Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
Hide Articles List
9 articles on this Page
DR. CHIDLAW.
News
Cite
Share
DR. CHIDLAW. D'od. i Gyrnru i farw ddarfa y Cymro Jiybarch hwn. Newvdd ddod drosodd yr "-oedd efe a'i briod o'r A merica. Ovmerai ran seremoni diwedd tymhor Coleg Dr. Thomas Charles Edwards. Arosai yn Dol- gellau. Boreu ? diwrnod yr oedd ar adael v lie hwnw i fvn'd i'r Bala i gadw pen ei flwydd yn 81 oed, syrthiodd ar y gwely a bu farw. Gellir casgluam safle uchel y Dr Chidlaw oddiwrtb yr hvn a ganlyn a ddvfynir -o'r.Drych. Aoth gohebydd arbenig y Dryeh at yr Arlywydd Harrison i ymholi yn fflghylch yr by a a ddywedai ei wrthwynebwyr am dano, a ganlyn ydoedd yr ymddiddan "Mr Arlywydd, yr wyf wedi dyfod i'ch gweled o bartb eich sefyllfa tuag atom ni y Cymry, ac i gael atebiad i rai cyhuddiadau a ymddangosodd mewn papur Cymreig gor- llewinol." Gadewch weled beth sydd geriych," ineddai, yr wyf wedi blino. ychydiff, felly gadewch i nieistertd," a hyny a fu. "Nid oes gehyf fawr o fcmser," meddai, "i edrych dros y rhai hyn, ond os gadewch hwynt yma mi a edryehaf drostynt." Felly eglurodd eich go- hebyddiJdoycybuddiadau, gan ddechreu fel hyn: "Mr Arlywydd, mae cyhnddiad yn eich erbyn eich bod yn anghyfeillgar i'r genedl Gymreig—eich bod yn y gorphenol wedi tgwneud sylwadau i'r perwyl hwnw." Edifar genyf nabuasai y dienwydd hwnw gerllaw i glywed atebiad yr Arlywydd i'w gyhuddiad Buasai ei ddiwedd fel eiddo yr hunan-grog- edig hMyfi wedi dweyd gair angharedigam y Cymry ? Mae yn anaihosibl fod Cymro yn gwneud y fath gybrddiad. Nid yw ond eel- wydd noetb, celwydd atgas. Pa bryd ac yn xaba le ? Os ydyeh; am wybod fy marn am genedl y Cymry, anfonwch at yr hybarch Dr. Chidlaw. ac efe a ddywed wrthych. Mae Dr. •Chidlaw yn fy adnabcd er pan oeddwn grotyn heb alia rboddi fy nhraed ar lawr oddiar y gadair. Y fi ddweyd gair angharedig am y Cymry? pobl ddewr, ffyddlon, gwlddgarol, pur a chrefyddol. Pwy yn enw pob peth a all ddweyd dim i'w herbyn ? Nid wyf yn siarad er mwyn arddangosiad (buncombe) nac er mwyn effaith politicaidd; ond nid oes gan neb ddim amgen na da i'w ddweyd am y genedl Cymreig—maent yn mysg y dinaayddion goreu," a thrachefn yr aeth dros y rbinwedd- au cenedlig yn y modd ucbafraddol {super- lative) cry bwylledig.
MARW AR OL PLEIDLEISIO.
News
Cite
Share
MARW AR OL PLEIDLEISIO. Cymerodd amgylchiad gofidus leyn swydd Aberteifi ddydd Gwener. Yr oedd dya o'r jenw Thomas Jones wedi bod yn pleidleisio yn Blaenporth; yna aeth i dy cyfagos a pban yn goleu ei bibell syrthiodd i lawr yn farw. Priodolir y farwolaeth i glefyd y galon.
CYFFRO NEWYDO YN AFFRICA.
