Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

1 article on this Page

DOLGELLAU.

News
Cite
Share

ddewisedig; a gwylied y rliai hyn, diwy eu hymyrgarwch auiioeth, beryglu sedd Mr. R:chards. Gwell fuasai iddynt ar y cychwyn ymgynghori mewn cyfarfod c} hoeddus a'r bohl, pwy a fynent hwy i'w eynrycbioli yn y Senedd, rliag ofn na chymerant etholedig y pwyllgor. Oiid ychwaneg eto, SARNGAN. Dymunaf longyfarch y CELT ar ei gych- wyniad. Yr oedd dysgwyl mawr wedi bod am dano yma g"n luaws, ac yr oedd yn dda. ganddynt weled ei wyneb yma yr wythnos o'r blaeu; ac os bydd iddo ddal at yr hyn y mae wedi addaw, sef pleidio rhyddid a thegwch, dyngarwch a gwladgarwch, gwy- bodaeth n, chelfyddyd, boneddigeiddlwydda ruoesau da, a chydweithio lÎ'n cyhoedd'adau eraill er cryfbau a helaethu dylaiiwadau Crist- i. nogaeth; gallaf eich sicl hau y bydd iddo lawer o dderbynwyr yn Merthyr. Ilyderaf mai. lies y "werin a'r miloedd" fydd mewn golwg ganddo, ac na adewir ei golofnau yn n 6 Z!l agortd i ycbydig ddynion ymyrgar, fyddo wedi eu llanw gan huuauoldeb, i yinosod ac i ddiraddio dynion eraill, os na fyddant yr un fain a hwy ar bob peth, a hyny o dan fftig- enwau. Llwyddiant i'r CELT. Ygivir Anrhydeddus TV. E. Gladstone..—Y mae. mudiad ar droed i wahodd Mr. Glad- stone i dalu ymweliad a'r dief hon. Mae yn hysby s erbyn yma, fod Cymru yn penderfynu dangos ei edmygedd o wasanaeth ac ymdrech- ion JMr. Glad stone o blaid rhyddid, cyfiawn- deri a heddwch, yn ngwyutb y "crisis" y mae ein gwlad ui (a hollEwrop hefyd) ) nodo yn bresenol, a bod y boneddwr Anrhydeddus yn cael ei wahodd i gyfarfod cyboeddus yn Nghaert.arfon i dderbyn "mem- z, orial" i'r pirwyl byny. Teimla eyfeillion y Deheudir y dylasent hwythau gael. yr un fraint a'r Gogleddwyr; ac mewn cyfarfod a gynaliwyd dydd Mawrth diweddaf, yn Pont- lottyn, pasiwyd y penderfyniad a ganlyn :— "Fod y cyfarfod hwn yn dymuno awgrymu y byddai Meitbyr Tydfil yn lie canolog a chjfieus i gynal y eyfarfod yn y Deheudir, a bwriedir i'r aelod Anrhydeddus, a'n cyd- wladwr enwog H. Richard, M P. i gymeryd y gadair ar yr amgylchiad." Gobeithio" y gwna Mr. Gladstone gydsynio a'r cais o'r Gogledd ac o'r De, bydd miloedd lawer yn sicr o achub y cyfleusdra i'w weled ac i'w glywed. Mr. Archibald Forbes, yn Merthyr.—-Yr wythnos lion talodd y byd-enwog Mr. Forbes, gohebydd y Daily News, ymweliad a Merthyr. Nos Iau, bu yn traddodi ei ddarlith ar y lihyfel diweddar rh wng Rwsia a Thwrci, yn y Neuadd dtlirwestol. Cymerwyd y gadair gan Dr. T. J. Dyke. Cafodd dderbyniad brwdfrydig gan y dorf oedd yn bresenol y mae yn treat i glywed y boneddwr talentog hwn yn dweyd yr hyn a welodd. ac a deim- lodd, ac a glywodd yn ystod y rhyfel diwedd- af. GOHEBYDD. PENTRELLYNCYMER. Cyfarfod Llenyddol.—Cynaliwyd y cyfar fod hwn nOli Wener, y 12fed o Ebi-ill. Dyna y trydydd eyfarfod a gawsom er dechreu y ganaf, ac mewn gwirionedd tri chyfarfod rhagorol oeddynt. Nis gwn am ardal mor fechan a lion yn berchen cymaint o dalentau —mae yma feirdd thagorol, mae yma gerdd- orion gwych, mae yma lenorion caiimoladwy, ac aieitliwyr godidog—yn ddiau dyma yw Attei Cymru. Gwelir na raid myned di os glawdd tfrfyn cymydogaethol i mofyn Beirniaid; ond gan fod rhai o frodyr y gymydogaeth yn gomedd beirniadu y tro hwn, dewisodd y pwyllgor ddau feirniaid o ardaioedd eraill, sef