Y Celt

Y TESTAMENT NEWYDD SEISNIG. Mae llawer o'n darllenwyr eisoes wedi gweled y cyfieifchiad newydd o'r Testament Newydd a ddaeth yn aaiweaaar an an o r wasg oeismg. Uymerodd dros ddeng mlynedd c amser i bwyllgor detholedig o ddysgedigion America a Phrydain i orphen y gwaith a ymddiriedwyd iddynt. Darllenasotn lawer o hono yn y pythofnos diweddaf gan ei gym. barn a'r Teetamenti Newydd Cymreig. Llongyf. archwii oin oymydogion Ssisnig ar en llwyddiant i 11 n gael o'r diwedd gystal oyfieithiad ag sydd yn medd. iant y Cymry er's dros ddaa cant a haoer o flyn- yddoedd. Tybiem o'r blaen fod y cyfieitiriad Cymreig yn rhagori ar yr an Se snig, ao ofnem hofyd mai plentynrwydd a thipyn o ysbryd brolio pob peth Cymreig oedd yn peri i ni feddwl hycy, ond yn awr gwelwn mai gwirionedd anwadadwy oedd y dybiaeth hoao. Oblegid y rheol a daimls, y pwyllgor ei bod yn ymylu ar y chwyldroadol oedd yr hon a'u rhwymai i gyfieithu pob gair Groeg trwy yr un gair Seianig, gan belled ag y byddai ya bosibL Yr oedd cyfieithwyr 1611 o'r ta arall, yn amcanu at oohel ail adroddiad, a thrwy hyny gwnaethaut lawor o gam a'r gwaith, heblaw fod rhyw liw o wahaniaeth rhwng y geiriau a gyfrifiB yn gyfysfcyr. Oud yr oedd yr hen gyflaifchwyr y Cymreig yn gwneyd y pryd hwnw yn ol y rheol a fabwysiadwyd gan y Saeson yn mhen 250 o flyn., yddoedd ar ol byny. Cymhat-er 1 Cor. xv. 27, 28, yn y ddau gyfleithiad Seisnig ao yn yr un Cymraeg darostimg sydd bob tro yn y Gymraeg, a subject sydd bob tro yn y oyfieithiad diwygiedig, ond yn. nghyfieithiad 1611 newidid y geiriau yn fwriadol, er mai yr un gair Groeg oedd i mewn bob tro. Ao ar ol eymainfc o gynwrf a liafur, y mae'r Saeaon wedi llwyddo yn 1881 i gael yr adnod uchod a llawer un arall i ddarilen yn y Saesneg gyatal ag y mae yn y Gymraeg er's dros 250 o flynyddoedd. Mae prinder ein gofod yr wythnos hon ya ef,, lluddias i ymhelaethu ar y pwno dyddorol h fpA- Y ch waneg y tro nesaf.