News
Cite
Share
CYFFRO NEWYDO YN AFFRICA. ■> Dywed gohebydd o Rufain, mewn eanlyn- iad i adroddiadau y mae cenhidon Uganda wedi anfon i'r cyhoeddiad Les Missions Catk- oliques, yn Lyons, a'r rbai sydd weji cael .Ou hadgynyrchu gan babyrau y Vatican, fod mesurau wedi cael eu gosod ar droed i hawho oddiwrth y Llywodraeth Brydeinig lawn 1 r cenadon sydd wedi dyoddef odtii- >1Wth ycemdrin;aethaa a briodolir i'r Meistri Lugard a Williams.
Advertising
Advertising
Cite
Share
Y OWAED TW ? _BYWYD.—Gwarantir cymysgedd fyd- enwog Clarke at lanhau y gwaed oddiwrth bob anmbnredd. f> ba actios bvnatr y cyfya. At blorod, scnrfl, afiechyd y croen a'r trwa«a, a doluriau o bob natur, mae ei elfeitbiau yn rhyfeddol. Miloedd o dystiolaethaa oanmoliaethol. Mewn poteli 2s. 9c. ac 118 yr un, gan boll fferyllWyr. Perebenogion Lincoln and Midland Counties Drag Company JUncoln. Gofynwch afti" Clarke's Blood Mixture, ac na i -•thwyller chwi i sfymeryd dim arall J
BRAWDLirSOEDD GOGLEOD. CiTMRU.j
News
Cite
Share
BRAWDLirSOEDD GOGLEOD. CiTMRU. j Dechreaw<d-brawdlys sir Gaernarfon ddydd I Merch-r. ye bron y Barnwr Mathew. Daeth ybarnwr i dref Caernarfon y no -waith flaen- oroio !)d"l.:eUau. Dim careharorion.—Wedi anereh yr uchel- reithwyr, sy Iwodd ei arglwydjiaeth fod yn dd weaydd ganddo eu hysbysu nad oedd careliarorion i'w profi, ac yr oedd yn dda tjHnddo weled fol vr un safon uchel o eymeriad heddvchol vn bodoli trwy'r Dywyeosraeth. Par o fenyg gwynion.—Yna cyflwvnodd Mr Joseph Brcutne (yr ucbel-sirydd) Mr o fenyg gwynion i'r harnwr er coffadwriaetb am absenol deh carch «ror»on o'r frawdlys. (tynyhaws o ■Fangffr.r- Dyirodd. :• David Wibiauif, Garth, Bangor, a cbynghaws, yn enbyn William Jones a Hugh Jones, Garth, Bangor, am 11 flop 10s dyledus ar aotyn addawol am arian pryhiant gwaitb lle^hi.— Croes-hawliai y difFynyddion aji iawn ar v tir eu hod we li ea camarvrain parthed gwerth y busttes.—Ym^dangosai y Meistri Marshall ac E H. Lloyd (yo cael eu cyfarwyddo gan, y Meistri J. CLane Jones a Jones, Bangor) dros y gofvuydd, a'r Meistri J. Bryn Roberts, A.S., a Fi-zroy Lloyd (vn cael eu cyfarwyddo gr h Mr Hnw Rowlands Bangor) dros y diffynyddion.— Yr oedd yr achosyn codi bddiar bryt'iani iard lechi y goof. nydd yn Garth, Bangor, a jrwvsiw 7d am weddill arian y pryniant.—Gwrthodai y diif nyd lion dalu, ar y tir eu bod weii eo camatwalD yn nghylch gwerth y busoes, a hawlieiit iawn gan fod y diffynydd, William Jones, wedi rhoddi ei le i fyny yn mane y Meistri Pu^he Jones a'u C)f., Pwllheli.-—Paihandd yr acbos hyd ddydd lau—Dycbwelwyj theitibfarn o hlaidy gofynydd. Nid oedd yrheithwyr yn ystyried lo 1 y diffynyddion wedi eu catnarwain. 