Tarian Y Gweithiwr

Oddiwrth Amencanwyr Cymreig. AT EU-PERTHYNASAU DIODD»EFUS GARTREF. MAE MILOEDD 0 GYMRY WEDI GADAEL BRO EU GENEDIGAETH I GEIS- CASGLU CYFOETH YN AMERICA. SYT YMA A THRAW DRWY YR OLL 0 DALAETH PENNSYLVANIA FE GAN- FYDDIR TREFEDIGAETHAU CYMREIG. Y MAE Y TRIGOLTON YN LLWYDD IAN US AC Y NDDA ALLAN, OND FEL > MEIDROLION EREILL, Y MAE AFIECHYD A CHL'EFYDAU YN I)OD O HYD IDDYNT. MAE MR VENO YN CAEL EI ADNABOD YN BOGLOGAIDD YN EU PLITH FEL "Y GALLU I AC H AOL MAWR." A VENO'S SEAWEED TONIC A VENO'S LIGHTNING COUGH CURE YDYW EU DEMISOL FEDDYGINIAETHAU. Ymysg llu o feddyginiaethau, ni ddaeih yr un mor boblogaidd, neu un ffydd y Cymry Americanaidd fel ag y gwnaeth Veno's Seaweed 1 onic, a Veno s lg ning Cough Cure, ac y mae ami i gycneradwyaeth wedi cael ei danfon ar draws Mot y Werydd i ryw ffrynd yn Nghymru. Cafodd Mr Veno ei gynghori yn fynych i ddwyn y meddyginiaethau hyn i Gym.ru, yr hyn a wnaed ganddo ac fel y gwyr paw > g>' llwyddiant digyffelyb d herwydd ni chreodd yr un feddyginiaeth erioed y fathiddyci d ordeb dwfn ac eang ei gylch, na chyflawni cymaint o adteriadau rhyfeddvL Gall y dysfiolaeth ganlynol fod yn ddyddorol, gan ei bod yn dyfod oddiwrth Gymro sydd yn dra adnabyddus, ac yn cael ei barchu yn fawr yn Pennsylvania. JOHN JONES, MWNWR/ New- mM. castle Street, Minersville, Pennsyi- jPP, | vania, a ddyoddefodd am ddeng mlyn- WKtfk oddiwrth gamdreuliad hirtarhac 1, ac jSjgf afu swrth, yn gymhlethedig ag aflech- i M yd yr elw od, a mwymeud, ir fath P|lv. | | raddau fel ag y byddai yn analluog i weithio yn fynych, a phrin ddigon o 'v&lnerth i gerdd :d o gwmpas. Yr oedd Jill'1 Wli/C'# wedi rhoddl prawf ar amryw o fedd- 11'wll'\ '■)! yginiaethau heb dderbyn dim lleshad l!1'1Vw' £ 0? i gwirioneddol. Ar y 2sain o Fehefin. 1' 1892, cvmerodd y ddogn gyntaf o Seaweed Tonic, ac ar y dydd Mawrth Seaweed Tonic, ac ar y dydd Mawrth canlynol, yn ol ei fynegiad ei hunan, | yr oedd yn teimlo fel dyn newydd. Nid yn unig yr oedd y feddyginiaeth r wedi gweithredu yn llwyddianus ar yr organau treuliadol, ond yr oedd yn teimlo ei ymenydd yn fwy clir, el ys- bryd yn fwy Ilon, a'i nerfau yn I 9 ryfach. JOHM J 3 N i vl; u sviile. Veno's Seaweed Tonic. sydd wedi ei barotoi yn arbenig i weithredu ar bedair or an fawr hanfidol y corff sef yr s- tumo?, Afu, Elwlod, a gwaea. Y mae, o j>'an yniad, yn iachau yn drylwyr anhwylderau tel^cam- dreuliad, gwynt ar yr ystumog, afu swrth, pen ysgafnder,ise-der ysoryd. cefn gwan, neu boen- us, curiad v galon, a gwaed anmhur ac y mae yn feddyginiaeth naturiol at rwymedd. tlae y I claf arwyddion hyn yn ganlyniad i gyflwr afiach yr ystumbg, afu elw'jd, neu y gWRe-d; fe welir fel:y fod Vono's Seawead Tonic yn adferyd yr organau afiach, a thrwy hyny yn dwyn oddiam- gylch gyflwr iachus a rheolaidd yr hoU gorff. Mae meddygon yn gwneyd c .m=jymeri^I drwy 'y roddi triniaeth i'r claf-arwyddion yn unig ond y mae veoo's Beaweed JTonic yn rha^flaenu y cam^ymeriad yna drwy i chau yr organau eu hunain, oblegyd pan y byddont hwy yn iachus, nisgall clefyd fodoli Mae hon yn driniaeth wlybyrol. VEEO'S LIGHTNING COUGH CURE. A ddyry atalfa ar beswch eyffredin mewn un noson, ac iacha beswch hi barhaol, bronehitis