Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

6 articles on this Page

LLANILrLTYD FARDREF. -------

News
Cite
Share

LLANILrLTYD FARDREF. MR; .Gol ,—Lie iawn am arian oedd LlajniHtyd ys llawer dydd-yr oedd yma rai yn gwybod y ffordd to take care of the pence, and the pounds will take care of themselves' Arswyd anwyl, dyma le oedd Llaniikyd am hen guineas, syr, Pe baech yn myned trwy y lie, a rhoddi tro at y Tabernacl, yr Efaii Isaf, yna y gwelech hen dai wedi dod bron yn gydwastad a'r llawr, Dyma hen dai henat y pentref henafol hwn, a rhai o rat henaf y plwyf. Gan eu bod yn hen, fel!y fe ddealla pawb mai trti to gwellt ceddynt- el, ie, to be sure,—ond os mai gwellt oedd y to, yr oedd y muriau fel creigiau bron, a hen dderw tragwyedoi yn drawsiau ynddynt, a ffene&tri bychain i dderbyn y goleuni ond os mai bychain oedd y ffenestri, eto yr ocdid y rhai fu byw yma yn gailu gweled y ffordd i storio hen ginis. Ond dyna fe, 5J r, er mor gadarn oedd y casteili, y mae nerthoedd y blynyddoedd wedi eu trechu, a hwythau yn gorwedd yn llorfaes ar y llawr. Pa hyd y mae yr hen dai i fod yn gafnedd, nis gwn, ond credwyf fod Dafydd Israel yn byw tuag Abet fan, a bod plant lJaniel o'r Felin yn byw tua Penrhiwfer, a Mari Chapel, sef merch Liz. o'r Felin, yn byw yn y Pentre-y mae Mart yn ben iawn. Wei, credwyf mai eu heiddo nhw ywt yr hen dai a'r tir. Yr oedd golwg b&)Md iawn ar yr hen dat er ys biynyddau lawer yn 01; ) r oeddynt yn cae! eu cadw mor jin, a r welydd yn cae)eu gwyngalchu, nes yr oedd rhywbeth yn siriol yn yr alUnol, ond y tufewn yr oedd yr olwg Sana, sef. canoeddo hen gznis, Draw yn of, yr ydym yn cael yn byw yma un Dafydd Israel. Mae yn ymddangos fod yr Israels yn iinach hen yn y plwyf, yn herv-ydd ymddengj .•>. fod y tai y cyfeiriaf atynt wedi eu codi ya "rnhdll cyn amser Dafydd Israel yr Hooper. Bu D.J. yn byw yma, ac oddiyma y claddwyd y gwron mewn oedran teg, gan adael y cyfoeth i ereill. Y mae yn debyg mai yn un o'r hec dai y -tnagwyd y Parch Tomos Gruffyud, a gfaddwyd ys tro yn 01 yn Mynwent y Tabernacl, o Lantrisant, dros bedwar j ugain oed. Tebyg fod Tomos wedi cerdd- j est gyda'i fam lawer gwaith oV Kfai' Isaf • F Groeswen, i'r cwrdd, yn herwydd y oecid Jerusalem) r Annibynwyr ■mJbi yr toetjd Hengoed ya Jortisalem j mdyddwyr, a Llarigan i'r Methodistiaid. ] Arswyd anwyl, Mr Gol. bach, beth pe byddai yr hen ffamiii ffyddlon fu yn fin gwiaù ) s Jiawer dyuu ddtmondcodie.. penan am un boreu Sul mewn liawer m^n, j i gaei golwg ar yr esgeuius6 nuwr sydj :r" loddion gras? Credwyf j byddent yn fearod i ofyn, Pa fath grefydd yw h:>n ? Yn | • wi^Oiiedd fach i, y niae eisieu i Sitncyn ? Bcnhydd i ddod yn 01 eto, yn herwydd mae lie i of..