Y Celt

NYN A'R LLALL O'R DE. [GAN A.P Y FRENI FACH.] Anffawd bur echrydus a ddi^wyddodd yn ngorsaf Pontypridd, nos Sadwrn diweddaf. Ac eto gallasai fod lawer yn waeth. Y mae rhyw ddwsi j o bobl wedi eu dolurio yn bur dost. Ond y syndod yw nad oes yr un bywyd hyd yma wedi ei golli. Y tren sydd yn gadael Merthyr am ryw ugain munyd i :IigL (s wyth a redodd i fewn dren arbenig {special) oedd yn aros ar y pryd yn ngorsaf Ponty- pridd. Yr oeddwn i gyda'm haner arall yn y tren o Ferthyr, ond yn ffodus diangasom ni gyda'r rhan fwyaf o'r teithwyr yn y tren hwnw heb gael rhagor nag ysgydwad go drwsgl. Y mwyafrif or rhai a gawsant niwed oeddynt ar lwyfan yr orsaf. Mor nerthol oedd y gwrthdarawiad fel y taflwyd rhai o'r cerbyda-u yn chwilfriw j'r llwyfan ar draws y teithwyr a arosent yno yn dawel heb feddwl fod dim allan o'r cyffredin ar ddigwydd. # # # Dau beth sydd yn cyfrif am ysgafnder cymharol y niweidian. Un o honyntyw fod yr agerbeiriant (engine) wedi ei thynuyn rhydd oddiwrth y tren blaenaf. Felly nid oedd y gwrthdarawiad mor ofnadwy gan y gallai y tren olaf wthio y blaenaf yn mlaen. Peth arall yr oedd van ac. un cerbyd yn weigion rhwng y tren olaf a cherbydau llawnion y blaenaf. Ohwal wydy van fel coed tan,, a llwyr ddinystriwyd y cerbyd gwag. O'r cerbyd hwn yr oedd gwirfodd- Olwyr (volunteers) o Bontypridd newydd fyned allan. Pe baent hwy ifewndiau y buasai y rhan fwyaf o honynt naill ai wedi eu lladd neu wedi eu dolurio yn farwol. Rhwng y cerbyd hwn a'r cerbydau nesaf yr oedd van y guard. Felly ni chafodd y teithwyr yn y cerbydau fawr niwed mor bell ag y gwyddis eto. # # # Y mae dau neu dri o'r lluaws oeddynt ar y llwyfan wedi eu dolurio yn druenus, megis Mr W N. Howells, myfyriwr o Athrofa Poatypool, a. bachgen ieuanc pymtheg oed John Waldron. Yr olaf a gollodd un glan ae, a dderbyniodd niweidiau eraill. Torwyd cion a braich i'r blaenaf, ac y mae y glan bellach wedi ei chymeryd ffwrdd gan feddyg, wrth y forddwyd. Yr oedd Mr Howells yn myned at ei gyboeddiad y Sul, a bwriadai ddechreu ar ei weinidogaeth yn fuan mewn eglwys yn Maesteg. Ar y cyfan mae genym le i ddiolch fod pethau cystal ag y maent. Truenus oedd yr olygfa a mawr oedi y dolefain, ond hyd yma nid oes yr un bywyd wedi ei golli mor bell ag y gwn i. ° # # # Cedwir yr achos o'r anffawd yn y tywyll- wch. Diau y gwyr swyddogion y rheilffordd hyny, ond nid yw wedi dytod allan yn glir hyd yma. Ni hoffwn inau ddweyd gair a I.. allai gynwys cyhuddiad disail yn erbyn neb, ond y mae rhywun wedi bod yn euog o esgeulusdod, neuy mae rhywun wedi syrthio i amryfusedd mawr. Disu y gwneir yr. Im- chwiliad manylaf i fewn i'r mater. Y mae un peth yn eithaf eglur, sef y dylai fod gan y cwmni lawer rhagorach gorsaf nag sydd ganddynt yn Mhontypridd Lie sydd a chymaint o fywyd ynddo, a chynifer o deithwyr ac o gerbydau glo yn myned drwyddo a ddylai feddu gorsaf llawer rhag- orach ac helaethach. Nid oes vno le cysur- us i'r un teithiwr droi i fewn i aros ei dren. j Yr vchydig gyfleusdra sydd acw yw cyfleus- dra. i'r teithwyr gyfranogi o bethau meddw- ol. Ni ddylai y ewmni gael llonydd ddydd na nos byd oni ddygant oddiamgylch am- j ryw welliantau pwysig y mae gan deithwyr ac eraill hawl deg iddynt. I Y dydd o'r blaen, wrth ddychwelyd o'm gwyliau cyfarfyddais a'r Parch W J Rich- ard's, Penywern, Dowlais. Newydd ddych- welyd y mae ef gydag eraill o Wlad y Gorllewin. Edrychai yn rhagorol, ac os na chamddeallais droad awgrymiadol ei lygad chwith y mae yn ei fwriad fyned yn ol yn fuan i'r un wlad i aros ynddi. Gwn fod yno iddo ddrws yn agored. # :11= Wele yr Eisteddfod Genedlaethol wrth y drws Cyn yr ysgrifenwn air arall i'r Celt bydd yr oil drosodd. Rhyw gor mawr wedi enill y brifwobr a thri neu bed war wedi ei choili. Rhyw fardd yn ddiau yn eistedd mewn cadair freichiau dderw, ac amryw yn gorf d ymfoddloni am dipyn eto ar deirtroed onen neu elem. Ond, ni ptiroffwydaf ddim Oyd oni welaf sut y daw.

