Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

9 articles on this Page

HAWES HYNOD1

News
Cite
Share

HAWES HYNOD 1 AM I AKAB F .CI I ¡-L'> A. l MEVv'N DINAS FAWR. PENOD XXVIII. Sloppy Stevens eto yn gwneud ei ym- du.-ngos ad, mii-¡aU yn a>e\ fy bun n gha;-i?U Madron. Os yna arrhtuaetb yn fy meddwl o berthynas i amcmion drygionus, y dyn oedd wedi cymeryd arno y gorchwyl o fod yn geidwad fy ngharchar, neu unrhyw cbaith fod ei fwriadau tuag ataf yn rhai gonest, diflanodd fy amheuaeth a'r gobaith gyda dyfodiad Sloppy Stevens i' m hystaf- ell, yn mhen rhyw wythnos wedi i mi gael fy hudo i w ffau. Ac yma yr wyt, Roli,' iseddai, gan daflu ei hunan ar droed y gwely, ac edrych arnaf yn fanwl o'm pen i'm traed. Wei, ar fy ngair, y mae'r Cadben wedi gwneud y peth yn dda o honot, a bydd dv ddygiad i fyny yn anrhydedd iddo. Dywed-us wrthyt y daethet yn foneddwr un or dyddiau nesaf onid do ? A thi a wel; erbyn hyn fod fy ngair wedi dyfod i ben.' I Pe b'ai y cysgod lleiaf o obaith i syrnud fy ymwelydd i edifeirwch-pe na b'awn yn gwybod ei fod ef a thosturi yn ddieithr- iaid i'w gilydd, ac mai dim or.d chwerthin am ben fy nyoddefaint-gallaswn daflu fy hun wrth ei draed, ac ertyn arno gyfryngu ar fy rhan end teimlwn mai anffeithiol hollol fuasai hyny, a chyferchais ef mewn ton wahanol. < Yr wyf wedi cael fy hun ranewn modd gwaradwyddus, meddwn, ac yr wyt ti yn gwybod hyny; ac nid oes arnaf eisieu bod yn foneddwr—y fath foneddwr ag yw dy syniad di am dano; a pheth arall, ni fyddaf.' Torodd fy ben boenydiwr allan i chwerthin yn uchel. Go dd- Whiskers Rents,' ebai; 'edrych yma, Relant Leigh, pa fath un vw y boneddwr wyf ya feddwl am dano?' gofynai, wedi i'w chwarddiad greulawn ddarfod. U D tibyg i ti dy hun,' meddwn ac yr wyf yn dweyd wrthyt ar u' waith, a gelii dithau ddweyd wrth y dyn a'th ddanfonodcl y dewiswn fod yn dlawd holl ddyddiau fy mywyd; dew is" n vsgulo ystrydoedd, c irdota, newyn, neu farw, yn hytrach nag ymgyfoethogi drwy dwyli aiiadrad. I hyny y y llusgwyd fi yma, mi wn,' ychwaneg^n ac y mae a^noch eisieu fy ngwneuthur i yn dd"g fel chwithau. ond wnewch chwi ddim o hyny. Gall y dyn a'm dygodd yma fy lladd os ewyllysia wneud hyny, ond nis gall fy ngwneud yr hyn yw ef, a'r hyn wyt tith^u gydag ef,' Yr wyf yn barnu i mi !ef ru y geiriau yna yn ddigliawn iawn, end beth am hyny ? Mynegwn yn onesc deimlad fy ngbaion, ac ar y pryd t^irnlwn y buasai yn weB genyf, mewn cinlynil-d i'm geir- iau garw, cdioeldef creulon Jeb pellach, ac hyd yn nod angeu, na chuel fy ngraddol dynuoddiwrth gyfiawrder ac unionder, Ond ni ddygodd fy ngeinau ddim mwy tiag edrychiad gwawdlyd a chUwgus. Ac yr wyt wedi 'i!:d allan, ynte. i fca amc'n yf wyt ),tni rtjjddai fcloppy ] Stephens, gau ysgyrnygu. • Wel. goreu oil, »e arbeda hyny y trwbwl i nii o'th hyc-bvsu. Ac ni fyddi di yn chwiw'eidr (Pri!