Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Hide Articles List
5 articles on this Page
I ARTHUG.
News
Cite
Share
I ARTHUG. ^QOL.,— '-V OL. kkd rtil ysgrlfenu ychydig o lithoedd o dan y pen- Vt "C' ^timlwn gryn anbawsder i gadw y Ijjj er dan bylw yn fyw o flaeo y darllenydd. Yn am tod ambell wythnos yn myned beibio J r pwnc gael ei drsfod, a pheth arall, am ei fod tj0 dyeithriawn i'r cytfredin yn eio gwlad pi. V6(jiC'l0s o i ddieitbrwch yma ydyw, am nad ydym °»el ein gwasgu g»n amgylchiaftau i sylwl t(aj !.8qi nad ydym wedi gorfod profl niweiJiau y Oe,jj eydd yma, fel yn y trefydd mawrion, a lle- Poblog eraill. Pe buaseni wedi cael ein t>a « gan amgylchiadau o'r fatb, fel llawer. diau 6 a8ai ond gwaith bycban i gael ein sylw ato, ed'R os buasai gobaith am i'r drwg gael ei YvFfo(id. iejk y darllenydd, ond odid, fod Pwyllgor e,1i8 o Dy y Cylfre iin wedi cael ei ffurflo, offerynoliaeth Dr. Walker, Ysw Ynysfaig, j 6otenu.H^» gyda'r amcan chwilio allan y cynllun if J* ha„l,yaiud ymaitb yr aflendid, heb beryglu dim *^11 ntk* gofia y darllenydd hefyd fod y j -3Qt bwnw yB rhanu y mater i dri phen. Yn nior ? ma° yr ar'er'tt(i ° gladdu mewn a lleoedd poblog eraill, yn 'v 3 ar 'ech*d y cyhoedd? letd it brofi y niwaid a wneir gan y cyfryw 8. y Pa welhantau ellii eu hawgrymu? "tau k mba ddull y gellid gweithio allan y gwell- Yf ,^ny heb ymyraeth & hawliau neb? ^0. °'r Penau gatff ein sylw yn y llith wrth aw pry mu gwelliai-tau i'w mabwye- y Pwyllgor dywededig yn cyfarfod ag f CtfUi ond yn ei dyb ef, gorchfyga hWQ oddiejthr un. ac with ddarllen ha Dee y hyd 6 welir fod yr uo hwnw ar y ffordd yn was- *c fe fydd felly hefyd bvd nes ceir Dadgysyllt- trio Phsrffaith gydraddoldet) crefyd iol. 'tit aubawsder cyotaf a welai y Pwyllgor ydoedd, U? ^wybo i pa mor gynyddol a fyddai lie, y ■»> angeu adeiladu anedd-dai yn nghwra i nes amgylchynu cla dfa. Cyferfydd y >Qoj yr anhaweder yna drwy ddweyd y gellid *vr-'a Yn lied agos derfynau uurhyw le, ac yddai cynydd mewn aieiladu yn mbob yn hytrach nag yn nghyfeiriad myn«eot. i^^ider arall a welai y Pwyllgor oedl, y HI.*4*' y rhajjj mynedi d) i ticrhuu tir i gladdu <Q1¡808 i ddmaeoedd mawrioo, gan fod tir yo cyn- ei werth i'r grad iau y cynydds pobhgaeth V/» le. Ond cyferfydd y Pwyllgor yranhaws- > .a drwy ddweyd nad ydyw y draul ychwauegol myned iddi i gael claddfa ychydig bellier eoillf11? y trefydd yn d.iim i'w gydmaru i'r faotais yrJ|t i lechyd y cyboedd drwy hyny. by a' ha»sder nesaf ganfyddai y Pwyllgor ydoedd, Ofl,0 \tranl ychwanegol i svmud gweddillion y th»dQ ,diPyn 0 bender odoiwrth eu haDedd-dai, yn 8th\> anf?eorbeidrwydd am weinidog i wasan- 'Ja -jf amgylcbiad; a dy wed y Pwyllgor yn iawn nad ydyw y pethau yna ddim i'w l>y d ^ni1 cyferfydd yr aobawsderau uchod, ^yfynii tystiolaeth Es^ob Llundain, yr bwn ci*ed*i:—'Yr wyf yn t>icr y byddai y cyffreoin ^ithe"gwyr yn barod i wneud aberth er mwyn K»ellhadrywfodd. Gyda golwg ar gladdu Ntob (b. y., yr