Tarian Y Gweithiwr

CYNHOR SIROL MORGANWG, PLWYF YSTRADYFODWG. At Etholwyr Dlisbarth TreJwrberl a Threord, Ward JRhif 4. FONEDDIGESAU A BoNEDNGKMf,— Mewn atebiftd i'r gw&hoddiad cynhes a gefais gan nii,r luosog o drat^.dalwyr ac etholwyr i ddyfod yr ymgaisydi dros eich rhanbarthau ar y Cyngor Sirol, yr wyf yn cydsycio a'r cyfryw waboddiad. ac yn gosod fy ngwaseuaoth at eich ewyllys. Gan fy mod mor adnabyddus yn eich plith, nid wyf yn ei ystyried yn angen- rheidiol i mi olrhs-m eich pleidleisiau, yn gymaint ag fy mod wedi caei yr anrhydedd o'ch cynrycbioli ar y Bwrdd Ymgeleddol dros 18 mlynedd, y Bwrdd Claddu, a'r Bwrdd Lleol er SA sefydliad; ac yn mhob trafmdaeth perthynol i'r uchod yr wyf wedi gweithreda yn ol fy mam yn uniawn ac anmbleidioL Gan fy mod yn drsthdalwr trwm, gwnaf fy ngoreu, 08 etholir ii, i wylio ac astudio eich buddianau yn nhrafnida^th y Cyngor Sirol, ac hyd eithaf fy ngss-LLU gwnaf fy ngoreu i weled eu bod yn caei eu cyflawni yn unol a'ch boddlonrwydd. Ydwyf, yn cntyugedig, Eich ufydd was EVAN EVANS. 42, Bute St., Treorci, a 36, Park Place, Caerdydd, Rhag. 1ge9: 1888. OY —Mae gan bob etholwr DDWY BLEIDLILS yn y Bhanbarth, yn dechreu ger y Prince of Wales, Treorci, i'r lan ac yn cynwys Blaenyc m a Blaenrhondda, gall eu rhoddi i unrhyw ddau vmgeisydd a gaiff eu henwi. ETHOLIAD 0 YNC4UR SIROL MORGANWG E 1889. At Etholwyr Adran (Ward) Bhif Doabarth Aberd r. FcNKDDI(iESAtJ A BONEDDJGION,-— Yii unoi a Mesur y Llywodraeth Leol, bydd aelodau ya caei eu hetho! i'r Cynger Sirol yn mis I on awr nesaf, ac -kill 7 w&ith gyntai" ya hanes y wlad, gelwir aroom drwy y Cyngw bwn I gymeryd rhan flaenllaw yn agwehiydiutd n1 aterios sirol. Trwy dderbyn gwahodriiad taor oddiwrth nifer luosog a phwysig 0 drethdalwyr a phreswylwyr y Ward yr wyf wedi cvdsynio i ddyfod allan yn ym- goi«jdd, ac yn cynyg fy ngwananaeth fel aelod o'r Cyngor Sirol dros ward No. oi. Credwyf fod fy nghysylltiad a'r e.tkoiwyr a'r treth- dalwyr trymaf, yn ngbyd a'm gwybodaeth o ch ara- rjiwiol ofynion, yn sicr 0 fod yn gyinhwysder i'm cymeradwyo i'eh ystyrueth fwyaf ffafriol. Ni fydd genyf i wa-sunaethn na phlaid lUte unrhyw elw per- senol, fellv yr wyf yn gosod fy hun o'ch blaen fel ymgeisydt! Iiul' aiiuibynol a rhydd 0 bob dylanwad o'r fatli.. Bydd dyledswyddan y Cyngflr. (y rhai ydynt yn rhy luosxf !'w nodi yma-, 0 gymeriad hoIlol weinyddol a chvilidoi f advdnutrative cmd financial). Tin o'r buddiantan cynUf deimlir yn yr Adran hon oddiwrth y Gyfraith drwy'r Cyngor Sirol fydd di- ddviiiiad y Glwyd (Turnpike) yr lx)n sydd wedi boa erhvd, nid yn unig vn dreth drom, ond hefyd yn achos o angbyfleusdra a biijider i ran helaeth o'r preswyl- W7Gan inai yr Adrwi hen (Bhif 4) yw yr un fwyaf poUoj o'r Dosbartii, yn gystal a'r un fwyaf gyfoethog, r.i -1 fel yr ardi«thir In, yr wyl yn ei yst^iied yn beth hollol anh-g maL dim end un aelod or pump cynrychiolydd Jivs Abeidar, sydd wedi ei roddi 1 chwi', naii mai hawl gan yr Adran 1 dd»u» ac os dowisir fi vn aelod o'r Cyngor, gwnaf fy ngoreu er i i gaelliawnach