Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
31 articles on this Page
Advertising
Castle Street, Swansea I largest Stock in Wales. 1SCTQ0LD GCLDKEEPERS EKGLI8H pATEKT LwIlofirffiS BRAZILIAN CRYSTAL gPEOTACLBS
YR WYTHNOS. j --,
YR WYTHNOS. j Yn Nghwmaman, Aberdar, dydd Mer- cher, cafodd eeflyl ei ladd gan fellten, a chafodd dyn a safai eerllaw ddiangfa y gyfyng, ( Cymer priodas Miss Lewis, merch Syr W. T. Lewis, gyda Mr Forrest, le yn Llundain, ar yr 2il o Fehefin. j Yn Abergavenny, y noso'r blaen, cafwyd j Charles Knight, gwestywr y Golden Lion Hotel, yn grogedig wrth y nenfwd, ac ni wyddis beth fu achos yr hunanladdiad. Yn nglofa Aston Hall, ger Hawarden, nos Lun, cafodd dau lowr eu lladd trwy i'r ¡ cerbyd ddymchwelyd. sCymer priodas Mr Tom Ell A.S., I le yfory (dydd Mercher). Boreu dydd Sul, cafodd Esther Evans, Cwmgwrach, Glynnedd, lewyg, a chwymp- odd i lawr gan dori ei gwddf. Y mae y Mri Allsop a'i Feibion, newydd bwrcasu y Royal Hotel, Caerdydd. Dydd Llun, cafodd pump o ddefaid eu lladd gan fellten yn Dersingham, Swydd Leicester. J Ymwelodd ystorm o fellt a tharanau ag ardal Aberdar tua chanol dydd, dydd Mer- cher, gyda chawodydd trwm. Nos Sadwrn, ceisiodd Laura Margaret Croom, 19 oed, daflu ei hun i'r gamlas yn Pontypwl, ond ataliwyd hi, a dvgwyd hi o flaen yr ynadon, lie y gohinasant ei hachos. Dydd Gwener, cymerodd angladd Mr T. Miles, Plough Inn, Abcraman, le, yr hwn oedd yn 49 mlwydd oed. Dywedir fod nifer luosog o lowyr Tre- harris wedi myned ymaith i Loegr i chwilio am waith. Yn Ebenezer, Trecynon, Aberdar, dydd Sadwrn, cynaliwyd gwasanaeth coftadwr- iaethol i Mr Gladstone gan yr holl enwadau. Collodd Mary Ann Canniff, 28 mlwydd oed, ei bywyd tra yn casglu glo ar un o'r Patches yn Nhredegar, dydd Iau. Vm- ddengys i gwymp ddod am dani hi a dau berson arall, ond achubwyd yr olaf. Y mae Riots" eisoes wedi dechreu yn Merthyr, ac ymgasglodd miloedd yn nghyd dydd Iau, i brotestio ;yn erbyn gwaith perchenogion tai yn danfon beiliaid i dai rhai o'r glowyr sy'n methu talu rhent. Gan fod llawn hawl wedi ei roi gan y glowyr i'r Pwyllgor Rhagddarbodol i dreio setlo y streic gyda'r meistri, gobeithir gan bawb y deuir i ryw ddealldwriaeth bodd- haol yn fuan iawn. Bydd Mr Merlin Morgan, Aberdar, yn gwasanaethu fel perdonydd yn nghyng- herdd Madam Patti yn yr Albert Hall, nos lau. Cynaliwyd Arddangosfa Amaethyddol Bath a Gorllewin Lloegr yn Nghaerdydd, yn ystod yr wythnos, a daeth miloedd o ym- welwyr i'r dref. Dywedir iddi droi allan I' yn llwyddiant yn mhob ystyr. Dywedir fod y Duke of Cambridge wedi «le<ibyn gwahoddtad i Fisted'Jfod Genedl- aethol Ffestiniog, a'i fod yn bvfriadu talu ymweliad a hi. Hysbysir fod y Tjurciaid bron i gyd yn awr wedi myned allan o Groeg. I Y mae pob gobaith y cyclawynir gwaith alcan Ashburnham, Abertawe, perthynol iV diweddar Mr iii-iam Bevan, eto cyn1 hir. Dywedir fod yn mwriad pobl Llundain i I caf^oiofn i Mr Gladstone yn Par- I lament Squaic, lie y inae rhai ei»oe& i Canning, Peel, Palmerston, Derby, a Beaconsfield. Yr oedd Mrs Gladstone a'r teulu yn bresenol yn angladd ei phriod yn West- minster, heblaw gwasanaethyddion y teulu yn Hawarden. Parheir o hyd i chwilio am Herr Andree a'i gyfeillion, a aethant ymaith mewn awyren i -chwilio am y Pegwn Gogleddol. Y newydd diweddaraf am Mr Arthur Guest yw, ei fod ar wella. Y mae efe yn awr yn Llundain. Dywedir fod difrifoldab y miloedd ar fil- oedd a syIlent ar augladd Mr Gladstone yn un i'w hir gofio. I Tra yn siarad a gohebydd yn Nghaer- I dydd yr wythnos ddiweddaf, dywedai Mr I D. A. Tbomas, A.S., pe byddai y meistri I a'r gweithwyr