caethdra anwydwst, a'r pas yn "yflym. Nis gell r mesur ei ragoriaeth cnf wr ar y jyniysgeda- au peswch cvffredin, neu unrhyw un o r meddygiaethau. Y mae wedi arbed miloedd o fYNydau ar ol tddynt gad eu troi allan o'r ysbytdai. Meddyginiaeth wyddonol ydyw, yn cael ei chymer- adwyo gan feddygon, yn yfansoddedig o gyffyrau na ilidefnyddiwyd erioei o'r blaen yn Mhry- dain Fawr mae yn cael ei gwarantu i iachauy cyflyrau gw ethaf a mwyaf cyndyn. Ar werth mewn potelau Is Id a 2s 9c. RHAGOCHRLIAD -&fs aa IwchVbeidio syi.wi ar y-*welliant dirf-wr a gymcr le yn eich iechyd bron yn uniongyrchol ar ol cymeryd uno'r ddwy fedd^triniaeth yma. ,>yfynwch (fan unrhyw fleryllydd neu fasn.aahydd mewn me^dyginiacthau^ant feddygini ethauYeno, a goralwca f 'ifiich bod yn eu caet. YPyn ambeil fferyllydd werthu cymysgaeth o'f cid.dynt eu ftunain. > AR WERTH >N GVFFREDINOL MAE Gh-:n;¡de'1¡rls, 'VI tIt, ya v goreu, a chynwysa Alto Daury PJrt, ^-l 1 ) C Y:5:srifeni'vL1i/š Yr wvf wsii rhaddi archebion vn 1 dy vsid ir, ac yr w/f y" c:J i vlalt GI21 yn pro'i /ii e f iol t n-' ?fiech\d maith-j fet haintf Typhoid." 'C/.nerir ef y<i_ ga.i mggr- ddj oddefwyr, ',y 11 ao • 11 y 3 1 I i 1 iii-i 1 >t t\i 1 i hwnv pan na all y dyoii_fy:U gymeryd bwydydi SfeHl. _cdJ 1:; '"r¡ I), ¡;'ll/llv7C:'v'll 1 ) i !,1 1 ) ) t t j i-i ¡ y ilyt'1v.c If a 11 JI-. V. a 67, ;}!f/ ¡\ 110::) L'11hil1; 33, S:vIttÿ'; :LLd.>J a 8r, GL3iEil:n ynt?i1nL aIMr:' n .J)1, alfjKbi.J Z I I Tabemaci, Ferndale.- Cvneisr EISTEDDFOD n y capel uchod, Gwener ysGroglith, Maw. 28, 902 LlywyckiiLHl Cuuucilior Smith, Tylor&- town, a Mr D W Thorn is, Mining Engin- eer, Ferndale. "weinydd H Evans, D C. CerdJoriaet! • Mr William rky. Mr To1. Tho.ras, Forth, uvuues Miss Morgan, M. Ddarn, I'r parti Male Voice ddim mewn rhif a gano yn oreu, 0 mor • y J33. jarti o blant d.'im dan 35 a gano yn Hyfryd Ganaan. ill 10s. j or, Merch o'r Seer.' 10s 6ch. j rxvvd, Gwys i'r Ga i.' 10s 6ch. l an gilia'r Niwl.' 12s. obrvvyon pvvysig ereii!. j .m boh manylion ac am 1\6 aw, yr Vsg, D J Treharne, 35, Brynhyfryd, Fernd rle. Programs gyd,i'r p 1st, qc. PBSQARRKX Art Union Postponed until the First Monday in Aprii, 1902. All monies and duplicates to be returned to the Secretary, Mr James Samuel, 102, High street, Pen- darren, by March 25th. I Ca^tell-}< evv^fta- Eml^n. Kistedd'bd Hadeiriol | DYFED, j Dydd Mercher, Awst v !3eg, 1902, Prif ddarn corawl, 4 The Night is De- parting" o Hymn of PraUe(Mendelssohn) GWOBF" £ ico A Darnau Cerddo-,ol gwerth 3p i'r arwein- ydd buddugol. Parti GwryvVtddd (Maie Voice Party) I Son of God (vIr L> Jenkins, Mus Bac). GWOBR, £40. Programs yn cymvy" vr holi destynau yn barod 2 geiniog yr un; trwy y ilythyrdy 2!c W. Lewt?, Ysw., Ysg MygedoJ, T T E ias, J Picton Jones, Ysgn. JAMES JOHNS, ABE RAMAN, PRIZE DRAWING. Winning Nunvbers 2907 255; 3505; 4502 3216 3^3 1326; 5056; 2103; 1089; 2555; 2266; 2053; 2450; 1045; 159;-3837; 2i54j 3337; 9^6; 24i 1354; 2326, 3388; 1597; 3731j 969; 1780; 4775 3398. Ail prises must be, claimed; vnibdn 14 days. 538, Cardiff-road* .Hiugh. Williams, Aberamaii. CALFARIA, ABERCYNON. j Cynelir Eisteddfod Yn y lie uchod, Dydd Gwener y Groglith, 1902. Prif ddarn, I'r