Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
ADRAN YR ADOLYGTf DD.
News
Cite
Share
ADRAN YR ADOLYGTf DD. Y GENINEN, HTDBEF, 1891. Caernarfon: Argraphwyd a chyhoeddwyd gan W. G. Evans. —Yn b«^|ifadde«, mae y chwarterolyn hwn yn gwella ;a liyd,—o leiaf yn cymeryd ffurf fwy poblog#fi$d. Owynid gynt fod ei yggrifau yn rhv feithioa a thrymion i ddatlienwyr prysur y werin Gyoareig ond mae y rhifyn hwn, megis rhai rhifynau diweddar ereill, yn fyrion, amrywiol, dyddorol a buddiol, ac at yr oil yn noded'g o Gymreig. Mae "Rhesymau" y Parch. Evan Jones, Caernaifon, 41 dros Ddadgysylltiadc yn Njfbymru,"yn gedyrn fel creig Eryri. Cyfer- byna Mr. Morgan Llovd "Gyflwr poblogaeth Lioegr a Chymru yn awr a haner canrif yn i ol." Dywed Mr. Lewis Morris mai "camgymeriad ydyw i'r Cymry edrych yn of, i raddau gormodol, i'r gorphenol anadferadwy," ac ysgrifena ar Cymru sydd, Cymru fydd." Pwy gwell na Pencerdd Gwalia i ysgrifenu ar "Perthynaa y Del>n a'r Eisteddfod ? Mae Mr. Henry Owen yn arlioellu nodweddion" Gerald," ac yn egluro ei gyt>ylltiad Wr "Eglwys Gymreig." Mae Ap Ffarmwr yn gwtbio cwlltwr blaenllym drwy AQ- hawsderau Gwladgarwch Gymreig." "Byddin yr Iachawdwriaeth a'i gwaith yn Nghymru," yw testyn yr Egl wysbacb, ao mai ete, er yn Llundain, yn gweled Cymru yn bur glir. Prudd- felus yw ysgrif Alafon ar Alfardd "—() barchng goffadwriaetb! Geidw Rhuddwawr ni mewn rhodfaoedd hyfryd, o amgylch "Hynoedd Cymra." Yr banesydd enwog, Mr. Charles Ashton, a ysgnfeoa ar "Hen Argraphwyr Llyfrau Cymreig." Y Prifathraw M. D. Joaes, a draetba yn wir ddyddorus a da ar "Ditodi v Gytnraeg yn 64rbad o Oresgyniad Cymra." Syned y byd, mor bell ac mor glir y gwel y Parchi. J. Paleston Jonea i" Gymraag Gymieig! Mae hywyd yn gystal a goleuni, yn mhpb peth a ysgrifena y gwr anwyl hwn. 44 Aoibynwyr y Byd mewn Cynghor," sydd gan Machreth; ac yn wir mae yu dda dros ben. Ni rhyfeddwn ddim os bydd rhai eylwadau o'i eiddo yn disgyn fel llosgbelenau yn ngwersyll byddin y u Dduwin- yddiaeth Newydd," ac y clywir trwst ergydion o'r cyfeiriad hwnw. at. ben Machreth cyn hir. Wei, "Nid gwaeth y gwir o'i chwilio." Ni chaniata gofod i ni enwi haner yr yagrifitu sydd yn y rhifyn hwn o'r Geninen. Mae ynddi luaws o ddarnsm barddonol, a rhai o hosynt yn rhagorol gan Hwfa Moo, Tudno, Cad van, Gwlachmai, Pedrog, JKifyn, Alafon, Berw, Eifion Wya, Clwydfardd, Hywel Tudur, Tudwal, Druisyn, Eurfryn, ac ereill. Mae Uythyrau Hiraethog, Cynddelw, Dewi Wyn o Eifion, GwaUter Mechain, a Chaerfallwch, yn aur pur." Ond yr ysgrif ddoniolaf a mwyaf bachog i bawb yw "John Jones ar Eisteddfod 1891." Mae yr ysgrif hon yn fyw drwyddi, ac yn werth swllt o arian da. Mae h John Jones yn cyfuno ysbryd di wen wyn a barn graff, ac yn ysgriteuu ar fater go anhawdd, mews modd na ddigia neb. Da genym weled cyfrol 1891 o'r Geninen yn diweddu mor gyfoethog.