eynrychiolaetli yn y dyfodol. Yr wyf yn gwertMawrogi yn ddiolchgar yr ym- diried ag ydwych wedi ei os d ynwyf yn y g irphenol, rwy fy newis e bryd i bryd fel un o'cli eyniychiol wyr j y gwehahol Fyrddau Lleol. ac os ystyriwch y o unxhyw wasanaeth i chwi ar y Cyngor Birol, cymeraf hyny fel prawf ychwanegol o'ch ifafr. Tra yn bleidiol i dreulian doeth ac angenrheidiol er ctdw y Sir ar y blaR-n Tiewn cynydd gwelliantol, fy mhrif fewcan fydd aniddiffvn a hyrwyddo iawn- dorau fy nghyd-dretliddwyr, gweled fod pob swydd. yt caei ei 1!mw yn eff^itiuol yn ol gallu, diwydrwydd, a chyt il-.i rhoddi fy sylw Hianylaf bob amser i i vr Adran a'r Dosbarth yn grffredmol, fel y galiwyf yn y dyfodol, fdl yn v gorphenol, lwyr deiiyngu eich ymddiricd a ch cynorthwy. Mae genyf yr anrhydedd i orphvys, Eich ufydtd was, EDMUND MILLS HANN. Aberanian. Ta.ch. 19e9, 1888. PENYBONT-AR-OGWY. RYHELIFT AILEIHTEDDFOD FAWREDDOG y lIe uch <dL mewn pabcH eang dydd Llun, Mehefin 24ain, 1889. Llvwwld, lari) Duuraven, K.P. Arweinydd. W. Abraham, Vsw.. M.P. (Mabon). Barmaid y canu, &c., E. H. TLrpin. Yaw., mr- bolwr R A.M.; D. Jenkins, Ysw., Mus. Bac.; D. W. Lewis. If. T.e.C.; Sidney Fifoot, ¥s:(. Boirniad y farddnniaeth, Pp..ch E. Rees (Dyfed). Frif ddam eorawl, Bryd hyn chwi feibion ) Duw,' D. Jenkins, ddim dros 250 na than J «E1P0 150 0 rif ••• — Yr Ail ddam, When Winds breathe soft,' «qft Web be, ddim dan 80 na thros 120 0 rif | AdU I'r Parti Qwryw ddd, ddim dan 35 na thros | 50 y rif, a gano jo. oreu Meib y Don, D. j £ 10 Jenkinr, Geiriau Cyrnmeg neu Saesonaeg i'r darnau uchód. I Am y Brvddest G< ffsdwriaiethol (Elegy) oceu Gvmtaeg Ju Siesc naeg, ddim dan 30^a tliros 500 0 lmellau testyn—'1 Y orweddar lienr^ Richard, AS. dros Fwrdci«i. ef Marthyr ac £ >10 lv O Am y Tr*eth»wd goreu yn Saesoneg, testyxi—jThe lia'ws of Health with referei.ae to Domestic Man- agement, and in their application to Oookery and House Economy' S5 Ceir mauyliou peliach yn y program, g^wth JLie., ac yn awr yn bar-xl, i'w chael gan Mr. ^lteuaei; Bavies. Auctioneer, Bridgend, Yagnfenydfl. OAEEPHILLY CASTLE. A GRAND EISTEDDFOD will be beld ic the Rains of the above Castle (by the kind pesrmia-ion of t-ha Most N4W The Marqtile of Bate) oa WSiii-MoiiaUiv, 1889.. when j £ 100 will be givsn in prizes Particulars will Rhortly Btpcar. BOXESKHAD OAK ISAAC RAOMAS, UNDEBTAKEB. GIIn loci yr HICSER mo? DDRWG yn "in gwlad yn BK-3EJACI, hab FEW am well amser yn y dyfodol, y RNSO LULLOEDD wrtb bob hlmeø yn ymwueo'l AM 3-.0M0 i WJEDYDD mg y mae am »aio^ 0 bob gahredfgaeth; ac T't p? l ITYTOY yr f fin«« yn biysor fearotoi fiifVuS i'r cyfrj w Rytld yn bwriadn ymfafio, Ref y Bomm g orea v, tfcatof yn Ngbymro: coed trwehou, sjc^X'oc, bob yr trn Joint yn y oloriitfj natr acbran; aad Ul daru oadam, set yr byn syM Y» efycol i yitrfnrlwyr. Strsp Hinges, Iron Angle Ctsmtr*, St0, Y prisoedd lei y onlyn,, ur eludjad y. rhydd am 35 millSir: icx a *»aeSfe<'ld o hyd, y Had a'r odhdew yn fyf&teboL, I&. ttttedfadd h 6 aaoftfadd, lSa. 8 6^otwfcfcid a 0 modfedd, ItA, ACTONET