cor heb fod dan 50 mewn I rhif a gano yn oreu, Then round about* the Starry Throne.' Gwobr, lOp a haner gini i'r arweinydd. I'r cor o blunt a gano yn oreu, Goleu yn y Glyn,' (Sankey) Gymraeg neu Seis- nt g. Caniateir wyth i gynorthwyo. Gwobr o Ip 10s, a thlws hardd i'r arweinydd, Triawd, 12s 6ch deuawd, los. Yr un- awdau a'r prif adroddiad 7s 6ch yr un. Beirniaid y canu, Mri J T Davies, G., Hirwaun, a E Rees, Abercynon. Yr adroddiadau, Parch W R Jones, Penrhiwceiber. Programs yn cynwys y manylion oddi- wrth yr Ysgn am y pris arferol. T. lame Ysi4 Gohebol, 21, Cardiff road E Edwards, 24, North st, Abercynon. GRAND Competitive Concert SOAR CHAPEL, LLWYNHENDY (Kindly llit for the occasion), On S iitupday,March 15, 1900 Under the auspices of the 'Llew a Chaion Tent of Rechabites, LHvynhendy, Champion Solo (any solo), 4p 4s and a Silver Cup. Other competitions Ip Is each. Adjudicators Music, Wm Thomas, I Esq., Treorky Esq., Treorky Recitations, Rev R Gwylfa Roberts, Llanelly. Accomptnist, D T Evans, L, Llanelli. Programs, Id p:st free. j Secs- T Williams, College sq, L'anelli VV H Jones, Cwmfelin, Lbnelli. I Llanharran Eisteddfod. -0- THE TENTH Annual. Eisteddfod Will be held in a Spacious Marquee on WHIT TUESDAY, May 20th 1902. ADJUDICATORS— Music-Mr. D. EVANS (Eos Dar), Mardy D. C. DAVIES, ESQ., Cardiff. Baiyds-PAUL DRAPER, ESQ., Penarth. Literature and Conductor for the day • TOM JOHN, -;ESQ., LlwYIl pia. & Accompanist— MADAM F. JONES REES, C.R.A.M., Llanharran. Male Voice Test Prize, 'Sparten Heroes;' • prize, ISp., and a gold medal to conductor. Mixed Choirs, Yeoryo, come travellers:' prize, iV. Brass Band Contest, I Turline' (Wright Round^j, first prize, Sf; 2nd, 3p. Marching Contest prize, ip. Further particulars from Sec.— MR SAMUEL GRONON, :Coed(l)ychan, Llanharran. Pob gohebiaethau, hanesion, ys^rifau &j, j'w hanfon i'r 'Editor, Tariajj OSS23. Cardiff Street, Aberdare, Pob.taliadau ac hysbysiadau 'w hanfon a G. M. EVANS, Tarian Office, Aberdare. Nid Amdd ffyn, Gore" TARIAN ond TARIAN. W Cyfiawnder- -:0:-

ANRKYDEDI) MAWR I UN O GERDD ORION CYMRU. -0' Y mae llawenydd i-niawr yn Llanelli oddi- a.r daeth y newyddallan yn v "S.W.D. News" a'r "W. Mail," fodi Mr C. Meudwy' Davies wedi ei wahodlii i arwain yn yr Wyl Gerddor- Oil o 5,000 o leisiau yn y Crystal Palace yn GorpheToaf-nesaf. Cofier y mae yr apwynt- iad yn Haw y Saeson, felly y mae yr anrhyd- ed'd yn llaiwer mwy- na phe bydclai yn llaiv nifer o Gymry cenedilgairol. I Gwraeir y cor mwr i fyny o ryw 250 o srorau o LÍüegr a Deheudir Cymm, megys I Manchester, (doneester, Leeds, Bk'mang- ham, Nottingham, Oxford Bristol etc. etc.; a bydd yn ofynol i Mr Davies i ymweledi a'r lleoodd hyn cyn yr wyl. Dyma/r tro cyntaf y n- y Cymro wedi ei alwi i'r swyd'd, ac y rruie hyn yn siarad am ailu- cerdidorol Mr Davi.es. Hefydi, yr oectd ei gymeriad glan a, phur yn sicr o fold) yn help iddo gael y swyddl Ychydig feddylia,is pan yn canu yn ei gor yn Mhontardaiwe, er's llawer dydd, y cawsai yr hogyn o Craig, Llanquicke, yr an- rhydeddi yma,. Da iawn, frawd. 0 Bethes- da, YniiismeuiiKvy1, i'r Crystal Palace, y mae yn boisibl i lawer eta ddringo yr un ffordd, dim ond ymdrechu.

