Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Hide Articles List
6 articles on this Page
Y PARCH. JONAH ROBERTS, CASTELTAEDD.
News
Cite
Share
Y PARCH. JONAH ROBERTS, CASTELTAEDD. SYR,—1. Beth oedd eich awdurdod i ddywedyd yn Nghastellnedd fod holl fyfyrwyr y Bala wedi myned i Bwyllgor yr Amwythig? 2. Ai gwir eich bod wedi dywedyd mai gwehil- ion Annibynwyr-yn weinidogion a diaconiaid— neu ryw beth tebyg, oedd yn Mliwyllgor y Bala, yr hwn a gynaliwyd yr un dydd a Phwyllgor yr Amwythig? 3. Beth wnaeth i chwi roddi eich enw wrth rybudd i'n clwb fod un David Davies yn glaf, ac yntau yn ei waith? a gwnend hyny pan oedd. y Parch. J, Matthews wedi gomedd ei arwyddo. A oeddech chwi yn ei adwaen yn well na Mr Matthews ? Nid wyf yn rhoddi fy enw priodol wrth yr uchod nid am fod arnaf eich ofn, nac ofn neb arall, ond am eich bod yn gymaint o gyfaill i'r Gell Gndd, ac o elyn i'r CELT. A pha fesur y mesuroch yr adfesurir i chwithau." DYN O'R DREF. [Drwg genym orfod cyhoeddi gofyniadau fel y rhai blaenorol; ond, yn wir, y mae cenftgen rhai yn erbyn Coleg defnyddiol y Bala, a'u gelyn- iaeth yn erbyn y CELT, a'u cyfrwysdra diorphwys i geisio gweithio yn eu herbyn, ac i geisio athrodi a diraddio hen athrawon a hen frodyr pleidiol iddynt, yn nychu elfenau en crefydcl eu hunain, ao yn sicr o ddrygu en defnyddioldeb en hunain, heblaw gwanychu a gwarthruddo eu henwad.—GOL.] COLEG Y BALA. FOXEDDIGION,—Y mae Coleg y Bala wedi bod o leshad i ni fel enwad crefyddol. Yr oeddwn i yn y cyfarfod cyntftf yn ei gychwyniad yn Llan- uwchllyn. Nid wyf yn gwybod fod neb oedd yn y cyfarfod hwnw yn fyw ond fy hunan. Nid oedd yno na digter na dadl-- Ond pawb o'r brodyr yno'n, un, s Heb neb yn tynu'n groes ac nid oedd cwmwl cymaint a chledr llaw gwr yn ymddangos i arwyddo ystorm. Ni cliymerais i un rhan yn y dadleuon sydd wedi bod yn ng'hylch y sefydliad ond cynygiaf y cynllun canlynol i ystyriaeth er terfynu pob dadl ac ymryson yn mherthynas iddo. Llywodraethiad y Coleg sydd mewn dadl. Cytuned y ddwy ochr ar y cynllun canlynol, a therfyna pob ymryson :— 1. Fod pob person unigol a gyfrano tio at y Coleg, neu 10s. y flwyddyn ac llchod, i fod yn aelod o'r Pwyllgor. 2. Fod pob eglwys a gasglo £ 1 ac uchod y flwyddyn at y Coleg, a hawl i anfon un i fod ar y Pwyllgor, bydded weinidog neu leygwr. 3. Fod pob Cyfundeb a hawl i anfon un i fod ar y Pwyllgor. 4. Fod y Pwyllgor i gyfarfod unwaith y flwyddyn yn y Bala, a rhyw le canolog yn y De- heudir bob yn ail. 5. Fod holl drefniklau y Coleg i gael eu pen- derfynu gan y cyfryw Bwyllgorau. v Yr wyf yn barnu y byddai Pwyllgor o'r cyfan- soddiad uchod yn do- i'r enwad ac y g'allai pawb fod yn dawel y trefnid pob peth perthynol i'r Coleg yn y modd goreu. Dyna fy nghynygiad, foneddigion ac os gwrth- ddadleuir yn ei erbyn, ni bydd i mi fyned i ddadl a neb. Penmain. E. HUGHES. [Yr ydym yn credu fod calon ein hen gyfaill Mr Hughes yn gynes am dangnefedd a chydweith- rediad, a bod ei awgrymiadau yn deilwng o ystyriaeth ond ein barn ydyw, Bod ei bed. werydd cynghor yn un nad ellir gyflawni. Yn Aberhonddu y dylid cyfarfod i ystyried am- gylcliladau Coleg Aberhonddu. Yn Nghaer- fyrddin y dylid trefnu amgylchiadau Coleg Caerfyrddin ac yn y Bala amgylchiadau Coleg y Bala. Ni hoffai neb i Bwyllgorau Caerfyrddin nac Aberhonddu gaei eu symud o'r Do i'r Gogledd bob yn ail; a byddai yn groes i bob trefn deg, hen a newydd, i symud Pwyllgor y Bala bob haner blwyddyn.-GoL.]
