Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
BARDDONIAETH.
News
Cite
Share
BARDDONIAETH. SAUL YN CEISIO LLADD DAFYDD. A Saul geisiodd yn galach-y tro hwn, Try wanodd gyfrinach; A'r pared lawer purach, A noddai ben Dafydd bach. Helygain. DsHMAN. Y WEDOW UNIG. Wrth roiio f'hun yn mrig yr hwyr Ar draetb y mor yn dawel, Tra'r haulwen dlos ar fyn'd yn UWyr O'r golwg dros y gorwel; Yr oehr aswy i'm oedd gardd, Abwthyn yn ei chanol, Yr ol wg arnynt oedd mor hardu Mai Eden hen yn bollol. Yr eiddew gwyrdd a'r blodeu ter Addurnent furiau'r bwthyn, Oli ffaen oedd pren afalau per Yn cadw draw pob drycin Col lwybr gwyn a raian min. O draeth y mor oedd arno, Arweiniai rbwng rhoslwyni gl4n A marmor faen ei fario. Ar drothvn'r drws, mewn cadkir hen 0 firain dderw Cymru, Eisteddai gwraig heb arwydd gwea Yo nghanol awyn yn synu Et gwallfc oedd drwch, ond gwyn gwlan, A'i gwedd yn wael a gwelw, A, cbadach bycban gwyna glAn Er dala'r deigryn gloew. A dreigla'n rhwydd, mal perlyn gwyn, 0 ffynon lawn ei chalon, Rhyw genad byw a'i neges fyn Ei adrodd ar ei union Gofynais iddi," Beth, ha wraig, Yw'r achos o'ch pryderon? A wnaeth heillfc donau gwyllt yr tig Ddwyn eilyn mwyn eioh calon. Neu aoes rhai o'ch teulu mad Tu draw ir NVerydd lydab, Nen'n gloewi'r cledd dros dir em gwlad Tra. chwi fan hon eicb hunan 1" Atebai'n dawet, Dynes wan Ac unig ydywf yma. Mewn hiraeth dwya o hyd er pan Mae'n oghalon yn y gladdfa. Fy nghydmar hof foedd forwr gl&n Yn marchog tonau'r eigion, A chenym cbweeb o btantoa man, Anwyliaid byw fy nghalon; O'i deithiau pell e ddeuai n Hon A'i galon fawr yn tanio O gariad pur fel dwyfol don Oedd droa ei deulu'n dryllio. Ond owl rhyw ddydd y newydd ddaeth Yn flin ar gefn y fellten, Oli daro, draw gan farwol oseth Ar fro y dwymyn felen; • Ei gorph sy'n gorwedd ger rnyw nant, Draw, draw, mewn estron weryd, Ond ef sy'n moli yn mhlith y plant Ar fro'r Gaersalem byfryd. Fy mhlant, fy mhlant, anwylaf Want, I ffwrdd yr aethant hwythau, Å mi fel myrtwydd yny pant Ar drengu'n wylo dagrau; Mal blodau tlvvs dan haulwen he, Oe'nt hwy mewn gardd yn tyfu, Ond heibio daeth erch farwol chwa Yn chwiw hi wnaeth eu chwalu. Tri sydd fan draw dan ywen werdd, Yn ng,hiaddfa-r Llan yu gorwedd, Lie pincia'rfronfraithfywiol gardd, Tra tawant hwy mewn Ilygredd; Dewisodd tri ymfudo draw I feusydd perjau'r India, Ond heibio dau daeth brenia braw- Hwy gladdwyd mewn rhyw gladdfa, Yr olaf un fy mhlentyn mad— Yr ieuengaf un o'r teulu,- Oedd ddelw deg o'i anwyl dad, < Ond huno wnaeth er hyny; Nid hunon dawel ger fy mron Ar wely gian o fanbltt— Ni chefais wel'd fy mhlentyn lion I'w fwynglud ymgeleddu. Wrth ddod yn ol o'r India fawr A'i fron yn fftam gan hiraeth, Am wel'd ei fam cyn ei rhoi i lawr. Dan gloyn nglyu marwolaeth; Yn erbyn craig, erch greulawn graig, Y Hong a aeth yn ddrylliau, A thonau berwawg gwyllt yr aig A'i bachodd rhwng ei breichiau, O Arglwydd lor, drngarog lor, Rhowya i'm gollwng allan, Er uno'n deg a'r nefol gor A'm teulu mwyn yn Nghanan. Ar hyn rhyw wen nefblaidd, fyw, Ymdaenodd dros ei gwyneb, Vi henaid gian roes lam at Dduw Ertreulio tragwyddoldeb.
COLOFN Y CLECION.
