Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

Advertising

'-Y CYNGHERDDAU CYSTADL'EUOL.…

News
Cite
Share

Y CYNGHERDDAU CYSTADL'EUOL. --u- GAN BRYNFAB. —o— Dyma Eisteddfodau y, De wedi dyfod allan o dan eu priodol eniwau o'r diwedd. Nid eisteddfodau mOl honynt er s blynydd- I au bellach. Ond o clan) y gyfundrefra new- ydd, y maiei ynddynt ;uo nodwedd nas gellir ei chymeradwyo o du y beirniaid na, r cys- tadleuwyr. Er mwyn amrywiaeth, cynygir gwobr nieu ddwy ami adroddiadau. Ac yn y nodwedd nas gellir dygymod a, hi, mae j yr adroddwr a'r canwr o dam yr un a;nfan.tais. Fel y gwyddoch, caniateir i'r cystadleuwyr ganu neu a dr odd y darnau a fynont. Os i yw y cantorion yn tybio y gellir gweinyddti tegwch o dan y gyfundrefn newydd, rhwydd hynt iddynt ,i gystadlu. Os nad ydyw, eu busnes hwy yw vmsymud, ai cheisioi cael trefm ar y cyiigherddau cystadleuol. Nid wyf am ymyraeth a:ul byd hwy. Ond am y cystadleuon adroddiadol a gy- merarot le yn v cyngherddau hyn, yr wyf yn sicr y byddi i'r beirniaid a'r cystadleuwyr gydumo a ni j fodeisiau diwygiad yn nglyn. a hwy. f Pa synwyr gadael y maes Ylli agored: i'r j adreddwyr dewis y darnau a fynont ? Cynyg am gystadleuaeth, luosog ydyw, a hwb dda i ddiagi yn y fargeni. 0 dan yl drefni hon, Midi oes eisiau dysgu -darn newydd, gan fod digoa o ad nod dau wrth law gan bob adrodd- wr. Teflir y ma.es yn ago-red i. ddarnau Cymraeg a Saesmeg; a phe d'ewisai rhywun adrodfl dam C! waith: prif-fardd Japan, ni ellid ei gau allan o'r gystadleuaeth. Gellir dewis mesur byr, neu fesur hir, a bed- war pLCm i fyny i cideg neu ugain:, neu o ugain llinell i fyny i gant neu ddau o, limellau. 0 ba le y £ "11 y cystadleuwyr ddisgwyl cael .rhywbeth tebyg i chwareuteg 01 dan y fath gyfundrefn anneffiniol a phenagored ? Ac c, ba le y gall y pwyilgor na'r cystadleuwyr ddisgwyl i'r beirmiad wneyd rhywbeth tebyg i gyfiawnder ynei ddvfarniad ? Gall wneyd hyny ambell waith, o ddomwain, pan ddy- .gwyddo i adroddwr fod yn: tra ragori ar ei gydymgeiswyr. Ond fel rheol, gellid tynu ffugenw y buddugol allan o, ddiddoisbeii gydag agos 11 awn cymaint 01 gywirdeb yn y dyfa rni ad, ag y gellir ei ddisgwyl yn 01 barn a chydwybotl y, beirmiad mwyaf gonest. Nidi, yw y beirniad, ym nml, wedi gweled na chlywed haner y darnaui, cyn i'r adroddwr sefyll ger ei from. 0 ba le y gellir disgwyl i feirniad fod yn gwybed sut y dylid adrodd darn, pan na fyddo wedi ei weled erioed o'r I. blaem ? Digon da iddo fod yn gwybod, hyny pan ybyddo wedi ymgydnabyddu alg ef. Gall un adrodd darni yn rhagorol, a'r beirn,- lad yn ei ganlyn trwy y niwI, a'i dnvyn yn taro yn crbyn dieithrweh anngh_\ farwydd iddio yn mhob llimell. Mae y syniad yn ofrv adwy o hyll, ac edrych arno o'r cyfeiriad a fymoch. A pheth rhyfeddi i mi na byddai y cystadleuwyr a'r beirniaid wedi gwrth- ryfela yn erbyn cyfundrefn sydd wedi rhoi lie i'r fath hyll-beth ar faes cystadileuaeth. Mae yr adroddwyr 0 dan fwy 01 amfamtais na'r cantoriom ar y maes penagored hwn. Darn- au wedi eu rhyngnu ganoeddl o weithiau a glywir gan eincantorion wrth ymgiprys am flaemoriaeth yn y cystadleuom hyn. Felly, nid1 yw y beirniaid cer'ddorol ym cael