Y Celt

CYFARFOD OH.WARTEROL MALDWYN AO M. D. JONES, BALA. CAMDDEFNYDDIODD'i\ GWYLIAU CREFYDDOL. Cynaliwyd ef yn y Drefnewydd. Y mae ei hanes bellach yn ddigon hysbys "trwy yr holl eglwysi "—nid ar gyfrif yr eneidiau a achubodd—nid oherwydd dylanwad argy- hoeddiadol y weinidogaeth yno—nid fel cyfarfod wedi ei fedyddio a tbon' diwygiad crefyddol, ond am ei waith yn cigyddio y Parch M. D. Jones, Bala. Dyna roddodd iddo y fath gyhoeddusrwydd. Y mae iddo enwogrwydd cyffelyb i'r dyn a saethodd at y frenbines. Afreidiol dyweyd nad yw y cyfryw yn dwyn llawer oanrbydedd i neb. Beth, y Owrdd Chwarter yn cigyddio ddywedasom Nag ydyw, 'does bosibl I Oeahadon liedd yn argyhoeddi pechaduriaid, ac yn-adeiladu'r saint yn y ffydd sydd yno. Bleiddiaid rhyfel ar faes y gwaed sydd yn cigyddio. Bu M. D. Jones dair gwaith bellach ar gar Cynadledd Maldwyn, ac ni ddywedAvyd wrth neb am beth. Y mae y Owrdd Chwarter yno wedi myned yn gigyddlyd ddidrugaredd. Y mae wedi ei drawsffurfio yn grogbren at; wasanaeth y clic. Llusgwyd y prif-athraw y tro cyntaf trwy ddichell a chynllwyn i Fraichywaen, o ddirmygus gofiadwriat tb. Djwedai hen weinidog poblogaidd o Faklwyn am y cynnulliad hvcnw—" Dyna y gynadledd fwyaf uflernol gynaliwyd er dyddiau tra- gwyddoldeb." Deorodd y cynadlcddwyr ar ddwy creill o gjffelyb nodwedd, sef y Dder- wenlas a'r Drefnewydd derbyniodd y prif- athraw gyffelyb driniaetb yn y naill a'r Hal!. Ffaith alarus, ond anmbosibl ci gwrthsefyll Focl Ci/farfodydd Ghwarterol Maldwyn yn cael eu defnycldio i ddibenion anmlvriodol. Nid Namgen nag offerynau i gario allan amcanion J plaid—peiriannau i gynorthwyo dyrncd o ddynion uchelgeisiol, wedi meddwi ar fiaen- oriaelh, i gario allan eu cynlluniau i fuddug- oliaeth. Gofyniadc)flredinar ol Cynadledd Maldwyn ydyw, Pwy fu ar y car?" "Pwy waedwyd?" Rhaid tynu rhywun i lawr, a chodi arall i fyny bywhau y naill a lladd y llall; a hyny yn ol deddfau clicyddiaeth trwy gyfrwngy Cwrdd Chwarter. Clywsom weinidogion yn tystio nad oedd gan y Cy- farfodydd Ohwarterol hawl i ymyraeth a hel- yntion y Coleg a'r prif-alhraw, mai yn y Pwyllgorau y dylesid gwneyd hyny. Ond, ys dywedai M. D. Jones, yr oedd eisieu dial dialati personol, a'r Cwrdd Chwarter ydocdd yr offeryn effeitbiolaf i gyfiawni y gorchwyl i bwrpas. Ar y cyfrif hwn y mae y fath bwysigrwydd yn perthyn i'r gynadledd yn nghyfri f y cynadleddwyr. Rhoddir colofn o newyddiadur i groniclo ei gweiihrediadau, a rhyw ddwsin o linellau i gofnodi oedfaon cyhocddi'r Ccidwad. Beiddiwn ddyweyd, os bydd i wjliau crefyddol Maldwyu yn y dyfpdol, fel yn y blynyddoedd diweddaf, gael eu defnyddio i wasanaeth nchclgais, dialedd a brad, y bydd i'r eglwysi eu chwydu allan. Bydd nefoedd a dacar yn cyd-dystio, Eich gwyliau gosod- edig a gasaodd fy enaid, y maent yn faicb arnaf; blinais yn eu dwyn." Yn hytrach na helaethn terfynau y "freniniaeth nad yw o'r byd liwti,Y tuedda i annuweiddio, yr ocs, creu hyfder at ordin- hadau cysegr Duw, aoiselhaixgweiiiidogiori y Testament Newydd. JOHN JOUES. Dolau, Llanerfyl. ( Tio.bdrhcqi.) [Gan fod ein gohebydd o'r "Dolan" yn ysgrifenu dan ei enw priodol, ac mor fyr ac eglur, ao ar fater mor bwysfawr i lwyddiant a chysur yr eglwysi; a chan ein bnd yn credu fod ci galon o blaid rhyddid a the^gweh yn ein Cyfundeb Cynulleidfaol, y mae yn dda genym fod ganddo ychwaneg i'w ddyweyd; a bydd yn dda genym roddi eyfle iddo fynegu ei farn a'i deimlad, gan ein bod yn hyderus y bydd i ymresymiad teg ei ysbryd ryddfrydig effeithio er daioni.—GOL.]