am dano at ISAAC THOMAS, ITANBSTKK* AFIBBDUUL lECR Y D I BAWB • I Whit i • ? ■> .Jm LLEWELYN'S Rheumatic & Gout Mixture! Os ydych yn dyoddef oddiwrth y Gout, RUA- matic Gout, Rheumatic, Rhemnatro ya y Neuralgia, Lumbago, Gravel.. Sttlatlcu, Pic Dolw 8QX, Poen yn y Gwyweb, Oeln, YBgwyddau, Goesau, yu uriiycfe phob math 0 boenau yn y cyhyraa alt giau and nertesy gwnewoh drelo Moddyg mlaeth Attfketedlg Thomae. t mae nn bot# Jft ddigoa i argyboeAli y dyoadefydd o i ottaitniQl nf i wsrthfawrogiwydd. 18, VivJan Street, Abertawe, Hydref 8fed, 188S. Syr, — Yr ydwyf wedi d,"daef oddtwrth. y Clefyd noerras hwnw a ertwir gwenegoa {Rh^nwwtfom) er ys suth mlynedd, ao weal eynieryd amryv gyff- eirlaV) ocd gAllaf sicrfaaa <y mod wedi d^rbyn mwy o les od^iiwrth an boteltoidi o'oh (Rh^umMbic and Gout M»xfear#' neir oU o'r libut gyda'u g Sly do. Gwnewch bya yo adnifcyddns fel y g&S ereill sydd ya dyoddef oxdiweth y clefyd poenns hwn gael yr un lies. \dwyf, yr eiddoch^—J A.MES HONEY. Ledgwick Road, Lrytoo. Essex, Syr,—Mae ya blaaar mawr gaayf eich bysby&a y lias dirfawr a waaeth pataiaid o'ch I jthqumage and Gout M bet ire' i mi. Dfchoo eioh bod yn cofio pan y gefwats gjfda chwi fy mod yo dyftddof yn drwm oddiwrth effeVthtan y Gym>*lw»t {Gj*»t) yn fy nhroed; ar eioh aato tuclas bofce'atd o'ch cyffeirian aoyn ol etch dysg wyliad, teimlaia lawer iawn gweU boren tnsoioeth, ac yn m^en awr ar ug*I» yr aeidwa yn galla cefvWe.i ooxlt- amgyich Yr wyf wedi dyodde £ oddiwrth y clfityd hwn yn awr 800 eilwafth .m oddeato ng» bi odd.. Yr wyf wedi arfer cymeryd Blùrs Aaae a, ac amryw o Gout l'ilia eiwfll, ond yn alcr ni coy- merafs ddim erioad M rfeb moddion ohwi, a roddodd gymalat 0 esmwythdra oditwrtb o yn neillduol a r&oddodd Jwyr welfhad m°, fcva«. Dyiai eich Mrxtaee Jfoi? yn adaabyddes I bawb sydd yn dyoddef oddiwrth y clefyd poetma hwn Ydwyf, syr, yr eildoch yn barohus, Ø_RGE J. McCOMBIE. Mr. Llewelyn 11homaa. RHYBTJDD. —Daliwch sylw fod y Trade Mark (Llun Oen) ar bob Label, ac enw LtKw^v* THOMAS ar Stamp y Llywodraeth, ac heb hyny ffug ydyto. PARAT0BDIG RN UNIG GAN Llewelyn Thomas, A.P.S., Dispensing Chemist (By Examination), 136, Woodtield st., Morriston. Ar werth mewn poteli am la lie, 28 9c, a Is 60, gan bob ffsryllydd cyfrifol, non gellir t':1 cael oddiwrth y pe.,chenog. 'Hosanna yn y Goruchaf' (' Hosannah in the Highest')—Anthem gyfa-nsodd" wyd aj gyfer Cynhadledd y Solffawyr yn Merthyr, Hydref 24ain, 1887, ,leI Intermediate Sight Test, pris Ie. Profwcb a fywaJwch,' Autberaj Solffa, Ibe. HN,4c. I &Iok-leu'r Oe^' YmdHthg&n, SoUIs, lo. Fedair o Hon Alawon^edj eu eyitghaneddu at vr?.8aaaetb cyrosvrtfnoecftl caao, &c., jfiris Ie. I'w caei getn yr awdwr,—E> W LEWIS P;TS.C., Bryaam&n, CYNGQR SIROL DROS SIR FOR- GANWG. RHANBARTH CWM DULAIS. At Etholwyr Sirol Bhanbarth EthoHadol Blaen* honddan, Didais Uchaf a,, Isaf, Nedd Uchaf, Ganol, ac Isaf. FQNBDDIGESAU A BONEDDIGION,- Yn gynar y flwyddyn nesaf, bydd Llywodraeth Weinyddol y Sir yn cael ei rhoddi yn nwylaw Oynrychiolwyr Etholedig gan y