Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

13 articles on this Page

HWNT AC YMA. j --()>-----…

News
Cite
Share

HWNT AC YMA. --()> GAN BACHAN DIARTH. Rai wythmotsau yn ol, digwyddiais; ysgrif- el11.1 y geiriaiui caniynol i'r golofm; hon pan buwydl yn diadleui yni ysiop ar Ddadigysyllt- iad a Dadiwadldblîad yr E glwys yn N ghym- "Mae canoedd o Ymmeillduyvyr cydwy-; bodol yn gorfoid1 talu miloeddi lawer 01 bunam va flymyddfol tuag at yr Eglwys Sefydledig, I a. hyny trwy drais, o herwydd na tbalamt, <Jygir yr anifeiliaidi mwyaf parthdamtiS Of j gi I meusydd oddiarnynit, fel tal. N)¡d yw helbul Penbryn wedi mYDledl o gof y bob! eto; ac nid yw yni d'ebyg yr a chwaith tra byiddloi yr aumghyfia,wilder hwn yn bodoli." -Ûf-- Pam yn gwneycl y syiwadau y pryd hwnw, yr oeddwnj yn meddwl fy mod yn diweyd: y gwir, ond mafl yn: diebyg; nad y\i yn wiir yn oi cyfrif rhyw 'joker' sydd yn galw ei hum yn "Sylwiedydd," a.c yn ysgrifenu dans y pent- aivxL,, "Yn mblith, yr Enwadiau" i golofmaM "y Llam a'r Dywysoigaeth,"—niewyddiadur wythnosol perthynol i'r Eglwyswyr. ——'O-—■ ] Wrth gwrs, miaiei ytnl anhawdd plersiOl pawb wrth ysgrif enu fel hyn yn awr ac yi1: y man, ac aid; yw pawb yn gallu gweiedi yr un fath; felly, pan oeddfwm yn meddwl fy mod yn dweyd y gwir, yr oedd y gohebyddi uchod yn meddwl nad oiaddwn, a dyma ei fain ef a.r y mater :—"Bodoj.ai llavver o ddallineb, os find cnafeidd-dra yn Nghymru, ai pharheir i dwylloi y werimi Yill barhaus., fel y dienigys. y dyuuuiiad camlymol ot Tariam y Gwielthiwr. Yr wyf dipym yn, 'slow/ mae'ru yvir, i wel- ed pethau fel y cyfeiriais yr wythnos ddi-! weddlaf, ac feallai mai hyny sydd yn cyfrif am fy niallineb ar y pen hwnL Ondl pan byddo 'facts' gerbron. nid wyf yn meddwl y d, dylasidl en g wrthod. Mae rhai wedi dtweydJ wrthvf fyj mod dipynl yn 'flunt' yn fy ffordd 0 r blaem; ond, eto i gyd!, nad! oes neb wedi j dweydJ fy modi yn gnaf erioed. Priodblir cnafeidd-dlrai i gmaif, wrth gwrs, ac mae'r 'joker' bach uchod yni gwybod hynry, ac yr oedd yn 'dxioubiful'' pa un a fu.asai ef yn fy Tigalwi felly ai peidioi Male yn eithaf iawn i dwylhvr i gael >ei a In- felly, ac os byddi rhyw un yn cael rhyw 'fenefit' wrth hyny, diech- reuwch amaf fi os mynwch; ond coifiwchi fy mod i gael 'shame' o'r! 'benefit' ar ol hyny. -01- Yr wyf wedi gweledi ceffylau yn cael eu 'cIlICJ<tid a'u gwi.sgo a, thibanlau lawer gwaith mewn ffeiriau a, "May-day Shows," ond un- waith; erioied y gwelais fochyn neu hwch (beth byniag) fel hyny; ac yn mhlwyf Pien- bryn, Sir Aberteifi, oedld hyny. Yr oedd 'Methodist' mawr yn byw yn un o'r fferm- dai sydd, yno, ac yn talu yni fisol at dreisliau yr achOls yn Mhenmiorfai, ai hyny yn galonog ac o'i fodd. Un diwrnoid, cafodd bapyr i ofvn am iddo daliui trwy y d eg win tuag at yr achos, perthynol i'r Eglwysi Sefydledig; ond gan niad oedd yn crediu yn hyny, g wit hod- odd wneyd. Yn mhen ychydig amser, daieth dyn diarth yno gydia'r amcan o wneyd "r ffermwr dalu; a chan naid oedd y "rivets" yn dyfodl, cymerwydl meddiant o'r hwch,, er mwyn ei gwerthu fel' y cawsid y degwm. Yr oedldi y Bachan Diarth yn dyst 01 hyny, am, iddbi fyn/di i wel'd y dyn diarth yn ceido gwerthu