yn rhoddi awdurdod llawn I iddo ef i setle y streic, y buasai y dynion I yn ol yn eu gwaith yn mhen pedair awr ar I hugain. I Nos Iau, tra yr oedd Mr George Wil- I liams yn yfed gwydraid o ddiod yn yr Alma I Inn, Abertawe, syrthiodd i lawr yn farw. I Credir iddo fod yn dyoddef oddiwrth glefyd I y galon, ac yr oedd yn 60ain mlwydd oed. I Efe oedd tad Miss Lizzie Williams (Llinos y De). I Y mae y Parch E. Davies, B.A., curad I yn Eglwys Abersychan, i gael ei symud ■ i'r Garth, Maesteg. ■ Yn ystod yr wythnos, ymdddngys na ■ chymerodd un frwydr le rhwng Ysbaen a'r ■ Amerig, ac y mae y rhan fwydr o'r bobl ■ wedi blino darllen yr hanesion meithion yn ■ y newyddiaduron am y rhyfel beunydd, y ■ rhai nid ydynt o un budd, nac yn gywir. ■ Nos Wener drachefn, ymddengys i tua ■ chwe' mil o weithwyr Merthyr, Dowlais, ■ a Chyfarthfa, orymdeitWo i Abercanaid i ■ geisio atal y blacklegs' rhag gweithio, a ■ bu cryn gynwrf rhyngddynt a'r heddgeid- ■ waid, wedi dychwelyd i Ferthyr. H Cynaliwyd gwasanaeth coffadwriaethol ■ braidd yn mhob tref a phentref o bwys, ■ dydd Sadwrn, fel arwydd o barch i'r di- ■ weddar Wir Anrhyd. W. E. Gladstone. H Yn yr Iwerddon (Shibereen), dydd ■ Mercher, yn nghanol ystorom o fellt a ■ tharanau, cafodd merch ieuanc ei dallu ■ gan fellten.
RHYFEL YSBAEN AC AMERICA.
RHYFEL YSBAEN AC AMERICA. Hysbysiaeth o Washington, yn dyddio dydd Sul diweddaf, a ddywed fod y Llyw- odraeth wedi cael gwybod yn sicr nad yw llynges o llyngesydd Cervera yn Cienfuegos. Y mae hyn yn myned i gadarnhau yr hyn I y mae yr experts wedi bod yn ei ddweyd o I hyd fod y llynges Ysbaenaidd wedi ei boteli j i fyny yn ddyogel yn Santiago.- r Y mae cryn ddyfalu a gwahaniaeth barn yn bod parth beth yw cynlluniau ac amcan y Llyngeswr Ysbaenaidd wrth aros yn Santiago cyhyd. Tybia rhai y gallai fod ¡ yna gynllun ye bod rhyngddo ef alr Llynges Cadizaidd, yr hon a geisia groesi yr Atlan- I tic, a bod yna rhyw symudiad cyfunol igael ei gynyg. Ond pa beth bynag all amcan I Cervera fod, y mae yna unoliaeth barn yn bodoli yn Washington yn mysg y gwyr hyddysg mewn pethau o'r fath, fod y Llynges Cape Verdes wedi ei boteli i fyny yn Harbwr Santiago, yn llawer mwv man- teisiol i'r Llynges Americanaidd na'i bod yn Llynges yn hofran o gylch yr arfordir heb fod yn meddu un sicrwydd o g\rbl b'le y mae.
SAMPSON I YMOSOÐ AR HAVANA,
SAMPSON I YMOSOÐ AR HAVANA, Ynol hysbasiaeth diweddar, dywedir fod Llynges y Llyngeswr Sampson wedi dych- welyd i Key West, a'i fod fyn darparu i ymosod ar Havana. Golyga hyn, tra y mae Commodore Schley wedi ei adael i ymhel a'r Llynges Ysbaenaidd yn Santiago, y bydd y Llyngeswr Sampson yn rhydd i ymosod ar Havana pryd y gwelo yn dda.
Y CHWEDL AM FARWOLAETH Y LLYNGESWR…
Y CHWEDL AM FARWOLAETH Y LLYNGESWR SAMPSON. Kingston, Jamica, dydd Sadwrn.—Y mae yma chwedl yn cael ei thaenu fod y Llynges Americanaidd wedi cael ei gorchfygu oddiar Santiago de Cuba, a bod y Llyngeswr Sampson wedi cael ei ladd. Nid oes, bid a fyno, un cadarnhad i'r newydd wedi ei dderbyn.— Reuter.
HYSBYSIAETH AM DDINYSTRIAD…
HYSBYSIAETH AM DDINYSTRIAD Y LLYNGES YSBAENAIDD. Cyhoedda y Boston Herald, dydd Sadwrn, y newydd o Kingston, Jamaica, yn hysbysu fod Commodore Schley wedi fforsio y sianel yn Santiago de Cuba, wedi dinystrio rhan o lynges y Llysgeswr Cervera, a'i fod y pryd hwnw yn tanbelenu y dref.
DIM NEWYDD SWYJQDOGOL YN WASHINGTON.
DIM NEWYDD SWYJQDOGOL YN WASHING- TON. Gyda golwg ar yr hysbysiadau dyryslyd a phenblethol o Jamaica, dywed Mr. Long, Ysgrifenydd y Llynges, nad oes gair wedi ei dderbyn dydd Sadwrn gyda golwg ar y Llynges Americanaidd nac Ysbaenaidd.
