Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
NODIADAU.
News
Cite
Share
NODIADAU. JtAK FFOL A FAGA LOBRTTDD. Ni ddylai mam gadw ei phlentyn rhag cosp os bydd yn droseddwr. Caled iawn i deimlad un a ddyoddefodd gymaint dros ddyn yw trosglwyddo mab ei chroth i ofynion cyfiawnder. Eto pe megid parch i ddeddf yn mynwos un pan yn ieuanc, drwy bedio celu arno pan droseddai, cedwid ef o lawer bust! cb werwder. Dicbon y cadwesid Turner, llofrudd Horsforth, o'r erogbren pe'r ymddygasai ei fam yn llymach tuag ato pan ydoedd yn blentyn. Ond gellir meddwl wrth y modd gofalus yn mha un y eeisiai guddio ei drosedderchyll pan lofruddiodd yr eneth fach mai cadw arno oedd ei ehynllun drwy ei bywyd, ac yn awr dyner mab wedi ei draddodi i gael ei golli, a'r fam i gael ei hanfon i beny d-wasan aeth. Geiriau y Barnwr Grantham wrth y troseddwr oeddynt, "eich mam yr hon a gymerodd ran mor flaenllaw ac annuwiol i'ch eadw o'r farnedisaeth sydd yn eich baros." Yr ydym yn ddiolchgar i'r Baruwram tefaru m or groew, eto llawenhaem wrth gofio mai mam ydoedd, fod y Barnwr wedi lledcJfu'r gosp ac yn lie ei hanfon i benyd-wasauaeth am ei bywyd ei fod wedi newid y ddedfryd i benyd-wasanaeth am fiwyddyn. Ynsicrceiryn banes liofradd- iaeth Horgfoitb bregeth ofnadwy ar ddyledswydd mamau. AMCAN LLOFBUDD LEBPWL YN GUDD. Ymddengys mai un o'r llofruddiaethau hyny na cheir byth afael ar am can eu cyflawniai yw'r lofruddiaeth a gymerodd le yn Lerpwl yn Mai diweddaf. Er yr holl chwilioa fu ar yrachos hwn nid yw yr amcan oedd gan y llofrudd mewn golwg wrth gyflawni ei anfadwaith wedi dod i'r amlwg eto. Dyma John Conway, yr hen wr a ym- ddangosai mor gyfeillgar gyda Nicholas Martin ieuanc, ar gael ei golli am iddo ei ladd, ac eto nid oes un goleuni wedi ymddangos ar vr amcan. Ai tybed fod yr hen wr wedi cael ei feddianu gan y gynddaredd fwystfilairid y byddwn yn clywed am dani weithiau, sy'n dyheu am waed, ac nad oedd un amcan arall i'w weithred ond boddio yr ellyU creulon yma a lechai yn ei fynwes ? Tebyg na cheir cyfaddefiadgan y llofrudd, a rhaid arcs hyd y dutguddir cyfrinach pob calon yn y dydd hwnw cyn y eeir allan wreiddyn y bwriad a'r oyflawniad creulon o a hono. DIAL DOBIAIDD. Yr un egwyddor sydd wrth f6n calon Toriaeth heddyw a2; oedd yn yr oesan Y aychent ac y lladdent eu gwrthwlnebwyr ynddynt. Edrvchweh ar hanes y Toriaid yn Ngbymru-ni fttddiant ein Hadd a noeth a.ri mae'n wir, ond pob peth at hyny hwy a'i gwnant. 0 herwydd llwfrdra hynafiaid y werin bob!, a'u dallineb. aeth y Toriaid yn gyfoethog a dylanwad,ot a mynant gadw yr awdurdod drwy bob ffordd-tog nen anheg. Oymerwch y m odd yr ymddyga Iarll Salisbury j*t Mr William O'Brien yn engraifft 0 ddull Tori o ymddwyn at wrthwynebwr. Cyhndd- odd Iarll Salisbury Mr William O'Brien 0 gefnogi llofruddiaeth. Baeth Mr O'Brien a chynghaws yn ei erbyn er mwyn amddiffyn ei hun. Syrthiodd y cynghaws trwodd ar rhyw bwnc cyfreithiol. Parodd hyn ifaich y costau o 41500 syrthio ar Mr O'Brien. Ac yn awr gwasga Iarll Salisbury amei arian gyda'r canlyniad anocheladwy s yru Mr O'Brien i Lys y Methdalwyr. Pen draw ydial yma fydd rhwystro Mr O'Brien i gario yn mlaen ei genhadaeth werthfawr ar ran ei gydwladwyr gorthrymedig. Fe gofiwn yr engraifft yma o ddial Toriaidd pan y daw vr etholiad. 