Y Celt

I PWYLLGOR COLEG Y BALA. Yn nghapel yr Annibynwyr yn y Bala, dydd Meicher, Mawrth 26ain, cafwyd un o'r pwyllgorau goreu gynhaliwyd ers tahn, cyft'elyb i'r pwyllgorau fyddem arferol o gael cyn dyfodiad y Glymblaid i greu terfysg, a phob anghydfod—yn union yr un fath a haid o erlidwyr; a, onid oeddynt wedi mynel yn ddihareb gwlai am eu gormes a'u digywilydd-dra, a pllob an- nghariacloldeb. Y neb a fynent a ladd- ent, a'r neb a fynent a gadweut yn fyw. Yn Mliwyllgorau y Glymblaid, ac wrth fyned adief ohonynt, yr oedd arnom gy- wilydd ein bod wedi bod ynddynt, a chy- wilydd ein bod yn Annibynwyr. Ond yn y Pwyllgor diweddaf.nid oedd arnom gy- wilydd bod o'i fewn, na chywilydd chwaith siarad am dano wrth fyned adref ohono. Yr oeddym yn falch o fed yn Annibynwyr ac yn gweled fod Annibyniaeth yn rhag- ori ar bob cyfundrofn arall. Os oedd clar- llen yn y Celt hysbysiad y cynelir Pwyll- gor yn y Bala yn un o'r ergydion trymaf a deimlodd mynwos yr un Clymbleidiwr erioed, yr oedd ei ddarllen yr ochr arall i gannoedd lawer yn un o'r pethaf mwyaf byfryd a blasus a ddarllenasant erioedd. Yr ydym yn ddiolchgar iawn i'r Parch.M. D. Jones ani ei yzgi-ifltii, ac yn ddiolchgat i'r CELT am en cyhoeddi, ac yn ddiolch- gar jawn i'r lluaws gohebwyr ffyddlawn D am ysgrifenu a) no, ac am iddynt dclocl i'r n y Bala yn Uu mavvr i amddiliyn Annibyn- iaeth, ac i gyd-dystio yn erbyn gormes yn y cymanfaoedcl ac yn y Cyrddau Chwar- terol, ac yn mhob man arall y gall tii:- benaeth a gurmes ddangos ei linn. Liolch am Bwyllgor y gallwn ddyweyd am dano iia bu yn 10ddil n i lygiu neb. Darfu i'n parchus gadeirydd yn y Bala gyflawni ei swydd i luddlonrwydd pawb, yn yryspryd mwaf teimladwy a chiefycldol, cafodd pawb beifiaith chwareu teg i siarad, a siaradodd pawb yno yn y.pryd yr efongyl. Ni chafodd y Proifeswr Ap V ychan ei dl oi allan, na'r Proffeswr Jones ei rwystro i mewn. Ni throwyd S.R. na neb arall i'r gallery ni alwyd neb yn scandal n yno, ac ni siaradodd yr un person yno dd,.u calit ac un-ar-ddeg o weithiau-scf cant, a saith yn un pwyllgor, a chant a phump mewn pwyllgor arall, a hyny yn yr un di- wrnod. Ni i'nouyd" yr un ysgrifenydd o'i swydd, ac ni cheisiwyd Iroi y Trysorydd chwaith. Nid a^th neb i'r banc i orch- ymyn tynu enw yr un o'r Trysorwyr o'r fan bono. Nirwystrwyd i neb siarad yno, a phe buasai ar rywun eisieu amddiffyn ei hunan, cawsai berP'aith chwareu teg i wneud hyny, yr hyn ni chacd gan gadeir- ydd pwyllgor y Glymblaid. Gadewch i ni fyned yn mlaen gyda'r aohrofa a phob pc-th, lei ag yr YqJ'l11 wedi addaw gwneud yn y pwyllgor, a gobeithio na ddaw y gelynion ddim i'n IJlino yn ychwaneg, ond yr ant at ryw waith Jyddo yn fwy llesol idd) nt hwy, ac yn fwy o fendith i'r byd. D. M.

