyd gair, ond gan mai ni, fel trethdalwyr, sydd i ddyoddef yr ychwanegiad, y mae genym hawl a gallu i godi ein llef yn erbyn y fath wastraff. Dywedwyd yn y cyfarfod gan ysgrifenydd y Bwrdd nad oedd gan y trethdalwyr lais o gwbl yn y peth. Yr ydym yn synu fod yr ysgrifenydd, yr hwn sydd yn eaweg am ei Ryddfrydiaetb, a mwyafrif y Bwrdd, o ran hyny, eu bod wedi eu llyncu i fyny mor llwyr o'r un ysbryd ac 'Imperial Policy' Beaconsfleld, trwy gymeryd awdurdod y trethdalwyr yn eu Haw eu hanain. Oni bae fod aelodau Bwrdd Lleol Dolgtll- au yn bur Bier o'u tamaid bara, ni buasent mor frysiog am drethi trymach ar y trethdalwyr, druain. Paham na feddyliai y Bwrdd, tybed, am yr hen garchar gwag, a cheisio cael gan y cigyddion fyned yno. Os yw y lie ya gymhwys i laJd oeu grogi creaduriaid rhesymol, y mae, feddyliwn i, yn lie digon da i ladd creaduriaid afresymol. Y mae y Bwrdd Lleol, druain, mewn penbleth; y mae yr Engineer wedi dweyd wrthynt na chfcnt anfon y gwaed, &c., i'r afon Waioa, fel y dymunent. Dy. munol iawn, onide, fydd gweled yr hen afon loyw yn goch gan waed defaid. Mae yn debyg mai gwneud rhyw fath o argae a wnant, &c anfon y gwaed yno, a'i alw ya Aceldama (hen faes y gwaed), er cof eu bod wedi gwario arian ydintwaiiarno. Byddant yn barod ddechreu y flwyddyn i adeiladu gweithdy i holl gryddion ein tref (Gutta Percha i mewn), ac hefyd 'Tanbouse' mawr i holl daneriaid a chrwynwyr ein tref; yna, lie drachefn i'r pobwyr, teilwriaid, ac hefyd, gwneud un tafarn mawr, digon 0 le i holl dafarnau y dref i wneud eu busine", pres. enol, o herwydd nis gallant wadu nad yw y rhai hyn yn nuisances, i raddau mwy neu lai. Druan o'r Bwrdd, bydd yn hwyr ganddynt roddi eu swydd- au i fyny evn iddi fyned yn ddrwg iawn arnynt, a cbael eu taflu allan 'by force' gan y trethdalwyr. Gobeithio y gwelant eu ffolineb mewn pryd; o ran hyny, a chasglu oddiwrth doa yr Engineer yn y cyfarfod, nid wyf yn meddwl y ceir caniatld r am fenthyca o gwbl, ond ceir gweled cyn bo hir; ac i aros hyny, deued y trethdalwyr allan fel un gwr yn erbyn y fath gamwri a'u pocedau, a galwant gyfarfod cyhoeddus yn ei erbyn, ac yr ydym ya sicr mai 'trech gwlad nag arglwydd,' bRUit

ISatSSoniaeti),

Y PRYDYDD YN PRIODI.

.■•■..■, i \ ATEBION I GWESTIYNAU…