Y Celt

SPECIAL NOTICE. Revised Scale of Charges for Advertise- ZD ments in the Celt" until further notice. TRADE ADVERTISEMENTS, One Four Seven Ins. Ins. Ins. s. d. F, d. s. d. One Column 7 0 25 0 40 0 Half „ 4 0 14 0 21 0 Quarter „ 2 6 8 8 12 10 ADVERTISEMENTS FOR LONGER PERIODS BY SPECIAL TERMS. GENERAL ADVERTISEMENTS: Situations Wanted Concerts „ Vacant EistMdfodau Apartments Wanted Sales by Auction, &c., &c „ To Let as follows:— One Insertion, per line 4d. Four'Insertions, „ 3d. Seven Insertions, „ 2id. Longer periods by special agreement. The above prices are all for prepaid Advertise- ments, 5 per cent. added for credit. P.O.O. and Cheques payable to A. DRIFFIELD at Carnarvon.

COLEG Y BALA. Cynhclir y Pwyllgor nesaf yn y BALA, am ddeg o'r glocli, boreu dydd Mercher, y 2Gain o'r mis yma, sef yn y 11c a'r drefn arferol, a dysgwylir i gyfeillion ffyddlawn y Coleg gvfarfod yno i gyd- lawenhau yn ei lwyddiant cynj-ddol, a chydanadlu a chydleisio a chydweithio er lielaetliiad ei ddef- nyddioldeb. Ydwyf, dros Bwyllgor rheolaidd cyfansoddiad y Coleg, Bala, Mawrth laf, 1879. MICHAEL D. JONES.

AT EIN GOHEBWYR. Mewn Haw:—Cwmfilin, Mynach; Iota; Un oedd yno; John J.; &c., &c. rf

