Y Celt

LLYTHYR LLUNDAM. Ebnllmaia, 1879. Ychy-hg 0'0 Scneddwyr sydd wediHdy- chvvelyd i'r dref" ar ol y Gwyliao, ae .ychydig iawn 0 waithyn y Senedd ye wythnos ddiweddT. Ut) nou ddano Fesiirim dibwys -yn N'hy yr Aralwyddi. Y n Nhv y Cy-ffredfa, cynygioiJd Mr Macartney, yr aelod Toriaidl dros swydd--Tyrone, lath o Tenant Bight Bill i randir Ulster, yn yr Iwerddoa, ond gwrthwynQlodd y Llywodr^eth y Mesar, a t I i, i fi w, ef ai Ian drwy 143 o bleid- leislau yn eibyn 131, mwya.frK' o 15. llolwyd cryri lawer o ofyniadmi, a dywedxvyd rhai geiiiau Hym yn nghylch vyaidiJygiatlau y Llywodraeth. Mae y rhyfel yyn A%lianist-?sn yn parhau i fyned yn' mlaeb. 3-r gylcbynwyd corphorlu o Brydeiniaid oedd dan arweiaisd Cadbecs Cre^^h-gan ryw 1.200 0' r Mohmwndiaid. Lfwyddodd y PryJehuvyr i'w gwaagaru, ond nid heb golll 25 o wyr yu, yr .1 ymdrechht. Ymddengys fod ein Llywodraeth dan yr nrgrafi fod y Mobranndiaid yn Meidiol i'r wlad boo, ond pm wf y frwydr hoa" en bod t wedi taf.u eu hi;nain i freichiau yr Ameer riewydd; ac wrth ystyried pobpeth, nid yw byny ynrbyw lawer o syodod. Yn Zulu, ISkvyddodd byddin o'r 'adgyfnerth- ion a anfon wyd yno o'r wlaJ hon i wared a v MilWriad Pearson a'i fyddin ceddynt wedi ea can i mewn mcwnamddiffynfit o'r effw Ekowe. .Ymladdodd y Za'uiaid yn ddevvr, ond fel y gellir tybio,,caws'int eu gorebfygn. Nid oedd yn bosibl iddynt aefylI o flaea tAn di- ii n n nystriol Lloegr—y Martini-Heary :1' Gatling guns oedd yn nrliwys cawodydd o dao a. phlwm arnynt. Dy wed y pipyrau Seisnig fod rbyw diir.mi! o bonynt weds ciel eulIadd, ac o dri i bedwar cant o'r PrydeiftiaSd. Dywedy Standard y gall John Bull ystyried ei ban yn ffodus os.gwna ddiapc heb dabi mwy nn, rhyw saith iniliwn fel treulia'.i y rbylcl bwn. Y niae rhyfe! ffyrnig wedi t)ri alh'1 rbwng Chili a Bolivia, yn Nebedbarth Ai»criei„a rhai brwydrau gvvaellyd wedi ett hymbdd; ond r flafriol i Chili. Nid yw yr awyrgylcb yn ddigwmwl ynRwssia. Mse cymdeitbasaudirgelaidd yniparbau i godi terfysgoedd mewn gwabanol ransu' o'r wlad. Gehvir aelodau y Cyrndeithasan byn y Nihi!- iaid, o'r gair Ll-adin nihil sydlyn golygn -dim Un o bonvut hwy yn ddiamheuol gynygiodd at fywyd yr. Ytnberawdwr. Pan ystyrir gymaint o drais a gorthrwm sydd ya mhob I gwlad lie y mae y trigolion yn cael eu lly wodr- nethu gan tm penadnr, a hv?ny diwy nerth mil wraidd, nid. yw 'yn rhyw lawer o syudod fod dirgelaiùd lei byn yn cad eu fiurfio, sc yn blaguro. Gwsnaidd iawn ydyw masnaeh yn inbob partb o'r wlad, ac rr.ae yr adroddiadau sydd yn dylifo i mewn i'r Brifddinas o wabanol fanau bob dydd yu dnngos fod yr amseroedd 1. Be braidd yn gwaethygu bob dydd yn hytrach na gwella. Y mae yo hollol eglur bellaeh fod yn rbaid i ni gael Gweinyddiaeth Ryddfrydig cyn y daw pcthau i'w lie yn Mhrydain Fawr. GOUEBYDD.