TABERNAOL, LLANELLI. Cynaliwya cyfarfod llenyddol J no nos Fawrth, Chwelror 4ydd. Llywyddcidd y Parch J. Ossian Davics. Y bcirniaid ocddyut y Parch D. Lewis, Dock, a Mr Seth Jones, Capel Als. Dyfarnwyd y gwobrwyon fel y canlyn — Traetliawd ar "Y pwysigrwydd o ffurfio cymer- iad da yn moreu oes;" rhanwyd y wobr ihwng William Thomas a John Thomas. Traethawd ar TmaeiHduactb," John Thomas; penuillion i'r "Cardotyn," Charles Barraby; englyn i Gor y Tabernocl," rhanwyd rhwng Richard Jones a Charles Barraby; pennillion ar ''Sudd- iad y Princess Alice," Lewis Williams canu "Arglwydd, dyma fi," allan o Swn y Jubili,' Kate Jones; "I Bias Gogerddan," rhanwyd rhwng David Williams a Daniel Barraby canu, Fy Nuw doeth i mi," allan o 4 Swn y Jubili,' rhanwyd rhwng Howell Williams a Ben Davics; trio, "Bedd y dyn tylawd," parti David John; "Y Cymro dewr," David Wil- liams; "Beddgelert," o Lyfr Tonau Stephen a Jones, rhanwyd rhwng parti Henry Roberts a Davi l Williams; Wyies fach Ned Pugh," Mary Thomas; adrodd, "Pruddgân," Telynog, Howell William?; adrodd, "Ymdrech a Gwlad- garwch y Pwyliaid," Howell Williams; y Bag goreu, 1\lrs Stone yn flacnaf, Jane Roberts a Susanah Jenkins yn ail; dadl ddifylyr, "Cyfoeth a G wybodaetb," rhsmwyd rhwng Thomas Jones a Dav;d. Roberts, John Davics a Richard Jones. Cawsom gyfarfod da o'r dechreii i'r diwe M a thcimlad pawb wrth ymadsel oedd am gael un arall o'r un natur yn fuau.—Fferylll,

OYMANFA GEBDDOROL ANNIBYN- WYR DYRFFYN TOWY. Mao yn llawenydd mawr genym welcd programme y Gymanfa ucbod wedi dyfod allan o'r wasg. Ymddangosa yn un da, a chyllawn. Yr arweinydd, y Parch W. Emlyn Jones, a'r argraffydd W. Jones, Llandilo, wedi gwneyd eu gwaith yn ganmoladwy. Ar- ddangosa y pyogrcbmmc ol llufur a medr ac yn ol yr at- oelion presenol gellir disgwyl Oy- 9, manfa lwyddiannus. 'Nawr gantorion hawdd- gar a deallus Dyffryn Towy, ati o ddifrif. Cyfoded pawb, bach a mawr—hen ac ieualno at eu gwaith myner meit-troli y progmmme yn ddrt, erbyn y rehearsal yn Llangadog, Ebrill 2 2^>r"• Yn y cyfnrfodydd parotoawl hyn, disgwylir prosenoldtb a chynortliwy yr arweinydd parchus a galluog; a sier yw y byid y cyfarfyddiad hwn yn symbyliad mawr i'r cantorion i fod yn fwy parod erbyn dydd y Gymanfa, yr hon a gynelir yn Llanytnddyfri ar y 27ain o Fai nesaft Deallwn fod llawer o'r eglwysi yn prysur barotoi cisocs; ond bellach doaed y lluoedd i'r rnaes, a byddcd i bawb yr un amcan gogoneddus sef cyflwyno moliant i'r Hwn sydd yn cyfaneddu yn Moliant Israel." Disgwylia Eglwya Salem yn aeddgar am yr Uchel Wyla gwyddoin y rhoddant fol arfer y derbynjad mwyaf siriol a brwdfrydig i bawb a esgynant idùi. UN SYDD YN DYMUNO LLWYDD Y GYMAKEA.