LLYTHYxH LLUNDAIN. Dijdd Llun, Mai 30ain, 1881. Darllea Mesar Tir yr Iwerddon yr ail waith ydoedd y prif orchwyl gyflawnwyd yn Nhy y CyfBredin yr wythnos ddiweddaf. Llwyddadd y Ljywodraeth i gael mwyafrif aruthrol drosto, sef 3a2 yn erbyn 176, neu ddau drosto am bob un oadd yn ei erbyn. Yr oedd 28 allan o'r 30 sydd yn oyu. rychioli Cymru (sef yr holl aelodar Rhyddfrydig Cymreig) yn mysg y mwyafrif; a'r ddall Dori— Syr Watcyn ao Arglwydd bitilyn-wrth reswm fel arall. Gwnaed y$52 i fyny o 312 o Ryddfrydwyr. 14 o Doriaid (oil oddig'erth Syr B. Loighton, yr aelod dros cidoheubavth sir Amwythig, yn aslodau Gwyddelig), a 26 o Lywodraethwyr Cartrefol (Holl1.e Rulers). Toriaid oedd yr oil o'r 176 a wrth. wynebai y Mosur oddieithr un-Syr John Ennis, yr hwn a eilw ei hun yn llhyddfrydwr. Gwrthododd nifer fawr o'r Llywodraethwyr Cartrefol, sef can- lynwyr Mr Parnell, bleidleiaio o gwol. Y mae y Saeson yn dechreu agor en llygaid ar bwncy Tir. Yr wythnos ddiweddaf bq Mr Joseph Arch, llywydd Undeb Cenedlaethol y Llafurwyr Amaethyddol, yn areithio yn y Victoria Hall, <Vaterloo.road, ar y Tir a'r Hafurwr." Dywedai fod yn ystod yr amser marwaidd preaenol ar fas. nach tua 31,000,000 (un filiwn ar ddeg ar hugain) o aceri o dir yn y deyrnas hon heb neb yn ei lafaria mewn un modd, ac y gellid yn hawdd roddi gwaith i 60,000 o ddynion sydd yn awr yn segur pe gwnai y Llywodraeth gymeryd y mater mewn llaw, ao y byddai hyny yn llawer gwell na gwario yr arian ar ryfeloedd anghyfiawn a drygionus, fel y gwnaeth y Weinyddiaefch Doriaidd ddiweddar. Pasiwyd pen- derfyniad gyda mwyafrif mawr i'r perwyl canlyn. ot --I Y dylai y Llywodraeth ail gymeryd medd. iant o holl diroedd y wlad, a'u gosod ar amodatfc parhaol (perpetual tenure), i'r dyben i dyfix ytn- borth i'r bobl." J >it' # Byddai yn burion i dirfeddianwyr Cymru gofio fod y rhenti yn gostwng yn gyflym yn Lloegr. Yn ngogleddbarth Wilts, mae darn mawr o'r wlad— tua 10,000 o erwau—wedi cael ei osod i un dyn ar yr amod iddo ei gadw yn Ian oddiwrth lysian gwylltion a chwyn. Yn swydd Lincoln a Hertford, gellir cael ffermydd am ddim ond talu y trethi a'r degwm! Yn swyddi Bedford, Essex, Somerset- Wilts, Sussex, Worcester, &c., gosodir fEermydd am haner y rhenti geid am danynt ychydig flynyddau yn ol. Mae yn rhaid i'r tirfeddianwyr mawrion. fyw ar lai o renti; a byddai yn burion i amaethwyr Cymru agor eu Uygaid, edrych o'u cwmpas, a feat-flo matho Gyngrair Tirol. Rhagor ar hyu eto. Wrth longyfarch perchenogion y Celt am eu hanturiaeth glodwiw, mae genyf ungairatydar. llenwvr. Da chwi peidiwoh a thaflu y Celt heibio ar ol ei ddarllen fel y teflir papyraa dyddiol o'r neilldo. Mynwch ddernyn o wire, awohlymwoh a pblygwch un pen iddi, a sicrhewch ddernyn o bren wrth y pen arall. Ar ol i chwi orphon edryoh droft