-0: YR YMDRECHFA GYD- GENEDLAETHOL. -0- YR ALBAN YN 'ERBYN CYMRU. BUDDUGOLIAETH ARDDERCHOG. -0. GAN "IDRISWYN." -0-- Cymerodd yr yxnclrechfa gyd-genedlaeth- oJ rhwng Cymru a'r Alban le yn Mharc Caer- dydd brydnaNN-n heddyw o flaen cynulleidfa fawr-yn rhifo- rhwnig densg mil ar hugain a deugain mil ü bobl. Yr oedd y tywydd, er yn oer a dwyrein-wynt cryf yn chwythu, yn ddymunol; ac yr oedd' pob gofal wedi ei gy- meryd rua byddai i'r rhew effeiithio dim, ar y cae. Yr oedidi y darn y chwareuid. arno yn wyrddlas a thyner fel pe yn nghanol yr haf, ac nid oedd un perygl i'r chvvareuwyr o'r; cyfeiriad hwnw. Cyrhaeddodd yr Alban- wyr y dref nos Wener, a chawsant dderbyn- iaiclf brwidifrydig; aethant i'r gwesty—y 'Roy'll' --yn nghanol banllefau croesawol canoedd o edmygwyr y bel-droed; ac nis gallent iaai na theimlo eu bod wedi syrthio yn mysgpobl ga,redig a thwymgalon, er eu bod yn dod i geisio euro goreugwyr Cymiu gyda.'r bei- idiroed. Dyma uchel-wyliair y bel-droed—yr Ymdreghfeydd Cenedlaethol--ac yr oedd Caerdydd, er yn gynar yn y dydd, yn Ilawn o ddyeithnatir., wedi dodi o bob cwr o siroedd Moirganwg, Mynwy, a, Chaerfyrddin, ac o'r siroeddi ar y gororau, yh nghydag o amryw o brif drefydid Lloegr; a dí,au na welwyd AT- ioed y fath gynulliad lluosog yn e/lrych ar chwareu'r bel-droed: mewn unrhyw dref yn Lloegr, yr Alban, na'r Iwerddon. Agorwyd y mynedfeydd i'r Pairic am un o'r gloch, ac yr oedd yr eisteddileoedd a'r sa,fleo,edd, yn fuan wedi eu cymerydi ii gyd. Difyrwyd y 11 ond cae o bobl am: y dklw)" awr niesaf gan iSeindorf Tongwynlais; ac am dri o'r gloch., wele y ddwyblaiidJ yn ^u vnebu eu gilydd' ar y lianerch las, yn nghanol. v cae, yn cael eu hamgylchu gan y miloedd edrychwyr brwd- frydig, yn, y drefn ganynol:

-0-- YR ALBAN. Y Prif Gefnwyr— A. W. Diimcan, Pnfysgpit Merchis,ton ac Edinburgh. Y Tri-chwaiter Cefnwyr: W. H. Welsh, Prifysgol Merchiston ac Edingurgh. A B. Timrals, Prifysgol Edinburgh, Phipps-Tumbull, Edinburgh. A. N. Fell, Prifysgol New Nealandi ac Edinburgh. Yr Haner Cefnwyr: J. T. GiJiesbie, Edinburgh. F. H. Fas son, Prifysgol Merchiston a,c Edinburgh. Y Blaenwyr: Mark Morriiston, yr Ysgol Frenhinol. B. D. BedeII-Sivright, Coleg Fettes a Phrifysgol Caer 1 9 A. B. Flett, Y sgol Leys a Phrifysgol; Edin- burgh. J. ROIss, Coleg Fettes. J. Bell, Ysgol Uwchraddol Dollar ac Ys- trad Clwyd. R. J. C. Breenlhss, Kelvinside a Chaer- grawut. William Kyle, Hawick. J. V. Bedell-Sivright, Coleg Fettes a Prif- ysgol Caeirgrawnt. CYMRU. i'j-'if Gefnwr: J. Strand-Jones, Llanelli a Rhydychen. Y Tri-chwarter Cefnwyr ,E. G. Nicholls, Casneycydd (capten). W. Llewelyn, Ll wynypia, a Chymry Llunr den. R. T, Gabe, Llanelli a, Chymry Llundien. 