3 J DILLON, o'BBIENj A PABNELL. Gwaith y ddau ddioddefydd mawr ar ran Iwerddon, Mri. Dillon a William O'Brien, pan ryddhawyd hwy 0 garchar oedd datgan eu llwyr anghymeradwyaeth o Mr Parnell fel arweinydd i'r Gwyddelod. Mewn atebiad iddynt dywedodd Mr Parnell yn Dublin na rydd efe gam McCarthiaid eto, acamlwg ywna fydd iddo mwy wrandaw ar neb ond ei uchelgais ei hun. Gresyn fod un fu'n flaenor mor dda i'w blaid, yt was mor anfuddiol i'w wlad. Pe'r unid y Parnelliaid ar McCarthiaid o dan yr enw Cenelwyr, gal I air Iwerddon obeithio eadw ffrwyn werthfawr yn mhen gwleidyddwyr Seisnig; ond tra y b'o dwy blaid yn ymladd am gael eu cario gan Ryddfrydwyr neu Geidwadwyr, WaC a hyny hefe ffrwyn nac atalfa, ni ddaw dim lies i'r genedl Wyddelig. DR. OWEN THOMAS. Ar y Sal, a hwnw'r Sol cyntaf yn Awst., y cafodd yr bynafgwr enwog o Lerpwl fyned i fewn drwy y pyrth i'r ddinas. Yr ydoedd yn disgwyl am fyned er's misoedd, ac yn ol cwrs amser nid oedd iddo dymhor hir yn nhir y byw gan, e; fod wedi d'od i fin y pedwai ugaih mlwydd. Ni chladdwyd preg- ethwr mwy ymroddgar na gweithiwr mwy difefl vn ngwinllan ei Aiglwydd, ac y mae colli dyn fet efe nid yn unig yn golfed enwadoU ond yn ergyd frgeaedl. Gallem Jeowi ein ooiofnau a hanes Dr Owen Thomas, ond digon yw dyweud fod Tywysog wedi cwympo.
Y GENHADAETH GYMREIG,
News
Cite
Share
Y GENHADAETH GYMREIG, GAN Y PRir 1THBAW M. D. JONES. Mae derbynia,d cynes.yn- eael ei roddi i'r syniad yma gan luaws o ddynion cyfrifol ein cenedl, ac nid wyf yn petruso dyweud fod y peth yn ot meddwl vr Arglwydd, ac am hyny y daw i beri. Mae dau o ben fvfyrwyr. Coleg y Bala, yn barod i fyned allan i't Andes, fel cenhadon, un fel gwein- idog i'r Cymry, a'r llall yn genhadwr at yr Indiaid. Triniodd y Llywodraeth Archent- aidd yr fndiaid a fyddent yn mynyenu'r Wladfa gyda thoster diraid, er ys blynyddau yn ol, am en bod yn awr ac eilwaith yn cyna-wni troseddaa ar ffinau agosaf iddynt o'r Weriniaeth. Yr oedd y Cymry yn g»»llu trin yr Indiaid yn ddeheaig, drwy ymddwy n yn or. est a charedig atynt, tra yr oedd twyU a thraha rhai o bobl Patagones, a gormes èraillag oeddent yn swyddogion y Llywodr- mjth, yn eu cynhyrfu yn erbyn yr Archent- iaid. Danfon«^d soldwyr i'r paith i'w hymlid, eu lladd, a chasglu 'r gweddill yn fintai o tua dwy fil, a, chludwyd hwvnt i Buenos Ayres. Gwasgarwyd hwynt yno yn mhob cyfeiriad, rhai yn weision i hwn a'r llall, yn gaethion mewn gwirionedd, er nad oedd yr enw yn cael ei roddi amynt, Wr rhan fwyaf o'r dynion ya cael eu hanfoa i'r fyddin i fyw bywyd anwar arferol y milwyr Archentaidd, ac anhebyg iawn i fywyd y Gwaradwr yw bywyd milwyr pob gwlad ya o gyffredin, yn yr amgylchiadau mwyaf ftafriol. Gwasgarwyd y merched yr, un modd, a rhanwyd teuluoedd, gwyr gwragedd, plant a. rhieni, a brodyr a chwi- orydd oddi