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
COLOFN Y CLECION. -Mae y Celtiwr aelog a chydwybodol, y Parch D Davies, Seven Simters, wedi symud i ardal Peotretyg wyn a Chefnarthen. Yr oedd dyn yn myned i fvny mewn awyren ychydig yn ol yn nhre Caerfyrddin. Meddai un o'r dorf pan yn ei weled yn bur uebel," Gwell tddyntofaianeamiantdros y muiiau i'r nef- oedd." Adroddid y aylw wrth hen gymeriad yn eir Benfro, Dim perygl yn y byd o'r fath beth," atebai yr ben wr, "drwy y Uwch |y mae myn'd ilr nefoedd." —Clywed fod rhai eglwyei yn air Benfro yn ymhyfrydn mewn pleidio turncoats oddiwrth yr Hen Gorph. Adre, fechgyn. -Cerddem ersychydigyn ol, yn nghwmni gen- eth tua saith mlwydd oed ya s'r Graerfyrddin, ao ar ein taith paaiem balas. Gofynem iddi" Pwy svdd yn byw fan hyn?" O, Mr Hwo a Hwn," atebai. Beth yw ei waitb e ?" O," meddai, Dyn at hela yw e." Amcan go lew i fodolaeth, ynte,rwan. — Gofynir gan rai yn sir Aberteifi, a ydyw rhai o'i gweioidogion yu perthyn i'r urdd Fyn- achaidd? gan na welir hw y byth yu nghwmni eu eyd-weinidogion mewn cwrdd cwarter na dim er el1 bod yn eitbaf iach a heinyf. -Siarad wedi bod yn ddiweddar beth yw y rheswm fed rhai gweinidogion mor sych a di- gt oesaw i fyfyrwyr P —Gofynid a oedd en cof yn fyr, mor fyr nes annghofio iddynt hwy unwaitb fod yn fyfyrwyr, gan obeithio wrth gwrs eU bod ya parhau i fod yn fyfyrwyr eto. -Rhai yn gofyn paham mae rhai o'r urdd mot ffwdanus a gyru am gyfrolau o bregethau hyd yn nod o'r America! -Onid yw dynion yr oes hon wedi myn'd yn ddarilengar ? Gobeithio yr a yr oes yn fwy o ddarllenwyr acyn fwy o feddylwyr. Mae Uawer o ddirwestwyr ac eraill yn synu paham rhaid anfon supplies mewn Hawer capel i letya i dy tafarn? Ydy nhw i gael breintio oddiwrth groesawu gweision Duw a gweision diafol ? Mae Ilawer tre yn dda iawn yn y camwri hwn, beth bynagyn y South. —Rhifyn od o dda yw un Hydref o'r Geninen, agwerth dau awllt beth bynag. -Ergyd lawohwith yw edliwiaeth y Parch Evan Jones wrth ateb Deon Llanelwy na fedd yr Eglwya hawl i urddo oiwratyn Gymraeg. Esgob orwydrol Llanelwy a'i ystadegau yw ffordd Mr Jonea o gyfeirio at y Parchedig Dad ay'n tori ffigiwr mor bwysig yn Nghyngrea Eglwyaig y Rhyl yr wytbnos hon. —Gwelir nerth Eglwya Loegr yn N gbymru yn ngwaith cwmni y London and North West- ern Railway yn gwrthod rhedeg trens rhad i Rhyl o gyfeiriad Cymru. 0 Loegr yr oedd mantais cludiad rhad i'w gael ganddynt. —Pe buasai gan yr Anibynwyr hyd yn nod gymanfa ganu yn y Rhyl: buaaai y cwmni yn rhedeg trens rhad at byd y Binell o Gaergybi i Goer. —Aeth aelod o Gymdeithaa eglwysig i westy yn y Rhyl a aicrhaodd le i amrai o'i gydaelodau. Wrth ddychwelyd deallodd fod cymdeithaa Eglwysig arall wedi aicrhau yr un gwesty yn bencadlys iddi drwy ddyddiau y gyngres. Ac y mae y ddwy gymdeithas yn byw mewn eithafion oddiwrth eu gilydd, fel nas gallent drigo am ychydig ddyddiau mewn heddwch o dan yr un gronglwyd. Prysurodd y genad yn ol a dadwnaeth ei gytundeb a'r gwestywr, a darparodd ar gyfer ei gyfeillion mewn gwesty arall. —Arwydd arall o undeb yr anwyl gariadua frodyr a gafwyd yn Mangor yr wythnos ddi- weddaf. Yr un noaon cynhaliwyd eyfarfod diolobgarwch am y cynhauaf yn yr eglwya gad- eirio), a chynbaliodd eglwys St. Mair gyngherdd mawreddog yn neuadd y Penrhyn, mown ych- ydlg Jatbeni Iddi., • —Un o fwyafrif oedd drea godi