Bobl, o dan Ddeddf Llywodraeth Leol, 1888. Fe'm gwahoddwyd i gan nifer luosog a dylan- wadol o Etholwyr y Rhanbarth uchod i ymofyn am eich pleidleisiau yn Etholiad Dyfodol y Cyngor Sirol. Wrth gydsynio a'r gwahoddiad, os bydd i chwi fy nghyfrif yn deilwng o'ch bymddiried, bydd i mi eich gwasanaethu yn ddidwyll hyd eithaf fy ngallu. Fel un yn tahi Trothi trwm, fel un yn rhoddi gwaith i lawer a bobl, ac fel Amaethwr neu Ffermwr, bydd i mi gymeryd dyddordeb personol, yn gystal a chyffredmol, ynllwyddiant oich Rhau- barth. Bydd i mi wylied yn ofalus fodyr egwyddor- ion a'r trfifniflda-u a amcenid gan y Ddeddf iicliou. yn caei eu cario allan. i berffeithrwydd. Bydd i'r dyledswyddau pwysig yma ddeJrbyn fy ngofal a'm oydymdeimlad Uwyraf ermwyni Jwodr- S eich Rhanbaxth fod yn dda a diwastraff Os etholir fi fel eich Cynrychiolydd, bydd i bob mater yn dal cysylltiad a lies y Gweithiwr dderbyn Ty sylw goreu a bydd i bob petb a thuedd ynddo ixh llesoli chwi a hwythau dderbyn pob cefnogaeth oddiwrthyf. Y mae genyf yr anrhydedd o fod, Foneddigesau a Boneddigion, Eich ufydd Was, EVAN EVANS BEVAN. Gadoxton Place, Llangatwg, Blaenhonddan, Tachwedd 13eg, 1888. AT YMFUDWYR. ^FIFEJAMESLLEES, ^SSmSSmf^ Passenger Agent for ail yK Lines, 14.. St. Paul's Square, Liverpool, Lata with Cymro Gwyilt. All infortnatioD given aad lowetst prioos for paesftgp pe* Steamew to all Ameuieaa Pott*, acd Railway Fese&; also to all Australian Ports. All passes %*at ftcoua America attended to as nrafc1. Ch=srfj&s inadarsrte. Free Store for Wjifce brio»e yoa leave homes ror *1J. ■:««- ticulam which will be to pangea^s' &dv. *T R^ef2««maUy attends to all passrannera' welfare. My loeg experience affords me so know caaaoogeM wassfcs, and secure good berths In all SteatQMS. This house is in a most pi«asan6 place foe quidmess and eamlort, Bletqoire at Rho*dda»*~Mr R. L. PHILLIPS, Griffin Inn, Pentee Note the above address. pUBLIC HALL, ABERAFAN. Oynelis EISTEDDFOD yn y nenadd oohod gan Gyfrinfa y 'Loyal Hopkins,' Urdd yr Alffrediaid, nos Sadwrn, Mwrth 2il, 1889. LIywrdd,-rJ. M, Smith. Yaw., Maer y dref. Beirniad y canu,-hlr W. T. Samual, G. & L, Abertewe. «, Beiraiad yr adrodd, &c.,—Pardi J. Fonlkes, Aberafan. Prif ddarn-I'r odr a gaoa yn oreo I BriallOn eyttef y Gwanwyn, I W. T. Samuel, gwobf .£10 Ibacti 0 wrywod, beb fod dan 90 o rif. a gano yn oren I Oydgen y Morwyr,* gwobr A. Bydd y rbagdrefn yn baroi yr wythnos nesaf am y prie arferol, i'w chael gan yt YBgrilenydi—Talieein Bees, Sk Pwftuucd St., Part Talbot. fTTHOLIAD CYNGOR SIROL MORGANWG, 1889. Dosbarth Etholiadol Parthran (Ward) Rhif 2 Aberdar. AT YR ETHOLWFR. FONEDDIGESAU A BONEDDIGION,— Ar daer ddytnuniad nifer luosog o drethdalwyr a phreawylwyr y No 2 Ward, yr wyf w di cydsynio i ddyfod yn ymgeis ydd am gynrychiolaeth y cyfryw Ward yn yr Etholia.d dyfodol 0 aelodau i waslan- aethu ar y Cyngor Siro!. Cymer yr Etholiad le y mis presenol. a dyledswyddau y Cynror fydd Rheol- &eth achosion a gweinyddiad Ardretboedd a Chyllidau y Sir Gan fod fy nghvsylltiad yn eang