em har- wairn and- ym amfynych trwy gysgodion y cyfamdiroiedd tywyll. Chwilia llawex o'r adroddwyr am ddamau newyddion—darnau —lawer o honynt-holIol ddieithx i lwyfanau cystadleuol Cym.ru. Mawr dda i'r cyfryw am eu hymgais. Ond pa le mae y beirniaid yn sefyll ar gyfer eu hymdrech galnmol- adwy ? Nis gellir disgwyl i feirmiad gludo I "Encyclopedia" yn ei ben, ac mis gellir dyfalu ei fod' yn feddiamol ar 'Rontgen. Rays' i weled pob syniad a drychfeddwl fyddb. I mewn darn hollol ddieithr id do. Ond dyna ddisgwylir oddlwithc. gan y sawl sydd yn trefmu y cystadleuom hyn.. Pan fyddo y cystadleuwyr ym adrodd ^yr un darn, mae y beirniadj, i raddau mawr, yn ymddibynu ar ei chwaeth i w iv,eutlu:r ei ddyfarniad. Ond yn y cystadleuont pen- agored, mae ei chwaeth yn gorfod ymaflyd mewn gorchwyl ma pherthyn iddi. Rhaid iddi rhoi ei sylw ar y dewisiad o'r darn a. adroddir, er mwyn cael rhywbeth i gynorth- wyo i gael allan berch.,en y wobr. Nid yw hyn yn deg a'r cystadleuwr. Nid yr un chwaeth sydd gan bob cystadleuydd, ac nid yr un chwaeth sydd gan bob beirniad. Ac mae y beirniad a'r cystadleuydd—y naill fel y Hall, yn amwahamedig a:i chwaeth, a dyna lie mae dyryswch y cystadleuom penagored yn dyfod i fewn er gwaethaf pawb. I Gellid gwella v cystadleuom hyn, i grvn raddau, gydag ychydig iawm o drafferth. Pe rhenid hwy i ddau ddosbarth—Cymraeg a rhenid hwy i dda,u ddosbarth—Cymraeg a Saesneg, byddai llawer o'r anhawsder pre- j senol wedi ei symud. Mae y Cymro yn du- eddol iawn i edmygu. y dewisiad o ddaim Cymraeg, a hyny, feallai, yn ami, yn ymyl darn Saesneg cystal, os nad gwell. Dim ond o flaen y beirniad Cymreig y teflir yr I amhawsder hwm, am na freuddwydiai un I pwyllgor am osod Sais }Tn y fath dirybymi. Pe gwahanid y Gymraeg a'r Saesnig i ddwy gystadleuaeth, gallai y Cymro diwy- I ieithog farmu y naill fel y Hall heb i un du- ) edidfryd Gymroaidd! ei gamarwain. i wneyd amnhegweh anfwriadol a'r cystadleuwyr. Ond os byddai modd yn y byd, gwell fyddai i Sais feirmiadu yn y gystadleuaeth Seisnig. Pe cvfyngid y cystadleuon i mifer penodedig o limellarui, byddai anhawsder arall wedi ei symud oddiar y beirniad a'r cystadleuydd wadi dod gam- yn nes i bosiblrwyc: J G gael chwareuteg. Os na ellid; cael y gwelliamtau uchod, dylai y cystadleuwyr' cfalu am anfon y darnau a fwriadant adrodd i'r beirnia.d, a hyny wythnos o leiaf cyn y gystadleuaeth. Byddai hymy yn gam Plvysig tuag at gyr- h-edd at ddyfamiad1 rhywbeth tebyg i un- iondeb. Wrth gwrs, nis gellir boddloni pob cystadileuyddu gan nad beth a wneler. Ond nid oes a fymo hyny a beirniaid na chystad- leuwyr yn gyffredinol. Nid wyf wedi ysgrifemu y modiadau hyn ar antur. Vd' wyf wedi: bod ym y brofedigaeth feirmiadol. ac yn y cyfryw wedi teimlo y dylai y cystadleuwyr gael mwy o chwareu- teg* nag y medir yr un beirniad estyn iddynt o dan gyfundrefn y Cyngherddau Cystadleu- 01. Gan fod y cystadleuom hyn wedi dyfodi n-or boblogaiddi ar hyd y wlad, hoffwn weled beirniaid a chystadleuwyr yn dwyn hyn o (uafodaeth ar y cvstadleuom yn mhellach. I1C'

[No title]

'iT!BYR-GOFFA AM Y DIWEDD…

-———— :o:———— ODLAU SERCH

...,. )'" !CEINEWYDD A'R CYLCH.…

[No title]