Advertising
Advertising
Cite
Share
TO ALL MEN who wish to « Marry,andlivea happy life full ■pTjl A T\ of Health and Vigour; to those JXJDJJCIJL/ who are shadows of their former selves, it is a boon send for it. rn PfTQ TBB MIBROB, free in envelope. JLip.llO* Address.-—The SECRETA.RY, 3 Sc 4 Fitzallan Square, Sheffield. Write to-day; a post-card will do. GORCHFYGYDb Y G E LYNI 0 NM GELYNION difaol Bywyd a ehysur dynoliaeth yw clefydaa o wahanol fathau ag y mae y corfi dynol yn agored i'w hymosodiadau. Y Inae y gel- ynion hyn fel Uu arfog ya amgylchu dynion, so antlyr ymosodant ar fywydau a chysuron personaa a theuluoedd. Nid oes dim rynld gymaint o faDw, Ji r gelynion hyn i wneud eu gwaith ag esgeulusdod dynioa i gadw y gwaed yn bur yn y cyfansoddS Y mae rhagftaenu y gelyn ° gymaiut D,Jid fody GWANWYN yn dymor pwysig a manteisiol i sicrhau a dyogelu y cyfansoddiad rhag ymosodiadau y gelynion difaol hyn, ac mai y modd effeithiolaf i wnead hyny vw trwyddefnyddio J J Gorchfygydd y Gelynion, nor HUGHES BLOOD PILLS MEDDYGINIAETH ag y mae ei chlod wedi ymledu drwy yr holl fya. ac nad oes ei" chyffelyb er rhagflaenu dolurian. at hefyd iacbau pob afiechyd ag sydd yn codi « waed drwg ac anmhur. Daw tystiolaethau parhaus i law yn profi rh«» wedd aagbymharol „• HUGHES' BLOOD PILLS. wella DIFFYG TRATJL, DYSPEPSIA, BIL- IOUSNESS, POEN" PENP POEN CEFN vu OCHRAU, LUMBAGO, PLEURISY, CORFF- RWYMEDD, FFITS, NERVOUSNESS, GOUT, CLEFYD MELYN, HEN D D I S T E M P E B. GRAVEL, SPLEEN, BLAST, &c.,&c. Y mae wedi ei brofi tu bwynt i amheuaeth nad oes dyogelach a sicrach meddyginiaeth na HUGHE S' BLOOD PILLS wedi" ei ddarganfodat y SCURVY, CLEFYD Y BRENIN, neu y MANWYNION, GWYNEGON. CLEFYD Y CROEN, TARDDIADAU AR Y CNAWD, PENDDUOD, UORNWYDON, CLWYFAU, &c., &c., MEDDYGINIAETH ainbrisiadwy i'r MORWR, yr YMFUDWR. a'i TEITHIWR, ae i bawb trwy bob tymhor o'r flwyddyn, gartref, ac oddicartref. Barn y miloedd yw, fod HUGHES' BLOOD PILLS yn werthfawrocach ner aur. Ar werth gan bob Chemist drwy y Deyrnas am Is. lie., 2s. 9s., a 4s. 6c. Gyda'r post, Is 3c., 2s. lie., a 4s. 9c., oddiwrthy Perch en og,— JACOB HUGHES, D.S, A.PH.S. Manufaeturiiig Chemist, PBNABTH, CARDIFF. GoruchwyKwr yn America,—Mr R. D. WIL. LIAMS, Chemist, &c., Plymouth, Pa., gan yr hwfi y gellir cael hefyd Ii Goner's. Balm a Hughes' Dropiy Pills0
-... NEWYDOION CYMREIG.