MARWOLAETH MRS SALISBURY,…
News
Cite
Share
MARWOLAETH MRS SALISBURY, GLAN- ABER,CAER. Yr ydym yn cofio ymweled a'r tadol, rliydd- frydig, Dr Arthur Jones amryw weithiau, pan yr oedd ei ferch hawcldgar, Mrs Salisbury, rhwng deuddeg a deunaw oed. Wrth sylwi y pryd hyny ar ei hufudd-dod siriol i'w rhieni, a'i liym- ddygiad caredig a boneddigaidd at ymwelwyr, ac at gymydogion, gwnaed argraff ar ein meddwl ei bod -yn eneth ieuanc ddarllengar, ymchwilgar, a dwys-fyfyrgar liynaws niewn cyfeillach, hoff o ordinhadau crefydd a gwasanaeth y cysegr, a pharod iawn i ymgeleddu a dyddanu ei rhieni, yn yr ysbryd tyneraf, a'r dull mwyaf anrhydeddus. Dichon yr esgusodir ni am gyhoeddi rhydd-gyf- ieithiad o ran o lythyr a vsgrifenwyd gan ei phriod hiraethlawn, drylliog ei galon, at gyfaill iddo:— Chwerw iawn i ni ydocdd colli un ag oedd mor: anwyl i ni. Trwm iawn i'r galon ydyw gorfod cyflwyno gweddillion ein hanwyliaid i dywyllwch ac oerder y bedd oM pan y byddir yn gwneud hyny, fel yn y tro yma, mewn gobaith cryf, llawn, a sicr, am adgyfodiad i fywyd tra- gwyddol, yr ydym yn cael ein codi o fyfyrdodau a theimladau poenus y foment bresenol, i'r gogoniant a'r gwynfyd a ddangosir i ni; a hyny yn unig sydd yn rhoddi cysur i ni yn awr, pan y mae ein Tad nefol wedi rhoddi ei law mor drom arnom fel teulu. Yr oedd dylanwad parhaol y gwersi a gafodd pan yn blentyn yn wir fendi- gedig. Darfu i'w rhieni duwiolfrydig ei chyf- lwyno i'r Arglwydd yn ei babandod, ac argraff- asant ar ei chalon ystyr ac amcan y fath gyflwyn- iad. Anogwyd hi i'w chysegru ei hun yn gwbl i Grist; a chan ei bod yn ddysgybl ieuanc dyner, ufudd, cafodd felus fwynhad o fendithion a chysuron bywyd crefyddol. Nis gallaf alw i gof unrhyw achlysur pan y llesgaodd ei ffydd. Yr oedd bob amser yn gryf, diymod, ac arosol, hyd yn nod yn y profedigaethau llymaf a'n cyfarfu. Edrychai yn liyderus y pryd hyny at yr Hwn allai beri i bob pelh gydweithio er ein daioni. Clywais Dr Collyer yn tystio iddi pan yn blentyn garu Duw a'i holl galon: a gwyddoch chwi mai ei phrif hyfrydwch drwy y blynyddoedd y bu dan ofal ei rhieni yn Bangor, oedd gwneud" yn ddidwyM y gwaith a ymddiriedid iddi. Yr wyf wedi bod yn y bertbynas anwylaf a hi yn awr er's dwy flynedd ar bymtheg ar hugain a bu drwy yr holl dymhor hyny yn llwyr ymrodd- gar i wasanaeth ein Meistr. Yr oedd i mi yn oleuni i'm cyf arwyddo mewn amgylchiadau dyrus. Yr oedd ei synwyr, a'i chrafflneb yn cyf- ateb i'w duwiolder, a'i hawyddfryd i wneud yr hyn oedd iawn. Bu ynfam wirgristionogol i'n plant. Gweddiai yn daer ar i Dduw ei goleuo a'i dysgu i'w maethu yn addysg, a cliariaid, ac ofn yr Arglwydd, fel y byddai iddynt gael eu bendithio ■ a'i rasau nefol 'gwerthfawr drwy dymhor eu pererindod ar y ddafear. Yr oedd yn gymhwys ac addfed i farw. pywedai yn fynych yn ystod ei chystndd: Myfi a wn i bwy y credais,' A phan y daeth yr alwad, aeth ymaith fel plentyn yn huno yn ei gryd. Y mae ei choffadwriaeth yn anwyl, a melus, ac anogaethol iawn i mi. Gadawodd ar ol i ni fel teulu y perarogl puraf o enw da, a sierwydd gobaith a siam pI a ddylai ein dyrchafu i gymundeb a hi yn y nefoedd; yr hyn a wna hyny ond i ni garu y Gwaredwr fel yr oedd hi yn ei garu. Ydwyf, anwyl gyfaill, Glanaber, Caen E. G. S." Y mae y fath adgofion am anwyliaid ymadaw- adig ag a grybwyllir yn y Uythyr blaenorol yn werth eu hastudio canys y maent yn gyfoothog o addysg, ac yn llawn o ddyddamveli. &
ANIAN YN MAI.