'E. Morgan, Cymry Llunden. Y rHaner Cefnwyr: Ll.. Casnewydd. E. Owens, Abertawe. Y Blaenwyr: A. Bruce, Aberafon. J. J. Hodges, Casnewydd. A. F. Harding, Caerdydd. W. Joaeph, Abertawe. G. iCasneAvyddl D. Jones, Treherbert. W. T. Osborne, T' ountain Ash. H. Jones, Penygraig. Pan ymcldlangotsodd yr Albamvyr ar y cae, chwairerdiai y seindorf hen alaw bohlogaidd eu gwlad, "Auld Lang Syne," a phan wnaeth y Cymry eu hymddangosiad, tarawyd "Hen Wladi fy Nhadau," yn nghanol banllefau y GOIrf. Enillodi4 Cymm y!r hawlf-raint i diii&wis eu hochr, ac, wrth gwrs, dey, isiasant gicio gyda'\ gwyot. Ciciwyd y b el. gan Boots, ac yn fuan yr oe.ld dros y terfyn. yn rhandir yr Albanwyr. Wedi, iddi gael ei chicio'n oj, passiwyl| hi gy la chyflymdar a dieheurwydd neillduol gan dri-chwa.rter cefn- wyii- Cymru!, a chafodd un or r Abanwyr eirgyd uwchlaw ei lygad, yr hyn a ataliodlii y ch.wa.r- eu am, ychydig fynudau. Wedi ail-ddech- terU), rhuthroddl t Cymry am y bel, a, llwydcl-'| cnld Llewelyn i wneyd Cynyg, end nllethwydl ei throi yn Goel. Y na cymerodd ysgarmes I le o ftun pum' troiedfedd igoel yr Alban- wyr, < n 1 ued-L ymladidi am y, bel am. amryw funyVU, cS v\ eddiodd mewn i'r Alban gael y fraint Oi roddij cic rhydd i'r bel, trwy yr hwn ni ddarfu. ickJynit fanteisio dim. Wedi hyny daeth i rani Cymru gael cic rhydd, ond\ aethi y bel o'r1 tuol i'r goel. Parhiii Cymiru i wthio } n mben, a, chymercd.(i amryw ys- garmiesaw ie1 yn nhiriogaeth yr Alban. Yna cymerodd rhedegfa ardderchog le gan y tri- ch wart er cefngyr Cymreig, a dygasant y bel o fewn deg llath i'r- goel; ondi diwetdiclodcj hyny elo mewn ysgarmes. Allan o hono, fod'di bynag, llwyddiodd Llewelyn i wneyd Cynyg arall, end, methw)il) yn yr ymgais i'w throi yn goel. Buwyd wedi hyny yn) chwar- eu yn rhanljir yr Alban, ac wedi idddi gael ei cbicio i'r canol, cymteirodd amrywl o ysgarrn- esau caled Ie, a chamlynw:yd! hyny gan gic rhyddi gan Gymru, pryd yr aeth y bel dros y terfynaiu. Canlynwyd hyny gan chwareu Iletcl anwastad, pryd y caniatawyd1 cic rhycidj i'r Alban; and diwecld hyny ydoedd i Gabe wnayd Cynyg arall i Gymru trwy drcs- ghV}13k:liadi y bel gan) y tri -ch wa.rter cefnwyr; ans'i miethwyd trod y cynyg hwn eto yn goel. Parhai y Chymry i wthio yn mlaen, a chan- iatawyd., iddynt gael oic rhydd fwy nag un- 'I wadth, ond aeth y bel dros y terfynau. Chwareuai y Cymry yn awr yn ardderchog, gan gymeiryd mant ais ar bob cyfle, ac ym- ddangoisent fel yn diea.ll eu gilydd yn ber- ffaith a llwyddodld Gabe i wneyd Cynyg arall. Para, i wa,sgu ar wynt yr Albanwyr yr oeddl y Cymry, ond; fa ganiatawyd dau gic rhydd a'r olaf, yr hyn a'u galluogodJd i wthio yn, mlaen i randir Cymru, ac yn y diiiwood gwnaed Cynyg gan Welsh, yr hwn a drowyd yn goel. Pani daethpwyd i haner y ym- drechfa, safai y pledddau fel y canlyn: Cael Lvnyg. CYMRU 1 2 YR ALBAN 1 <? Ail-dlJiechreuwyd y chwaxeu gan, Mark Morrison, ac anfonodd y bel i randir Cym- ru, lie y cymerodd amryw ornestau le1 am y bel. Yn y diwedd, cafodd! yr Alban gic rhyddi, ond ni lwytijdiodd1 i wneyd un fantais o håno. Ymdrechai y Cymry am, wthi.o y chwareu i derfyn yr Alban; daJiodd Hodges y y bel, ond ni, enillwyd d-irn, ac yn. y diwedtl cüsbwydl Cymru am chwareu ar yr ochr. Yn awr, gwnaeth y tri-ch warier cefmvyr ymdrech ddeheuig i wthioi yn mlaen, ond safai y chwaren a,r y canal Am ychydig, aeth: y bel i randir y Cymry, a chymeroddi ysgarmi- ieisaM Ie, pryidj y llwyddodd Owens i, gario y bel i'r canol, ac Oiddiynü aeth ill randiir yr Albanwyr. Yn y