DYSTAWRWYDD RHYFEDDOL Y LLYNGESWR…
DYSTAWRWYDD RHYFEDDOL Y LLYNGESWR SCHLEY. Washington, dydd Sadwra.—Datgenir cryn syndod parth anallu Commodore Schiey, OR ydyw yn gwarchaiM SvLwt-iago, nad ellir cael gwybod drwy ei scouts neu ei ysbiwyr pa un a ydyw neu nad ydyw Llyng- es y Llyngeswr Cervera mewn gwirionedd o fewn Harbwr Santiago. DyweJ hysbys- iaeth arall o Madrid am ddydd Sadwrn, fod Llynges Cervera o hyd y* Santiago de Cuba. Hefyd hysbysir fod mwyafrif llong- au y Llyngeswr Sampson yn gwarchau y llongborth, tra y mae Llynges Commodore ?chiey yn gwyli. Sianet Yooantah fod y llongau rhyfel Americanaidd oeddynt oddi- ar Cienfuegos wedi ymadael, ond fod y rhan lyngesol o hyd yn ngolwg Kavana. Hysbysiaeth yn dyfod o Madrid ddydd Sul, a ddywed—Nid oes un cadarnhad wedi ei dderbyn mewn cylchoedd swydd- oedd swyddogol parth y chwedl am fudd- ugoliaeth rhan lynges y Llyngesydd Cer- vera dros y Llynges Americanaidd. Gwrth- odir coelio yr hysbysiaeth gan y Wasg a'r cyhoedd. Yn nghylchoedd y Llywodraeth, myntunir fod Squadron y Llyngeswr Cer- vera o hyd i Santiago.
AWYRENAU RHYPEL I GAEL EU…
AWYRENAU RHYPEL I GAEL EU DEFNYDDIO. Y mae y Llywodraeth Americanaidd wedi penderfynu anfon allan awyren at wasanaeth y Llynges Warcheuol. Hysbysir fod tri o awyrenwyr Ffreng- aidd wedi cyrhaedd New York gydag awyr- enau rhyfel, y rhai a archebwyd gan Brif Swyddog Signal Service yr Unol Dalaeth- au. Y'mae yr awyrenau hyn gyda phob offer perthynol iddynt i gael eu hanfon i Commodore Scheley oddiar Santiago.
¡Y LLYNGESWR DEWEY YN HYSBYSU…
Y LLYNGESWR DEWEY YN HYSBYSU FOD POB PETH YN DDA, Cawn fod hysbysiaeth y Llyngeswr Dewey, dyddiedig o Cavile, Mai 25ain, wedi cael ei ddatguddio yn rhanol, a mynega fod sefyllfa pethau yn aros heb eu newid. Y mae ei warchead wedi bod yn hollol effeithiol, a bod bwyd yn y dref yn dyfod yn ddirfawr fwy prih. Mae'r bobl yn byw yn benaf ar reis. Hysbysir fod y Llynggs Americanaidd yn brin o ymborth a chad-offer.
YSPIWYR YSBAENAIDD YN KEY…
YSPIWYR YSBAENAIDD YN KEY WEST, Dywed brysneges o Key West fod un o breswylyddion dylanwadol y lie hwnw yn dweyd fod gweithrediadau yspiwyr Ysbaen- aidd mor nodedig, fel ag i ofyn fod y Llyw- j odraeth yn Washinqton yn cymeryd sylw o'r cyfryw weithrediadau a weithreda yn j uniongyrchol yn yr helynt, yn gymaint ag i fod yna hysdysiaeth pwysig yn cael ei I roddi yn barhaus i'r Ysbaeniaid.
AWDURDQDj LLAWN ] WEDl £ Eij…
AWDURDQDj LLAWN ] WEDl £ Eij CANIATAD. — PLEIDLEISIAD TERFYNOL YNS NGHYNADLEDD CAERDYDD. Teimlad y Meistri. Y mae gobaith, neu o leifaf, tybir hyny, fod dechreu y diwedd wedi cymeryd lie yn awr, gan fod y glowyr wedi rhoddi llawn awdurdod i'r Pwyllgor Rhagddarbodol i gyfarfod a chynrychiolwyr y meistri, er dwyn y streic n-gu y cload allan i ben, yr hyn y mae y iwlad wedi hir ddyheu am dano. Fel y gwelir oddiwrth y ffigyrau isod, cafodd Mabon eto ei ethol yn gadeir- ydd drwy gael 73 o bleidleisiau yn erbyn 59 dros Mr John Williams. Y mae'n an- hawdd deall pa beth sydd wedi achosi y fath dwrw yn y cynadteddau yn ddiweddar parthed dewisiad cadeifydd, ac y mae i'w ofldio fod annealldwriaeth a rhwyg yn bodoli yn rhengau cynrychiolwyr y gweith- wyr ar y pen hwn. Beth bynag, y mae y gynadledd gynaliwyd dydd Iau, yn Nghaer- dydd, wedi symud yn yr iawn gyfeiriad tuag at ddwyn heddwch i'r gwersyll, gan nad beth fydd y cwrs a gymer y meistri. Fel y saif pethau yn awr, y Pwyllgor Rhagddar- bodol yn unig, yn cynwys 16 o aelodau, fydd a'r hawl i gydymgynghori a chynrych- iolwyr y meistri, a thebygol yw y bydd y ddwy ochr wedi cyfarfod cyn y darllenir y llinellau hyn.