News
Cite
Share
ANIAN YN MAI. 'N llaw anian af i'r llwyni,—i edrych Ar odrau ami leni Peirianwaith Dnw-par ini Foli yn rliwydd o fiaen Rhi. R.J.J.
Y CELT.'
News
Cite
Share
Y CELT.' Mae'r CELT yn ddiwad, dros ryddid y wlad, Yn ymladd yn wrol yn erbyn pob brad A'i 'wilys ef sydd am bleidio y ffydd, Ac felly, er pobpeth, fe garia y dydd. Ar gynydd y bo, yn gyflynl trwy'r fro, Nes byddo pob gormes yn myned ar ffo A'r Cymry fo"fl haid, yn gweithio o'i blaid, Fel byddo pagamaeth yn cwympo i'r 1,1aid. Pantycelyn. EVAN JONES.
ENGLYNION CYFLWYNEDIG I ALARCH…
News
Cite
Share
ENGLYNION CYFLWYNEDIG I ALARCH GWYRFAI. Mor serchog cofio cyfarch-gwr o fri Dengar frawd heb amharch A gwyneb hoff dygwn barch I athrylith yr Alarch. Mwynhau Duw cyn myn'd i'w arch—yn llawn Un pur yw a hybarch [pwyll Arwyddo pwyll—rhoddi parch, Yw rheolau yr Alarch. Eofn fyw ar gefn ei farch,-yn ddedwydd Odiaeth pawb gyfarch Ryw fro bur trwy ddirfawr barch Yw yr aelwyd i'r Alarch. Draw cofir wedi'r cyfarch-ei alw Yn haelwen heb amharch Gwr o ben, dilwgr ei barch Manylion emyn yr Alarch. Tre'rgartb. OGWENYDD.
YMGOM Y GWCW A'R WENOL.
News
Cite
Share
YMGOM Y GWCW A'R WENOL. CWCW. Anwyl Wenol, daethost eto, Ar dy aden i'r hen fro, Naw o flsoedd aethant heibio, Pan y'th welais dan y to. Y WENOL. Gwcw dirion, bu'm dros foroedd, Dilyn haf y byddaf fi Ar ei ol dros dir a dyfroedd, Fel y canwyf twi, twi, twi. cwcw. Llawen wyf o glywed nowydd, 1 Am dy ymdaith difyr di; Tyr'd i rywle i gydbyncio, Rhai o'th donau difyr dL Teithiaist di, acfelly finau, Yn ddiorphwys braidd o hyd Ac ni wyr ein hen gyfeillion, Fawr o'n hanes yn y byd. Y WENOL. Ydyw'th seiniau di mor swynol A phan oeddit yma'r blaen, Yn telori'n mysg yr adar, Gyda'r wawr yu nghoed y Waen ? CWCW. Felly'n union, daunod, ungan, Lawn mor beraidd ac mor lion, Ni wna aur, nac arian Ewrop Imi newid dim ar hon. Y WENOL. Chware'r aden, dechre hedeg, Dof i ganu gyda thi; A phwy wyr na wna'r adar Uiio'r gydgan gyda ni. Cwcw—Twi, Twi, Cwcw—Twi, Twi, &c. CYDGANi Mae eich deuawd yn adfywio Cor y wig i eilio can, Unwn wyr ichwi ddwynallan Lawn hwre i'r adar man. Bethesda. Eos EDEYRN.