Mr. C. Lloyd (Myfyr Llwyd), Tdanfihangel G. M., ar y farddoniaeth, a Mr. E. Jones, Cerigydruid- ion, ar y gerddoriaeth, a chafwyd boddhad yn eu beirniadaethau. Llywyddwyd y eyf- arfod hwn gan Llew Hiraettu g. ac un rhag- prol yw—un o'r llywyddion mwyaf parod y buom yn wrando erioed. Tiefn y eyfarfod oedd rhywbeth yu debyg i hyn. Anerchiad gan y Llywydd, i bwipas, fel atferol. Anthem gan gor y lie, Molwch yr Arglwydd" (Dr. jParry), dan arweiniad J. LI. Edwards, a chawsant ganmoliaeth uchel iawn. Can gan Mr. T. Jones, Glasfryn, "Pwy sytld eisieu papyr newydd," yn dda. Adrodd emyn, i blant dan 15 oed, P. Jones a W. Ch. Edwards, yn gyfaital; R. Hughes yn ail. Beirniadaeth ar y "Dawysgrifau," gan Mr. Evan Evans, Hafod Llall isa, goreu mewn llaw gton, Miss Ellen Ellis, goreu. mewn llaw merch, Miss Ann Alice Ellis, ail Miss Jane E. Jones. Ton gan R. Ellis, a'i barti, ynswynol iawn. Beirniadaeth Mr J. J ones,Renclt e uclia', ar y Traethf.dau, "Dy- ledswydd y meistr at y gwas," goreu Mr. E. Evans, Bafod Llan isa'. Beirniadaeth y Parch. J. Edwards, ar y "Casgliad goreu o adnodau yn erbyn gwin a diod gadarn," Francis Lloyd ac R. Jones, Glasfryn, yn gyf- aital. Beirniadaeth Myfyr Llwyd ar yr Englynion i Bont bren, Yotty Wen, goreu Edward Thomas, Ty uchaf, ail, Evan Evans, ITafoVl Llan. Cystadleuaeth ar ganu y don Detingen, (cyfyngedig i bed war), goren J. Ll. Edwards a'i barti. Beirniadaeth y Paich. E. Johns ar y prif draethawd, Gallu Gweddi," goreu, Thomas Jones, Glasfryn, ail, John- Jones, Tal Cefn uchaf, Evan Evans, Hafod Llan isa', W. Jones, Cefn do, Cyffyll- iog, y tri yn gyfattal. Cystadleuaeth gorawl, "Y Blodeuyn Olaf," (J. A. Lloyd); ni ddaeth ond cor y lie yn mlaen, abarnwyd hwy yn de.Iwng o'r wobr. Beimiadaeth Myfyr Llwyd ar y Tri Englyn i'r Draenog, goreu, John Thomas, Tyucha', ail, D. Jones. Hafod Llan ueba' a Samuel Evans, Hafod LInn isa' yn gyfartal. Can gan W. D. Jones, Tygwyn, "Y babah diwrnod oed," campus, fel atferol. Darllen difyfyr, goien, John Jones, Tal y Cefn uchaf. Ateithio difyfyr, goreu Thomas Jones. Beirniadaeth Myfyr Llwyd ar y penillion "Crist yn taweln'r ystorm, J. LI. Edwards ac E. Thomas yn gydradd. Ton gan- y cor, "Canig y Clychau," (G. Gwent.) Cyfarfod llwyddianns yn mhob ystyr. BRENIG. BRY N BERIAN. EFALLAI nad annerbyniol gan y darllenydd fydd cael byr grybwylliad am gyfarfod y y L, Band of Hope, yn y lie uchod, dan arwein- yddiaeth adeiladol y Parch. E. Lewis, ein parchus weinidog, Llun y Pasg. Yr oodd yma oddentuOlOO o blant y gymyd- ogafcth yn bresenol, beb nod en walt o gwbl arnynt. Hyfryd oedd gwrando arnynt yn adrodd a chanu yn darawiadol a swynol dros ben, ac oil wedi dysgu yn dda. Yr oedd er- gydion Mr. Evans, Pontfaen, yn dnvm iawn ar Ysbrydion y Dafarn." Y mae Mr. Lewis yn hynod ymdrechgar gyda'r plant yn y cyfeiriad hwn. Ei lafur ef yri unig sydd wedi dwyn yr achos dirwestol i'r cyflwr llewyrchus y mae ynddo yn yr ar- daloedd yma. Hir oes iddo yw dymuniad fy nghalon, a llwyddiant hefyd i ddarostwng y gelyn ffiaidd hwn dan draed yn llwyr. GOHEBYDD ACHLYSUROL. TALYBONT, CEREDIGION. Cyfarfod y Bedyddwyr.—Dydd Gwener y Groglith, am 2 o'r gloch, cynaliwyd cyfarfod cystadleuol yn nghapel y Bedyddwyr yn y lie uchod. Mr. W. Jones yn llywydd, a Mr. John Pritchard yn arwain. Beirniaid :—Mr. Harries, Aberdar Mr. D. Adams, B. A., Talybont; a Mr. Morris, Taliesin. Am 6. yn yr un lie, traddodwyd darlith ar "Handel" gan Mr. Harries. Cyfarfod yr Annibynivyr.