Y Gynadledd.
Y Gynadledd. Dydd Iau, cynaliwyd cynadledd arall o gynrychiclwyr y gweithwyr yn y Cory Hall, Caerdydd, dan lywyddiaeth Mr W Abraham, A.S., er ystyried y gwahanol bwyntiau mewn dadl. Penderfynwyd, ar ol peth dadleu, i beidio caniatau cynrych- iolwyr y wasg i fod yn bresenol, ond y buasai adroddiad swyddogol yn cael ei roddi i'r gohebwyr ar y y diwedd. Yr oedd nifer y cynrychiolwyr yn y gynadledd yn llawer llai nag ar adegau blaenorol, sef tua 130, tra yr oedd 190 wedi dod yn nghyd ar achlysuron blaenorol. Fel o'r blaen, yn yr is-gadair yr oedd yr Hen- adur D Morgan, Aberdar. Ychydig cyn ciniaw, cafwyd y pleidleisiau ar y materion dan sylw fel y canlyn:— Dros gael Pwyllgor Rhagddar- bodol yn unig 61,112 Dros gael cynrychiolydd o bob glofa yn ychwanegol at y Pwyllgor. — 39,761 Mwyafrif 21,351
Yr Adroddiad Swyddogol.
Yr Adroddiad Swyddogol. Terfynodd gweithrediadau y gynadledd tuag 1 o'r gloch, a rhoddwyd yr adroddiad swyddogol a ganlyn i'w gyhoeddi yn y wasg Yn nghynadledd y glowyr a gynaliwyd heddyw, cymerwyd y gadair gan Mr W Abraham, AS., a'r is-gadair gan yr Hen- adur D Morgan. Aelodau y Pwyllgor Rhagddarbodol yn bresenol oeddynt—Mri T Daronwy Isaac, Treorci; M Riahards, Ebbw Vale Evan Thomas, Rhymni; Jno Davies, Hirwaun D Thomas, Dowlais; J Thomas, Garw; David Morgan, GIo Careg; John Williams, Dosbarth Castell- nedd; John Eynon, Tredegar; J Wood- ward, Risca P D Rees, Aberaman; Alfred Onions, trysorydd; Lewis Miles, Ysgrifenydd. Yr oedd yn bresenol hefyd Mri W Brace, AbertiJeri; William Brans, Pentce; a Ben Davies, Pwitre. Y cyfrif- wyr penodedig gan y gynadledd oeddynt Mr J Morgan, Garw; a Mr Reynolds, Abertileri, Yr oedd y Pwyllgor Gweithiol yn gynwysedig o Mri T T Morgan, Mardy; W P Bowden, Mountain Ash; Gwttym Isaac, New Tredegar; Abel Jacob, Fern- dfcle 1 a Peter Gardner, Merthyr Vale. Penderfynodd y gynadleid yn unfrydot i beidio caniatau i gynrychiolwyr y wasg i fod yn bresenol, ond y buasid yn rhoi adroddiad swyddogol iddynt ar ddiwedd y gweithrediadau. Nifer y cynrychiolwyryn bresenoi oeddynt 146, yn cynrychioli 104,007 o aelodau. Penderfynodd y gyn- adledd i ddiddymu y penderfyniad basiwyd yn y gynadledd ddiweddaf i fabwysiadu cynllun Mr Ritchie. Yna pasiwyd pender- fyniad na chawsai y glofeydd annghyngreir- iedig gymeryd rhan yn y cydymgynghoriad- au a'r meistri yn y dyfodol. Hefyd, fod y Pwyllgor Rhagddarbodol i gyfansoddi un- rhyw ddirprwyaeth ddewisir i gyfarfod a'r meistri, a'u bod i gael awdurdod llawn i ddelio a'r materion mewn llaw. Wedi pasio penderfyniad o ddiolchgarwch i'r cadeirydd a'r swyddogion, terfynodd y gynadledd.
| - NOD1ADAU.
NOD1ADAU. Mesuriad arch Mr Gladstone oedd chwe' troedfedd a ha&ar mewn hyd. Cerbyd sigledig iawn ydyw eiddo yr Ar- glwydd Faer. Tra yr oedd un o'r dynion sydd yn chwareu y clychau yn Eglwys St Martin yn canu y gloch ar amgylchiad claddedig- aeth MrGHadstone.cwympodd, abu farw ar y ffordd i'r ysbyty. Yn ol yr hyn a ddywed Arglwydd Mal- nesbury. pan yr oedd Mr Gladstone yn N ghastell Windsor, yr oedd y boneddigesau yn eweryla am fod yn gymydog iddo. Cyn i'r angladd ddyfod allan o Neuadd Westminster, yr oedd glowr o Morganwg yn prysur gynorthwyo y boneddigesau i fyned droe l'siliap y Palace Yard. 'Ai dyxia Uin GI adsiuiie,7 gofynai boneddiges i'w ohyfeilles, pan yr oedd Tywyso^es Cymru yn cael ei gyru i'r Senedd-dy. Yr oedd dwtfcoliftd larll Pembroke fel cynrychiolydd y Frenhines yn un hapus, yn enwedig ar ddydd yr angladd, gan ei fod yn fab i un o gyfeillion mwyaf mynwesol Mr Gladstone. Cynwys y pecyn a osodwyd yn arch Mr Gladstone yehydig cyn iddo gael ei gau, ydoedd croes aur perlog oddiwrth nifer o Roegwyr. Yn ystod y 17 mlynedd diweddaf, y mae Tywysog Cymru wedi cymeryd ran mewn angladdau dau brif weinidog. Ar Ebrill 18,1881, dilynodd Arglwydd Beaconsfield i'w fedd yn Hugbendon, ac ar yr 28ain o Fai, 1898, Mr W E Gladstone.