(1 ynte ? Go dda yw hyn Pahani, I y celgi ? Garw mor onest y cymeri arnat fod Ha ha pa bryd y buost yn y car- char ddiweddaf? Dywed hyny, Roli-" Poli a dywed pwy oedd yr hwn a welaist y-,e ? A dyna yr hen Pegi hefyd—dd ng osodd hi erioea y triciau l ti—O, na, na Ac roedd effeithiau y carchariad hwnw ar gam—y ddanawain gyfreithiol y bu'm i yn ysglyfaeth iddi-wedi fy nilyn hyd yn awr. Oni b'ai am hyny, ni fuaswn wedi syrthio i ddwylaw yr hen ganwr baledau, ac wedi cael fy reportio ganddo (fel yr oedd yn amlwg y gwnaeth) tel un oedd yn gymhwys i gymeryd dysg mewn drygioni. Ehedai y rneddyliau hyn trwy fy medd- wl y pryd hwn, gan ei gynhyrfu yn chwerw a chefais sicrwydd cadarnach yn 01 Haw fod y ddamwain gyfreithiol' wedi rylanwadu i'm dwyn i'r trybini oeddwn ynddo. Nid oeddwn wedi Ilwyr annghoflo, fodd bynag, y gallai i'r cwbl gael eu gor- uwch-lywodn-ethu er daioni i mi; ac ym- ddiriedwn na fyddai i fy Nhad Nefol, oedd wedi'm cadw rhag drwg yn fy ngharchar blaenorol, ddim yn cael ei thynu oddi- wrthyf yn fy nhywydd garw presenol. Credwn yn y 11aw hono, ac yn ei hamddi- ffyniad. Llaw a chysgod ynddi yw hon. Ni wn2i yr Hwn a fu yn gysgod i mi mewn un trwbl, a hyny am nad adwaenwn Ef, ddim fy ngadael yn awr. I Yr wyf wedi dy fichu yn y fan yna, Roii, do ?' meddai Sloppy—neu yn hytrach Solemon btevens, gan ysgyrnygu yn faleisus pan dybiai fy mod yn petruso ateb ei eiriau brathog. Naddo,' meddwn anfonwyd fi i garchar, ond camgymeriad oedd, ac fe gafodd yr Ynad a'm gyrodd yno, fe gafodd I allan fy mod yn ddieuog.' Ar hyn dyma Sloppy yn tori allan i chwerth'n yn wawdlyd unwaith wed'yn, Mid Wi ram drethu amynedi y darlienydd trwy roddi desgrifiad peliach or gynadiedd a fu rhwng Sloppy a mii.au, a tharaf hanes fy ngharchariad mor fyr ag sydd yn bosibi. Yroeddwn mewn ffau perthynol i ladron. Pa le yr oedd y flau nis gallaf ddweyd, ond yr oedd yn rhywle ar lanau y Tafwys. Amlwg fod y ty oeddwn i ypddo yn hen, ac fel y barnwn yn fawr ac yn unig. Ym- dcangosai fel adfeiiion rhy" hen fynachdy, wedi ei drefnu yn dda tuag at guddio, a thuag at wrthsafiad, pe byddai angen am hyny. Ni dderbyniais ddim o gyfrinachau fy ngharcharcy, ond cefais le i gasgiu, yn yn ystcd yr wythnosau lawer y bu'm ynddo fod iddo fynsdfeydd dirgel a than- torawl ac er ei fod yn yr olwg ailanol yr. yn'ddangos fel rhyw hen grair adfeiliedi^ I a diniwed, yr oedd mor gymhlethog o fewn I 0: farau a bol'tiau, shutters haiarn, trap doors, a dry tau dw bl, fel y byddai yn ofynol wrth nerth mawr o'r tuallan i ddyfod i mewn Iddo yn groes i ewyllys y preswylwyr, neu yn hytrach gwarchodlu a'i gwyiiai oblegyd gwylid ef mor ofalus fel na fydd-ii dim perygl i neb ddyfod arno yn ddiarwybod. Fe gofia y darlienydd fy mod yn ysgrif- enu am ranau cyntaf y ganrif cyn y ddiweddaf-dechreu y ddeunawfed ganrif. Nid yw yr adeilad a ddesgrifiaf mewn hodolaeth heddyw. Er hyny, nkl yw dirgel-ieoedd cyffeiyb gan ladron yn bethau dyeithr yn Llundain yn yr oes hon ac nad yw heddgeidwaid y Brifddinas yn ho1 1n1 anwybodus am eu bodolaeth. Perchen, neu ieistr y lie hwn ydoedd y person a ddesgrifiaia yn fiaenorol, a'r hwn a glyvvais, tra yno, yn cael ei gyfarch wrth yr enw Cadben yn unig. Nid oedd yn cadw morwynion, ac nid oedd aeb o'r rhyw fenywaidd, mor bell ag y gwn î, yn cael dyfod yn agos i'r ty ond yr oedd ganddo dri neu bedwar o wrywod yn gweini arno, heblaw un hen ddyn a elwid yn Two- penny,' yr hwn oedd yn fyddar, sarug, a thawedog, prif waith yr hwn, tra y bu'm yno, oedd gwyiio yn giaidd fy nghamrau, a dyfod ar fy ngwarthaf mewn lleoedd