yr hen) hwch. "Beili" oeddl yl bobl yn galwl ar y dyn diiarth. Gwyddid ei fod yn dyfod1; ac er mwyn rhoi, croiesaw calon iddo, gwisgwyd yr hen) hwch yn ei dillad goreu air yr amgylchiadi. -Of-- Yn mhen ychydig amser, aeth yr un gwr i ymofyni y degwmi i fferm arall ,gerlla,w; a chan fod y gwr hwnw yn 'Senter,' nid oeddl yntau yn crediu yn y fath beithi, ai gwrthododd dalu. Felly, medidyliaddl y 'beili' y gwnela1 buwch yr un trOi iddo, ac aeth allan i un o'r t caeau i ymofyni buwch; ond mae yn debyg fod 'sponar' y fuwch (sef y tarw) yn atmighyd- ffurfiwr i'r earns, a, chymexodid hwnw yn ei ben i fyn'd ar ol y 'b)eih,' a chymerodd y 'beili' yn ei hen i gymeryd at ei draeld fel y eynlkim diogelaf. Ynl Moylgrove, yn Sir Benfro, yit oeddl hen wraig fach o'r enw Peggy Lewis yn byw, yr hon hefyd cedd yn gwrthodi talu y 'degwm,' a gwerthwydl bUWiCh iddi hi, YIl hyn a fu yn achlysur i'r doniol "Watcyni Wyn" i gyfansodd!i can ar y mater; ac am fodl y Parch. W. E. Jeffries, Llant- geler, Ylll gweithredu yn ol ei gydwybod, gwerthwydi "Bob," y ceffyl, iddb yntau --()-- Galiaswn einiwi llawer; end cradaf fod Imiymi ytni ddigoni i brofi nad! wyf yn ceisid y camarwain na, thwyllo neb; ac os bydd r!iywun yn parhau mewn 'doubt,' danfonedi at rywun yn y plwyfi uchod) i ofyn a yw y pethau hyn yni wir. Ac os bydid rhywun am dldarlleini ychydig o hanes y degwm, nis gall- af eu cynghori i ddiairlleni dim yn well nia'r "Liberator," pris ceiniog y mis, neu "Tithes, Their History, Use, and Futae," gan Rt. • cey Everett, cyhoeddedig gan James .rke & Co., 13 and 14. Fleet Street, • idon,. pris 6c.; new yr uchod wedi ei > eithu, ar worth am, 4c gan Hughes, Dol- au; neu "Key to, the Tithe Question," y Parch. W. M. Hawkins, cyhqedidedig Hamilton, Adams, & Co" Llundain, am neu yr 'Ante Tithe Movement in Wales,' r. y Parch. W. Thomas, Whitland, a,r- edig yn, Swyddfa y "South Wales Press," "telli,, pris is.; ai rhwng pob un o'r uchod elir bod lla,wer yn ddieil'lion yn ol barn wedydd." Ac os gofynweh falm yr f.teillduwyT sydd! yn gorfod talu y degwim yn o brydi, cewch glywed ganddynt yn lol 'smart' mai o'u hanfoddl y maent yn dut -Or- • ystem rotten" yw 'system' yr Eglwys • dledig; ond, ar yr un pryd!, peidiwch tddwl mai dynion 'rotten' yw y rhai sydd leidiol iddi i gydl 0 niaige, nid oes dim 'f i dkltweydi yn eu herbyn o gwbl fel on; a phe buaswn yn digwydd cyfarfod >ylwedydd" yfory, al gwybod! mai efe yd- d, ysgydfwni ei 1ialw yn galonog ac heb is. Mae dynion a, thipyn o ddynoliaeth Mynt yn perthyn i'r Eglwys, ac yn eu „ :h saif Esgob Hereford yn uchel yn fy ddwl mewn rhai pethau. --Œ- Yr wythnos ddiweddaf, bu yn ceisio gan clebwyr yn Nhy yr Arglwyddi i basio ifcidf yn gwahaxdd creulondeb at anifeiliaid tvylltion. Yr oeddiwn yn cyduno ag ef i'r im yn ei syiwadau. Dyvredai ei bod yn jferiad gan lawer o ddynion ieuainc i gadw cwningodieit mwyn 'eu gosod yn rhyddi er mwyn i'r cwn i'w dal. Dywedai hefyd ei fod! wedi diarllens am rai achlysuromi pan y toridi un o, goesau y cwivngod cyn eu gadael yn rhyddi i'r cwn,, a: thrwy hyny yn sicrhau na, fyddi i'r cif riaid i gael miantais i ffoi. (Dyna, beth wyf yn alw yn gniafeiddWira.) A dywedai yn mhellach yn erbyn yr arfer- iadi o saethu cofomenod mewn "shooting matches," —Oi— Methodid yr Esgob: yn ei ymgaiis trwy fod rhai o'r Arglwyddi yn dWleydi y buqqi(-Ii yn amiddifadu y dyn tlav.d 01 ran' c'i < .vareu- aethau. 