Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

- Y DIWEDDAR DBEOX HOWELL.

^ 0 Hen Gyff Crefyddol.

Dod yn Brif Bregethwr yr Eghvys.j

rY Gwiadgarwr.

¡Barn Mr Gladstone Am DanGI.

Eisteddfodrwr ac A'n'lj:wr.

IEi Deulu..

Y Pregethwr.

News
Cite
Share

Y Pregethwr. Rhaidi i bawb addfef fod y Deon Howell yn un o gewri pwilpud Cym:ru; dyna fydd ei 1e mtewnt hanesyddiaeth yn y d fodol; ac nid oeddi gan yr 'Eglwys yn Nghymru yr un tebyg iddot o ran hyawdledd, gwreiddioldeb, a, new- ydidi-dieb, hrwdfrydedd Cristionogol, ac ys- brydolrwydd ei genad\\Tiaethau. Yr efengyl yn ei symLrwyxitIJ a bregethai; medrai ei gwmaydl yni ddyddbrol; i'r cynullt-ddfaoedd I. mawriont a ymdyrai i'w wrandb, a gwn,ai fel y mynai a hwynit. Nid damwam ydbedld ei t boblogrwydd; yn codi o'r ffaith nadoedd gan yr Eglwys yni Nghymru ar y pryd yr urn "meistr y gymulleidfa" ynl mysg ei chlerigwyr, ac nadl oedd uni o'ii mewm y gellid ed gyfrif yn un o'r "hoelion wyth" 3 ond! yr oedd hoU anhebgorioo pregethwr mawr yn cyfarfod yw y Deonj Howell. Yr oedid yn Gymro yn credu yn ei gemedl an hilaith; yn ysgrythyrwr cadarn, yn efengylaidd ei syniadau; yn credu yn ysbiydolrwydd yr 'Hern Lyfr' a chysegred- igrwydd y Sabboth, ac ordmha.d!au',r ef,engy 1 yn feddyliwr clir a chraif; yn me:didlu! air allu desgrifradol tuhwnt i'r cyffredin; yn ym- adroddwr Hithrig a hyawdl a digonedd o lais ac, uwchlaw y cwbl, yr oeddi yn credu ei human yn ngallu y g%ririoneddau a, bregethai i godii dyaroliaeth, a dyna, a'i gwrni i j-mdaflu gorfF ac enaid, gyda, holl ddifrifwch, ei natur, a gwresogrwydid ei ysbryd i'r gwaith. Erys ei enw yn mysg cewri y pwlpud Cymredg tra y by<M hajies am d'anto ar gof a chadw; ac yn ei farwolaeth y mae y ddoleni olaf a gysylltad gewri ddechreu y ddeunawfed ganrif a phre- gethwyr yr oes hon wedi ei thoiri. Byddai amturio ceisio ei ddaxlunio bron) yni ryfyg, oblegyd yr oeddl bob amser ü dan y fath ar- ddfeldad;, a'r fath ysbrydolrwyddl yn ei am.. gylchu a'r fath maws niefo-laidid ar ei genadwri. Yr oedd, ym rhaid ei glywedi i gael syniadj cvwir ami dano; ond geHdr dV, <ydl, y byddai bob amser yn ysgubo pohpe:thr. o'i flaan; vr oedd pob ystum o'i eiddo yn urdldlaisol ac yn cyfla-wnd neges meillduol: yr oedd! ei iadthr— yn Saesnegyn gystal a, Chymraleg-ytnl goeth- edig ac ystwyth; ei resymiadau yn .eglur i bawb ei apeliad,au yn da,erioin ac yn cyT- haedd y gydwybod a byddai'rn sicr cyn di- wedd pregeth nteu araeth o godii y gynuileidi- fa yn y naill i diriogaethau can a moliant, a'r dorf vn y llall i'r pwynt uchaf o frwdfryd- edd. Yr oedd ganddo bob amser genadwri neillduoi at ei genedl, a dyvvedai how, yn y fath fodd! fel nadl allasai neb byth ei ban- nghofio; ac y mae pregethau ac areithiau "Llawdden" ym fyw heddyw yn nghof mib oedd d-i gydlwladwyr.

Advertising

,Ar Lwyfanj yr Eisteddfod.

Advertising