í fod crefj dd llawer yn Uwydacn na'r gwair a roddwyd gan y diacon hwnw i i Siencyn Benhydd. I Llaw oinudwy oedd y diacon, a tiaw beo dda oedd Siencyn hefyd. Ond credwyf ■ fod eisieu rhai tebyg t Sien yn i ddysgu oion i fod yn onest a ^ddlon i'w j pjofTes. Dyna fe, syr, fe gerddodd Tomos .Cruffydd lawer, a hyny pan yn hogyn. feeituo iy'r Ysgoi, Maesbach, a'r Ynis, a Cianybad, tua'r Groeswen, i wrandaw yr j EQgylaidd bregethvrr, y t^rch Gruffydd Hughes. | Feallai mai gyda'r frawdoiiaeth oedd yn •wrud ar lofft y dafarn y dechreuodd i Tbmos Gruffydd ei yrfa grefyddol, a hyny yr 01 tua thri ugain a deg o flynyddau, sef i (htn oedd Gruffydd Lewis a Shwan, ac ereitl yn cwrdd ar y llofft i wasanaethu Je Arglwydd yn wresog yo yr Ysbryd. ( Yj- oedd yr adeg uchod, c,I codi Taber- Ðäcl; oivi, coftwch cWi, bu addbli gwresog I IP Taixiniacl^ lawer. gwaith; or id erbyn i "tux'dyw, tebyg eu bod yn fwy genteel yn ( Tabemacl yn awr, fel yxt nihijfo man. arail. :We!, bu rhieni Thomas ;ii byw yn un o'r hen dai. Bu Moses Simoii, a'i fam, yn byw rma am flynyddau. Mae yTia rai o honoch ya cofio yu dda am y dim-A^ed, a'r tawel, filoses Simon. Yr oedd Moses wrth ei j fodd bOO amser ond-iK!dQg;ifd twbarl Nid J wyi yn gwel'd twban yn un man yn awr. j rAlaje v twbs wedi myn'd a ftasiwn. Ond, gwydtdoch ch'i beth, Mr Go'ygydd, pieser vbyii oedd gweioJ i *vt>s ^Twban.: fawr o'dd Moses yn tica. V'r o'dd dau fath crtiivbs, fel y gwyridoch. cbl, hen standards tlanilityd. Yr oetAI un math o d-bs yn fwy.na'r ilall; a'r size fwya' drkL Moses Rm ei gael, os byddai modeL Oawarew teg i. bahars IJamlityd, g^'elais hwy yn cymeryd cryn drafferth i symud y tvvtjs ar y parting Viii'b-l, er cael y twbs i"r coiiars fuasai yn gwe;thio yn y glo gwan (brush coal). Ond diEii orwi i Moses caef tvAmn, yr oedd wrth wi fodd. Nid yn nhy Moses yr oedd y can- • » ir« i ginis, end etc. credwyf fodl Moses .'l rywbeth. am ginis; ond 'doedd n byd1 gan Moses am giiiis ond iddo gael twban. Yr oedd wenS myn'd mor hoff cr dwban nes yr oedd pob twbans yn cael ei j gsri'v "Twban Moses." Wef, syr, mae Moses J wedi tewi er ys biynyddau, fel llu mawr o hen dTigolion; y lie. Qaddwyrd ar ddyddi Sul, yn mynwent eglvvys Illtyd, a. hyny tua 34 mlynedd yn oL Carodd angladd barchus j & Uuosog. Yd an o'r hen Balasau uchcd yr | y :yn: yn cofio yr Emprwr yn byw. Wei, i syr, pe bawn i lieb dtfwsjsii dim am yr hen j i s gawd yn yr hen dai, credwyt tod yr hen wedi cael eu hanrhydeddu yn annhraeth- o! trwy fod yr Emprwr wedi bod) ya byw yma. j Yma v Bili, Efan Dafydd ,a Shan, yn treulio hir flynyddau. Yr oedd Bill yn (-1dyn brzJ, yn siaradwr rhydd, ac yn gyfeillgar j J'v n l-. pixawb a a i'r yn henvydd yr oedd m:n'd i'r ty cyn j gwelsech ef, yn fe^rwydd bu yn y gweiy am tua ugain, mlyn- t I, n.i mae Bili yn cl wely pridd er ys Haver tswv na ugain mlynsdd. PahaiQ y u d-, yn y gweiy, n?3 gwn.

--0--Dafydd lsarnd.

LLANELLI.

MOUNTAIN ASH.

fV BRENIN A'R CORONIAD.

Advertising