a llafur- weithiau y Dosbarth hwn, ag sydd yn cyfranu mor helaeth tuag at dretboedd y Sir, y mae fy muddiaoau (interests) yr un ag eiddo y trethdalwyr ereill o'r plwyf a chan fy mod yn hen driganydd yn eich plith, ac yn bur adnabyddus i'r rhan Juos ocaf'o'r etholwyr, anturiai obeithio y galfaf gyfrif ar, ac erfyn am, eich ffafr a'ch cefoogaeth, a'r anrhyd dd o'ch pleidlais a'ch dyianwad. Ydwyf, yi eiddoch yn ffyddlon, JAMES LEWIS. Plasdraw, Tachwedd, 1888. BWRDD Y GOLYGYOD. Y mae yr ysgrifaa sydd mewn Haw ar y Cyngor Sirol yr wythnos hon broa yn ddirifedi. Rhoddwn y rhan fwyaf e honynt i mewn yn ein nesaf, ac yr ydym yt. teimlo yn ddiolchgar fod y diwedd bellach yn ymyl, am y tair blynedd nesal. Ond gocheled gweithwyr y gwahanol ardal oedd fradychu eu hegwyddorion—gw'eid- yddol a chrefyddol-a gwrandaw chwed/ j au cynffonwyr a mau swyddogion seim 11yd. Y mat) y dosbarth Toriaidd sydd yn fwyaf awyddus am gael seddau wedi cael digon o amser yn yr adeg a aeth beibio i ddangos eu hawpidfryd at lesiant y cyffredin, ond heb wneud dim, ond yn awr yn addaw ya deg, er gwneud ffyliaid yn llawen a boddus. Yr ydym yn clywed fod y scriw wedi effeithio cyfnewidiad trwyadl yn rhai swyddogion y credem yn dda am danynt; ond am y cynffonwyr tafarnyddoi a sychedig sydd yn troi gyda phob gobaith am yfwch, y rhai a sags ant fer ymgeiswyr mewn twylt, gan gymeryd arnynt fod yn ihywbeth, ac a ddifant gysurou eu teuluoedd eu hunain mewu meddwdod a chyfeddach, y mae pawb yn ea hadnabod yn Abexdar, Trecynon, a phob ardal arall, ac nid oes dim i'w ofni oddiwithynt. Y maent islaw sylw garie 11 cydweithwyr. Ymarfogwn i'r gad, ac y mae bu-ldugoliaeth yn sicr. Pob gohebiaethau a^ ysgrifau i'w ha.nfon i'r "Ed-itor, TARIAN Office, Aberdare." — ————————————————————————

Y CYN i-HORA.U SIROL A'R RHYDDFRYDWYR. Y mae yn amlwg y bydd tynged Rhyddfrydiaeth yn y Dywysogoeth yn dibynu i raddau mawr ar y frwydr sydd yn cael ei hymladd yn breeenol. Er cymaint y son am gau allan wleidydd- iaeth, ac ethol dynion o fusnes, gwyr y Toriaid yn dda fod eu dyfodol yn crogi ar ganlyniad yr ymdrech bresenol; a phe dygwyddai iddynt enill y fuddugol- iaeth yn awr, ni fyddai pendraw w eu crawcian a'u hymffrost. Ond y mae y cri am gau allan wleidyddiaeth yn ateb dau bwrpas rhagorol i'r Toriaid. Un yw, taflu us i lygaid ambell i greadur diniwed sydd yn rhy gibddall i adnabod gwahaniaeth rhwng y naill beth a'r Uall, Yr ail yw, rhoddi esgus i ambell i Ymneillduwr mewn enw, ond hollol amddifad o egwyddor, a hollol barod i werthu ei Y mneillduaeth am wen y gwr oyfoethog, dros gymeryd plaid wrthwynebol i'r hon y cymera arno ei fod yn perthyn iddi. Y mae llu 0 Ym- neillduwyr sal idd eu cael, dynion am- gylchiadau, dynion pabwyr, heb ddim asgwrn cefn. Nid ydynt yn dirnad gwirionedd. ni feddant argyhoeddiadau dyfnion, ac felly ant gyda y meistr gwaith, neu y meistr far, heu. ryw wr mawr ag y mae gobaith am ddyrchafu wrth afael yn ei odreu, heb ofyn dim er mwyn cydwybod. Y mae y cri an- wleidyddol yn rhodd neillduol i'r rhai hyn; gobeithiant