CYFARPOD ER COP AM MR. GLADSTONE.
CYFARPOD ER COP AM MR. GLADSTONE. Cynaliwyd ews4d n&ot Bb«itec«r o'r h»ll anwadau fm Vraeyso* biH'eu Jydd Sadwrn, Mai aaa lleg o'r gloch, set yr un adeg a'r rtaflfallflstth yn Westminstbr Abbey. Yr oedd y cyfarfod o nodwedd hollol grefyddol. CvpmfA ecnynau pwrpareol i'r amgylchiad, ac aneiehwyd gorsedd gras..mewn modd hynod effetthiol gan y Parchn J Morgan, Bryn Sion R I imm, M.A., Hen-dy-cwrdd R R Eob«rta, fyp Saefneg), 3 Qrawys Jones, SMNMV a Mr Wm Charles, Harriet street. IttwMwyd yr eiuynan allan, yn cynwys euurti Me WaastMie, fan y Parekn D G Jono*, UfMMMei a J BaJgwyn Davi«s, Siloh. Da&i)",vt#A rhauau pri«uoi o'r Ys. ^rrjrthyr gan y PuQIa. H T Steph«*s, Carmel. Llywyddwyd gaL y Parch E Beran, rheithior St Ffagan, Gwasanaethwyd wrth yr organ gan Mr Richard Rees Griffiths.
, LLANELLI.
LLANELLI. Cyfarfod Coffadwriaethol Cysegredig. Cynaliwyd cyfarfod pwysig boreu dydd Sadwrn diweddaf yn yr All Saints' Church, Llanelli, er cof cysegredig am y gwron bythgofiadwy W. E. Gladstone. Cymer- wyd rhan yn y cyfarfod gan lawer o gler- igwyr lleol, ac yn eu plith y Parch Watcyn Morgan, yr hwn a gydnabyddodd alluoedd a daioni Mr Gladstone mewn araeth goeth a dysgedig. Prydnawn dydd Sadwrn, cynaliwyd cyfarfod o'r un natur yn capel Als, dan lywyddiaeth y Parch T. Johns. Dechreuwyd y cyfarfod gan y Parch Ben Evans, Lloyd st, a chafwyd areithiau grymus a dylanwadol gan y Parchedigion T. Jones (W.), T. James, M.A., Capel Newydd; Dr Morgan (Lleurwg), Dr. Rowlands, Moriah; Cadben Thomas, Byddin yr lachawdwriaeth, ac ereill. Canwyd emynau tarawiadol, ac yn eu plith hoff emyn yr ymadawedig. Yr oedd y canu a'r areithio yn unol ag amcan y cyfarfod, sef i gysegru coffadwriaeth yr anfarwol wladweinydd. Arweiniwyd y gerddorfa gan Mr Wm. Richards, a chwar- elrwyd yr organ gan Mr Seth Jones.
PRIZB DRAWING DUNVANT.
PRIZB DRAWING DUNVANT. Dymuna Pwyllgor y Drawing uchod hys- I bysu y cyhoedd y gohirir y Drawing hyd Gorphenaf 30ain, 1898.
MOUNTAIN ASH.
MOUNTAIN ASH. I Hawdd ydoedd deall dydd Sadwrn yn yr ardal hon fod yna wr mawr wedi syrt-hio. | ac yn cael ei hebrwng i dy ei hir g'artref. Chwifiai banerau, canwyd y clychau, a I chwareiaodd seindorf bres y gwirfoddolwyr y Dead, March, dan arv.-eri.ktu lit Shaw ac ataliwyd masnach hyd yn nod yn I! nghlwb y Toriaid, yn brawf fod parch yn cael ei ddangos gan bawb yn ddiwahan i'r 1 gwr wasanaethodd ei wlad mor gydwybod- ol; ac nid oedd neb yn gofyn pa beth eedd yn bod wrth weled a chlywed v pethau I hyn. Yr oedd yr hanes mor hysbys iddynt, a'r amgylchiadau mor agos at eu calonau, nes yr oeld gwedd gwyneb pawb yn ddangoseg o alar ar ol un mor aawyl, a mynycb y clywsom lawer yn son am y weddw oedranus, ac yn dymuno ar i Farn. wr y gweddwon fod yn agos iawn ati wrth orfod ffarwelio a'i phriod anwyl. Mynodd llawer weled hanes yr angladd, a llonwyd eu calonau wrth ganfod y parch a ddang- oswyd i'w weddillion.
CLADDEDIGAETH.