Pont y Borth a throa uno. Moegr a'r Iwerddon; medd My Evan Jones, ac ychwanega fod Dadgysylltiad ya rhwym o fwyafrif ardderchog yn 01 haefiady Deen M hua. —Nid yw arnlhad ctwratiaid yn ddim prawf o nerth yr Eglwya yn oltyb yr Arwr Dadgyayllt- iol o Gaernarfon. -Âmlha a gwing gwybed droa eu haf byr, ond y mae'r gauaf yn dod. —Gordd fawr yn cael ei hyrddio gan gawr yw ysgrif gyntaf y Geninen. Mynwch ei g weled mi bob cytrif. -Ni chytuna yr Anibynwyr ag yttgnf Gol. y Traethodydd pan y pleidia roi addyag grefyddol yn yr yagolion dyddiol. —Dvlaaai pan yn ysgnfanu ar y pwnc wneod iaylw or gwrthdyefiadan a baaiwyd gan ein gwa- banol gyfarfodydd. -Oll —w Penod newydd yn Actau yr Anibynwyr," ydyw penawd hapus y Parch J Evans-Owen, Llanberis, wrth yagrifenu i'r Traethodydd ar Gwrdd Mawr Anibynwyr y Byd yo Lluodain. -Diolch iddo athaefyllwrthgefayrhenDr Goodwin ddewr, ac am ei ddull iach yo yagrifenit ar Anibyniaeth. —O'r holl adroddiadau a ysgrifenwyd o'r eyf- arfodydd hwn yw'r mwyaf dyddorol ae y maels werth y Traethodydd. —Gresyn fod yr ysgrifau dyddorol ary Parch John Hughes, Pontrobert, wedi gorphen, —Oa am dameidyn allan o'r ffordd gyffredia darllenwch yagrif Mr Charles Aahton ar Hen Argraffvryr Llyfrau Cymreig, yn y Geninen. -Minlog a Uym ar y Cynghoran Sirol, lie y teflir y Gymraeg i'r seddau cefu ywlr Ptifathraw M D Jones. —Mynwch wel'd Cymru Mr 0 M Edwards, B.A., yr ail rifyn, a che'siwcb haner awr i chwi eich huft i ddarllen ei yagrif ar Gaerlleon Fawr. -Mi ddaliaf fod y Got. yn mwvnhan ei hun yn gampaa wrth wrando ar y Prifatbr >w yn gwisgo y patriarchiaid mewn dillad o frethyn Cartref Cymreig, *c yn clywed y croesaw roed i'r eoeth oedd newydd briodi -Yn wir rhaid ibawbo bonom bryna Cymr<n neu byddwn ar ein colled; cafodd Cleciwr werth swllfc o help i chwerthin wrth ddarllen banes yr eisteddfod, yn enwedig hanes y cnau, &c,, yn rybedio ar yr het haner coron.
Advertising
Advertising
Cite
Share
— i Bbttws, gke Abrrsblb.—Oyfarfod LUnyMol. Cynaliwyd hwn yr wythnos ddiweddaf yn nghap^ yr Anibynwyr, Llywyddwyd gau Mr Thomas Ro- berts, Garregfawr, ac arweiniwyd yn fedrus gan y Parch E Wnion Evans, gweinidog. Cafwyd cyfar- fod difyrua ao adeiladol, a chynulliad llaoaog aaghy- ffredin, achynorthwy cantorion enwog o Abergele. Da genym ddeall fod yr eglwys hon mewn sefyllfa ddymunol a llwyddianua o dan ofal y Cadeirfardd Wnion. Darlith.—Teatyn darlith y Parch B Wnion Evans ydyw Y Palas Dedwydd," a deallWn fod myn'd a gofyn arni yu y parthau hyn. Myned pawb ei chlywed, canys y mae yn ddyddotrot ac adeiladol iawn.——T Methodistiaid Galjlnaidd.—Y mae gan y brodyr eu cwrdd llenyddol ddiwedd y tlwyddyn, a da genym ddeall fod parotoi rhagorol yn barod. tuag.to. Llwyddiant mawr iddynt-r- J. T. W. gT. JACOBS QIL. gT. JACOBS QIL, JQlODDEF AM UGAIN MLYNEDD. JQIODDEF AM UGAIN MLYNEDD. MR. WILLIAM DEAN, 6, Barlevfield-row, Walsall, a ddywed:—" Yr wyf w«4i dioddef bron yn barbaua oddiwrth y crydcymalau am ugain mlyoedd. Am ddeuddeLg. mis aid oeddwn alluog i weithio; profaiaamryw ysbyttai, nifer 0 feddygon, a Uawer math o physic,a'r oil yn ofer ia metnwn gael gorphwysdra na nos ha dydd, hyd oes y cymerais St. Jacobs Oil. Fel canlyn- iad arfer yr Olew gwerthfawr hwn yr wyf yn awr yn gallu cysgu yn dda, ac hefyd fyn'd at fy ngwaith yn gyson ao yn rbydd oddiwrth boe% i wedi fy hollol iachau."