Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
LLANELLI, SIR GAER.
LLANELLI, SIR GAER. MASNACH T LLE. Araf y mae olwynion masnach yn troi y dyddiau hyn yn mhob oyfeiriad. Mae amrywiol weithfa- oedd yn yr ardal hon yn gynwysedig o waith copr, plwm, haiarn, tin, oil, glo, bricks, a'r rhan fwyaf o bonynt yn gweithio yn rhanol. Ond tuohan y mae y bobl yn gyffredin, ac yn dymnno gweled adeg yn gwawrio ar y gweithwyr y bydd iddynt waitli oyson, a thai rhesymol am ei wneyd. Ond nid oes gymaint a llaw gwr o oleuni eto wedi ymddangos yn fEurfafen masnach i olwg pobl Llanelli. CREFYDD Y LLE HWN. Cristionogaeth, yn benaf, a'r Gristionogion hyny yn addoli mewn capelau heirdd, eglwysi arddunol, sydd wedi eu hadeiladu i'r perwyl hyny gan y gwa. hanol enwadau, sydd gynwysedig o uchel ao isel Eglwyswyr, Wesleyaid, Methodistiaid, Pabyddion, Annibynwyr, Bedyddwyr, a Mormoniaid. Ac am. lwg yw nad ydyw pobt Llanelli wedi blino ar y gorchwyl o adeilada capelau, er cael lie cyfleus i addoli y Duw a'u gwnaeth. Mae yma un oapel yn cael ei adeilada yn bresenel gan blaid o Annibyn- wyr, ac yn eu plith y mae tri o'r dynion hyny a gafodd eu hesgymuno o eglwys y Tabernacl am beidio oydymfEarfio mewn golygiad &'r gweinidog sydd yno yn brenenol, pan oedd yn ei fryd wneyd rhywfath o starvation ar fechgyn Coleg y Bala yn hytrach na gwneyd casgJiad, (fel oedd yr eghvys cyn hyn wedi penderfynu gwneyd) ao erbyn hyn yn eglwys fach, mae yn rhifo tua haner cant, yn mwynhau rhyddid i farnu fel y gwelont yn dda, yn cael gweinidogaeth rymus a chyson, yn derbyn cynorthwy a chydymdeimlad oddiwrth gyfeillion crefyddol pell ao agos, a phob lie i gredu fod yr Arglwydd yn en llwyddo. PECIIOD PAROD Y BOBL.. Wrth daflll golwg ar weithredoedd, a gwrando dywediadau dynion y dyddiau hj n, gallwn dybied mai y pechod sydd barod yw traws-arglwydd- iaeth," ac ysbryd ymddial. Os anghydwelediad gyfyd rhwng meistr a gweithiwr, daw traws- arglwyddiaeth a dialedd ar ei hyd mewn strikes a locks out, yn hytrach na nesu at eu gilydd. Eto, os rhyw ddiffyg dealltwriaeth gyfyd rhwng aelodau eglwysig a'r gweinidog, rhaid cael trais a dialedd i ddyfod a'r ddyfais fwyaf ddiohellgar er gwneyd ea jymundod, nen rywbeth arall, mor bell ag y gall dialedd eu danfon. Credaf fod y pechod hwn wedi cael mwy o'i ffordd na llawer pechod yn ddiwedd. ar. Nid gwiw dysgwyl am fawr yn ei erbyn o un cyfeiriad, mae pawb mor euog o hono; ond credaf fod yr hen Feibl yn dweyd yn ei erbyn mor groew yn awr ag erioed, a gobeithio fod y Celt yn dyfod allan yn bleidiwr rhyddid, a cheryddu trais a dial. edd, yw dymuniad-AAfos.