CLADDEDIGAETH. Am dri o'r gloch prydnawn Sadwrn, hebryngwyd yr hyn oedd farwol o Mrs Davies, Woodland Street, i gladdfa gyhoeddus y lie. Bu farw bore dydd Iau, ar ol cystudd blin a maith, yn yr oedran teg o 57 mlwydd oed, gan adael pump o fechgyn a dwy ferch i alaru ar ei hoi. Mam ydoedd Mrs Davies i W. S. Dav'ps Yswain, goruchwyliwr glofeydd Nixon. Y mae mab arall iddi yn glerigwr yn Abergavenni, sef y Parch Lewis Davies; un arall o'r eaw Mr Cradog Davies, yn bresenol yn Oxford un arall yn gynorthwywr i'w frawd yn ngweithfeydd y Nixon; a'r llall yn glerc i Morgan MorgaUf Y8W., arolygydd tirol Arglwydd Aberdar; a'r ddwy ferch gartref yn cadw ty i'w brodyr. Cydymdeimlir yn fawr a'r plant yn eu trallod blin. Gwasanaethwyd yn yr eglwys ac ar lan y bedd gan y Parch C. Lloyd, periglor Syr Margret Smith, clerigwr; a'i mab, y Parch L. Davies. Yr oedd yr angladd yn un fawr iawn, ac yn ddangoseg fod y teulu yn barchus iawn gan yr ardalwyr. Gabeithio y bydd i Dad yr amddifad fod yn agos iawn atynt yn eu trallod.
.GWEITHFAOL.
GWEITHFAOL. Y mae gyniai gobeitfaiol yn cael ei gcleSQu ya awr gan y g.VollLwyi- y tecxyn ir yr anghydfod preeenol o fewn yr wyth- nos nesaf. Gobeithio y sylweddolir y syniad yn anrhydeddus i feistri a gweith wyr.
Etholiad Bwrdd Ysgol Llansamlet.
Etholiad Bwrdd Ysgol Llansamlet. Dydd Gwener diweddaf, cymerodd yr ethol- iad uchod Ie. Ni welwyd mwy o frwdfrydedd erioed o'r blaen mewn etholiadau tebyg. Rhedodd rhai o'r ebolion newyddion yn dda iawn. Darin i ddan o honynt enill y dydd ar ddau geffyl fu yn yr harnes yn hyrwyddo cerbyd addysg yn ei flaen y tair blynedd di- weddaf. Yr oedd hyn yn siomiant dirfawr.i lawer o'r etholwyr. Y mae yr annysg-wyliadwy yn cymeryd lie yn fynych, felly yn y rhedegfa hen, Wn i faint o honoch chwi ddarllenwyr y DAMAN sydd yn cymeryd dyddordeb mewn rhedegfeydd ceffylau. Diamen eich bod wedi clywed am y 4 Derby races.' Y mae yn debyg mai y ceffyl mwyaf annhebyg i enill y dvdd enillodd y tro hwn. Felly hefyd yn yr etholiad hwn. Na ddigied yr etholedigion am fy mod yn eu cymharu i redegfa ceffylan. Tipyn o ffarmwr wyf, ac wrth geisio cymhariaeth, y pethau agosaf a mwyaf defnyddiol i mi gymeraf at hyny. Y mae'r gaffer Rees wedi 4 tori'r record' ya dywedir yn hanes etholiadau Bwrdd Ysgol Llansamlet. Ni chafodd nn aelod yn flaenorol gymaint o bleidleisiau. Dyuia y tro <'vntsf o gynyg, a gobeithio y gwna ei waita yn deiiwng o'r ymddiriedaeth a'r parch gafodd ddydd y pl&idleisio. Saif y pleidleisio fel y canlyn,— John Rees (Annibynwr) 1265 John Millard (Eglwyswr) 844 -Richard Rees (Annibynwr) 811 *Jonn Jordan (Eglwyswr) 730 D Owen (Anni.bynwr) 701 *John Wiiliams (Eglwyswr) 669 Thomas Donne (Methodist) 617 *David W Jenkins (Methodist( 597 *Thomas David (Eglwyswr) 575 Y rhai uchod a etholwyd yn aelodau o'r Bwrdd, a'r rhai canlynol yw y rhai fethasant yn y rhedegfa,— *D W Morris (Methodist) 461 "William Davies (Annibynwr) 448 Thomas Jenkins (Methodist) 266 David Gregory (Annibynwr) 173 David Evans (Annibynwr) 148 I Dyna y ser aelodau or hen Fwrdd.
. ,PICNIC.
PICNIC. Bydded hysbys y cynelir cyfarfod o'r boll fyfyrwyr mwnawl, a'r pwyllgor, nos I lau nesaf, Mehefin 2il, yn Brynammau, i ddechreu am 7.30. Nos Wener, Mehefin 3ydd, yn Amanford yr un amser, a nos Sadwrn am 6, yn Penygroes, pan y byddaf yn bresenol yn mhob cyfarfod er parotoi erbyn v Monstre Demonstration. j Yr eiddoch, T. E. DAVIES.