—Sul y Pasc, am 10, 2, a 6, holwyd y gwahanolysgolion vn yr E pistol at YX Colossi aid, gan y Parch. J. Davies, a Mr, D. Adams, B,A, Nos Fawrth a dydd Met cher, am 10, 2 a 6, I)regetllv!d gan y Parchn. W. E. Jones, Treforris; J Davies, Llanelli a D, J< nes, B. A., .A^>erta,we. Dechreuwyd yr ueufaon gan y Parcli Davies, Clatach; Johns, Salem; ac E< Swards, Llan- badarn. Cafwyd c>farfod da ra v;)iol, a dy^gwjliwn y bydd illwyth lawer y canlyn. (YDD. YR IIYBARCH JOBNELIAS 0 FON.' Traddodwyd da;litli ar y testunr uchod gan y Parch. R. Parry (Gwalclmiai), !andudii<>, yu y Tabernacl New) del. ( nos Fawrth, Ebrill 23ain. Cafwyd c ulleidfa luosog a darlith ragorol. C!ymiiiwf.ii y gadair 1 9 gan Hugh Lewis, YteW., Llewelyu J odge, Bodede n, a York Vtiiers, Livt-rpcu!, yr hvwi a roddodd aneichiad agoriadol da, yz eyhwj s adolygiad ar,.ac a lgofioii boreu ei ova n LlHl- fechell, lieu gaitrcf John Elias. C) :.)ghol'l:H holl fdn.ygwyr ".Elias o Fun i fynu wrando Gwalcbmai, yn eiiwedig y lhai i.i'. chawsant gyfleusdra i weled a chiywed ),i- L- byawdl." Dygwyd ef i fy.,y yn y Cy.d1 cyin- deithasol m'wyaf adnabyddus 0 Jol..>. Elias, ac yn nghyfnod ei fawr nftth a'i dd dan wad. Cyflwynwyd diolcligaiwch i'r da ll+!i^dd gan y Parch. W. Griffith a'r Parch. Hugh Ji-ms, (M.C.), ac i'r CHdbitydd gan y Parch. 1!. Pany a'r Parch. W. Lloyd. Yr oedd yr elvv at dui- liiu dyled yr addoldy. PONTYBODKIN, S'YYDD T FLINT. Nos Lun, Ebi ill 1.5ft d, cyraliwytl eyrglurdd mawrwych yn y lie hwn Y cai.torion a. weinyddasant oeddyxt Mr. L. O. Prytherch a Peter Roberts, Coedllai Thos. Nuttal, Coed- talwrn Miss Evans, Coedtalwrij Mr. S. Allen Jones, Wyddgrug; aehor Poniybodkiu, dan arweiniad Mr. Robert George. Llywydd- id fel arferol gan y Parch. J. Myrdd iu Tliom- as, Wyddgrug; a chwareuid y" ofi'erYll cd'dd gan Mr. John Jones, Bwele. Yr oedd seddau y capel wedi eu llenwi i gyd cyn i'r cyiigherdd ddechreu, a gorlenwyd y mynedfeydd hyd y drysau yn fnan. Diolchodd y eadeirydd yn gynes i'r cantor- ion oil, ond yn benaf i Mri. R. George a William Jones. Gwasataethid with y drysau gan y Mri. Robert Davies (un o ddiae- oniaid tfyddlawn y capel, a dosbarthwr selog y CELT); John Jones, Sarug ded a Frederick Jones. Troir y cynyrch ei- ileihau y ddyled, ac yr ydys yn dysgwyl y bydd byny yu gryn swm. ABRAM.. Y LLONG, GER Y WYDDGRUG. Nos Lun, yr wythnos olaf yn Mawrth, tra- ddodwyd darlith ar Ddiiwest yn yni wared i feddwon a rhag meddwdod," gan y Parch. J. 0 Myrddin Thomas, gweinido<; y lie. Daetii amryw yn mlaeu ar y diwedd i wneuthur yr ardystiad dirwestol. Sefydlwyd cyu.deithas ar ol y ddarlith, yr hon a elwii Cy mdeithass DdirwestolGynulleidfaol y Llong." Rhoddid cerdyn i bawh a ardystiasant, ar yr hWll yr oedd yn argraffedig ranau fel hyn:—" Yr wyf fi ———— yn addunedu llwyrymatal oddi- wrth bob gwlybyron gwirfol rhagllaw, namyn fel angenrheidiau pan fyddo y cortf mewn atiechyd, nen y bywyd mewn petygl." Yr ydym yn deall fod cyffelyb gyrndeithas wedi ei sefydlu gan Mr. Thomas yu Mhonty- bodkin. E. EVANS. Etholwyd Mr. John Morris Jones. RhydleWis, yn Gadeiiydd Bwidd y Gw:uv.heidwai(i Undeb Castell newydd yn Emlyn, (lydc^ lau diweddaf, a Mr. Samuel 13avies, Cilfallen, yn ItjT;adei»ydd,