News
Cite
Share
ft rhaii i hw.w f vn U« cysuras a chyfleus. Hyd tu» cael hya, ychjAdig o dafarmu ellir gaa.— Cerwyn, Bwy Vir.if —B&thesda, (P) Beunig.—TSb* Far- eher a Iau, 30ain oFedi a'r cyntaf o Hydrof, y Cynhaliodd y Cyfundeb Henaduriaethol Morganwg, Mynwy,a Chaerfyrddin y Prtabyfceriaid eu cyfarfod tawol yn Bethesda. Dechreuwyd nog Fercher trwy bregethu gan y Parch W S Jonu, Feni, yn alluog a gafaelgar. Dydd Iau, am ddee o'r eloch, pwnc dan wylw oedd yr Ysgol Sal. Am unar ddeg, gwaith y cyfundeb. Y cymedrolwr, Mr Bees Daviee, Mer- thyr, yn y gadair. Aed trwy lawer o waith, a hyny yn foddhaol iawn. Yn yr hwyr am chwech, pre- geth eto gan y Parek B T Jones, Plaanewydd, Caer- 4ydd. Yn ol yr arwyddionyr oedd golwg lewyrehus iawn ar y cyfandeb.——Marwolaeth sydyn iawn.— fel yr oedd an Margaret Jane Peters, Tai Coed, yn 4 chyflawn ieehyd. feI arferol, wrthel gwaith trwy y dyddj yn ymgomio yn llawen gyda'r cymydogion, tSsa saitb o'r gloch nos Fercher, teimlodd ychydig tupw ya ei phen, ond gwnaeth arwydd ar ei chymy- doges y drws nesaf, a daeth hono i fewn, ac yn y #a tarawyd Mrs Peters gan angau ac yn mhen haner awr y bufarw. Y mae yr amtrylchiad wedi creu arswyd a braw trwy yr holl gymydogaeth. Yr oedd Mrs Peters yn aelod rheolaidd yn Mount Plea- sant Road (P) Seianig, ao yr oedd hi bob amser yn ffyddlon a gweithgar. Bydd yn golled i'r eglwys tr ei hoi. Y mae priod tyner galon wedi ei adael ar ol. Cerddoriaeth.—Da genyf weled llwyddiant y rhai canlynol, o dan nawdd Prif Athrofa Gerddorol Uundain, sef Miss J Morgan, Victoria; Miss Agnes Bray, Glyn Ebbw a Miss Lillie Morgan, Cendle. Yr athraw parotoawl oedd Mr Edward Lawrance, Mertbyr. Yn y blaen a chwi.——-Fef<otto!.—Da iawn genyf gael ar ddeall fod Henry Collar, mab ienangaf Thomas Collar, wedi gadael y dref, a hwylio i dref fawr Pomtypridd, er myned i Athrofa Golegawl yno, er parotoi ei hun i'r weinidogaeth. Un o eglwys y Parch J 0 Hughes (B), Victoria, yw y brawd.——Drwg iawn genyf glywed am afiechyd y brawd John Lewis eto. Y mae y brawd yma wedi cael liawer iawn o'i gystaddio yn yr am- ser sydd wedi myned heibio. Dymunaf wellhad buan iddo.——Penuel (M.C■)—Bu yma gwrdd np*wr Sul, y 4ydd. Cafwyd gwasana^th y Parch W Williams (Penceily) a'r gweinidog newydd sydd yn Penuel, sef y Parch Evan Price (Gorwydd). -F Gwaith Haiarn a Dur.—Y mae adroddiad am y <sbw»rtfr wedi'i rhoddi fod gostyngiad yo y pris i fqd am B y dref, Tachwedd, a Rhagfyr o 9 y cant, ac yn wir y mae y newydd yma wedi creu diflasdod mawr, am fod sefyllfa y gwaith haiarnadurwedi bod mor isel yn y gorphenol. Y mae llawer iawn o ^ut^heo a thlodi yn y dref hon, o achos nad oes dim sarchebion ar lyfr y cwmni. Y mae 17i y cant o ox-, tyngiad wedi ei gael y flwyddyn hon, ac yn wir y mae yn isel iawn yn awr. Buan iawn y delo new- yddifo gwell. Y mae yn galed iawn i feddwl fod dynion sydd ya ymdrecbu eu goreu, ac yn y ciwedd yn methu yn Ian a d'od a'r ddan ben i'r Umyn i gwrdd, fel y dywedir, ond gobeithiwn y got en.