Y Dydd

MetoaMiuro JJgmwig. Y mae gwraig i saer maen o Porthdinor- wig wedi gadael ei chartref er's tair wythnos, ac nid oes gair o'i hanes wedi eigael eto. Y mae cwmni llinell y London a'r North- western wedi prynu llinell ganolbarthol Mon am £ 80,000. Dadorchuddiwyd cofgolofn i Dr. Emlyn Jones 11 yn mynwent capel y Bedyddwyr, Ebbw Yale, dydd Llun, gan Mr. T. Brown, yn ngwydd tyrfa fftWr o edtychwyr. Wrth siarad yn Beawmaris, dywedodd Deon Bangor fod y Cymry yn rhy barod i roddi enwau mawrion a thrystfawr ar sylweddau a gwrtfecKirychau bychain. Esgyna rhai o boeynt sx twyfan yr Eisteddfod, gan feddwl eu bod yn rhinwedd rbyw enw BEtawr, yn meddu ar ryw awdurdod. Credai fod yr un camgymeriad ynea&l ei wneud wrth alw y sefydliad yn Aberystwyth yn Brifysgol i Gymru, oc \r.ul oe&d >ya 'ddim amgea nag Ysgol llamadego]; a eMfedai fod mwy o ^waith yn ca^l ei wneud yn Ysgol Ramadegol Bangor nag a wneir yn Mhrifysgol Cyta.ru gyda'i henw -mawr. Wrth gwrs, rhaid cofio mai un o ddynion lleiaf yr Eglwys yn Nghyinru sydd yn dweyd hyn, ac mai Eglwyswr bychan, cul, a rhagfarnllyd ydyw, a bod Ysgol Ramadegol Bangor yn cael ei llywodraethu ganddo ef ac ychydig eraill o Eglwyswyr, tra mae PRiFYSGOL Aberys- twyth yn cael ei rhfeoli gan Bwyllgor o'r genedl. Yn wir, yr ydym ni, y Cymry, yn gwybod gormod am hunrbugoliaeth yr 4 Ysgolion Gramadegol Eglwysig hyn i beidio eu hystyried yn ddim amgen nag ysgolion o'r dosbarth &ulaf a mwyaf Eglwysyddol. Cyfarfyddodd Robert Jones o Beddgelert Ali ddiwedd yn ngoraaf Porthmadog yr wythnos ddiweddaf. Tra yn croesi y llinell i orsaf y nwyddau, tarawyd ef gan buffer un o'r cerbydau oedd yn cael eu shuntio ar y pryd, fel na ddywsdodd air mwy. Bu farw mewn ugain mynyd, a hyny heb golli dyfer- yn o waed, na bed un atwydd' allanol o'r ergyd i'w weled ar ei gorff. Ddiwedd Mehefin diweddaf gosododd Mr. David Da vies, A. S., gareg sylfaen addoldy Seisnig y Meth«diistiaid Calfinaidd yn Machynlleth. Costia'j6i,"200. .< ">1\(: 0" Atebwyd y cwestiwn, pa un a all y tafarn- wr, yn gyfreithlawn, fod yn feddw yn ei dy ei Ylll& on hun, yn nacaorl gan ynadon Caernarfon. Dirwyasant A^ti CRoberts, Bull, oblegid ei Dywerlir fod ytx Llandudno 143 o ferched ar gyfci' pob Prydnawn Stil d&eth lien dew o niwl o'r m6r dros dref Aberystwyth, gan redeg i fyny i'r dyffrynoedd, yr hyn ydoedd beth anarferol yn y tymor hwn o'r flwyddyn. Cliriwyd ef ¡",i; ymaith tuag unarddeg gan awel yr hwyr. Dirwywyd chwech o bersonau gan ynadon Llangollen i 25s, am gadw own heb drwydd- ed. Mr Parry, arolygwr y dosbarth, ydoedd yr erlynydd.