adeiladau), dywe<i yr •ebefn» "Ystyriwyf hi yn arferiad wrth- iawn." ar,hawsder y daeth y Pwyllgor ar ei draws yiachwiliad am gynllun i symud ymaith y clad ifeynd mewn dinasoedd mawrion y • yr angenrbeidrwydd o gladdu pob dosbarth newyddion. Ond ystyria y i ^'illu °r yn cyfarfod yr anhawsder yna ar I « 8obT,iIleu hytrach awgrymiad o gynllun gan d^r dai°» yr hwn a <tdywedai:A chaniatau |ab bi J1 »° d'r yn cael ei brynu at wneud claddfa *°d y amryw blwytydd, a chaniatau hefyd i* Dieu'j11 h*nw yn cael ei bryou & tbretb o gein- th o ui.rhyw swm gan y plwyfolion yn o»r a fyddai gwrthwynebiad i neillduo lr i'r Annibynwyr, neu ry w en wad cref- yddol arall? Nid wyf fl yn gweled un gwrthwyn- ebiad i ran o'r cyfryw dir fod heb ei gysegru, os dewisa unrhyw berson gael ei R!lt.ridu mewn tir fellv. Wrtb ewra, ni fy idai y tir hwnw i aelodau o'n heglwya iii, n r dvmnnai y clerigwyr Mdynt hwy gael eu claadu mewn tir ol." Ystyria yr esgob fod yn anmbosibi cael un glxridfa gytfred- inol i biwb oni cbeir rbaa o honi wedi ei chysegru j'g 'heglwys ni,' chwedl yntau. Sylwed y darllen- ydd yn fanwl ar gynwys yr ymadroddlon.— W. G.
BOREU BRAF A GOLYGFA HYFRYD…
News
Cite
Share
BOREU BRAF A GOLYGFA HYFRYD ODDI- AR FRYNIAU ABERMAW. Gwdewais fy nghartref, yr hwn sydd yn nghanol tref luosog ei tbrigolion a mv^ly i ei bawyr, a hyny tua diwedd y mis diweddaf. A thrwy fod fy nghnrff yn wanaidd o ran cyfinsoddiad, yr oe idwn wrth gwrs o angonrheidrwydd i y nholi pa fan ar lan moroedd Cymru yr oa Id y lie mwyaf tebyg i mi dderhyn llesad i'm pabell a lu gyut yn ddigon heini y rhedwo filldir neu ddwy mor ysgafndroed a'r milgi. Cefnis gyfarwyddyd gan un ac opdd yo eithaf cyfarwydd, mai yr Abermaw yw y lie a'r awyr buraf ar golygfevdi mwyaf mawreddog, ac yn y gymydogaeth bono y mae y cymydd mwyaf 8W) i of, &c. Fellv cyrhaedda a y lie a nodwyd, bron pan oedd yr haul yn rhoddi ei gusan ymad- awol a'r tul fryniau yr oedd y railway yn rhedeg gyda eu godre; a- tbrwy fy mod yn hollol ddye,thr yn y dret bobtoya dd hon, gwelwn foil ei thai wedi eu htdeitadu fel cv nifer o balasau. a ch) fleusderau o bob natur yn ymd langos i mi wtdi eu gwoeud yn y mo ld goreu tung at groefawu yr ymweledvddion. Cyfeiriwyd fi i letya gyda gwr a gwraig, pa rai oeddynt ill dau ar gtffiuiau h^ref oes, yr oedd yr anedd yn agos i ben gogled iol y dref, deallais yn lied fuan eu bod o gymeriadau rhinweddol a gloyw. Ar ol awpera, gofynodd y gwr a wnawn i gyduco k hwy yn y ddyle swydd deulu-idd, yr hwn gyfarchiad a fawr hoffais; bron nad oeddwn yo teimlo araif ddyled i'r nef am i mi gael fy nghyfarwyddo i letya o dan y fath grooglwyd, Liedodd gwr y ty eu hachos eu hun lie eraill o flaen yr orsedd yn wylaidd, yr oedd yn bawdd teimlo nad defod ac arfer oedd yno, wedi myned trwy hyo. Gan fy mod yn ttaddiedig gan y daith. gofynais i wraig y ty a gawn fyned i'r 'itafell wely. yr hyn a ganiataodd gyda pbob parodrwydd; gorweddais a chyagais yn lied fuan ac yn