tC Bu y gauaf yn galed, a cliwanegwyd at y caledi trwy iselder masnach; 110 un o achosion iselder masnach fuannoethinebar- weinwyr undebau gweithwyr, strikes, a byrhau oriau gweithio. Os amcan dall undeb y gweithwyr ydyw cael cymaint a. ellir o gyflog am mor lleied ag a ellir o waitb, heb gymeryd dim dyddordeb yn tfrwyth eu Ilafur, ond mwynhau ea hunain mewn segurdod a moethau, byddant yn fnan wedi rhoddi masnach y wlad yma i estroniaid, ac wedi lladd yr aderyn fu yn dodwy y wyau aur. "Y mae America a Germany wedi cy- meryd oddiar Birmingham fasnach gwain penseli; y Japaniaicl wedi cymeryd oddinr Brydain y gwaith o wneud boiasau rhad o ledr America Ffrainc wedi cymeryd oddiarnom y gwaith o wneud gwydrau a sidanau prynir rail dur yn Philadelphia yn rhatach nag yma ac y mae Belgium, Norway, ac America yn medru gwerthu yn is na ni, bapur, saerniaeth, clociau, ac hyd yn nod calico end or hyny ceir strikes yma yn mhlith seiri coed, cerig, a llongau,-cryddion, teilwriaid, gwehyddion, melinyddion, llongborthorion, &c., a cheis- iant gan feistriaid wneud cytundebau ydynt yn rluvym yn y diwedd o anafu gweithroddwyr a gweithwyr. Wrth weithio mwy o oriau. boddloni ar lai o gyflog, a byw yn fwy cyniJ, y mae dieithr- 0 iaid braidd yn mhob peth yn cymeryd y flaenoriaeth oddiar y Prydeinwyr. Dywed y Mr. Burns y cyfeiriwyd ato wrth Ar- glwydd Provost Glascow, bod yr agerdd- long Gallia wedi ei gwneud yn hollol gan y Japaniaid a'r Belgiaid, am eu bod yn gweithio yn well a rhatach na'r Prydein- iaid, a bod yr holl hoelion a'r haiarn oedd ynddi wedi dyfod dros y mor a thra y mae gweithwyr Prydain yn gadael eu gwaitli un o'r gloch dydd Sadwrn, y mae y Belgiaid" yn dymuno cael aros i orphen eu goruchwylion, heb ddisgwyl dim mwy am eu llafur, ond yr hyfrydwch o wneud gorchwyl da, mewn byr amser. Y mae y rheolau a wna undebwyr iddynt eu hvinain yn rhwym yn y diwedd o ymlid masnach o'n gwlad, a gwneud gweithwyr y rbai forseoth, meddir, y cydymdeimlir a hwy yn gardotwyr, neu yn ymfudwyr. Myn ein gweithwyr ni brydnawn Sadwrn, ac o hyny hyd nos Lun i segnra a ineddwi. Y mae drysau masnacli ein gwlad yn cael eu cyflym gait, ac wedi unwaith wneud hyny, costia yn ddrud eu hail agor. Y mae colli cymeriad yr un peth i berson, masnachdy, tref, a gwlad rhaid gwneud aberth i'w gael yn ol." "Y mae y gweithwyr wrth strileio yn myned drwy eu harian, ac yna yn syrtliio ar y plwyfydd, hwy a'u teuluoedd, a'r rhai a rwymwyd i blygu-i reolau eu hun- debaw yn groes i'w teimladau; ac yna daw cyfraith y tylodion yn miaen i rwymo y meistriaid i gynal y rhai fu yn codi yn eu lierbyn, ac yn ceisio eu dinystrio. Pe gwnai gwarcheielwaid y tylodion bender- fyniad i beidio rhoddi treth i'r segurwyr, —* pa beth wneir i'w gwragedd a'u plant diniwaid, a'r rhai a dirwasgwyd ganddynt owl i uno yn y sefyll allan ? Ai nid yw hi yn gwasgu ar y meistriaid yn y fan yma ? Y mae yn dcbyg i'r tafarndai yn gwnend naw o bob deg o'n tylodion, drwy ddwyn eu cyflogau a'u hameer a chyfraith y tylodion yn dyfocl yn mlaen i rwymo masnachdai anhebgorol, galwedigaethau buddiol, a phobl sobr ddarbodus i'w cynal."—O'r CHRISTIAN WORLD.' Da fod y wasg yn dyfod allan yn fon. eddigaidd is difrifol i ddadleu fel hyn. Trueni na wnaethai hyn er's tair blynedd; pe gwnaethai, a phe credasid hi, nid yr olwg sydd fuasai ar weithwyr ein gwlad. Ond bu y wasg, naill ai mewn anwybod- aeth ac anaddasrwydd i fod yn arweinwyr meddyliau y cyhoedd, neu mewn awydd dyfod yn boblogaidd gyda'r gweithwyr a swyddogion yspeilgar eu hundebau, buont yn euro eu cefnau ac yn eu hyrddio yn mlaen i'r dinystr y maent ynddo. Do, darllenais erthyglau or fath hyny yn y "forsooth" bach difarn Cymreig—un sydd wedi gweled ei ddyddiau goreu, ac a ddylai ddangos ei syndod at y cyhoedd eu bod wedi cefnogi y fath sothaeh cyhyd. Y mae braidd yn ysmala, ac eto yn dda i gweled awdurdodau yr undeb yn cynghori defnyddio peth o'r arian i gefnogi ym- fudiaetlt, a dwyn traul gweithwyr i fyned i ymofyn am feistriaid gwell. Da pe gwnaethid cymdeithasau felly yn y de- chreu, a phc thanesid llai o'r arian rhwng swyddogion diddaioni; a gwell a rhatach na hyny fuasai i bob gweithiwr yn amser y cyflogau uchel fod yn gynil, a gwneud trysorfa iddo ei hun erbyn tymor prinder. Bu y Cronicl' yn ceisio anog y gweith- wyr i wneud hyny er's blynyddau. Kid oes dim ddaw ag arglwyddi a stiwardiaid gorthrymus i'w pwyll yn fwy effeithiol na thrysorfa i ymfttclo-fod gan y gweithiwr ei hun fodd i ymfado. Os bydd yr arghvyddi. a'r stiwardiaid yn cael clw oddiwrthynt, y maent yn sicr o ddal gafael arnynt. Os na byddant, mantais i'r ddwy ochr ydyw iddynt fyned. Y gweithwyr ydyw bywyd cymdeithas ac os medrant hwy wneud yn well mewn gwledydd ereill nag yma, y mae haul ein gwlad wedi mach- ludo. Lie rhyfedd fydd yma, pan fydd y gweithwyr, calon oin teyrnas, wedi myned, a hen bobl a phlant a thlodi wedi eu gadael ar ol; ac arglwyddi a stiward- iaid a'u chwarelau a'u tyddynod yn edrych ar eu gilydd mewn distawrwydd. Swyddogion undebau yn ymofyn am waith, a gohebwyr yn ysgrifenu yr hanes, ac heb nemawr i'w ddarllen. J. R. Z7-

BALA INDEPENDENT COLLEGE. CASE FOR COUNSEL'S OPINION. The Bala Independent College is an un- endowed School of Theology of recent origin, cy wholly dependent upon the private eflorts of individuals who have given their time, talents, energies, and money to the work. It owes its