Y Celt

BRENHINES ROUMANIA. Fe gofir am Eisteddfod Bangor, 1890, oherwydd i Frehines Roumania rhoddi ei phresenoldeb ynddi, a gosodwyd neillduol- rwydd ar yr "hen orsedd" drwy dderbyn Brenhines dalentog i'r cylch-cyfrin, yr hon a urddwyd yno yn farddones yn ol braint a defawd beirdd Ynys Prydain. Dydd Iau diweddaf, cyrhaeddodd ei Mawrhydri ddinas Bangor o Landudno, oddeqtu un-a'r-ddeg y boreu, ac. arweiniwyd hi i gylch yr orsedd gan Hwfa Mon a Dewi Orwig, ac oddiar y maen llog cyhoeddodd yr Arcbdderwydd Clwydfardd, fod y Fren- hines yn cael ei derbyn i gylch yr orsedd fel barddones o dan yr enw Carmen Sylva. Wedi darfod seremoni yr orsedd, ymffurf- iwyd yn orymdaith hardd a lluosog i arwain ei Mawrhydri i babell yr eisteddfod, yr hon oedd vredi ei llenwi gan dorf o chwech i saith mil o bob], y rhai a roddasant groesaw brwdfrydig a pharchus iawn iddi. Ym- ddangosai y Frenhines yn berffaith gartrefol ar y llwyfan yn mysg y beirdd, a phan gyhoeddwyd Tudno yn fardd buddugol y gadair, ac yrarweiniwyd ef i gael ei gadeir- io, cymerodd ei Mawrhydi y sylw a'r dydd- ordeb mwyaf yn y seremoni, gymaint felly, fel y penderfynodd dalu ymweliad a'r eis- teddfod drachefn dranoeth i weled coroni y bardd buddugol ar y bryddest. Llanwyd pabell yr eisteddfod drachefn ddydd Gwener i'w chrofesawu, ac mewn rhwysg a mawredd y cyrhaeddodd hi a'i gosgorddlu (gwirfodd- olion Bangor) y babell. Drwy Syr John Puleston, A..S., dymunai y Frenhines gydnabod yn ddiolchgar y der- byniad a gafodd, a datganai ei dyddordeb yn ngweithrediadau y beirdd, ac adroddodd y dernyn barddoniaeth a ganlyn, yr hwn yr oedd wedi ei baentio y bore hwnw a'i llaw ei hun, gan ei gyflwyno i bwyllgor yr eis- teddfod. Long live the harp, and long live the song, And the harp with the soul's own singing; May ever the thanksgiving chorus throng Where the echoes from old are ringing Where the song has a throne and the bard the crown, And the sword of peace is uplifted, And sweet welcome sounds, from the shore to the town, To the stranger with singing gifted. Long live the smile, and the song, and the tale, That nought from the soul can sever May sunshine brighten each emerald isle- Hail Cymru, old Cymru, for ever Llandudno. BARD CARMEN STLVA. Adroddodd hefyd ddarnau barddonol o waith boneddiges ieuanc o Roumania, ac adroddodd un o'i llawforwynion hefyd farddoniaeth yn Saesneg o'i gwaith ei hun. Yn ngwaith y beirdd yn coroni lolo Caer- narfon, cymerai ei Mawrhydi ran amlwg, a gafaelai yn ngwain y cleddyf yn ymyl Haw yr Archdderwydd Clwydfardd, ac mewn atebiad i'r gofyniad "A oes heddwch," unai y Frenhines iwaeddi "Heddwch." Yr oedd holl weithrediadau yr eisteddfod wrth fodd ei chalon, ac mewn Cymraeg pur dy- wedai Cymru am byth." Nid oedd dim o'r mursendod a welir yn mblith rhai o aristocratiad ein gwlad ni i'w weled ynddi hi, ond yr oedd mor gartrefol gyda Clwyd- fardd, Hwfa, Cynonfardd ac ereill o'r beirdd, a phe buasai yn un ohonynt erioed. Fel arwydd ychwanegol o'i dyddordeb yn yr urdd farddonol daeth goruchwyliwr Ar- glwydd Mostyn i'r cyngherdd yn yr hwyr i wahodd yr holl feirdd a'r pencerdd i gyfar- fod y Frenhines yn mhalas Mostyn, ddydd Mercher yr wythnos hon. Bu y-Frenhines hefyd yn gweled Miss Jones, merch fach oddeutu saith oed i Mr J. W. Jones, arolygydd y Prudential, yn gwneud ymenyn mewn pabell gerllaw, a datganai ei mawr foddhad yn nghwaith y ferch fach. Hefyd dylem grybwyll i Mrs Roberts (priod yr Arolygwr Roberts, Ban- gor) fod yn nyddu gyda'r droell ar y llwyfan yn ei phresenoldeb. Yr oedd Mrs Roberts yn ei phais a bedgwn a het ffelt, hen wisg Cymry fu. Mae Brenhines Roumania yti awdures llyfrau lawer, ac yn gerddores hefyd o radd uchel. Dywedir fod ganddi yn ei meddiant weithiau lawer heb eu cyhoeddi. Merch ydyw i'rTywysog Herman o Weid. Y mae oddeutu 45 mlwydd oed, ac wedi dyfod i Landudno er mwyn ei hiecbyd. Bwriada aros yma am rai wythnosau. Eiddunwn iddi hir oes i wasanaethu llenyddiaeth, ac i ddyrcbafu ei rhyw yn ei gwlad ei hun, ac hefyd i anrhyd- eddu hen sefydliadau fel y gwnaeth gyda'r eisteddfod a'r orsedd yn Mangor. Dim ond un rhifyn o'r Celt fydd, er pan y mae o dan ein gofal, yn peri briw i'n llygaid, a hwnw yw'r rhifyn y cyhoeddwyd Hun y Frenhines ynddo pan oeddym yn America. Nid yw y Celt yn credu ond y nesaf peth i ddim yn y busnes brenhinol yma, ac ni chreda ddim yn nheulu brenhinol Victoria. Paham ynte yr ydym yn cyhoeddi llun y foneddiges hon sydd yn Frenhines Roumania? Am maiei hanffawd ydyw ei bod yn Frenhines a'i rhagoriaeth yw ei bod