wrth eu gilydd, ond y mae er hyny. nifer o Indiaid yn aros eto yn Mhata- gonia, heb fod yn mhell iawn or Wladfa, C) dan wyliadwriaeth y Llywodraeth. Y mae eraill yn y rhanau mwyaf Deheuol o Bata- gonia, yn crwydro fel eynt, sefllwyth yr ben benaeth Galatz," mab yr hwn a. fa am flwyddyn yn y Wladfa, yn dyagn Cymraeg, sef Kencal," yr hwn sydd yn benaeth yn bresenol. Gwaith anhawdd yw llwyth crwydrol fel hwa, am na fedrant wnend dim at eu bywoliaeth ond hela, ac r mae angen y plant ar y rbieni i'w cynorth- wyo yn y gwaith. Mae hyn yn gofyn parhaus symad ar ol helwriaeth. Cyn y gwna'r Indiaid ddynion gwareiddiedig, rhaid eu cael. i. fyw bywyd sefydlog. Mae rhai Indiaid yn y Wladfa yn gwneud bugeil- iaid rhagorol, a'r ffordd oreu i wareiddio 'r Indiaidyweu dysgu igadw preiddiau—defaid^ gwartheg, a cheffylau. Gydag amser, gellid dysgu plant rhai felly i amaethu. Ya ystod y rhyfel a fu rhwng yr Indiaid a!r Archentiaid, darfu'r Archentiaid wrth ymlid yr Indiaid, ledrata eu preiddiau oddi arnynt, a phob peth arall ag oedd yn ea meddiant. Rhoddodd Llwyd Ap Iwan, dro yn ol, hanesion o'r fatb yn y Celt, o'r hyn yr oedd efe yn llygad-dyst. Mae y dyn sydd genym at y maes hwn yn geohadifr o anian, er yn foreu, ac yn un hollol gymwysi at y gwaith. Mae genym ddyn ieuanc arall a wnelai weinidog da i Gymry yr Andes, yr hwn sydd wedi profi ei ffyddlondeb yn y cylch y mae efe eisoes. Mae y ddau yn ddynion celyd, ac yn medru byw arnynt eu hunain cyn, ymgysegru i'r weinidogaeth. Maeyn syn i mi, os nad allem hefyd wneud rhyw deleraa a'r Parch. R. Mawddwy Jones, yr hwn sydd yn awr yn weinidog yn Oregon, yr Unoi. Dalaethau, a'r hwn sydd wedi bod bob amser yn Wladfa wr aiddgar. Byddai dya o'i brofiad yn gaffaeliad i "Heidio," sef sefydliad newydd yr Andes. Man arall y gellid cael Cenbadaeth. yw Gogledd gwlad Canaan, tua godre myoydd. Libanus, lie y mae Uwyth y Druses yn byw. Mae yno ddyn ienanc yn by- meddyg a dderbyniodd ei addys? feddygdl yn Edinburgh, a tyddai yn falch olod yn genhadwr at ei bobl am gynhaliaeth gYan- edrol, dyweder .£70 neu < £ 80 y fiwyddyn. Pe 'r anfonid Dr E. Pan Jones am chwe mix o daith i edrych y maes hwnw, diau y gellid sefydlu cenhadaeth effeithiol yn y He hwnw. Hefyd, paham nad al em wneud cenhad- aeth fel hon i roddi help i godi acbosioo.' cartrefol, yn enwedig He y mae genym frodyr yn llafurio eisoes am dal bychaau, Gwn y cyfrenid gan luaws, ond i ni ofalu ya deilwng am eia cenedl sydd yn cael ei hesgeuluso mewn Uawer iawn o fanau.
[No title]
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
—Rhoes y Parch Owen Thomas, Poole, ei weinidogaeth i fyny. -Ym'ddiawyddodd Mr B. Gwynfe Evans, er swydd o fod yn yagrifenydd i Undeb yr Anibyn- wyr Cymreig. I. —Llawenycha'r Yagotiaid fod y Parch Eynoa Havies yul myned. i Glasgow, a galara Cymra ei fod yn myned yn mhellach oddiwrthi eto. i —Dewisir cyd-weinidog i helpa Dr Date, yf hwn sydd yn bur wael. —Feth oewvdd dan haol yw Etholiad Bwrddl Ysgol yn Ffaldybrenin—chwech yn cdUb e atedd mewn pum sedd, a'r oil yn Ehyddfrydwy^