YMADAWIAD R. MAWDDWY JONES…
YMADAWIAD R. MAWDDWY JONES I'R AMERICA. Dydd Sadwrn diweddaf yr hwyliodd Mawddwy a'i deulu yn yr Arizona, am eu cartref newydd yn y Gorllewin. Da genym eu bod yn cychwyn yn galonog. Ba Mawddwy yn ffyddlon i bob achos da yn Nghymru, ao y mae yn un o'r rbai mwyaf argyhoeddedig o genodlgarwch yr amean a doefch. ineb y ovnllun am Wladfa Gymreig yn Patagonia. Tybia ambell un cul fod ei symadiad i'r Unol Dal. aethau yn myned yn groas i'w broffes uchel flaen- orol o genedlgarwch, pan mewn gwirionedd y mae gwir genedlgarwch yn galw am i lawer o weinidog- 98 1:1 ion Cymreig eto fyned at eu brodyr Cymreig i'r Talaethau Unedig. Nid cenedlgarwoh yw gadael i'n brodyr Cymreig yno fod mewn newyn ysbrydol a ninau yn meddu y gallu i gyflenwi yr angen. Yr ymfudiaeth i Patagonia yw yr ymfudiaeth genedl- aethol Gymreig-nid oes dim yn debyg iddi yn natur ymfudiaeth Cymry i'r Unol Dalaethau, ond yr un pethau yn union yw Cymry Patagonia a Chymry y Talaethau. Mae dynion rhagorol yn ein Gwladfa, ao y mae miloedd o ddynion goreu y ddaear yn mysg Cymry America. Onid brodyr ydynt ? Y mae cenedlgarWch Mawddwy yn ddi- amheuol, ac y mae mwy o angen am ei was&naeth y naunyd hwn yn mysg Cymry America nag sydd yn mysg Cymry Patagonia. Y mae ganddo dalent i fod yn ddefnyddiol iawn yn en mysg. Teimla yn faan fod rhyddid America yn beth gwahanol iawn i ryddid y wlad hon. Mae Cymro yn gallu' anadlu yno heb dalu gwarogaeth i lordiaid a diiciaid- bryfaid beilchion Dymunwn i Mawddwy ali doulu foi-daith gysurus; a nerth am einioes faith i wasanaeth ei Dduw a'i genedl yn America. Caed prawf arnlwg y nos Wener blaenorol ei fod yn ymadael mewn parch mawr oddiwrth bobl ei ofal a'i holl gymydogion yn Nolyddelen. Yr oedd y dyeteb dda a godwyd ar fyr rybudd, a'r cyfarfod brwdfrydig a gynhaliwyd i'w chyflwyno iddo yn profi eu serch ato. A phan ddaeth yr awr i ym- adael, yr oedd ein cyfaill Mawddwy yn teimlo mai gwaith caled mewn gwirionedd ycloedd. Yr oedd Mr Rees, Bagillt, yn hwylio yn yr un llestr ar ymweliad a'r Talaethau.
oEARLSTOWN.
EARLSTOWN. ni yu, C Cynhaliodd yr Annibynwyr Cymreig eu pym- thegfed gyfarfod blynyddol yn y He achod ar y Sadwrn a'r Sabboth, yr 28aina'r 29ain o Fai, prvd y pregethwyd yn dra effeithiol gan y Parch Dr. Pan Jones, Mostyn, a'r Parch D. S. Davies, Bangor" Tybiem wrth edrych ar y gwrandawyr yn y gIVa. hanol oodfaon, eu bod o'r hyn lleiaf yn cael eu boddhau; a'r gwir fel yn ymwneyd a'r galon, a'n gweldi ydyw ar i'r Hwn sydd yn dal y gwynt yn ei ddyrnau, oJlwg ei Ysbryd fel y oreer llawer o'r newydd yn Nghrist lean i weithredoedd da ar ol y oyfarfod hwn, fel y byddo llawer o'n cenedl yn y He, sydd hyd yma yn ddifafcer gydn golwg ar grefydd, yn cael agor eu llygaid a'a troi. Cael ein cydgenedl i'r Noddfa mown pryd yw dyben y cyf- eillion yn ymdrechu dal drws agored yn y lie trwy lawer o anfanteision, fel y caffo y Cymry a ddichon ddyfod yma o bryd i bryd fantais i addoli Duw yn eu hiaith eu bun yn yr hon eu ganed. BIl y cyfarfod o'i ddechreu i'w ddiweddyn hynod lewyrchus, a diddadl nad oedd y Meistr mawr ei hnn yn mhell oddiwrth ei wei ion, fie y bydd effeithian daionus eto yn dilyn. Mae yn hyfrydwch dros ben genyf fy rcod yn cael ysgrifeuu hanes ein cyfarfod i'r CELT ar ei ail ymddangosiad. Yr wyf yn colio er's peth amser i un o GWacs y Dywysogaeth ddyweyd fod y clwyf melyn ar y CELT, ao y byddai farw, ond nid o farwolaeth yr uniawn, bid siwr. Ond ni bu farw y CELT, eithr pysgu yr oedd. Diaroeu y bnasai yn dda gan amryw pe gwirionedd fuasai hanes ei farw; ond wele byw ydyw, a goboithivvu y caiff ei deimlo eto yn alia anwrthwynebol yn y Dywysogaeth a lleoedd ereill yn erbyn pob peth nad yw uniawn a rhydd, dyna ddymuuiad calon ei edmygydd. Earlstoivn. R. 0. ROHKETS.