—-— Cymdeithas Ddirwestol.—Y mae y boneddigesau sydd yn dal cysylltiad a'r adran Ddirwestol y W. W. C T. Union, wedi bod a'u boll egni yn ceisio enwau y rhyw fenywaidd er can y tafarnau ar y Sul, 11. dyma i chwi eu gwaith yn y dref hon, a chawaant 2,012 o enwan fol y caDlyn Old Forge, 259 Vic- toria, 246 Twyn, 245 Tredegar Road (y chwith), 220; Drenewydd, 217 Bhan ganol, 201; Tredegar Road (y dehau), 193; Victoria Road, 161 Waun- Iwyd a Sirhowy, 144 Pont y Gof, 97; Y Gwaith Dur, 29. Dyna i chwi wrbydri gan y boneddigesau, y nbw yw y rhai a all wneud y gwaith. Ctfnogwn hwynt a'h holl egni. -Bethgar (W).-Dydd LInn, yr 28ain, cynhaliwyd yma Eisteddfod. Beirniad y canu, Mr Tom Pries, G.aL, Merthyr; y manion, Mr J Mydyr Evans, Brynmawr Ysgrifenyddion, Mri J E "Williams a J P Powell. Arweinydd am y •dydd, Mr David Evans. Efe sydd bob amser, a dyn iawn yn y lie iawn yw «f. Y cadeirydd oedd Mr C B Holland, mab y Gwr o'r Pare, a gwnaeth ei ran yn arddercbog. Wele y daflen o'r enillwyr:—Ad- roddiad, 4 Mi ddeua'n fachgen mawr,' W E Glad- stone Lloyd can, Newid y gwrthrycb/ John James: LIe mae diogelwch,' E A Prosser; I Budd. f Ugoliaeth rhvddid (gwaith y diweddar Gwentwys- ion), Dan Evans; 0, gorphwys ar yr Arglwydd,' Maggie Thomas; t Y rhosyn unedig,' Miss A Thomas; 4 Bydd ffyddlon hyd angau,' rhwng J Price a T Owes; cieuawd, ExcelsIor, W D Rich- ards a W C Davies; 'Merch y Cadben,' Geo Jones, JSirhowy; pedwarawd, 'A ydwyf yn effro neu a _ydwyf yn breuddwydio,' Dan Richards a'i gyfeillion cydgan, Y Morwyr,' tri cwmni i fewn, goreu, <5wn,m Dan Richards y diweddaf, Dydaiau dyn sydd fel ylaswelltyn,' gan Tom Davies, G.T.S.C., "Glyn Ebbw, dau g6r, un o Sirhowy, o dan arwein- f iad George Jones, a'r Hall o B ynmawr, o dan ar- weiniad W P Burrow, y goreu 'r ddau oedd Bryn- mawr, end ni wnaeth dim na o'r ddau waith da. Y yr so mae yr anthem boa yn deilwag o'r sylw manVlaf. Y perdonydd oedd W G Evans, a'r test feirniad* oedd Gomer Jenkins.—Ehedgdd Wyn. GWEBNLLWTN, DOWLAIS.—Cynaliodd yr eglwys uchod ei ehyfarfodydd blynyddol, Sadwrn, Sul, Man, Medi 26ain, 27ain 28ain, pryd y pregethwyd uos Sadwrn, am saith, gan R. S. Williams, Bethaaia, Dowlais, ac am 10-30, boreu Sal, gan Dr Thomas, Liverpool, acam ddau, gan D. Thomas, Cymer. Am chwech, gan D. Thomas, Cymer, a Dr. Thomas, Liverpool. Dydd Llun, am 10-30, gan Glannant Davis, Caatellnedd, ac am ddaa, gau D. Thomas, Cymer; am saitb, nos Lan, Davis, Csstellnedd; Dr. Thomas. Yr oedd gwirioneddau mawrion yr efengvl yn cael eu d'weud gyda nerth, a'r gynulleidfa yn gwrando gyda blaa—