Y Dydd

0. Y. Bydd genym yn ein nesaf sylv ad au ar y testun canlynol, "Pa wahaniacth sydd rhwng meddyg corff a rceddyg enaid?" neu mewn geiriau eraill, A ydyw bywyd y naill yn fwy gwerthfawr na'r Hall.—EPH. LLW YD.

TY Y CYFFREDIN. Aed yn mlaen mor belled ag adran 5 gyda mesur addysg. Cynygiai Arglwydd Sandon welliant ar adran 5, i'r perwyl fod i gynghorau trefol a byrddau Gwarcheidwaid benodi joln plith eu hunain bwyllgor i edrych i mewn i'r attendance yn yr ysgolion. Gobeithid, meddai, mai canlyniad y gwelliant fyddai cael ar y byrddau a'r cynghorau hyn rai o'r dynion goreu, yr hwn amcan ddylai fod mewn golwg gan bob Llywodraeth. Cytunwyd ar y gwell- iant. Cynygiodd Mr. Forster welliant, yn cy- nwys fod i'r awdurdodau lleol fynegufFr Bwrdd Addysg am unrhyw droseddiad ar adran cyd- wybod deddf 1870, mewn ysgolion elfenol cy- hoeddus, a allai ddyfod yn hysbys iddynt; ac hefyd i anfon unrhyw achwyniad a allent ei dderby* am ei throseddiad. Dywedai Mr. Henry 1tichardei fod ef yn teimlo yn ddyledus i'r Aelod Anrhydeddua dros Bradford am y gwelliant hwn—y deilliai mantais fawr o roddi y gallu hwn i'r awdurdodau lleol. Cytunwyd ar y gwelliant.

TYY CYFFREDIN, dydd Mercher. Mesur Can y Tafarnau ar y Sabbath yn Iwerdd- on.-Cynygipdd Mr. R. Smyth ail ddarlleniad y mesur. Anogai y dymunoldeb o basio y mesur yn ddioed, am fod y ddadl dros ac yn ei erbyn yn berffaith hysbys er darlleniad cyntaf y mesur yn Mai. Dilynodd Syr M. Hicks Beach, yr hwn, gan gyfeirio at y rhaniad a gymerodd le yr adeg a nodwyd, pryd y dangosodd y Ty ei gymeradwyaeth drwy fwyafrif mawr o egwyddor y mesur, a ddywedai fod y Llywodraeth wedi d'od i'r penderfyniad o edrych ar y bleidlais hono fel pleidlais dros ail ddarlleniad y mesur ac na byddai iddo ef, gan hyny, eiwrthwynebuyn ei yrfa. Ar yr un pryd, awgrymai fod yn mryd y Llywodraeth, mewn amser cyfaddas, i gynyg gwelliantau neillduol. Amlygai Mr. Gladstone ei grediniaeth nad oedd y caniatad neu y gildiad o eiddo y Llywodraeth i gael ei gwestiyno am foment, a chynghorai Mr. Smyth yn rhydd i gyfarfod gwelliantau y Llywodraeth, a pheidio gadael i unrhyw ymlyniad wrth gaethder han- fodol athrawiaeth ei arwain i wasgu am gael y mesur i weithrediad dioed achyffredinol. Gwrthwynebai Mr. Roebuck y mesur, am cad oedd cwestiynau o'r fath i gael eu penderfynu gan y mwyafrif. Dywedai Major O'Gorman nad ydoedd ef, ar ol adfyfyrdod, yn fwy o gyf- aill i'r mesur nag ydoedd i'r penderfyniad blaen- orol. Gwrthwynebai ef resymeg yr aelod dros Roscommon, y dylai tafarndai gael eu cau ar y Sabbathau yr un modd o masnachdai teilwriaid a chwegwerthwyr (grocers). Yr oedd gwahan- iaeth dirfawr rhyngddynt; a mentrai ef ddweyd fod y tafarnau, o fore Lluo. hyd nos Sadwrn, bron yn ddiddefnydd. Yr oedd y ffarmwr, ar 01 diwrnod o waith, yn rhy flin i gerdded i ben- tref cymydogaethol, gyda'r bwriad o ymweled a, thafarndy: gadawant hyny heibio hyd y Sabbath (chwerthin). Yr oeddynt yn myned i'r pentref agosaf lie yr oedd capel Pabaidd neu eglwys Brotestanaidd, neu beth bynag a fyddai yn y ffordd o ymarfeiad crefyddol, er mwyn addoli Duw fel y barnont hwy yn oreu. Ar q1 addoli Duw, deuant allan; ac am ddau o'r gloch, ni thybiant yn un pechod-yn wir, yr oedd y gyf- raith wedi darparu ar eu cyfer—i ymgynull i dafarndy gyda'r amcan o gyfarfod y naill y Hall a chael glasiad o gwrw neu borter (chwer- thin); a honai ef, heb ofni gwrthwynebiad, y gallai bron ar ei 1^, pe yn angenrheidiol, fod canoedd o filoedd o bobl Iwerddon yn myned adref mor sobr ag y mae yn bosibl o'r lleoedd hyn. Yn nghylch y pryd hwnw y llynedd yr oedd y tywyd yn hynod wlyb, ac yr oedd ganddo ef swm o wair yn gorwedd ar ei dir mewn siglen hollol, ac yr oedd yn credu y byddai iddo golli y cyfan. Ond daeth Sabbath teg gyda haul ilosgedig; ac wedi bod yn y mass a chymeryd byrbryd (luncheon), cymerodd bleserdaith i edrych ar y gwair; ac er ei syndod gwelai tua chant neu ragor o'r bobl dlodion yn ei gyweirio: ac i wneud ystori hir yn fer, erbyn yr hwyr yr oedd y gwair yn ei gociau, ac ni buasai efe yn gofalu pe ibuasai yn gwlawio cathod a chwn yr wythnos ddilynol. (Chwerthin.) A oedd rhywbeth heb fod yn iawn yn hyna? Yr oedd yr Hollalluogfyn gorchymyn iddynt ofalu na chai ffrwyth y ddaear ei ddystrywio. Nid oedd dim olle yn yr hyn a wnaeth y bobl. Nid oedd ef yn gwybod beth oeddynt ar fedr wneud, ac ni fynent geiniog am eu gwasanaeth. A oedd y Ty yn meddwl ei fod ef yn myned i adael i'r bobl dlodion hyny weithio iddo ef o ddau o'r gloch hyd yr hwyr, a'u gollwng ymaith yn waglaw? Wrth gwrs, cyfarwyddodd ei weision i fyned i'r tafarndy agosaf i geisio dwy neu dair baril o borter, a mwynhaodd y tlodion ef yn rhagorol. (Chwerthin). Yr oeddynt yn chwysu mor galed ag y gallent, a deuai y porter allan o honynt mor gyflym ag yr elai i fewn. (Chwer- thin mawr). A allai unrhyw aelod anrhyd- eddus weled bai arno ef am wneud yr hyn a wnaeth? Os gallai, cyfodai ef i fyny, a dywedai wrth y cyfryw aelod fod ei farn fef yn isel iawn am dano.—Darllenwyd y mesur yr ail waith heb raniad.

