Y Dydd

LLOFRUDDIAETH OFNADWY. 1 Cymerodd y llofruddiaeth ydym yn cyfeirio ati le yn Gateshead, ger Newcrstle-on-Tyne. Ymddengys fod yno hen wr o'r enw John Lodge yn byw, yr hwn oedd yn ddibriod, ty yr hwn a gedwid gan ei chwaer; yr hon oedd yn henach nag ef. I bob ymddangosiad, yr oedd- ynt mewn amgylchiadau tra chysurus, ac yn byw yu hynod ddedwydd. Yroedd eu hanedd- dy yn nghanol brick yard, yn yr hon y gweithiai y rhagddywededig John Lodge. Yn foreu iawn dydd Sadwrn diweddaf, aeth heddgeidwad ac un o'r gwylwyr drwy y lie, heb feddwl fod un. rhyw beth allan o le wedi digwydd; ond yn ddi- symwth, daethant o hyd i ddynes yn ei heistedd. Cawsant allan fod archoll dwfn yn ei gwddf, o'r hwn y llifai gwaed; yr oedd y tir oddiamgylch iddi hefyd wedi ei liwio a gwaed; yr oedd yn fyw, ond yn rhy wan i siarad gair. Nid oedd dim am dani ond ei chrys nos, yn nghyda phais. Cariwyd hi i'r ty mor fuan ag yr oedd ddichon- adwy, pryd y cawsant olygfa waeth fyth. Yno, ar ei gefn y gorweddai John Lodge, brawd y ddynes anffortunus, yn ei waed yn hollol farw. Yr oedd wedi tori ei wddf o glust i glust, a'r lie yn fwy tebyg i gigydd-dy na dim arall. Amneid- iodd y ddynes yn wanaidd a'i Haw, mai ei brawd marw oedd wedi bod yn ei harcholli. Galwyd meddyg yno ar fyrder; ond dywedai efe nad oedd un gobaith am fywyd y ddynes, am fod y "corn gwynt" (ivindpipe) wedi ei dori. Oedran y llofrudd ydoedd 64 mlwydd, a'i chwaer yn ddwy fiwydd hynach. Ymae y dirgelwch mwyaf yn amgylchynu yramgylchiad poenus hwn. I bob tebygolrw ydd, yr oedd y ddynes wedi myned i'w gwely, pan yr amcanodd ei brawd ei lladd, ac yn ei dychryn y rhedodd allan o'r tf, yntau, gan feddwl ei bod wedi marw, a roddodd derfyn ar ei fywyd ei hun.

MESUR Y CLADDFEYDD. Ymgyfarfyddodd pwyllgor gweithiol Cym- deitbas Rhyddbad Crefydd ddydd Llun di- weddaf, a phasiwyd y penderfyniadau canlynol yn nglyn â chynygiad Mr. Osborne Morgan, A.S., ar y Mynwentydd Plwyfol:— "Yu gymaint a bod egwyddor y mesur wedi ei gymeradwyo gan fwyafrif o Dy yr Arglwyddi, a'i wrthod gan fwyafrif mor fych- an a phymtheg yn Nby y Cyffredin, fod y pwyllgor yn edrych yn mlaen yn hyderus at yr adeg pan fydd yr anghyfiawnder hwn yr ydys wedi dyoddef dano am gymaint o amser, wedi ei symud ymaith yn llwyr;" ac "er mwyn cyrhaedd y canlyniad dymunol hwnw, eu bod yn penderfynu cymeryd mesurau er sicrhau dychweliad ymgeiswyr yn yr etholiad nesaf a ymrwymant i bleidio y mesur hwn."