jn barliaiis. Erbyii hyn y maent yn moddu y fath ddylanwad fcl agy maey blaid sydd mew a awdur- dod-yn erynu acyl). ydo, fcis geilir dyweyd pa foment y bydd y Coup do etat yn cymeryd He. Y farn gyCredin yn Monte Video ei lumait ydyvy fod Lattore wedi encilio i Brazil gyda'r amcan o gael Ymherawchvr y wlad hon o'i blaid, a dwyu üddi amgylch ryw- fath o undeb os nad uniad cwbl a j hono}.! Oddiwrth hanes cyffrodinol y ;vl.,d byth er pan y." datganodd ei hannibyniaeth ar Brazil yn y ftwyddYll 182.5, y farn gyifcedia ydyw mai dyma. a'fyddai ei hiachawdwriaeth. Fel y mae yn natur- iol nieddwl, gwyhr Ylil ofalus bob symudiad i'r oyfeiriad yna gan y Weriniaeth Argentaidd. Byddai i feddianiad tref o safle a phwysigrwydd Monte Video gan allu fel Brazil, osod y wlad hon dan an- fantais fawr mewn mwy nag- un ystyr. Gannad osdd genym ond ychydig. oriau i'w treulio yn y dref nis gallem gael nemawr ddim o werth i'w hysbysu am dani. Mae y dref wedi oi hadeiladn yn y dull Frengig, fel yn wir y mae braidd yr oil o drefi Pehoudir America. Adeiiedir hwy yn blocks ysgwar, yr hyn sydd yn peri fod y trefi yn hawdd iawn i ddyeithriaid ymlwybro trwyddynt. Oddiallan mae yr holl dai wedi eu dyogelu a bariau heiyrn cryfion. Maent yn ol cynllun yr un a'r ys- tafelloedd, blocks agwar oddimewn—math o gwrt i'r hwn y mae yr holl ystafelloedd yn agored. Yma— yn y cwrt hwn, plenir coed, blodeu, &o—y rhai sydd yn ychwanegu llawer at brydferthweh He ieohyd y lie. Hefyd gwneir defnydd helaeth, wrth adeiladu, o'r marmor Italaidd, yr hwn sydd i'w gael yn hynod o resymol yma. Yr oedd dau beth yn ein tavaw ar unwaith wrth fyned i'r dref. Y petti cyntaf ydoedd-galln yr holl drigolion yn ddieithr- iad i fyned a chymaint o arian oddiar greadur tlawd ag cedd bosibl; a'r Ilall oedd. cynifer o eglwysi Pab- aidd. Bydd yn dda gan Gymru penbaladr glywed mai gwr o'n cenedlni-Cymro o waed coch oyx'an— ymro ydyw un os nad y mwyaf cyfoethog yn y lie. Yn teimlo yn dra blin cyfeiriasom ein camrau tua'r cswch, a chyn pen hir, yr oedd wedi cyraedd Leib- nitz-a hyny wedi ein boddhau yn fawr. Gallwn eich sicrhau mai melus oedd ein hun y noswaith hono. Yn hwyr prydnawn Sadwrn, Ebrill 2, ar ol cael pob peth i drefn, codwyd angorion a chyfeiriasom m y dref hon, Cyrhaeddasom yma tua chwech o'r loch boren Sabboth, a chan nas galleni fyned yn nesatydref, taflwyd angor i lawr tua deuddeng milldir o'r lan. Pan y mae y llaaw allan aeliosa hyn anhwylusdod mawr i drafnidiaeth y porthladd ganfod yn rhaid defnyddio amryw gyfryngau i gyraedd y lan. Yn gyntaf, agerlong feehan, wedi hvny'cychod, ac yn olaf aphwysicaf, tvoliau. Gor- fodwyd ni i lanio ar y Sabboth, ond er ein bod yn dra gwrthwynebol, profodd yr hen air yn wir yn ein Gorou po'r diwrnod, goreu bo'r gwaith," o leiaf, profodd y glanio n'i gyfleusderau gy felly. Gallodd yr agerlong fechan, gan fod y llanw yn bur uchel, ddyfod a ni hyd at y landing stage. Cafodd ein cyfeillion a ddaeth dranoeth bron gor- uchv/yliaeth y troliau. Mae yma bed war o wahanol stages bychain i lanio arnynt. Gorwedda