TY YR AKGLWYDDI, dydd Iau. Yr oedd fyr oil a wnaed yn Nhy yr Arglwyddi o natur ffurfiol yn uuig.

TY Y CYFFREDIN. Y Creulonderau yn Bulgaria. Rhoddodd Mr. Baxter rybudd y byddai iddoddydd LIun ofyn i Brif Arglwydd yJTrysorlys, a ydoedd yn wirion- edd fod y trafnoddwr Prydeinig yn Adrianople wedi gwneud adroddiadau Syr Henry Elliot yn Nghaercystenyn, yn cadarnhau yr adroddiadau yn y Daily News am y creulonderau yn Bul- garia, a pha un a ydoedd yn ffaith fod Llys- genadwr ei Mawrhydi yn Nghaercystenyn wedi gwrthdystio amser yn ol gyda'r llywodraeth Dyrcaidd mewn cyfeiriad aty creulonderau hyn. Cyflwynwyd Mr. Chamberlain, yr aelod new- ydd dros Birmingham, i'r Ty gan Mr. Bright a Mr. Cowen, yn nghanol cymeradwyaeth y blaid ryddfrydol; ac wedi tanysgrifio y llwon, cymer- odd Mr. Chamberlain ei eisteddle.

TY YR ARGLWYDDI, dydd Gwener. Pasiwyd mesur cyttir (commons) drwy bwyll- gor, a derbyniwyd y gwelliantau ar fesur Llong- au Masnachol, a chytunwyd arnynt; a gyrwyd amryw fesurau eraill radd yn mlaen.

TY Y CYFFREDIN. Mesur Addysg. Ail ddechreuwyd y ddadl ar gynygiad Mr. Readii wella adran|ll,fdrwy ddar- paru fod i blant o unrhyw oed fod yn rhydd i gael eu rhoddi ar waith yn y cynhauaf i gasglu cnydau i fewn am gyfncd heb fod dros chwech wythnos yn y flwyddyn. Ond gwrthwynebid gan Mr. Forster ac amryw eraill, y byddai i'r ychwanegiad hwn at y mesur fyned yn erbyn ysbryd y ddeddf, egwyddor sylfaenol yr hon ydoedd, nad oedd un plentyn o dan ddeg oed i gael ei roddi i lafurio. Wedi peth dadl, awgrymodd Syr W. Barttelot, fel ymgytundeb, na byddai i blanl; dan wyth oed gael eu rhoddi dan yr adran hon. Derbyniwyd hyn gan Arglwydd Sandon, ac ychwanegwyd y gwelliant fel ei gwellawyd at y mesur. Pasiwyd adran 12, a gohiriwyd y 13eg.