weddol h"PU8, a deffrowyd fl yn lied foreu tlraDoeth gan waedd ceiliog oedd gerllaw i'r anedd, a theimlwn fy mod yn enillwr ar bob neth ond fy mlinder, ohlegid yr oeddwn we'i colli hwnw yo nhawelwch cwsg. Cyioda's ac aethum i lawr y grisiau mor ddyhtaw ac y gallwn, rhag aflonyddu ar y teulu caredig oedt heb fod ar dd hun, aethum allan, a ehyfeirials fy nghamrau tuag at ael y mynydd, yr hwn sy id yn nodded da i'r dref ar ddyld y dwyreinwynt. O! foreu braf, yr awyr heb un cwmwl i'w weled ar uo o'i phedwar cwr, yr oeddwn yn meddwl fy mod yn bwy ta iechyd bob cam a gerddwn, gan y mwynian- au oeddwn yn ei gael wrth anadlu yr awel fwyn; esgynais o radd i radd hyd nes cyrhaeddais ben y mynydd, ac eisteddaia ar garl g lefn. 01 ohvg brydferth oedd i'w gweled o amgylch ogylch, islaw yr oedd y goedwig wedi gwisgo mantell weidd, y cerd iorioii pluoz am yr uchdf eu caniadau, a holl natui yn eu gwjsgoedd goreu, y bladau oedd ar y llechweddau islaw yn gwasgaru eu peraroglau hyd y fan lie 'roeddwn. With droi fy ngolwg tua'r dwyrain, gwelwn fryn yn dyrchafu uwch bryn, a choedydd gwyrddleision yn tyfu yn dryfrith ar eu godre. Wrth godi fy ngolwg, gwelwn Gader Idris fel bienbines, a'r baul mawr yn dechre lluch- io ei belydrau dros gaerau y dwyrain, oell oedd ei thrumau fel rhes (I goronau euraidd, yr hwn sydd wedi hot ac yn tod yn syndod i filoedd oedrychwyr pob gwlad. Islaw yr oedd afon Mawddach. 01 'roedd yr olwg a gefais arni y bore hwnw yn ddigon swynol i wella meddwl y dvn mwyaf pruddglwyius, y llanw mawr o lan i lan, llun y gelltyod gvyrdd- ieisioa i'w gweled yn y dwfr, amball i fA, 1 pysgota i'w gweled ar hyd- Idi, a'u rhwyfau yn dysgleiiio yn mhelydr yr haul, yr hwn oedd wedi ymddangos dros gaerau y dwvraio, ac yn prysuro yn ei yrfa tua'r meridian. Wrth daflu 'ngolwg rtipyn at y gogle id, gwelwn gwm eangfaith yn aitor o'm blaen, ac amli amaethdy henafol wedi eu gwyngalchu, a mwg eu ceginau yn dyrchafu fel colofn u tua'r entrych, a awn brefladau y deadellau defatd, a'r mioteioedd gwartheg, yn nghyda bugunadau teirw i'w glywed yn adsain o ochr i ochr i'r cwm. Gwelwn ami i forwynig yn brasgamu tua'r buchesydd i oiro. f)yweiais ynwvf fy huo, 0 na buasai ty llinynau inau wedi syrthio yn y cwm hyfryd acinchus hwnw, lie y cawswn lonydcl i fy meddwl i ymbarotoi erbyn y daith bell, a diengyd rhag llawer o demtasiynau sydl wedi fy Dghyfarfod yn nhaith yr anialwcb hyd yma. Ar hyn ga,lewais y gareg lefn gyda chalon doddedig a dioichgar am y mwynha 1 a gefais wrth sylluar brydfertbwch natur, a diagy nais i waered o gam igama'm hwynob tua'r mor, yr hwn oedd y pryd hwnw fel gwydr gloyw, ac ambell long odidog i'w gweled yn ei llawn hwyliau mewn awel fechan fwyn, ac yn gwneud ei ehyfeiriad tua gwahanol borthladdoedd y byd. Wedi i mi gyr- haedd fy Uety, yr oedd y teulu wrth eu borenfwyd, a hawdd oedd gweled yn eu gwedd eu bod yn cyd- natod y nef "m dano. Hwyrach y cewch air eto pan byddaf n gadael y lie.—VISITOR.