allu pleidleisio dros y Tori a chadw eu parch gyda eu cyd- weithwyr. Ond y maent yn camsynied. Caiff y rhai sydd yn areithio dros y Ceidwadwyr, ac yn canvasio drosto, eu nodi; adwaenir hwynt eto mewn amser i ddyfod. Ni pherchir hwynt hyd yn nod gan y Toriaid eu hunain yn y pen draw. Y pregethwyr yw gwrthddrychau dygasedd y dosparth hwnw sydd yn cael eu cynrychioli gan y papyryu Toriaidd a gyhoeddir yn Nghaerdydd; y mae fel Balaam yn rhegu gweinidogion yr efengyl, ac nid oes dim rhy isel i'w briodoli iddynt. Gellid meddwl mai y pregethwyr yw achos pob drwg sydd yn dygwydd y hwy yw y rheswm am bob ffaeledd a berthyn i'r genedl Gymreig. Da genym fod y dosbarth goreu o'r Toriaid yn cywilyddio o herwydd yr iaith a arferir yn y papyryn hwn, yn nghyda'r budreddi a deflir gaeddo ar ddynion sydd wedi gwneud cymaint dros Gymru. Pe y galiai y Ceidwad- wyr, hwy a ymryddhaent oddiwrth yr iau sydd ar eu gwarau ond y mae y papyryn Ceidwadol yn glynu wrthynt fel yr hen ddyn o'r mor. Y cysur goreu yw, mai ychydig sydd yn xhaddi coel i'w haeriadau; geill felldithio a byth- eirio, nid oes neb yn sylwi llawer; dyna I ei ffordd ef, ac yohydig o niwed ft wna. { Yn enw pob synwyi paham, y dylid difreinio y pregethwyr! Hawdd gweied [y rheswm sydd yn dylanwadu ar y Toriaid. Y pregethwyr sydd wedi arfer darllen, a meddwl, ac ysgrifenu, ac areitbio; bwy ddarfu beri i'r nos wleid- | yddol yn mha un yr oedd Cymru yn gorwedd gael ei hymlid gan oleuni mawr. Oni bai y pregethwyr, yn ol pob tebyg, buasai y Dywysogaeth yn meddiant y Ceidwadwyr byd heddyw. Nid rhyfedd yr hoffai y blaid bon ddifreinio y pregethwyr, a'u troi o fod yn arweinwyr y bobl. Ond y mae fod ambell Ymneillduwr yn uno yn y cri yn anesboniadwy ac yn anfaddeuol. Dywedir am y pregethwyr y dylent fod yn ddynion sanctaidd, heb ymwneud a'r byd. Hen syniad pabaidd yw hwn. Dylent fod yn sanctaidd; goreu oil pa sancteiddiaf; ond am sancteiddrwydd y Beibl, nid peth ar wahan oddiwrth y byd mo hono, ond peth yn disgyn i lawr i'w ganol, ac yn ymdrin a'r byd beb gael ei halogi ganddo. Geill pregethwr gadw cyfarfod gwleidyddol mewn ysbryd mor grefyddol, a chadw ei hun mor lan a dihalog, a phe bydda,i yn gweinyddu wrth fwrdd y cymun. Ond y mae fod Ymneillduwyr yn ail- adrodd y cri hwn fel parrots, ac yn dilyn y Toriaid i ddyfenwi y gweinidog- ion sydd wedi eu goleuo, ac wedi eu harwain trwy'r blynyddoedd, yn un o'r pethau nas gall neb ei deall. Dywedai y papyryn Toriaidd y dydd o'r blaen, mai yr unig gymhwysder y ceisir honi fod y gweinidog a ymgeisia am sedd yn Aberdar yn feddianol arno yw, digon o amser i wasanaethu y trethdalwyr. Nid yw yr haeriad yn wir cafodd ei fod yn nychymyg gwyr y swyddfa. Y mae y Parch. Richard Morgan yn feddianol ar gymhwysderau o'r dosbarth flaenaf. Y mae yn ddyn annibynol; nid gwas pendefig mo hono, am fyned i'r Cyngor i ofalu am fudd- ianau hwnw; ond dyn heb un budd- iant i'w amddiffyn ond budd y cyhoedd. Nid yw yn talu gwarogaeth i neb ond i'w Dduw; ac y mae yn deall y bobl, gan ei fod yn un o honynt, a medr