SEGURWYR. (GAN Y PARCH. C. H. SPUREON). Nid yw yn fwy o ddyben rhoddi cynghor i'r segurddyn nag arllwys dwfr i ogr; am ei ddiwygio, cystat i ddyn yradrechu tewhau mi!»i, Eto, gan fod yr ben LyfV da v.. dwryd-wrtbym am "fwrw ei«.bars ar wyneb I v dyfroedd," taflwn ychydig grystau ar wyneb y llynoedd llonydd byn; canys bydd hyn o gysur genym, os na ddiwygia y gweilch dioglyd, ni fyddwn ddim yn waeth o'u cynghori, canys os hauwn synwyr da, ni fydd y fasged ddim gwacach; y rnae genym ddernyn anystwyt h o dir i'w droi wrth ym- wneud a segurwyr, a bydd y cqwd yn fychan iawn; ond pe na fyddai dim ond tir da yn cael ei amaethyddu, byddai aradrwyr heb waith, felly gosodwn yr aradr yn yr hen waendir. Y mae dynion segur yn ddigon cyffredin, ac yn tyfu heb eu planu, ond am y synwyr sydd mewn saith erw o honynt, nid oes digon idaluam ei racanu: nid oes eisteu dim i brofi hyn ond eu henw a'u cyraeiiad: pe na fuasent yn ffyliaid, ni fuasent yn segurwyr. Dywed Solomon, "Doetbach yw y dlog yn ei olwg ei hnn, na seithwyr yn adrodd rheswm;" eto, yn ngolwg pawb eraill y mae ei ffolineb mor eglur a'r haul yn y ffurfafen. Os tarawaf yn galed wrth siarad am danynt, gwn y gallant ei oddef; canys pe eawn hwynt ar lawr fy ysgubor gallwo ddyrnu amryw ddiwrnodau cyn eu cael allan o'r gwellt, ac nis gallasai y peiriant dyrati wneud hyny cymerent eu lladd yn gyntaf; canys y mae diogi yn esgyrn rhai pobl, ac ymddengys yn eu cnawd eegur gwnewch a fynoch o honynt. Y mae pobpeth yn y byd yn dda i ryw- beth; ond byddai yn orchwyl ealed i ddoctor duwinyddol, nea athronydd, neu y ddallhuan hynaf yn y clocbdy i ddyweyd am ddai mi diogi. Clywais ddynion yn dyweyd, "Gwell peidio gwneud dim na gwneud drwg," ond nid wyfyn sicr o hyna; y mae y dywediad yn dysgleirio yn rhagorol, ond nid wyf yn credu ei fod yn aur, yr wyf yn grwgnach hyd yn nod y ganmoliaeth fechan bona i ddiogi, yr wvt yn dyweyd ei fod yn ddrwg ac yn ddrwg j gyd; canys dysgwyliweh chwi, dyn yn gwneud drygicni sydd megys aderyn y t6 yn bwyta yr yd, ond dyn dioglyd sydd aderyn yn eistedd ar nythiad o wyaa, y rhai oil a droant yn adar y t6 yn fuan, ac a wnant fyd o ddrygiom. Peidiwch dyweyd wrthyt fi, yr wyf yn sicr nad yn meddylian y rhai sydd yn brysur wrth ddrygloni y tyfa y chwyn gwaethaf, ond yn nghonglau dych- ymygion dynion segur, lIey gall y diafol megys hen sarph yroguddio o'r golwg. Nid wyf yn boffi gweled fy roblant yn gwnend drwg, ond gwell genyf eo gweled hyd eu gyddfau yn y llaid yn cbwareu, na'u gweled yn llercian o atngylch heb ddim i'w woeud. Os ymddengys y drwg o wneud dim yn llai beddyw, cewch weled y bydd yn fwy yfory; y mae y diafol yn dodi glo ar y tan, ac er nad ydyw yn fflamio yn awr, gellwch ben- derfynu y bydd y tan yn fwy yn y pendraw. Y mae yn rbaid i ddynion dioglyd ganu eu clod en hunain, canys nis gall neb arall weled un daioni ynddynt. Gwell galJyf eu gweled trwy ysbienddrych na dim arall, canys tebycaf y byddant yn mhellach oddi wrthyf; ond nis gall y trem- wydrau mwyaf yn y plwyf ddangos unrhyw beth ynddynt yn werth son am dano. Gellir dyweyd rhywbeth am y llygod, y gwaddod, a'r gwenciod, ond am danoch chwi y segllrwyr-wel, byddwch yn dda i wnend y fynwent yn frasacb, ac nis gallaf ganu gwell penill na hwn, "otl o cartref," ys dywedai yr hen gloch ydd, A good for nothing lazy lout, Wicked within and ragged without, Who can bear to have him about? Turn him out! turn him out! Megys finegr i'r danedd, neu fwg i'r Uygad, felly y mae y diogyn i bob dyn sydd yn srwario ei felusder i enill bywoliaeth