0 tieitliynas Guarantee o 200p yn v flwyddyn yr oedd y gofynyddwedi roddi i'r diffyBvddion, os na fyddai vr enillion yn 400p yn y flwvddyn, ca«.i<ttawyd y cvfryw, a dyfaruwyd o blaid y gofynydd am 875p, yn cynwys y costaa, i'w talu yo ol 70p bob chwe' mis. Uynyhaws o Landudno.—I)y#ndd Mrs Wagstuffe, perchenog Bristol House, Llandudno, gyughaws am drespas yn erbyn T. Smith, perchenog y Wellington Hotel.-Honid fod y diffynydd, wrth wneud cyfnewidiiidnu vn ei dy. wedi niweirfio adeiladau y gofynydd, ac yr oedd y diff.uydd we-li talu lOp.i'r llys, gin dlidleu fod hyny yn ddigon.—Dyfarnodd y barnwr o blnid y gofyivdd am 40p yn yebwanegol at y lOp dalwyd i'r lliS, y ditfynydd idalu y custau. Cynaliwyd Brawdlys Mônyn Beaumaris ddoe (d)dd Linn) gerbron y Barnwr M'ttbewa, yr bwn a teiiodd at absenoldeb troseldau o 91 siroedd Cymru. Byddai yn dda. gmd 10 pe y byddai y fath ddylanwad er daioni yn cael eff tith ar barthan,eraill y deyrnaa. Nid oedd yn gwvbod beth allai tod eyfrinach ymddygiad heddvchlawn y bobt, ond. yr oedd yn credu mai uu ffordd i wagj/aru d, 1-mwad daionus y genedl Gym- reig ar y Saeson ydoedd trwy i'r Cymry, heb roddj i fyny eu hiaith eu hunain, ddysgll. yr iaith Seisnig yn drwyadl.—Uyhnddwyd John Rowlands, Ty Bach, Rbydwyn, o Jadrata 10p. oddar Griffith Griffiths, amaethwr, Llanrhydd- lad.-F,,Iynwyd gan Mr Fitzroy Lloyd (yn cael ei gyfarwyddo gan Mr T. R. Evans, Caer^ybi), ac ymddangosodd Mr J. Bryn Roberts, A.S. (yn cae] ei gyfarwvddo gan Mr E. G. Roberts) dros y carcbaror.—Bn y rbeithwyr o'r neilldu am awr ond deng mynyd. Dywedodd y blaenor eu bod yn cael y carcharor yn euog o gadw yr arian mewn dull twyModrus.—Y Barnwr: Ni woa hyna y tro. Od oedd y carcharor yn bwriadu ca Iw yr arian odd ar yr achwynydd ihaid i chwi gael y caroharor yn euog. Os nad ydyoh yn credu hyny rhaid ei ryddhan.—Y Biaener Rhaid 1 ni ystyried hyn.-Yna aeth y rheithwyr o'r neilldu drachefn, ac yn mhen ychydig fynvdau dychwelagant gyda rheithfarn fod y carcharor yn euog, a dedfrydwyd ef i garchar am ddau fig gyda IJafur caled.—Gwrandaw d achos gin y Noith -aDd S"ath Waifs BMnk, yn yr hwny ceisid meddiant ty rhif 63, Newry-stieet, Caer- gyhi. ar y tir fod gwystl (mortgage)- wetii, ei roddi ilr bane gan un J. William Owen. Y di- ffynyddion oeddynt Mr a Mrs J. Griffiths, Caer- gvbi, y rh ai a ddadlenentvi»>ai eu he <Jdo hwy oedd y ty, gan fod Hugh Owen ,tid Mrs Griffith, wedi prynu, fe honid, y cyfrvw tddi tn, ond fod William Owen wedi rboddi ei enwef yn y gweithrodoedd. Ymddangogai Mr Mar- shall dros y gofvnwyr, a Mr J. Bryn Roberts, A.S., dros y diffynyddion.-Dygodd y rbeithwyr reitbfarn o blaid y diffynyddion ar y ffeithiau, ond gohiriodd ei ari/lwyddiaeth ei dd, farniad ar y cwestiynau cyfreithiol yn codi oddiar yr achos hyd frawllvs Caer.