ac ar adegau annisgwyliadwy, .,an oeddwn wedi caei rhyddid i ddyfod allan o'r gell gloedig, a rhyddid i ymweled a rhai o'r ystafelloedd ar y llawr isaf yn nghefn yr adeilad, o ffenestri yr hwn nad oedd dim i'w weled ond mur uchel. Am y rhanau ei-eill o'r ty, nid oeddwn yn gwybod din a rhybuddiwyd fi mai ar fy mherygi y gwn awn amcanu g« yhod dim am danyot. Heblaw hyny, yr oedJ pob ystafell wedi ei chloi a chloion dwbl. Ar adegau. yr oedd yr hen le fel wedi ei adael gan bawb ond fy ngwyliwr a minau; ond twyilodrus oedd yr ymddangosiadol, obi gyd cef is allan yn ddamwemiol mai anami iawn y byddai y Cadbea vn mheil e'r lie, ac fod cyfarfodydd cyfrinachoi parhaus yn cael eu cynal mewn rhyw ranau o'r adeilad. Ar adegau ereiil byddai gan y Cadhen amryw ymwehvyr, a chyda y rhai hyny (ond dan ei lygad treid 'gar a chyflym d) gorfodid fi i gymdeithasu a hwy. Yr oedd un ystafell fawr, yr hon oedd wedi ei dodrefnn yn arw, yn ystafell gyffredin i bawb fuasai yn dyfod, yn ogystal ag i'r gwarchodwyr; ac yn yr ystafell hon yr oedd pawb tel yn cae! eu hystyried yn gydradd, heb eithrio y Cadben. Ymwelwyr rhyfedd, a dweyd y lleiaf am danynt. fyJdent yn arferoi a d'od D s- barth amrywiog iawn, ac amser a threfn eu hymidawiad yn ddistaw, d'rgel, a thywyll. Yn gyffredin, fel y gallem gasgiu, yn nyfnder y nos y deuent ac y yadawent; ac nid oedd eu presenoideb ru'u habsenoldeb yn cael un sylw, nac yn gwneud un math o gydro u.h! 11 y preswylwyr arferoi Pwy, neu beth oedd yr ymwelwyr hyn ? Dynion a herient ddeJdfau gwl.tdol a moesol. Ty-dorvvyr yn dvchvvelyd o barthau pell o'r ddinas gyda'u hysbaii. Ffuglunwyr — rhai yn ffu.,io arian *c arian nOlhu, morladron, lladron pen. ffordd, nwyddredwyr, pigwyr llogellau, &c. —rhai yn barod at unrhyw a phob rn tth o waith drwg, Cefais alian, fodd hynag. fod y gymdeithas yn y He g war thus hwn yn gwahaniaethu mewn rhyw ystyr i'r cwmni y cyflwynwyd fi iddo y noson !■ fiyatfif: Nid r»/dd a.id y dy flyrnicaf, creulonaf, a mwyaf beiddgar yn cael dyfod i mewn yma. Yma hefyd y cuddiai am wythnosau a m'soedd ddynion y chwiliai yr awdurdodau gwladijl am danynt, ac y cynygiai y Llyw- odraeth arian mawr am eu dal, ac yr edrychai yr heddgeidwaid yn gyson am danynt. Yma y cuddiai dynion y tybid eu bod wedi gadael y wlad a ffoi i ryw wlad arall, ac yma v byddant hyd nes y buasai eu hanfadwaith wedi ei annghofio. Cefais allau hefyd fQd pob math o ffordd ganddynt i ymddieithrio, trwy dwyll wisgoedd, &c., yn nghastd Madron. Gwelais rai yn dyfod yno fel boneddigion, ac yn gadael fel cardotwyr tlawd, ac o'r ochr arall, gwelais rai yn dyfod yno yn ngwisgoedd cardotwyr, ond yn ymadael ya foneddigion o ran ymddangosiad. Yr oedd y cadben yn lhw fedrus gyda lliwio y gwailt. Gallasai ei drji i'r lliw a fynai. Daeth yno un troseddwr y darlunia ef yn y pamphtedau ar furiau y ddinas fel un yn meddu ar wa it goleu a gwyneb llyfndeg a llwyd, ond ar ot bod yn y ffau y soniaf am dani, efe gerddai yr heoiydd yn hyf, gyda gwailt 'du fel y f. an,' a gwyneb melynddu fel Ysbaenwr. (I'w barhau.)

[No title]

Advertising

YR ALCANWYR,

Ail°Gychwyni id Machen.

Cynrychiolwyr y M ^istri ..…

TREM AR RAI 0 BYNCIAU Y DYDD.

[No title]

Advertising