un yn lied isel i lawr ar yr afon, a'r pedwerydd yn lied uchel i fyny. Glaniwyd ni yn y diweddaf, yr hyn a brofodd yn hynod o gvfleus. Bwgan y Custom House oedd yn ein drychrynu er's rhai dyddiau, ao yn wir, cyn gadael Cymru. Nid am ein bod yn meddwl am fyned a dim i'r wlad nas gallasai ddal goleuni, ond oblegid ein bod wedi deall nas gallasai rhyw ddosbarth o bobl ddim cadw eti dwylaw yn lan. Ond diiianodd fel llawer bwgan o'i flaen. Nis gallasem gael mwy o barch a cliaredigrwydd. Gan ei bod yn Sabboth, gadawsom ein clud hyd dran- eeth lieb eu tynu trwy y Custom House. Yn foreu ydiwrnod hwnw-Liun-aethom i ymofyn un o awyddogion y Llywodraeth i ddyfod i lawr gyda ni gan ein bod yn disgwyl cael ein pethau heb eu har- ohwilio. Llwyddasom, ond trwy ormod brys un brawd, cafodd peth yr holl fintai ei harchwilio, myfi yn unig a ddiengais. Felly, er mantais i gyfeillion a fydd yn dod eto, cynghorwn hwy i gymeryd ychydig bwyll a gofalu am gael swyddog o'r Custom House. Eto, cyn myned oddiwrth hyn byddai yn dda i bob ymfudwr ddeall fod y llywodr- aeth yn cymeryd gofal y clad a'u oymeryd yn ddi- jgosfc i Garfcref yr Ymfadwyr." Ond deallanfc gyrhaint a hyn, bydd raid iddynt aros yno eu hun- ain, neu ynte rai o'u cyfeillion i wneyd hyny. Bydd raid hefyd iddynt talu ychydig arian i gwmni sydd yn ymgymeryd a dwyn y clad {luggage) i'r Custom House. STi bydd hyn ar y goreu ond ychydig sylltau. Wedi cael y clad i ddiddosrwydd, ceia- iasoin ymholi am y cyfleusdra i fyned i'r Wladfa yn nghyda'r amser. Yr oeddym wedi deall fod rhai yn cael eu cadw yn faith iawn yma, yr hyn oedd yn ein gwneyd yn fwy pryderus. Daethom yn fuan o hyd i gyfaill twyrangalon, a thrwyddo ef oawsom ein rhoddi ychjdig ar y ffordd. Wedi methu cael yr un hysbvsrwydd boddhaol gan Ddirprwywr Cyffredinol Ymfadiaeth, aethom at elacyfailliosod y path o'i fxaeit, liJe ein mawr lawenydd, ayn i ni gael amser i ddyweyd ond I ychydig eiriau wi tho, dywedodd ei fod wedi gweled y Llywvad y noson fiaeaorol, ac yr oedd wedi avvydd am. ein gwelod. Felly, gydag ychydig eiriau yn rhaqjor gyda'n cyfaill, Mr MoSluaU, ar- weiuiodd ni i'w Government Hoase, a ehySwyu- wyd ni ynolynol i sylw y Prif Gadfridyg, fl' Is. lywydd, ac vn oJar y L.lywydd—y Cadfridog Kecea. Cawsorh dderbyaiad hynod o siriol a boneddigaidd. Yr oeddym yn gofidio yn fawr nas gallasem ychydig o Hiepaeaaeg er mwyn gwneyd i ffwrdd a chyfieithydd, ond fel yr oedd; daeth pob path oddi amgyleh yn hapus iawn. Dealiasom wrth y Cad. fridog ei fod yn awyddus fawn i gael ymsefydlwyr Prydeinig i ymsefydlu ya y wlad, ao y mae yu awyddua i wneyd ei oreu er en cae). yma. Gan fod yr hyn a gawsoni ni ganddo i'w weled yn y dip atngauedig, ni bydd i mi ond cich oyfeirio a to. Wrth i ehvvi ei ddarllen gwelwch ar unwaith fod yna ragolygou da i'r Wladfa. Cawn ddychwelyd at hyn eto. Csisiwn roddi i chwi yn awr ychydig fraalan o'r Cadfridog oi han.— (I'ty barium). U 0