MR. JOSEPH; ARCH A MR. MICHAEL…
News
Cite
Share
MR. JOSEPH; ARCH A MR. MICHAEL DAVITT. Er fod Arglwydd H. Bentick, a boll ddy. lanwad y benriefigaeth tu cefu i'w ar^lwydd- iaeth, yn erbyn Mr Joseph Arch, fe goncrodd hwnw y cwbl yn ei yoagyrch etbotia-doiam gynrychiolaeth Norfolk (gogledd-orllewin). Aeth Mr Arch i mewn a, chanddo 1,08^ o fwyafrif. Edrvchir ar Mr Arch feI cywir gyfaill y gweision amaethyddol, gan ei fod wedi hod yn un o honynt ei bun. Y mae yn bregethwr lleol hefo'r Wesleyaid. Per- thyna iddo fab yn y fyddin, ac y mae hwnw befyd yn bregethwr lleol. Bu yn pregethu yn nghapeli 8aesneg y Wesleyaid yn Man- gor a Phorthinadog. Un o'r aelodau Sen- eddol newyddion ereill yw Mr Michael Davitt. Etholwyd ef dros O^leddbarth Meath. Gorchfygodd Mr Pierce Maboney, [ yr hwn oedd ddilynwr Mr Parnell. Bu Mr Davitt yn aelodSeneddol o'r blaen. Y mae Mr Davitt yn eiaradwr hyawdl. Pan yn ddyn ieuane yn gweithio yn ymyl Ros- sendale, S^vdd Lancaster, collodd ei fraieh ddehau.
Y WRAIG WEDDW A'l CHARIAD.
News
Cite
Share
Y WRAIG WEDDW A'l CHARIAD. Yn un o Heddljsoedd Llundaiu, ddydd Gwener, gwysiwyd Thomas Saberton,cerfiwr, gan Millicent Green, gweddw ieuanc, Great Dover-street, Borough, am roddi yn wystl yn anghyfreithlfiwn, oriawr a chadwen arian, a phin perlaidd, ei heiddohi, heb ei chaniatad. Dvwedodd yr achwynydaes ei bod yn cadw tafarn yn Stoke Newin^on, ac iddi adnabod ydiffynydd yno. Rhoddodd fenthye: am- ryw symian o arian iddo, yn dyfod i*r cyf- answm o 30p., pa rai oeddynt heb eu talu yn ol. Oberwydd ei charedigrwydd hi tuag ato, addawodd efe wneud y pin yn fodrwy. Bentbycioddefe yr oriawr a'r gad wen, ond yr oedd efe wedi gwystlo y cwbl. Dangos- wyd yr eiddo yn awr gan Mr RiJgeway, cyn- northwywr mewn pawnshop. Cyfaddefai y diffynydd fenthyea arian y weddw, a go- beithiai y telid h wynt iddi rhyw ddiwrnod. Darfu iddi hi uvnyg rhoddi menthyggy. maint o arian iddo ag oedd ganddi, a noson cyn y Nadolig, rhoddodd y pinyn ei scarf a'r oriawr yn ei logell. Ar ol hyny, pan ofynodd am fenthyg mwy o arian, perodd hi ef bavmio y jewellery. Gwadai y wraig weddw byn yn gadarn a digof as.-Dirwy- wyd y diffynydd am y trosedd.
CAMGYMERfAD YN NGHYFRIF PLEIDLEISIAU.
News
Cite
Share
CAMGYMERfAD YN NGHYFRIF PLEIDLEISIAU. Y mae Mr Bruce. yr aelod Seneddol new- ydd dros Greenock, a Syr Thomas Suther- land, yr ymgeisydd aflwyddianus, yn cyd- weled fod. camgymeriad wedi cymeryd lie panyn eyfrif y pleidleisiau ddiwrnod yr etholiad. Mewn canlyniad, bydd i'r pleid- leisiau gael eu hail gyfrif.
[No title]
News
Cite
Share
CADBURY'S COCOA the Standard English Cocoa.— The flesh-forming ingredients in CADBCBY'S COOOA. are 21, compared with 13 in natural cocoa (cocoa- nibs), and the extremely meagre proportion of 6 in commercial cocoas prepared with added Starch and sugar.The Analyst.