Advertising
Pofc Gwr a Gwraig Drwy yr boll wlad a ddylent fod yn wyliadwrus rhag y clefyd peryglus, Dropsy Ddwfr A Dropsy Wynt Yn en holl ganghenau, oblegyd fod cas oe&t yn colli eu bywydau yn flynyddol drwy y clefydau psi yglug hyn, ac hefyd ddylent fod yn \vyiyJd us o'r FeddyLl- iniaeth Iwyddianus ar eu cvfer, sof HUGHES'S Dropsy Pills Mae llu mawr drwy y wlad wedi hin.ch&u o'r clefyd hwu, ac y mae yn syndod mor eflfeithiol y maent er iachau y Gravel, Diffyg Dwfr„Di £ fyg AnadI, Gwynt, Chwydd yn y Traed, Coesau a'r Bol, Asthma, Curiad y Galon, Cramp, Poen Cefn, Tewdra Afiach, Gwynt yn y Stumog, Penysgafnder, Poen yn y Pen, Corffrwymedd, Arenau Afiacb, Nid oes dim i'w cymha-ru a hwynt yn 811 hefleithiolrwydd at y clefydau hyn, Dar- llenec a ganiyn :— Anhebyg o Fyw. Anwyl Syr,—Y mae yn dda genyf ddwyn tystiolaeth i rhageroldeb eich Dropsy I •T1 tuag at lwyr iachau y Dropsy. Bo fy nhad yn dyoddef oddiwrth yr anhwyl- der hwn chwech mis ac yn anhebyg o fyw., ond pan gymerodd eich Pills fe lwyr weU- haodd yn fuan, a bu yn alluog i weithio air 10 mlynedd. D. JONBS. 12 Brynmorfa, Conwy. RHODDI FYNY Y BOCTOR. Syr,—Ar ol derbyn eich 11 Hughoet Dropsy Pills" mi a benderfynais rhoddi heibio medd yginiaeth y Doctor, fel ag i roddi prawf teg ar eich Pills chwi. Yr wyf wedi bod yn dyoddef yn enbyd am hir am- ser gan chwydd mawr yn y cluniau, aren- au drwg, grafel, diffyg anadl, a phoen cefn. Wedi bod dri mis tan law doctor, yr wyf yn profi fod eich "PiUs" chwi wedi gwneuthur mwy o les mewn un wythnos na holl foddion y doctor. Mae'r chwydd wedi cwbl ddiflanu, ac yr wyf yn bur ddi- olchgar am y waredigaeth hon. Ydwyf, G. Sufirtn. Nolan Plaee, Stockton. IS^Fe ddylai pob dynes eu cymeryd JI1: achlysurol. Yn ddioed danfoner am Hughes's Dropsy Pills. RHYBUDD. Eii n^wyn sicrhaa J Pa,wb rhag twyli, go- *^1. — ^er y Trade v Mark hwn, sef Hun. ^$^,<0 Diamond a'r geiriaa Dropsy Pills oddi- ? fewn ar bob blwch, ac enw Jacob Hughes ar Stamp y Llywodraeth. Heb hyn twyD ydyw. Ar werth drwy yr hoU deyrnas am 1/11, 2,19 a 4/6; trwy y post, 1/3, 2/9, a, 4/6, oddiwrth y Perchenog,— Jacob Hughes 4 Manufacturing Chemist, Penarth, Cardiff. YN Y MOR Fe gafwyd o hyd i Feddyglyn ag sydd fR- dra effai thiol at glefydau y > Gwddf, y Frest a'r Ysgyfaint, yr hwn mewn undeb a'r Extracts o lysiatt nodedig ar lan mor y Pacific, a wna i fyny y feddyginiaeth mwyat lwyddianus a wel- odd y byd erioed. Y mae yn awr yn cael- ei wneud i fyny mewn potelau ac yn cadl-ai r alw wrthiyr enw Sea Weed Lung Life Fe wellha yn uniongyrchol y Peswch ac Anwyd, Bronchitis, Asthma,Crygni, Dolur Gwddf, Group, Whooping Gough, neu Y Pas, Diphtheria Catarrh, yn dra affeithol i ragflaenu y D ABFODEDIG AETH. Gan y Chemist, neu unrhyw Batent Medi- cine Dealer am 2/9 a 1f11. o Sea TYeed Lung Life. gael yr enw yn llawn ar bob potel, ac na pherswadier chwi i gymeryd dim arall. Os bydd trafferth i'w gael dan. foner Stamps am 3/- neu l/3at JACOB HUGHES Manufacturing Chemist, Panarth, Cardiff
Advertising
L r WILLIAMS ATCHMAKER AND JEWELLER^ 29, Cafe tie Street, Swansea hoff i dc'wcb at y Cym«o Us am heirdd fodrviyau aur;| Oriadnron ac awrleieian, Geman a chadwynau olaer: Yepectol gelfydd, laiii-fynegydd, .L JF Gwrea- fesnrydd, cwmpawd mor, Geil gan Williams, Heol y-Castell, Trowch i mewn i-welld ei stor. LI
IGOHEBYDD Y 'TIMES.'
I GOHEBYDD Y 'TIMES.' Y mae Mr Knight, gohebydd y Times, j yn awr o dan glo yn yr Amgaerfa Cubaidd, j ond y tebygolrwydd yw y gollyngir ef yn I rhydd yn fuan.
Y PWYLLGOR RHAGDDARBODOL.