LLANEGRYN.
News
Cite
Share
LLANEGRYN. Cyfarfod Ymadawol—Fel y mae yn hysbys bill- ach i luaws darllenwyr y DYDD, fod Mies Row and* o'r Bryi gwyn wedi ymuno mewn glftn briodas gyda'r Parch. J. A. Roberts, B.D gweinidog Ar,ni- bynol Pendref, Caernarfon, a'r canlyniad o hyny ydyw, fod Mrs. Roberts wedigadael ardal bryd erth Llanegryn am dref Caernarfon; a thrwy ei symu iad cafodd achos yr Annibvnwy yc y lie ei am- ddifadu o wasanaeth un o'r merched mwyaf gweith. gar ac ymdrechgar a tu mewn onrhyw ardal erioed. Yr oedd yn hynod am ei ffyddlondeb yn y moddion ganol yr wythnos, yn ogystal a'r Sabbath; ac y mae dl ei llafur yn yr Yegol Sul i'w ganfod yn am- Iwg ar aelodau y dosbxrth oedd o dan ei gofal. Hefyd, pan y byddai eisieu tnvoed i gasglu at un- rhyw gcbos da, byddai hi bob amser yn barod, ac y m-e yn un ragorol at y gorchwvl yma. Bu yn casglu at. y genidaeth am lawer o flynyddoedd Yn ddiwed lar, darfu i un o'r diacomaid gynyg fod ihywbeth yn cael ei wneud gan yr eglwys er dang- os parch i un ac y mae pirch yn wir ddyledus, ac aethpwyd at y gorchwyl oddifrif, ac yn awr, y mae yr hya oed i nt ar fedr ei wneuthur wedi ei wueUui ac ar yr 1 lez cyfisol, cvnaliwyd y cyfarfod ym- adawol, pryd y llywyjdwyd yn fedrua a dyddorol gan Mr. Llovd. Pa t. Uechreuwy < trwy i'r Parch. G. Roberts (A.), ddarllen a gweidio. Yna, awd at y gorchwyl o anrbegu Mrs. Robt-rts, yn ^iwr o Gaer- narfon, a'r petbau canlynol fflarwyddo barchiddi; Beibl Teuluaiid o'r rhwymiad goreu, yn nghyda darlun o'r awdwr mewnframe, (aeitDr. Rees, Aber- tawe). Yn nesaf, Tea Caddy, ac wedi hYDY, Morocco Standing Album. Cyflwynwyd hwynt dro« yr eglwvs gan y noneddigesau caolynoJ: :-M.rl, Lloyd, Pant; Miss Llovd, Nant; Mrs. Robcta. Tryohia t, Miss Morris Ty'nylla i (un o'i dosbarth yn yr Yagol Sul). Yn nesaf. anerchodd y cyfeill- ion canlynol y gynulleidfa:-Y Parch. G Roberta (A.); Mr. R. Danes (A.); Mr. H. Pugh (M.); a'r Parch. W. Dav.es (W.) Yroedd ef, fel arfer, yn dweyd llawer mewn ychydig, ac ni aiawodd ef i'r Album teuluoedi fyncd ymaith beb gael sylw, yna eyfodod t Mr. Roberts, a siaradodd yn d'la, yn nghyda diolch yn gynhes i'r Eglwys, a'r cyfeillion, am y teinnladau da oeddynt wedi arddangos tuag at Mrs Roberts ac y' tac. Cafws d gair neu ddau gan Mr Rowlands, ac yna, diweddwyd trwy wed i gan Mr. R. Davies. viob ithio fod i'r wraig ieuanc. a ldawolhon, oes oï bhen, ac y bydt iddi fyned rragd i gydp'r achos da y mae wedi cael y fraint o fod gydag ef o'i mebyd hyd yn hyn.—D. F.