roddi mynegiant i'w dybeuadau. Nid oes craffach dyn yn holl Aberdar, ac er holl enwogrwydd ei wrthwynebydd, credwn mai Mr. Morgan yw y cymbwysaf i'r Cyngor, hyd yn nod ar wahan oddiwrth y ffaith ei fod yn Rhyddfrydwr i'r earn. Gwelwn fod y frwydr yn boeth rhyfeddol yn Rhymni. Y mae gan gwmni y gwaith eu dyn, yr hwn sydd 0 gynrychioli eu buddianau hwy ar y Cyngor, ac y mae gan y Rhyddfryd- wyr eu dyn, sef y Parch. Aaron Davies, dyn o egwyddorion anhyblig, a chyfar- wydd ag anghenion y wlad. Y mae Mr. Trump wedi ysgrifenu y llythyr rhy- feddaf at Mr. Davies, a thrwyddo ef at weithwyr Rhymni. Dywed eu bod yn rhydd i bleidleisio fel y mynont; ond fod gan y cwmni ymgeisydd, yr hwn a gynrychiolai y Cwmni, y prif dreth- dalwr yn yr adran. Credwn fod blaen yr ysgriw yn dyfod i'r golwg yn y llinellau hyn. Os nad oes rhyw amcan i ddylanwadu ar y gweithwyr, paham y gelwid eu sylw at beth o'r fath? Trueni fod neb yn ysgrifenu yn y dull hwn y mae yn llawn bryd bellacb i weitbwyr gael eu rhyddid, ac nid cael eu gorfodi i gario allan opiniynau y neb sydd yn eu cyflogi. Peidied y gweith- wyr a chymeryd eu dychrynu gan lythyr Mr. Trump; nid yw yn alluog i weled cynwys blwch y tugel gellwch bleidleisio fel y mynoch heb i'r un gaffer fedru eich galw i gyfrif am hyny. Y mae yn wir ddrwg genym ganfod amryw Ryddfrydwyr yn ymladd am yr un eisteddle, ac felly fyn debyg o roddi mantais i Dori i fyned i mewn rhyng- ddynt. Ai ni ellid cael rbyw ffordd i benderfynu yr ymrafael? Trueni dir- fawr fod brodyr yn troi eu cleddyfau yn erbyn eu gilydd, yn lleeu gwrthwyneb- wyr. Gwelwn amryw achosfon fel hyn yn Nghwm Rbondda, ac yn nghmydog- aethau Abertawe a Chastellnedd; ai ni ellid rhoddi y mater i ryw gyflafaredd- wr fel na ddryllier heddweh ac undeb y blaid ? Gwelwn fod y Barnwr Gwilym Williams yn tynu yn ol, nid yw yn gweled ei ffordd yn glir i sefyll ar ol yr hyn a ddywedodd yr Arglwydd Ganghellydd. Bydd Cyngor Morgan- wg yn ddirfawr ar ei golled oblegyd hyn nid oes neb yn y sir yn deall y wlad yn well na'r Ba-rnwr Williams, nac yn meddu mwy o synwyr ymarfer- ol; ao erbyn hyn y mae ganddo brofiad helaeth. A oes gan y Rfeyddfrydwyr ddyn i'w osod yn ei le ? Methir hyd yn hyn a chael Rhyddfrydwr i sefyll dros gymydogaethau St. Fagan a Pben- tyrch, ac felly, y mae goruchwyliwr Lord Windsor yn debyg o gael myned i mewn yn ddiwrthwynebiad. Pe deuai Rhyddfrydwr allan, ni fyddai amheu- aeth am ei lwyddiant; y mae digon o Ymneillduwyr yn Pentyrch yn unig i sicrhan y sedd. Beth pe y byddai rhai o'r Rhyddfrydwyr sydd yn ymladd &'u gilydd yn dyfod allan i ymgeisio am y sedd hon. Yr ydym am argraffu ar feddwl pob etholwr Rhyddfrydig y pwys iddo fod yn gywir, yn ffyadlon i'w egwyddorion. Nis gallwn ddatgan ein dig at ddichell- ion y Toriaid, a'u hymgais i ddirwasgu y bobl sydd yn dygwydd bod tan eu hawdurdod. Trueni dirfawr fod y fath beth a chanlasio mewn bod, a thrueni heiyd fod swyddogion gwaith yn gwneud hyn. Anhawdd iawn i weith- iwr ddweyd na wrth yr hwn a dybyna arno am gynaliaeth. Ac y mae mewn profedigaeth