0 fodau trugaroig! die oh. am dan. ynt. Onid yw eu meddwlga.rwch am y tlawd yn werth i'w g- fnodi a, phln o haiarn yn y graig gallestr fel y dialr Heno yr oes au i ddlyfodl am y fath gariad at y tlodion? Beth syddl yn bod1? A y\v y mil ftwyddia.nt ar wawrio ? Nac ydywi, nac ydyw; end maent hwy yn hoff o chwareuaiethau cyffelyb; ac os: yw chwareuon o'r fath yn ddrwg i'r wydd, maent yn siicr o fod! yni ddlrwg; i'r clacwydd. Dynai sydd) yn bod yn fy nhyb i. Ma,ei yn debyg fod! dyn yn greadur chwar-: eugar ac yn hoff 01 hela,. Nid yw olion y dyn cyntefig (primitive man) wedi llwyr ddi-' flanu o'r ddynoliaeth eto. Yr oedd y dyn cyntefig yn dibyniui i, raddau helaieth, os nad yn hollol1 air helwriaeth; ac feallai ei fod yn arfer gwneydl a'i ysglyfaeth yr un fath ag 1 yr wyf wedi gweled yr hen gwrcyn syddl wrth fy ochr ag ambell lygoden, sef ei dial yn nghyntaf, ac wedi ei hanalluoigi, gadawai hi yn rhydd i gripian ychydig oddiwrtho, ac yna n,eidia ati drachefn i'w phoeni yn mhell- ach. Ond! os felly oedd gan y1 dyn cyntefig, J nid oes eisiau i hyny fod! yn bresenol. Mae j yn bryd i ddysgu gwell erbyn hyn. --()I- Gwelir yn a,ml fasgedaid, o, golomenod: gan ddynaon) iieiiiainc yn caiel en cymerydam, fill- diroeddi la,wer gjlda'r tren i rai o'r "shooting matches" syddi yn y wlad. Erbyn cyr-! haeiddl y man penodedig, mae yr adar broni a newynu o eisiau bwyd, ac felly yn rhy wan 1 ii hed!eg er ceisi-o achub eu bywyd, a chyn y byddbnt wedi. cael amser i, feddianui eu huniain, canlynir hwy gan 'shots,' pa, rai a'u diwg yn; ol i'r ddaear yn fuam, rhai o honynt wedi; eu lladidl, a rhai wedi, eiui clwyfoi; ac yn airnl ca y rhai clwyfedig fyw yni eu poenau am oriau. Ai chwareuaeth y dyn tiawd! yw hyn? Os tawie, goreu poi gyntaf y rhoddir terfyni ar y fath faTbareiiddiwch. Ac eto i gyd mae 'pobl fa,wr' Lloegr yn ei gefnogi. -0-- 'Argument' arall dros wrthodi cais, yr Es- gob ydoedd, fod ymarferiad o'r fath yn dysgu y dynion ieuainc i fodl ytni 'shotsmen' dial. Meddwl am saethui dynion mewni rhyfel oeddynt hwy air uniwaith. Os ydynt aim gaivl) 'shotsmen' dia, paham: na chaniatant i'r dyn- ion ieuainc i gael y 'training' ar yr helwr-1 iaeth sydd at eu tiroedd hwymt, yn lie 'pre:- j servo' y cwbl? Byddlai pethau yn llai bar- baraidd felly, sef cael 'practice' ar saethu 'pheasants' a phetris gwylltiom sydd yn gwy- bod am yr amgylchoedd, a chwarewi teg i ddianc i geisiOl achub eu hunain; ac at ol eu saethu, paham na, roddir caniatad i bawb a wma, hyny, i fyn'd a'r cyfryw beth. gartref i giniaw? 0, nia, ni wna hyny y tro, rhiaid cael 'practice1' ar greaduriaidl sydd ynl an- alluog i ddianc. Nis gallaf ysgrifenu ychwa.n- j eg yn awr, mae rhagrith yn gyru'r 'blues' arniaf. :0:

UNDEB DIRWESTOL DYFFRYN- :…

Y MILIAYX ARDYSTIAU—BEYS II…

LLEW LLWYFO.

NODION MIN Y FFORDD.

AF .YN MLAEN. ;

MERCH Y MEDDWYN.

[No title]

MAE DAIL Y COED YX SYRTHIO.

ANERCHIAD PRIODASOL

DIGWYDDIADAU HYNOD.

DIAREBION TAMUL.

Advertising