Marwolaeth Mrs. MARY HUGHES,…
News
Cite
Share
Marwolaeth Mrs. MARY HUGHES, Halendy, Mostyn. Er galar, mie gtnym y gorchwyl o gofnodi ychydig o hanes am farwolaeth Mrs. Hughes, o'r ardal hon, yo 38 tnlwydd oed, ar enedigaeth merch fach, yr hyn a barodd syndod a galar i'r rh -n lu- osocaf o drigolion y lie hwn, ac yn enwedig i'w theulu, a'r perthynasau. Yr oedd Mrs. Hughe. bob amser, yn un oedd yn meddu y teimladau hyny o wneud daioui i bawb yn ol ei gallu, ac yn un hyo- aws a chare lig wrth bawb fyddai yn dyoddef gan afiechyd. Nid oedd neb yn fwy parod i gynorth- wyo ei chymydogion mewn adeg o gyfyngder, neIl aflechy 1, a ttieimlir colled a chwithdod ar ei bol gan laweroedd. Yr oedd hefyd yn un o'r mamau tyner- af wrth ei phlant fel y gallwn ddweyd fod y Thai hyn wedi cael colled am fam dyner, nas gellir ei wneud i fyny. Yr oedd hefyd yn aetod rheolaidd gyda'r Annibyowyr yn Mootyn, er's llawer blwydd- yn, a chadwodd ei phroffes hyd ei bedd. Dydd Sadwro, 21ain o'r mis hwn, ymgasglodd tvifa barchus i hebrwng gweddillion ein chwaer hoff i dt ei hir gartref. Canodd cantorion ieuanc y capel Saeson'g, amryw donatt pwrpasol i'r amgyichiad. Rhaid i ni duweyd Mr. Gol., fod ein calon ar dori, a'n lli'guiJ yn ifynomu o ddagrau wrth ganfod ei chladdeiigaeth, wrth ganfod fod ei hanwyl briod heb allu cyrhaedd gartref mewn pryd i dalu y gy- mwynas ddiweddaf i'w anwyl briod, am ei fod yn mhell ar y mor. Bydded i'r hwn sydd yn alluog o nerth, nerthu ein cyfaill hoff ar ei ddychweliad gartref, at ei bla' t hoflf, eiferch newydd-anedig, ond heb yr un fam i'w groesawu fel arferot. Yr ydym yn telmlo yn fawr dros ein cvfaill yn ei drallod, yr hwn sydd wedi bod yn aowyl a pharchus iawn o'i briod bob amser, yn ddyn da, hyt awa, tirion, a gof Jus am ci deulu. Bydded iddo allu dweyd yn ogwvneb y brofedigaeth chwerw hoo: "Yr Ar- glwydd yw efe." Heddwch i'w llwch.—POXXHT* JDWR.
EISTEDDFOD GADEIRIOL MALDWYN.
News
Cite
Share
8,A<* o TAMTMARIAW yn arweinydd yn sicr o fod i iy8, n hapus. Drachefo, y mae y ffiith sydd yn j jvj .^8 y bydd cadeirio y bardd budduirol yn atyn- I aweroedJ fod yn bresenol yno i weled 'y defos- I penderfynwyd mown committee yn I iWn e(*teaeth y hoffus Mynyddog, y byddai I dfljl* *0r o feirdd a Ilenorion yn cyfarfod yn nghyd ligL j°°d yr eisteddfod i ystyried y mater yn c*e' cofgolofn i!r AKWKINYDO MYNYDDOG. | y bydd yr hin yn ffairiol, er m*yn i KM- 0 gefnogwyr llenyddiaeth ac edmygwyr v yodog fod yn bresenol. lAr Yr eiddoch dros y pwyllgor, (Of tnbr,nmair. EVAN EDWARDS. er cyhoeddi ysgrif Afonog ar yr un testun.]