YMGOM DAN BONT PENTRE LLAN- MAWDDACH. UNprydnawn ar ol noswylio yr oeld Wil Williams, Pandy, yn sefyll daa y boot wedi ymolchi ac ym- drwsio yn lanwaith, yncael mygyn o'r cetyn cwta duoedd yn ei geg, pryd y daeth John y aaer yno, yntau wedi cadw noswyl. Sut yr wyt ti John, ebai Wil, gan gyfarch y saer barfog, cydnerth, milain yr olwg arno. Mae y Rwssittns yn myced yn mlaen yn hyf iawn, onid ydyn nhw, John? Ydyn' wir, medda John, ond y mae yn Llan Mawddack y dyddiau hyn Dwrcs mwy digywilydd na dim Rwasians a fu erioed. Onid ar ladrad mae y Twrcs wedi byw; gormeau, treisio, twyllo, a gwneuthur addewidion i'w tori? a thrwy hyny yn gyru pobl yn benben, ydyw eu hoff waith. Dyna chwi rai o selodau y B-- I- yn tare bob amser o ochr y Twrcs, ac yn ymddwyn fel Twrcs i'r pen draw. Edrychwch leI y mae Dhw yn gwneudj- dyna yr hen ffordd dan y tai yn eu crafangau, a chanddyn nhw ddim mwy o hawl ynddi nag sydd gan y Twrcs ar y Taleithiau Groeg, neu'r Datdan- elles; ac edrychwch chwi ar yr hen dric budr a wnaeth un o'r Twrcs hefo'r, darn tir yna efo'r Cristionogion (?) yna sydd yn myn'd fildio temi newydd, Yr ydwyf fi yn methu a'ch dealt ch'i, John, meddai Wil. Deall wir, ebai John, gan edrych fel bulldog,- gwyddoch pwy sydd yn myn'd i godi capel newydd, ac mi glywsoch am y twrw y dydd o'r blaea. Do, do, meddai Wil Williams, tro gwael aflawen -tro Twrc i'r pendraw,—addaw tir i'r Groegiaid a'i werthu i'r Iuddewon. Dyna fel y mae nhw, meddai John, gan godi ei lais a chrafu ei gorn, lie bach tawel ar Ian y Mawddach oedd yma erioed eyn iddyn nhw fel Tyres ddyfod yma,—pawb yn byw yn gysurus dim trethi yn debyg fel sy' yrwan, a nebyn gwasgu ar eu gilydd. Edrychwch sut y mae hi heddyw- trethi trymion, gwasgu'r tlawd, hwtio'r gweithiwr fel dyn gwirion, codi rhenti, lledu eu gwinedd am bob congl, esgus gwneud gwelliantau-rhai hyny yn flunders peiffaithj pobl eraill yn gorfod dyoddef, gan fyned yn waeth waeth o hyd hefo'u cyfreith- iau. A chymerwch ofal rhag deud dim am danyn nhw, Deu mi gewch weled eu cilwg du dialgar nhw. Twrcs reit ydyn nhw, dwn i ddim sut yr ydan ni mor ddiniwed a'u goddef cyhyd i swagro yn lie codi o tani a mynu ein iawnderau, yn lie gadael i ryw Dyres dyeithr fel yna ein rheoli a'n bustachu fel Balgariaid. Ie, ie, John, meddai Wil, hawdd iawn ydyw son am roi cloch wrth wddw'r gath, ond pwy sydd i'w rhoi hi? A hen gath a gwinedd a danedd ydyw hen gath y ae yr ydw i wedi sylwi pan y bydd hit yn dod allan, dianc fel llygod y byddweh chwi ac. ereill rhag ei hofn, ac yn ei llyfnu a'i chanmoi fel hen ferched. Wei, mi gei di wel'd peth arall, Wil, ebe John. Nos da. Luthbb.

DOLGELLAU. :¡ Y mae yr amser bron yn ymyl i ddewis nfttl all ddewia aelodau o'r Bwrdd Lleol a Gwarcheidwaid. Diau y cymer y tretlidalwyr y mater dan sylw. Da genym ddeall fod lladd-dyat wasanaeth y aref wedi ei bwrcasu. A fyddai yn ormcd gofyn i'r Bwrdd Lleol gymeryd i yatyriaeth y priodo!deb o gael Claddfa at wasanaeth trigolion Dolgellau, yr hyn sydd arnom ei eisieu yn fawr. Dyua beth eto, A oedd ef yn iawn i un o warcheidwaid Dolgellau, yn y bwrdd diweddaf, gynyg codi ugain punt yn nghyflog un o'r awyddogion? Coflwch am- y tlod- ioa hefyd. -— i 17s usm Ijjfwrti »«l-w rrct

DYNLADDIAD YN AGOS I GAEEDYDD. Dydd Llun, dygwyd pump o ddynion ieuainc i'r ddalfa ar y cyhuddiad o achoei marwolaetn nen wr o'r enw Robert Winter, 67 oed, P»n.B 7 ffordd gyda'i fab yn cerddtd o Casnewyd yaerdydd. YtnddeDgys fod y dynion hyn we^di y gi ger- byd oddi with Mr. Blake, Penarth Road, i fyned am dro i Casnewydd. Gadawsant y lie olaf tuag 8 o'r gloch, i ddychwelyd tua Chaerdydd, n. wyddya pa un a oeddynt wedi yfed i ormodedd neu beidio; beth bynag tystiolaetha yr heddgeidwad yn St. Mellons iddynt basio y pentref hwnw gyda chyflym- dra ofnadwy.