LLWYDDIANT I R CELT.
LLWYDDIANT I R CELT. Da lawn genyf ei fod yn ail-gycl, wyii, am fy mod yn hyderus y gwna les i'w genedl. Bydd yn dda genyf anfon i'w swyddfa o bryd i bryd yehydig o fan-nodiadau." Y mhe genyf bed war y tro yma. 1. Boed i bob un fyddo yn berchen eiddo, bwyllog ystyried ei sefyllfa a'i amgylchiadau, a gwneyd ei "Rwyllys" mewn modd rheol- aidd, pan yn ei lawn iechyd oblegid y mae esgeuluso y fath rvvymedigaeth bwy.sfawr wedi avwaivi lawer tvj i ddyrYiHvch it cholled, a gofid. 2. Safed pob Celtydd yn y dyddiau hyn yn dyn a gwresog dros Bydd-fasnachaetb. Y mae rbai Toriaid (gwladgaros coelir Invy). am gyfrwys gynllunio or adsefyAlayr lien ddifiyii-dretboedd fuont yn acbosi niweidiau i fasnach a therfysgoedd i gymdeithas haner can mlynedd yn ol. Eu prif ivswm yn ami dros adsefydlu yr hen drethoedd, hyny ydyw gwaitli Ffrainc yn gwneyd ond a ydyw y ifaitli. fod Ffraino yn troi yn annghymydogol yn ddigon i gyfiawnhau gwaith Lloegr a 0 gwledydd ereill i geisio caeihiwo, a dyrysu, a nyohu holl gydfasnachaeth y byd. Dichon y dealla Ffrainc bob yn dipyn ei bod wrth geisio ffafrio ei ffrindiau etholedig. yn niweidio y llaweroedd ac y bydd iddi drwy hynv yn y diwedd ddrygu ei hun. Os dadleuir dros drethu defnyddiau dillad, gellir yn ol yr un egwyddor ddadlu dros drethu defnyddiau bwyd. 3. Y gallasai doctoriaid dysgedig dtnviol- C, frydig Eglwys Rydd (?) Scotland, sef ainddi- I ffynwyr ffydd eu heglwya liydd, gad trefn well i egluro ac amddiffyn athrawiaethau yr efengyl, ac i feithrin brawdgarwch cristiou- ogol, na'r drefn gardinalaidd a gymerasanfc yn eu huchel-lysoedd eglwysig, i ddisgyblu a diswyddo, a diarddol y Professor Robertson Smith. Dichon fod gan y Proff. Smith gyd- wybod mor dyner ac mor oleu. a chariad mor bur at ordinhadau cristionogaeth ag sydd gau ei ddiarddelwyr. Nid hawdd dirnad y niweidiau ofnadwy y mae llysoedd amddiffyn- wyr y ffydd wedi wneyd yn mhob oes agwlad, i achos mawr rhyddid yr efengyl. 4. Ei bod yn llawn bryd i gwmniau golndog einreilffvrdd mawrion ostwng fares cludiad eu teithwyr, rhag i rywrai ddwyn profion yn en herbyn fod eu cribddeiliaeth yn niweidiol i'r wladwriaeth ac o ganlyniad i'r pwnc gael ei.godi i'w chwilio, a'i egluro, a'i benderfynu yn-seneddydeyrnas. 0, R.
------------LLYTHYxH LLUNDAIN.