chwa,reu a, ddilynodd, cafodd yr Alban gic rhydd am, i'r Cymry wyroi ychydig yn y rheolau, ond nid enilloidid ddim anno. Yn wir, yr oedd y bel yn fuan yn, rhandir yr ymwelwyr, gan mor fedrus a chwim.wth oredd ysgogiadau, yr haner cefni- wyr a'i tri-chwarter cefnwyr. Dygasant y bel o fewn pum llath. i goel yr Albanwyr ac ieir i'w chwareu wyr hwythau wneyd pob ym- drrech i'w gwrthwynebu, csdioiUl y Cymry eu tir; ychwaneg, yr oeddynt 01 fewn pum' llath i goel yr Alban, cedsiodd tri-chwarter cefnwyr yr Alban wneyd rhuthr ar y Cymry; ondJ er mor llielrthol a chelfyddl ydoeddi anfont- wyd hwy yn o gan fechgyn. Cymru gyda'r un medrusrwydld. Cymerodd amryw ysgarmes- au Ie air ol hyny, y nadill ochr a'r Hall yn gwneyd1 pob ymdrech i enili y gamp; ond lied gyfartal oedd y chwareu o hyn i'r di- wedd. Dychrynwyd ydorf pan ddeaHwyd' fod Llewelyn wedi ei ndweidio; y mae ef yn ffafryo gan bawb, peldroed'wyr ac ereill ond wedii i'r chwareui sefyll. am ychydig funydtau, cafodd y dorf rjddhad wrth ei weled yn ei Le ac yn chwareu. ai holl egni. 0 hyn i'r diwedd, dalioddj y Cymry i gadw y bel aUan o'u rhr.nddr eu hunain, ac yn yrnyl ecel yr Albanwyr. A phan chwythodd y canolwr, Mr Gilliard:, o Llunden, ei chwibanogl i hys- bysu fad yr ymdrechfa drosoddj, yr oedd y dchvy blaid yn sefyll fel y canlyn: Coel Cvnyg. CYMRU 1 *3 YR ALBAN 1 o

NODIAD. O'r cychwyn, er holl yrnffrost yr Alhanr wyr a'u crediniaeth dddysgog yn eu medrus- rwydd e;u hunain, ac er yr holl ddlarogani fu ,fod y pwyllgor wedi gwneyd camgymeriadaiu dybryd wrth yrnyraeth o gwbl a chyfan.sodd- iad y pymtheg fu'n chwaareu ryw fis yn ol yn LIund en, pryd y cunvydi y Saesoni; er hyn oU, yr oedd y Cymry yn dangos rhagoriaeth yn mhoib adran ar y cae. Nid yn onig ni -1. 1 ;dl wnaethamt un camgymeriadl gwerth SOiI1\ am dano, ond; yr (yeddheii chwareu y nesaf peth i berffeithrwydd ai welw^ydl eiriced un- rhyw ymdrechfa gyda'r bel-droed. Yr oedd pob. megys wedi :ei,'wneydyn br pasol-i lamv y He yr oiedti.ynd.do, ac yr oefdld yn oriTiOd o orcfyest i'r Albanwyr! eu symud na chymen,xl Un If antajs, araynt. Yr oedd yr ymwel- • yn sicr yn eu meddwl o ooruchaf- iaeth; Y'1; \v, dyna 'ddywedai'r holl bapyrau sy'n tahx sylw i chwaretion; yr oeddynt o ran cfyfder eu cyrff, ibla,et-h., a medrus- rvvydd y dynion gorcu a, osodwyd eirioed, m;elidid!, ar y mAcs; У nidoeddgan G ymru,. I druan, yr urn siawns 01 enilL Y mae hyny yn gwneydl buddtegoMaethi Cymru yn fwy clod- fawr fyth, ac Yrli ei gosod uwchlaw amheu- aeth yn feistres y b'ti-<rroed yn Mhrydain I Fawr. Bydclai. enwi, r o'r chwareuwyr yn anhegweb gan mor a; .1 terehog y chwareu- odd y pymtheg. Yr oedd' eu rnedr a'u de- heurwydd a chyflymder eu symudiada.u yn synmi pawb a thystioiaetha pob g\T cyfar- wyidd a'r chwareu na, welsant tTioed y fath berffeithrvvydd celfyddydol aé., yni a brwd- fr}"de-dd wi-eidiii ymgyfarfod ag oedi'l yn cael ei arddangos gan y Cymry yn yr ymdrechfa hon yn Nghaerdydd heFdyw. "Cymru am y byth!" Ac na wawried y dydd hwmv byth pan nia bydd neb yn barod i ddal i fyny enw ac urddas ac rairhyitrd y genedl henaf yn yr Ynysoedd Prydeinig.