ABERMAW. Cyngherdd.—Nos Wener, Mehefin 30ain, cynaliwyd cyngherdd rhagorol yn ysgoldy perthynol i gapel Methodistiaid Calfinaidd y lie uchod. Cymerodd y personau canlynol ran ynddo:—Miss cordelia Edwards, Miss M. J. Davies, Miss M. A. Owens, Mynyddog, Mri. G. Edwards, J. H. Symonds. Chwar- enwyd ar y piano gan Mr. H. Ellis; ac ar y violin gan Mr. C. White. Cynorthwyid hwy hefyd gan y Drum & Fife Band, dan ar- weiniad Mr. J. Thomas. Cawsom ein bodd- hau yn fawr gan yr oil p'r cantorion; ac yr oedd myn'd neilldnoI ar y gan "Cainc y Delyn," gan Miss Cordelia Edwards. Mae dyfodoladdawolonaen y foneddiges ieuanc dalentog hon. Deallwyf ei bod i wasauaethu yn Eisteddfod Genedlaethol Wrexham. Yn mlaen yr elo, meddwn o eigion calon, nes cyrhaedd y pinacl uchaf mewn cerddoriaeth. —-COHKBYDD.

FFESTINIOG. Cynaliodd y Methodistiaid Calfinaidd eu cyfarfod misol yn nghapel y Rhiw, y 3ydda'r 4ydd cyfisol, pryd y pregethwyd ynddo gan y Parchn. E. Foulkes Jones, America; W. Jones, Penrhyn; J. Roberts, Abergynolwyn; J. Davies, Bontddu; D. Jones, Llanbedr; J. H. Sympnd, Towyn; R. Roberts, Dolgellau. Cyfarfyddodd Edward Jones, Tanygrisiau, â. dam wain yn chwarel y Cwmni Cymreig, dydd Iau diweddaf, trwyi dwildanio arno a'i anafu yn hynod drwm. Yr ydym yn cael ar ddeall fod y Method- istiaid Calfinaidd wedi dechreu achos Seisnig yn hen ysgoldy Dolgaregddu. Pregethwyd y Sabbath dtweddaf am y waith cyntaf gan y Parch. J. T. Wheldon; ac efallai y bydd hyn yn nerth i'r dyeithriaid gael clywed y gair yn cael ei draddodi yn eu hiaith na bod heb foddion i fyned yno.G. B.

BETHESDA, TALYBONT. I.. Cynaliwyd cyfarfod pregethu yn y lie uchod Gorphenaf y 5ed a'r 6ed, pryd y pregethwyd gan j Parchn. D. Williams, Rhydybont; T Roberts, Wyddgrug; ac 0. Evans, Llanbryn- mair. Dechreuwydy gwahanol oedfaon gan y Parchn. J. Davies, Talybont; 0. Evans, Llanbrynmair Mri. J. Jones, (B.) a D. Adams, B. A. Univer. sity, Aberystwyth. Cafwyd cyfarfod rhagorol o dda; y gweinidogion yn cael rhyw hwylusdod neillduol i bregethu. Gwelsom y dagrau gloew- on yn rhedeg dros ruddiau degau yn yatod y cyfarfod. Gobeithiwn y bydd canlyniadau da i'r cyfarfod hwn eto eleni.

