Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

13 articles on this Page

.-'''4'.''.1.',.,'----,---HANES…

-:0:-IMabon yn America.

!-.0.-I ABERDAR.I

-:0:-CWMNIAETH.

----------Y CORONIAD.

— :o: CWRCYDIA'ETH GYMREIG.

News
Cite
Share

— :o: CWRCYDIA'ETH GYMREIG. --0-- Yn nglyn a'r son am gwrcydu i'r teulu Brertinol yn seremoni y Coroniad, gellir nodi ein bod fel cenedl yn, rhy barod i gredu fod rhyw ehv ac anrhydedd neillduol ji'w enill wrth dorhenlo yn ymyl rhwysg Breninol a Phendefigol. Rhaid cael cania- tad y teym, bob blwyddyn, cyn y gellir gos- od ei enw fel un yn foddlon i fod yn noddwr gwaglaw i'r Eisteddfod. Wedi cael hyny o ffafr, rhaid neillduo tudalen o'r Rhaglen i'r Unicorn a'r Llew, yn nghyd a phwt o lythyr oddiwrth Ysgrifenydd ei Fawrhydi, yn myn- egu fod croesaw i ni fwynhau yr anrhydedd gwag hwnw. Pe cawsid mil o bunau melyn- ion am gwrcydu felly y naill flwyddyn ar ol y llall, gellid maddeu i'r pwylJgorau am was- traffu dalen o'r Rhaglen. I'r werin-a dyna gorph ac enaid pob Eisteddfod, nid yw y 'facsimile' Breninol rhwng dail y Rhaglen yn cael haner cymaint o sylw a'r hysbysiad- au am y Venos Lightning Cough Cure, a Quinine Bitters Gwilym Evans. I beth ynte y cwrcydir am nodded Breninol, ac i beth y tabyrddir cymaint wedi cael y fath gorphol- aeth o ddim ? BUwyd am amser maith yn methu penderfynu adeg cynhaliad Eistedd- fod Bangor, y flwyddyn hon, o herwydd cwr- cydixaeth felly. Wedi cael sicrwydd na .allesid disgwyl Iorwerth i'r wyl, y pwnc mawr nesaf yw ceisio sicrhau presenoltleh Tywysog Cymru yn ei Ie. Ond yn awr, wedi i Arglwydd Penrhyn wrthod bod yn un o'r Llywyddion, nid oes ond gobaith gwan am gael un o'r epil Breninol yn Eisteddfod Bangor. Dichon y bydd rhai cwrcydwyr yn galaru o herwydd' -y fath anffawd, ond yn sicr, ni fydd blwch yr Eisteddfod un geiniog yn wacach o herwydd hyny. Nid yw pres- enoldeb Breninol yn ddiim ond 'sT ow' mewn] Eisteddfod. Pan fu Iorwerth yn yr Eis- teddfod y tro diweddaf, gwna eth ei bresenol- deb lawer mwy o ddnvg nag o les. Yr oedd gwell He i weled y 'show' ar yr heolydd, ac yno y tyrai y miloedd, ac ni fu eu haner y tu fewn i'r babell, ac ni anfonasant eu syllt- au i drysoixa y pwyllgor. Pob parch i Ior- werth a'i deulu urddaso-I. Nid arno ef a'i wehelyth mae y bai. Dichon eu bod hwy yn credu fod eu henwau a'u presenoldeb yn foddion i lanw coffrau yr hen sefydliad. Ond mae y sawl sydd yn arfer gwylio llwydd- iant ac aflwyddiant yr Eisteddfod yn gwy- bod gwell, a dylent ochel ymaxfer y gwrcyd- iaeth genedlaethol bellach. Mae yn hawdd maddeu am gwTcydu i'n pendefigion o herwydd nad yw eu henwau hwy yn ymddangos ar yr hysbysleni heb fod eu henwau wrth babyrau mwy sylweddol yn y faxgen. Chwareuteg i Arglwydd Penrhyn. 'Er i chwarelwyr Bethesda ei darfu o'r gadair lywyddol, nid yw wedi tynu ei addewid am gant punt at y drysorfa, yn oL Gellid enwi lluaws o bendefigion ereill sydd yn ffyddlon iawn gyda'r Eisteddfod, ac yn eu plith, nid oes neb yn rhagori ar ei Arglwyddiiaeth o Dredegar. Mae ei enw. a'i bresenoldeb ef bob amser i'w gael, a'i aur yn nghil ei ddwm wrth esgyn i'r 11 wyf an. Dyna, y fath berbl sydd eisiau i ni eu parchu, a dyna y bobl y mae y werin am eu gweled a'u, clywed. ¡ Mae awdurdodau ein CoLegau Cymxeig yn gymaÜlt o gwrcydwyr a neb. Nid oes neb ond y Penadur neu ei fab a wna y tro i fod yn bendod i'r Brifysgol, a mawr yw y twrw a gedwir yn awr yn nghylch penodi y lie i arwisgo Tywysog Cynxru a'r awdurdod a'r anrhydedd hwnw. Anhawdd gwybod effeithiau yr enw Bren- inol ar dreigliad yr aur at wasanaeth y Brif- ysgol, nac ychwaith yr effe-ithiau a ga, hyny ar yr addyag a gyfrenir o dan r-° gysgod; Ond cyhyd ag y ceir cwrcydwyr yn Nghym- rru, rhaid boddloni i'r drefn. Ond cyn y gellir cael Fisted-: .-d na Phrifysgol i f yw heb fegera yn bar! ;vS, rhaid gwneyd i ffwrrdd a chwrcydu er mwyn gwagedd yn: umg. Eisiau enill y vverini, enill ymddir- ied a chefnogaeth y werin i'r sefydliadaui Cymreig sydd. Os na ellir gwneyd hyny, ofer cw-rcydu. Nid yw llwyddiant Eistedd- fod na Phrifysgol i'w sicrhau heb gydweith- rediad y werin. Sut ma.e dwyn hyny oddi- amgylch ddylai gael sylw arweinwyT y genedl. BRYNFAB.

-:0:-FFRAETHEBION.

- LIANDYFRI. !

:0 : f CAMRAU'R HYDREF.I

-:0:-YMHOLIAD GWYDDERIG AM,…

-:0:-ATEBIAD BEN BOWEN.

[No title]

Advertising