Y PWYLLGOR RHAGDDARBODOL. Llythyr at Mr. Dalziel. Mewn cyfarfod o'r Pwyllgor Rhagddar- bodol, dydd Ian, pcnderfynwyd fod Mr L Miles i ddanfon y llythyr canlynol at Mr Dalziel. 4 Mwnwyr Deheudir Cymru a Sir Fynwy. Caerdydd, Mai 26ain. 1898. Mr W. Gascoyne Dalziel, Caerdydd. Anwyl Syr—Y mae fy mhwyllgor yn fy nghyfarwyddo i'ch hysbysu fod cynadledd gyffredinol o gynrychiolwyr y glowyr a weithiant yn Neheudir Cymru a Sir Fynwy, wedi ei chynal heddyw, yn y Cory Hall, Caerdydd, ac fod awdurdod cyflawn wedi ei ymddiried i'r Pwyllgor Rhagddar- bodol i ymdrin a setlo cwestiwn yr an- nghydfod rhwng y perchenogion unedig a'r gweithwyr cyflogedig yn flaenorcl ganddynt hwy. Yr wyf wedi cael fy nghyfarwyddo yn mhellaeh i ddweyd y bydd yn dda gan y Pwyllgor Rhagddarbodol i gyfarfod a chyn- aychiolwyr y perchenogion unedig ar y I dyddiad agosaf posibl. Gan aros am ateb- iad ffafriol 3 LEWIS MILES, Ysg. Cafodd y ttyfhyr ei roddi yw nwylaw Mr Dalziel, yn swyddfeydd y meistri, tua phedwar o'r gloch, gan Mri Daronwy Isaac a Lewis Miles. DarflC i Mr Dalziel gym- eryd mesurau nniongyrchol i osod ei hun mewn gohebiaeth a chadeirydd ac aelodau Pwyllgor Achlyiurol y Perchenogion, ac yn ol pob tebygolrwydd bydd i'r ddwy ochr gael cyfaddeflad buan. Deallwa fod y ddwy ochr yn cyfarfod mewn cynadledd heddyw.
ABERDAR.I
ABERDAR. Rai misoedd yn ol, penderfynodd nifer o gyfeillion ac edmygwyr Mr R H Rhys, Ynad Heddweh. Piasnewydd, wai priodol fyddai gwneud tysteb iddo. Y mae Mr Rhys yn un o'r rhai hynaf ar y faine ynad- ol yn Aberdar. Y mae wedi bod yn aelod o'r Bwrdd Gwareheidiol, y Bwrdd Ysgol, a'r Cyngor Dosbarthol. Cychwynwyd y gwaith o godi tysteb gan Mr Tom Lloyd cyn Uwcb Gwnstabl Merthyj, ac oddiwrth yr apel derbymiwyd droe ddeuddeg cant o bunau. Nos Lua diweddaf, ymgynuil nifer y cyfaid'On a benodwyd i gyflwyno ydys- teb iddo, pryd y derbyniodd fll o bunau, ac anercbiad hardd mewn frurt o Album. Dar- llenwyd yr anercbiad gan Mr Leonard Acomb, a chyflwynwyd hi gan Syr W T Lewis. Cafwyd anerchiadau gan Mr T Lloyd, Mr D P Davies, Ynad Heddwch, Ynyslwyd. Diolchodd Mr Rhys yn wresog am yr anrhegion.
Dychweliad Mr Richard Thomas…
Dychweliad Mr Richard Thomas o'r America. Daeth y canvr melus a swynol uchod yn ol i'w daef eoodigol yr wythnos ddi- weddaf, wedi bod yn yr America am ysbaid o wyth mis. Bu ef, yn mhlith nifer ereill o ganwyr, yn cynal cyngherddau ar hyd a lied y wlad. Teithiasant i'r gorllewin pell, ac wedi misoedd o lafur caled, dychwelas- ant i wlad eu genedigaeth. Efe enillodd yr Unawd Tenor yn Casnewydd y flwyddyn ddiweddaf, ac y mae eto yn bwriadu gwas- anaethu ei genedl fel unawdwr lie bynag y byddo galw am dano. Fel arfer, bu y Wasg yn siarad yn uchet am danynt oll, yn enwedig am y Tenor o'r dref hon. Gweith- I iwr alcan yw Mr Thomas wrth ei alwedig- I aeth, ond o herwydd marweidd-dra mas- nach y mae wedi cyflwyno ei holl dalent a'i amser i gerddoriaeth, ac fel Cymro ieu- anc ymroddgar y mae yn teilyngu pob cef- i nogaeth.
f TLOBI GWEITHWYR MOREWOOD.
f TLOBI GWEITHWYR MOREWOOD. i 0 herwydd ataliad y gwaith mawr j uehod, y mae y tlo'di yn ardaloedd y j Docks, fel y dywedir, yn fawr iawn; ac er mwyn cadw y blaidd draw, y mae y pwyllgor wedi ei ethol i roddi « soup' bob j boreu i blant y gweithwyr. Y mae hyn yn un o'r pethau jnwyaf annhebyg sydd j wedi dygwydd yn TJanelli erioed, am fod gwaith Morewood wedi gweithio mor gyson, ae wedi bod yn hynod o lwydd- ianus yn mhob ystyr am y deng mlynedd ar hugain diweddaf. Dyma engraifft fawr arall o ansicrwydd pethau y bywyd hwn.
DIWYI^LIABOL.
DIWYI^LIABOL. Yn Jfgbyeideithas DuiTo lIiadol Bethania no» Iau, darllenwyd papyr rhagorol iawn ar Hengymeriadau fu yn eglwys Bethan* ia yn ystod y 38 mlynedd diweddaf. Cafwyd cyfarfod dyddorol dros ben. Yr oedd clywed hanes yr hen frodyr hyn yn wledd o'r fath oreu Mr W. Bevan oedd yn llywyddu y noson hon, a ckafwyd cadarn- ¡ had o'r hyn a ddyweclwsd gaiiado.