y Celt, rhoddwch ef ar y file mewn congl o'r ty. Bydd yn groniol cywir o brif ddygwyddiadau yr wythnos, no yn ddyddorol iavin i edryeh drosto yn mhen blynyddau. j LLITH PUMLUMON. Ms. GOL.,— Can croesaw i'r Celt ar ei ail ymddangosiad, a hyderaf ei fod wedi adgyfodi y waith hon i beidio niarw mwy. Mae yn debyg na bu adeg erioed a mwy o alw am newyddiadnr o'r fath, ao y mae gau y bobl bob byder yn y gwyr sydd ya gofala am dano, a diau y caiflE dderbyniad gwresog gan y genedl. Yr wyf fi yn bwriadu anfon ambell lith iddo, nid bob wythnos, ond mor ami ag y bydd amser yn caniatan. Credaf fy mod yn meddn ar lawer o gymhwysderau i fod yn ohebydd i newyddiadnr. Yr wyf yn hen, ao yn brofiadol, ac wedi sylwi ar boll amgylchiadan a chyfnewidiadau canrifoedd lawer; a'r dyddiau cynes presenol. y mae yr eira oedd ar fy nghefn wedi toddi, a'r'niwl oedd am fy mhen wedi clirio, a hen afon Rheidiol yn golchi fy nhraed ynei dyfroedd oynes, fel, rhwng y naiil beth a'r liall, yr wyf yn teimlotipyno hwyl ysgrif. enn. Yn fy llythyrau, cadwaf yn fanwl at y rheolau canlynol:— 1. Ni wnaf un Bylw o bethaubychain j prif fater« ^ydd yn wladol, moesol, a ohrefyddol,—a gaiff fy sylw manylaf. 2. Ni ysgrifenaf ond y GWIR; yr holl wir, a dim ond y gwir. 3. Ni wnaf ddadleu dim & neb; mae digon o gecru a. dadleu wedi bod am byth. 4. Ni ddefcyddiaf ffugenw o gwbl, dim oncl fy enw priodol bob amsor Dichon y byddai yn well i mi ddweyd yn y fan yma mai U Hen Gyfansoddiad" ydwyf. 0 ran hyny, Swyr pawb sydd wedi sylwi a meddwl mai hen gyfansoddiad yw pobpeth mawr a gwcrthfawr: felly finau. Wedi cymaint a hynyna o ragymadrodd, byddaf yn fy llythyr nesaf yu dechren ar yr helynt blin, yr hwn a adwaenir yn y parthau yma o'r wlad wrth yr enw Cawl Bethel." CYMANFA HENLLAN, SIR GAERFYRDDIN. Cynaliodd Annibynwyr yr hen sir eu Cymanfa J ie nc^10^ 24ain a'r 25ain. Cynadledd am ddydd Mawrth; Mr Gibbon, Llanymddyfri, yn gadeirydd, a Mr Thomas, Gwvnfe, yn ysgrifenydd. G weddiwyd gan Mr. Perkins/Maenclochog. 1. Galiyodd Mr James, Brynbank, sylw at Gofiaut y diweddar Mr Lewis, Henllan, yr hwn a werthid I yn ystod y Gymanfa. 2. Ceisiodd Mr Morgans, Bethlehem, lythyr tros- I Penfroditld Mr LeWI'S ^?ynt Llanybri») %fmdeb o. Galwodd Mr Cadvan Jones, y Priordy, sylw afc bwnc y priodi a ddygir o flaen y Senedd. Enwyd pwyllgor i dynu allan benderfyniadau ar y mater. 4. Penderfynwyd diolch yn wresog i'r Aelodan seneddol Cymreig am eu cefnogaeth i'r bill can y tafarnau ar y Sabbath. Ail ran y Gynadledd. 5. Galwyd ar Mr Thomas, Bryn, Llanelli, i ddar. ten papyr ar "Ddyledswydd pawb i addoli Daw yn bersonol." 6. Methodd y sawl oedd i siarad ar Brydlon. deb" ddyfod yn brydlon, felly oollwydei sylwadau. ï. Galwyd ar Mr Davies, Siloah, Llanelli, i siarad. Gwnaeth sylwadau gwa&garog ar ddar- llen, canu, gweddio, a phrogethu yr addoliad oy. hoeddns. Y Moddion Cyhoeddus. Pregethwyd am 6 nos Fawrth, ac am 10, 2, a 6 dvdd Meroher gan Johns, Thomas, Williams, a Davies, Llanelli; Gibbon, Llanymddyfri; Thomas, B.D., Capel Isaac; Lewis, Tenby; Davies, Bethle- hem Davies, Bethel; Thomas, Solva; a Jenkins, Cydweli. Arweiniwyd mewn gweddi gan Lloyd, G wernogle; Oadvan Jones, James, Saunderefsot; a Davies, lthydyoeisiaid. Yr oedd yr hin, yn ar. dderehog, cynulleidfaoedd snawrion, a Mr Williams ey a'r ardalwyr ar eu goreu yn gwneyd pawb yn ddedwydd. Arosed y fendith ar y lie, ao ar bawb oedd yn y Gymanfa.-—AMGOEI>.