:0 TRAMFFORDD DRYDANOL ABERDAR. Gydweithiwyr a Chydi-drefwyx— Y mae yn wybyddnois i chwi erbyn. hyn fed y, Cynghor Dosbarthol w;edli rhoddi rhybudd y bydd iddynt wneyd cads i'r Bwrdd Lly a;ethiad Lleol am y galluoedd a'r cyfrynga.u gofynol i sefydlu a chario allani y traniiffordd t'dirydanol drwy y dosbarth, 01 Heolyfelin i Capcoch. Y mae yn wybydduis i chwi hefyd fod. yna wrthwynebiad ffytmdg yn cael el; gO'di pn erbyn y trefnknt, gan rai. tir a thai berchenogion, ac hefyd tenandaid. (yr olaf drwy orfodiad). Er mwyn cisio darbvvyllo y gwrthwynebvv^r hyn, a\i cymhell i dynu yn oil y gwrthwynebiadi, penr'brfynodd yr U we h Gwristabl, a,r gymhelliad y Cynghor Celt" a Llafur, a llawer o.bersomu ereill, i alw yn nghyd gyfarfodydd cyhjoioddus yn Heolyfelin Aberaman, ac Aberclar, er mwyn cefmogi y Cynghor Dosbarthol drwy. wneyd pende.rfyn- iadau yn ffafr y trefniant.- Gwnawd hyn pi llwyldidiianius yn Heolyfelin ac Aberaman. Onid nos Wenter diivveddaf, yn y cyfarfod; gyn a 11 wyd yn Aberdar, darfu i Gwmni y "Taff Vale Railway anfon eu gwedthwyr a'i swvdd- ogion yno yn llu i rwygo a gwrthd-roi amcan y cyfairfodl; ac yr oeddynt yn cael eu cYllr- orthwyo. gairi y bonedBwr C. Kenshole, Cyfreithiwr, yr hwn sydd yn, cymeryd; y rhan flaenllaw yn y gwrtbwynebiad. Yn her- wycld hyn, penderfynwyd gohdrio y cyfarfod am wythnos. Felly, yr wyf yn erfyn arnoch yr oil a allwch i fod yn bresenol yn, y cyfarfodi hwnw, ac i gym hell paiwb o'ch cyclr nabod i fold) yn bresenol hefyd, er mwyn diangos i'r gdwaid hyn ac i'r Awdurdcdaiu yn ,,I i n If Llun:iadni,. fod! y gweithwyr a'r preswylwyr yn benderfynol a fynu y Tramffordd er eu lies a'1 helw eu hunain. Byddwch a'ch Sly gal. is yn agored, a chewch weied yn mha Ie, a pha bryd.1 y ca, y cyfadod ei gynal. -Nid' yw yr Uwch, Gwnstabl wedi cael lie i gynal y cyfarfod eto, pan yr wyf yn ysgrifenu, felly cewch wybod drwy Tend; argralfeclig, y lie, a'r amser penodiedig. Cofiwch fod y Cynghor Celf a Llafur yn cymeryd rhan flaenllaw yn y symuddiad hwn. ac y ma,e yn galw ar bawb gweithwyr i wneyil un y,midrech neillduol yr wythnos hon i wneyd y cyfarfod olaf yn ganolfan y dosbarth, yn gyfarfod llwydidianus. Er mwyn anrhydedd y dref a'r cylch, dewch yn lluoedd i'r cyfarfod. Yr eiddochy John Davies, Llywydd 4 Cynghor Celf a Llafur, Abeirdar.

-:0:- FERNDALE. -0- Nos Fere her, yr 22adn cyfisol, cynaliwyd y seithfed o'r cyfres darlithiau cyhoeddus yn Ysgoldy North Street. CadeiriwycD y noson gan y meddyg. enwog Dr. K. Datta. Daeth cynulleidfa barchus yn nghyd, a chawisom gyfarfed arddterchog o wledd. i'r meddwl Dywedoddl y cadcirydd ar y decbreu ei fod yn gp-beith.ia y byddai i bawb ag oedd yn bresenol, ralidi gwraixlawiad astud. i'r dar- lithydid; ac os. byddai i rhywun, wahandaethu yn eu barn i'r hyn a. ddywedaa, yr areithydd, y cawsent gyfle i'w ategu ar ol iddo derfynu ei anerchiad. Yna. galwodd ar M John Richards, Fern- dale Offices, y dalfJithydd apwynriedig, i ddyfod: yn mihien i diraxldodi- i ni ei ddarlith ar y tefstyn pwysig ac amserol, "Rhai Ag- w(."dd:au ar Gymdeithasiaeth" (Some Aspects of Socialismi). Agorodd Mr Richards ei anerchiad' yn feistrolgar gan addef fotd "Cymdeithasiaeth" yn fa.es mor fawr ac eang a ddyddorol fel na chandata amser iddo y noswaith hon ond rhoi cipolwg i ni ar y prif