PORTH DINOBWIG. Cynaliwyd cyngherdd mil. wreddog yn iiloriah, addoldy yr Annibynwyr yn y lie uchod, nos Sadwrn diweddaf, o dan lywyddiaeth y Doctor O. T. Jones, Vrondeg Terrace. Y niaeteulu y gwr ieuanc hwn wedi arfer bob amser rhoddi help a chefuogaeth i bob achos da yn ein hardal. ac y mae yn dda genym weled un o safle y Dr. Jones yn dilyn esiampl ei rieni parchus mewn gwneud daioni; ac yn wir y mae ynddo gymhwysderau llywydd mewn cyfarfodydd o'r fath hwn, sef y "short and sweet." Dylem ni fel Ymneilltiuwyr fod yn falch o wasaoaeth y Dr. Jones. Cymerwyd rhan, ynddo gan y personau canlynol:-Mrs. Maggie Jones Williams, Mrs. Jones, Eos Gwynedd, Miss Joaes, Miss A. E. Williams, a'r Parch. E. Stephen, Tany- marian, a chor undebol y lie, o dan arweiniad Mr. John Williams. Digon yw dywedyd » bawb fyned trwy eu rhan yn ganmoladwy dros ben. Adrodd- wyd dau englyn yn ystod y cyfarfod, un i'rUywydd a'r llall i Stephen, gan John Jones fEos MeaaiV diweddar o Earistown, a chawsaot gymeradwyaettt mawr. Yr oedd yn dda genym glywed Mr. Roberta (Gwyllt y Mynydd), wrth dalu y gwahanol ddi- olchiadau arferol, yn dweyd fod y ddyled. erbyn diwedd y cyngherdd wedi ei thynu i lawr i gymyd- ogaeth y 500 punt. Well done. Dagenymhysbyau mai tystiolaeth pawb oedd, mai hwn oedd y cy- ngherdd goreu a fu yma erioed. Cymanfa y Bedyddwyr.-Mae yn llawen genym weled. y brodyr hyn yn ymgymeryd & chynal y Gymatifa gyntaf erioed yn Mhorthdinorwig, yr hon a gynelir ar yr 20fed a'r 2 lain o'r mis hwn, pryd y dysgwylir prif weinidogion yr enwad o'r De a'r Gogledd. Cynelir y Cynadleddau am ddeg a dan dydd lau; a phregethir nos Iau, a thrwy dydd Gwener. Gobeithio y ceir tywydd ffafriol,ac y bydd yMeiatrmawrynamtwg gyda'i weisioo yn ei dy- walltiadau achubol. Da genym weted brawdgarwch yn bodolilcydrhwng y gwahanot enwadau yn y gym- ydogaeth hon. trwy fod y brodyr y T. C. yn rhoddi eu haddoldy eacg a chyfleus-Brynmenai-atwas. asanaeth y Gymanfa, 08 bydd y tywydd yn anffafr- iol i bregethu ar y maes. Hyderwn y bydd y cy- nulliadttu yn lluosog, gan fod cyfleusderauteithio i Porthdinorwig mor fanteisiol. Gobeithio y bydd i ni fel gwahanol gynulleidfaoedd fod mor garedig ag y gallwn at bawb trwy ddarparu ar gyfer dy- eithriaid a ddysgwylir, fel ag i sicrhau Cymanfa lwyddianus yn mhob ystyr.—Hbhwyson.

CAERNARFON. Cyngherdd.—Nos Lun diweddaf, cynaliwyd y cy- ngherdd uchod yn y Neuadd Drefol, o dan lyw- yddiaeth Maer y dref, er badd Mr. Owen Owens, saer llongau, Newborough Street, yr hwn sydd er's blynyddau lawer mewn anhunedd poenus. Mae y clod mwyaf yn deilliaw i Mr. W. Ellis, Coo feet ioner, fel prif ysgogydd y cyngherdd hwn, fel amryw un o'i flaen; a da oedd genym weled fod ei ymdrechion canmoladwyat lesoli eigyd-ddynwedi ai goroni gyda llwyddiaint perflaith. Cymerwyd rhan yn y cyfarfod gan Miss Jones, Market Street; Miss Jones, HolyweU Terrace; Miss Williams; Eos Eryri, Castle-square; Mr. William Parry; Mr. W. W. Thomas; Mr. S. Evans. Y chwareuwyr oeddynt- ar y crwth, Mr. Howel Williams, y Crythor Bach, neu, fel y geilw y Maer ef, Nonsuch-y berdoneg, Mr. J. H. Williams, ac R. D. Thomas. Rhoddodd y talentau uchod foddlonrwydd cyffredinol; a chan eu bod oil _yn rhoddi eu gwasanaeth yn rhad, ceir elw anrhydeddus i'r claf. Talwyd y diolchgarwch mwyaf iddynt arran Mr. Owens gao Mr. G. B. Thomas, ac eiiiodd Mr. W. Ellis ef; ac fel arferol, gwnaeth y gynulleidfa ar wy ddion cyffelyb trwy guro eu dwylaw yn nghyd. Gwaredigaeth rhag boddi.—Fe\ yr oedd nifer o fechgyn yo ymdrochiyn y He a elwir Llyn Du, yn y Morfa, dydd Gwener diweddaf, cafodd un o hon- ynt, bachgen bychan i Mr. Thomas, Guard, ei gy- meryd gan y cramp pan yn y dwfr; ac oai buasai fod Mr. Wm. Davies, Rope-maker, yn dygwydd bod yo gweithio yn agos i'r lie, diamheu y buasai wedi boddi. Bu o dan y dwfr am oddeuta pedwar mynyd; a thrwy ymdrech mawr yIlwyddoJd Mr. Davies i'w gael i fyny. Dylai hyn fod yn werei ymdrockwyr ieuainc 4 betdio myned i le mor hynod