iaid a'r Balaiaid, ae adferir heddwch a chydfod, a chariad drwy yr holi eglwysi. Er cymaint a warJiruddir ar y cyfarfod yn y Bala, ac er cymaint a elfenir" (gair Methodistaidd a doctoriaid sydd yn troi i fynu yu ami ac yn cael ei gam- ddefnyddio am darl-elfenn, pe priodol y cyfryw air) ar ei nodwedd, ymdrechai hwnw o Maid egwyddor fawr a phwysig. oblegid yn y gofyniad hwn—pwy sydd i. lywodraet-hu Coleg y Bala ? ai gweinidog eglwys a gyfrano bunt neu fivy ttwy rin- wedd ei swydd fel y cyfryw, ai gweinidog- ion neu Lygwyr etholedig gan gvfun- debau, ynte y tanysgrifwyr ? Dyna begwn y ddadi, a deallir bellacli yn gyffredin gan y sawl a gymerant ddyddor- deb yn helynt y Bala, Siaredir liawer gan gynadleddwyr mawrion eilt Hen wad, a byny yn ami, am gynrychioiaeth, Cyn- rychiolaeth, eynrychiolwr, a cynrycliioli, sydd eiriau a ddyferant dros eu gwefusau yn ami. Clywir yn bur gyffredin hefyd cynrychioli, idea." "Nid wyf fi yn cynrychioli neb ond fy hunan." Nid ydyw cynrychiolaetb yn perthynu i'n Heowad. Gan nacl oes awdurdod yn un man, -na llys yn nnlle, ond yn yr eglwys, ynfyd- rwydd ydyw son am gynryciyoiaeih. Yn Ily ystyr manwl y gair yn ol trcfn eglwys yn mhiith yr Aimibynwyr, nis gall Cyinndeb neillduo cynrychiolydd an amser. Pa o lionom sydd yn sefyll yn esgidiau eglwys mewn cynadledd ? Neb. n n Pa ham ynte y siaredir am gynrych- lolydd Oyfandeb ? Bwrier fod holl eglwysi Cyfundeb yn 1) anfon cenhadau, un neu ddau dros hobnn ohonynt i gynadledd yr unrhyw, ni byddai wedi byny yn ddicbonadwy ethol cyn- rychiblydd dynsoddiad corfforedig o'r Cyfundeb, oblegyd nid yw cynrychiolydd ddirn aingen. Mwy gwrth un byth ydyw son am gynrychiolaeth pan na fyddo traian eglwysi Cyfundeb neu eu haner yn wir yn gwneuthur dim a'r cyuad- leddau. Gwyddai y gelcblaid yn dda ddigon wrth gyllunio yr adran am lywodraethiad Colog y Bala, pan geffid y llywodraetiiiad yn Haw" cynrychiolwyr" y Cyfundebau, ac yn Haw gweinidogion yn mraint eu swydd, o chyfranai eu heglwysi bunt neu fwy, y byddai y corbyd yn llwyr dan eu rheolaetli hwy. Wedi hyny, cai y neb a fynent o'r cerbyd-fcirch ei droi ymaith, a tiiroent y cerbyd i'w gwasanaeth eu lmnain i'w yrn tra y gwelent hwy yn dda, neu i'w atal pan welent yn oreu. Yr cedd yn Itawen iawn genym ddeall wrth eiriau y Dr John Thomas, ddarfod i'r athrawon uniawn, a chywir, a didder bynwyneb, sef y Parchn Ap Vychan ac M. D. Jones, ddatgan heb floesgui na Uediaith, yr ymlynent hwy hyd angeu dros fod llywodraetiiiad y Coleg yn llaiv y tanysgrifwyr. Da iawn. Felly y dylai fod, ac folly y bydd yn ddiameu ond nid iddynt. h wy yn gwbl y perthyn clod yr oruchn,fiaeth ar gynlluniau y gelc- blaid. Daeth yr ymwaredyn benaf drwy gychwyniad y OKLT, lie y cafodd y Parchn S. n. ac M. D. Jones gyfleusdra i osod y cwyn o berthynas i'r Bala ger- bron y wlad. Gosododd y Prifathraw ei ofn ar wyr penaf y derfysgblaid wrth ysg! ifenu ei lythyrau cryfion en neilldu- olrwydd, Hawii o athrylith,—mor Pawn o wirionedd a goleuni fel y gwelodd lluaws mawro weinidogion, a lleygwryr, amiloedd o aelodaa cyffredin ein henwad ei bod yn bryd deffroi o gy.-gu, ac ym- fyddino er troi byJdin ymbleidiol y gelc- blaid yn ol, yr hon oedd ar ei ffordd o Aberhonddu i'r perwyl o gymeryd y Bala i'w darostwng i fod yr ail o'r pen lluestau. Beiwyd liawer ar lythyrau y Prifathraw, a phasiwyd, peiulerfyniit.dau gan Gynadleddau i'w llosgi dan rith tcimlo dros "yr Hcbos" a gogordant Duw," inegys y gwnaeth Pabau ac Arch- esgobion a llyfrau a wrthodid ganddynt o bryd i bryd ond buy llyfrau yn drech na'u penderfyniadau filamllyd. Yr y'm yn teimlo yn ddiolchgar ddarfod i'r C:OLT gael ei godi, ac i'r Parch M. D. Jones ysgrifenu. Gwnaeth S. R. ei ran, nid dan gel,.na than gynllwyn, na than frad- fwriadu, ond ar gyhoedd a phwy fel efe am drin ysgtifell, ac ax- fedr am y Gym- raeg! Cablwyd liawer arno, ac enllib- iwyd mwy arno gan wyr atmbeilwng i ddatod carai ei esgid. Gwnaeth efe fwy o Maid Annibyniaetb eglwysig a Rhydd- frydiaeth yn ei oes nag a wnaefch deuddeg o wyr uchaf y gelcblaid yn nghyd a gwnaeth waith haeddiannol o glod yn wyneb cabledigaethau lawer yr helynt presenol yn y Bala Befyd,mae'r llu mawr a ddaetbant i'r Bala yn deilwiig o sylw diolchgar, a chaffed ein heglwysi Annibynol glod dauddyblyg am ddyrchafu eu llais mor eglur, mor'ddiamwys, mor gadarn, ac mor anghamsvniadwy o blaid llywodraetiiiad Athrofa y Bala gan y- rhai a gyfranant i'w chynorthwyo a'i chynal, ac yu erbyn Hamaanyddiacfeh. MYRDDIN.