agweddau. Sy)-, wodd ar y testyn o amryw gyfeiriadau, sef: Hanesyddbl: Dangosodd mor foreu y ceis- iwyd sylfaenui yr egwydYJjorlon mawr rhydd- frydig hyn, mewn gwahatnol oesau, gan wa- h nol oeswyr, mewn gwahanol wledyddL hyd } i bresenol atom ni ar ddechre uyr ugeinfed inrdf. Da oeddi genym, glywed enwau John Ruskin, a Robert Owen, o Gymru, fel rhai i ni i'w hefelychu. Yna symudodd yn mlaen gan ddangos y lleshad. sydd yn dedlliaw i ni fel gwerin bobl o fabwysdadu y cynllun o gym- deithasiaeth. Hefyd., buajsai yn edn codi i safle uwchr-i. gydweithdo a chynorthwyo ein gilydd er dyrchafiad cenedlaetholj ac njd i gyfamryson (competition) a'n gilydd, a. meddwl am uwchafiaetlit. GAvawrio wnelo y dyddi pan na fydd amom cdsiau yr hen ddi- areb: 'Trechaf,. tfleisied, gwa.naf gwa:ooded.' Egluirodd fel mae addysg, a.c yn enwedi-g addysg xad; fel y mae yn bresenol, yn ein codi fel cyfangorff yn gosodl y tla:\vd i gael man- teision fel y cyfoethog. Sylwodd ar "Gymdeithasiaeth Gristionog- ol" (Christian Socialism). Dangosodd fod y Beibl yn dysgu cymdieithasiaeth drwyddo, ae hefyd fod ein Gwaredwr yn dysgu )T egwydidbrioni mawr hyn yn y bregeth ar y mynydd. Diweddoddl ei anerchiad trwy gyf- ar\vyd)d5adau. ac anogaethau, i bawb wneyd eu goreu, er codi safon cymdeithas i dir uwch ac i awyrgylch mwy clir ac iachus yn y dyfodiol. Wedi i'r darlithyckl ddiiweddiu ei ddarlith bendgamp, hysbysodd'j cadcdryjd fod un o bleidwyr mwyaf selog; ein cyfarfody^dSd., ac un hefydJ ag oedd! wedi gwneyd ei orcu er hyr-, wyddo- a 'dyrchafu cymdeithas yn y lie pobl- og hwn yn mynedi i ymtadaici 2.1, ni a.m. un 0 wledydd y Cyfamlir, sef yr Alma-em, Hwnw y I ydoiedd y boneddwr a'r athraw medrus, Mr Ayres, B.Sc. Gobeithiwn oil fel cyfarfod y bydd iddo esgyn eta yn uwch i risiau dyrch- afiad, ac. i ben pinacl anrlmlecld- Fel y dywedodd y cadeirydd, colled1 fawr i Fern- dale oedd ei ymadlawiad, ac yn gaffadiaddr mwyaf i'r Ellmyn. CvflwyTiwyd y wobr o lyfr ii Mr John Williams am y cofnodiad gor- cu! yn Seisnig o'r cyfarfod: o'r blaen. Yna cyhoieddadd y cadeirydd y cyfarfod yn rhydd i unrhyw un roddi ei fam ar y ddar- lith oididog oeddym wedi ei wrando. Caw- som ymddiddan lied wreSog o bladd ac yn erbyn sylwadau y darhthyd-cl Siaradwyd yn erbyn gan Mr Samuel, C.C., Abel Jacob, Morris Morris, D.C., a, Miss James Mardy, ac Arthur Morgan. Ond llawen genym hysbysu mai credu ychydig oeddynt yn y o gyf amry san (com- petition). Cymerwyd plaid' y darlithyddi gan Daniel 'Evans D.C., a Thomas George, atalbwyswr, Willie James, a Mr Southern. Dnvg gen- ym hysbysu i'r cadeirydd, Dr. Datta, gael ei alw cyn i'r cyfarfod derfynu, a chymerwyd ei le gan Morris Morris, D.C. Yn nesaf, ;galwyd ar Mr J. Richards, y darlithydd, i ateb ei feirniaid, yr hyn a. wnaeth yn feistrol- gar a, da oedd ganddo ei fod wedi ein har- gyhoed-di. Wedi talu diiolchgarwch, i'r dar- lithydd am ei ddhrlith odidog, ac i'r cadeir- yddion, am lywyddu, terfynwyd un o'r cyfar- fodydd mwyaf hwylus; a dymamiad pæwh ydyw, Melius, moes eto. Hen Law.

GLOWYR RISC A ArR DRYSORFA BARFIAOL. ~?3nesm -0-- Canlyniad pleidleislad drwy y tugel gan wekhwyr Risca yn-, nglyi a thyiiu yn ol o'r Drysorfa Barhaol, ac i lynu wrth didarpar- iaetbau Ddeddf Iawnol, ovid fel y canlyn: Dros dynu allan 840 Yn erbyn 118 Cyfanswrn 7.22