SWYDDFA ARGRAFFU; Y CELT, BANGOR. AT gerddorion. MAE ya y Swyddfa hon gyfleusderan i argraffu T6n.au yn y Solffa at Gyoianfaoectd Canu, &c. na cheir eu cyffelyb yn un. swyddfa arall yn Nghymrn. Anfoner am brisiau cyn rhoddi archeb i neb arall. Argreffir TOCYNAU A HYSBYSLENI OYNGHEBDDAD DARLITHOEDD, &c., yn nghydag ADRODDIABAU blynyddol a phob math o waith argraffu at wasanaeth capelau ac eglwysi y wlad, yo Rhad, Gian a Buaa. Gwneir pob math o WAITH ARGRAFFU I FASNACHWYR ar fyr rybudd ac am bris Rhesymol, Y GWAED rvr r Btwm—Gwarantir cymysgedd fyd. enwog Clarke at lanhau y gwaed oddiwrth bob anmbtiredd, o ba achos bynag y cyiyct. At blorod, scurfl, allechyd y croen alr gwaed,, a dolariano bob natur, mae ei, effejlthiau yn rhyfeddol. Miloedd o dystiolaethau canmoliaethol. Mewn poteli 2s. 9c. ac lis yr un, gan holl fferyHwyr. Perchenogion Lincoln and Midland Counties Drug Cow|^sy, Lincoln. Gofynwch am Clarke's Blood Mixture, wc na thwyller chwi i symeryd dim arall.

faria" (Onfel).—Yn y Christian World oeir hanes marwolaeth Mr E. Aeron Evans (Bootle) a fu yn fyfyriwr yn Ngholeg y Bala; yn Williamstown, Victoria, Awstralia. ——Cyfrol wertbfawr ydyw yr eiddo y Parch. W. Alonzo Griffiths ar "Hanes Emynwyr Cymru," svdd uewydd ei dwyn allan o wasg W. Gwenlyn Evans, Caer- narfon. Mr R. Williams, o Benygroes, aydd yn myn'd yn weinidog i Nazareth a Phantglas.——I hen eglwys y Parch. Justin Evans yn Dalston, Llundain, y mae y Parch. 0. Thomas. M.A., gynt o Dreffynon, yn myn'd o Poole.——Bwriada Syr Edward Watkin osod goleuni trydanol ar ben y Wyddfa.——Mae symadiad ar droed i godi colofn i goffadwriaeth Llewelyn ein Uvw Ola'. Bwriedir gwneud cais am Eistedd- fod 1894 i Gaernarfon.Bu v Tad Igna- tius vnpregethuyneglwys y Bala y Sul o'r hlaan. Ymgymera Cymdeithas Ddir- westol Mon a dwyn costau cyfreithiol pob ardala ewyllysia wrthwynebu caniatad, ad- newyddiad, neu drosglwyddiad unrbyw dafarady, neu dafarndai yn y sir. -Di- vedd Medi:yr agorir y Neuadd Dduwin- yddol yn y Bala odan. lywyddiaeth y Prif- athraw Edwards, D.D. Mae y Prifathraw Fairbairn, o doleg Mansfield, Rhydychain, wedi addaw cymeryd rhan yn yr agoriad.