UNDEB YSGOL SABBOTHOL YR AN- NIBYNWYR YN PENLLYN AC EDEYRNION. Y cyfarfod ysgol d i wed Jaf ac yr yrnddang- osodd ei hanes yn 'Y CELT,' am Ehagfyr 27ain, 1878, oedd yr un a gynaliwyd yn Bettws Gworfyl Gnch, y Sabboth olaf yn Hydrof, 1878; t'r cyrtrf,),l ysgol nesaf a gy. naliwyd yn Nghorwen, yr oil Ssbboth yn Iotiawr, 1879, ohcrwydd rliyw rwysttau iddo fod y Sabboth olaf yn Rhagfyr, 1878. Am ddeg yn y borcn, holwyd yr ysgol gan y Parch J. Prichard, gweinidog y He, yn y rlian gyntaf o'r 6ed benod yn Ephesiaid; ac am ddau o'r gloch, holwyd y plant grin Mr Prichard, yn y bcnod gyritafo Ehodd MamJ" a holwyd F a;1 ddosbarth gan Mr L. EoberJs, yn y benod gynlaf o hanes Afozes yn lIyfr y Parch R. Morgan, Glyn NCfhJ, a ch ifwyd ancrcliiadau ar yr Ysgol Sabbothol can y llywydd, y gweinidog, a dau lieu rtiT o'r conhadon. Am chwcch, yr lioll ysgol yn adrodd y 6ed benod o Ephesiaid, a Mr Prichard yn holi y rhan olaf o honi. Yn ncchreu cyfarfod y prydnawn, dyvvedwyd penod gan Mr R. E van ac yn ncchreu cyfarfod y nos gan Mrs J. Davics. Dechrcuwyd a diweddwyd y cyfar- fodydd gan y gweinidog, a Meistri J. EJwards a E. J. Prichard. Yr oeddyn ddiwrnod oer angh) ffVedin;ond er hyny, cat'wyd cyfarfodydd silÍol a llesol, a holi ac atcb dn, a'r cyfuillion yn 01 oil liarfir yn grorsnvgar a charedig. Yn y pwyllgor cysyU'.icdig a'r cyfarfod, Mr E. Owen, Conven, llywydd yr Undeb yn y gadair, Derbyniwyd y casgliadau, &c., gan y cedhadon, lie ymddiddanwyd yn nghylch sefyllfi1 yr ypgolion, eu g veithgarweh a'u huiiolrwydd i Avrihsef, 11 pob drwg, a chcfnogi pob da. Yr oeddvs wedi bod yn siarad yn y c\ farfodydd blacnurul am gael cyfarfod, ncll gym In fa. o'r ysgolion Sabbothol yn yr lwf ncsaf, yn un o gapcbu ) r Undeb, a phender- fymvyd yn unfrydol i'r ysgolion anfon cenadon i Pcnybonf, fel man canol, erbyn pnn:p o'r gloch nos Iau, Ionawr 28 dn, 1879, i drofnu petliau at yr amcan dywedcd'g dacth lluaws o genhadon yn. nghyd, ond olin wydd ei bod yn IWSOIl ocr i (Ylled Í Penj b nit h' b dan i ym- dwymno yno, yr oedd Mr Prichard, gweinidog, wedi tirfnu i'r pwyllgur gjfarfod yn ti dy ef, yn y Ddwyryd, lie yn ymyl Pen- ybont, a chawsc m le cyturus a chrocsawgar i wn, a nnvyi hasom un o'r cynadleddan goreu y buoni ynddynt erioed. 1. Pcttdctfynwydigymanra o'r ysgolion i giielei cliynal yn nghapel llama, Handdcrfc). ddydd Merchcr, Mehtlin 18fed, 1879. Y cyfarfod cyntaf i ddechreu am un o'r glooli. Llywydd, Parch II. Ellis, Llangwm. Ji. lir I ynddo y dosbai th ieuongaf o blant gan Mr I Daniel Jotie,, L) ntddcriu), yn yJfed a'r Sred benod o'r Fam a'r Plentyn, r;ef Ctisfc yn GelhsL-niano. Y dosbarth hynaf o blanfc a holir gall Mr Robert Ov^e' Ty'nycelyn,* Corwen, ar "Hanes Gwyl y Pentecost," o lyfr Actau yr Apostolion. Mac period ddy- d ioi ol ar y pwnc hwn i'w chad yn liolvvydd- orcg y Parch \V. Meirion Davics, Blaenycoed. Y llyfr i'w gael gan Mr T. Edmunds, argiafi- ydd, Corwen. Piis4e. yr un. Yr ail gyfarfod a ddechreuir am hump o'r gloch. Llywydd, y Parch M. D. Jones, gweinidog. Yn y cyftirfod hwn, cy^tadlein'r mewn conn, a gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mown traethodan, Larddun aftt), &?., a chonir naw nea ddeg 0 donau tynullcidfaol 0 lyfr Meistri o