ddirfawr i addaw yr hyn na chyflawna. Yn wir, pe byddai llu o weithwyr yn gwneud aildewidion i'r ymgeisydd Toriaidd, ao yna yn eu tori wrth bleidleisio yn unigedd y He yn mha, un yr arwydda ei fare, credwn y byddai y cyfrifoldeb am yr anwiredd yn fwy ar ysgwydd y dyn ddarfu ganfasio y gweithwyr, gan eu dirwasgu i addaw yr hyn oedd groes i'w cydwybod, nag ar y gweithwyr eu hunain. Yr ydym yn apelio at dirfeddianwyr, meistri gwaith, a gaffers, ar iddynt beidio gosod y rhai sydd yn eu gwasanaeth mewn profedig- aeth; peidier eu gosod mewn sefyllfa ag y rliaid iddynt groesi egwyddorion 0 y eu cydwybodau neu ynte ddweyd yr hyn nad yw wir. Cofied pob ffermwr, pob gweithiwr, a pbob Ymneillduwr hyn, Y MAE Y BALLOT YN DDIRGEL. Ni fedr yr un twrnai, na'r un swyddog, gael o hyd i'ch pleidlais. Peidiwch chwi a dweyd, ac ni ddaw neb byth i wybod. Y mae hyn o'r pwys mwyaf yn y dyddiau yma pan yr arferir yr ysgryw, ac y gosodir gorfodaeth ar ddynion. Weithwyr Hirwain, Aberdar, Dowlais, Rhondda, Rymni, a Phenycae, peidiwch cymeryd eich ysbeilio o'ch rhyddid. Y mae y tadau wedi ymladd yn ddewr i'w bwr- casu, hyd at waed yn wir, peidiwch ei werthu am phiolaid o gawl. Ewch fel dynion i'r bwth pleidleisio, cofiwch fod llygaid Duw a'ch cydwybod arnoch yn y fan hono, a rhoddwch arwydd o blaid y dyn sydd yn cynrychioli eich egwydd- orion chwi. Nid yw o un pwys beth yw ei sefyllfa, tlawd a'i cyfoethog, pre- gethwr neu weithiwr, isel neu uchel, pleidleisiwch drosto os yw eich cyd- wybod yn dweyd mai dyna eich dyled- swydd. Ac am yr Ymneillduwyr di- egwyddor, blaenoriaid meddal, masw, sydd heb barch i iawnderau dyn, gad- awer hwy i farn y cyhoedd, byddant yn sicr o ffeindio eu lie bob yn dipyn, -.t.

BETHEL, BLAENLLECHAU. Nos Lan, yy 21ain cynfisol, cynaliwyd cySar- fod llenyddol yn y lie nchod. Llywyddwyd ya absanoideb Mr. Williams, Tylorstown, gan Mr. Cate, Ferndale. Weii araeth fer ganddo, awd in mlaen fel y oanlyn Solo Alto, 4 O mami, mami anwyl;' tri ym anm, a rhanwyd rhwng M Laurance a S J Thomas, Ferodale. Soprano Solo, Y Ferch o Lsbgolien an yn cynyg, set filigs Bowen, Eemdale. Tenor Solo, Y Fam ar y traetb, dan ya ymgeisio, a'r goreo yd- oadd R 0 Davies, Pontygwalth. Adrodd, I Gof y Pentref,'— 5 yn adrodd; goreo, E Enoch, Ferndale. Solo Bass. Gogonlanb I Gymru,'—tri yn ymgeisio gONU J T Jones (Rhouddttbb), Tylorsfcowa. Triawd, Disdain- ful of Dangerdaa barti yn cynyg, sef an o'r 11a, a Rb tncldafab a'i gyfetmon rhanwyd y webr. Darllen carddoriaeth ar y pryd; neb yn dellwag allan o wyth. I'r parti heb fed dan 12 a gano 1D oren, 4 Iddo Efdaa barti yn cynyg, a'r gorea ydoedd parti y capel. dan arweiniad Evaa Thomas, Dadl fyrfyfyr, Y Mynydd a'r Dyffryn,'—daa barti ya cynyg; gorea W D Owen, Tylorstown, a D. Davies, Ferndale. Y prif ddarn,4 I'r gad, i'r gad (W T Samuei); an oor ddaeth i'r maes, sef eor y capal, dan arweiniad Mr. Humphrey Harris, a cbanasaat yn deilwng o'r wobr. Clorianwyd yr amrywiaeth gan R Bvans, a'r gerddorlaeth gas Wm Jury (Teg Alaw). Cyieiliwyd gan J Harris. Gwoaethant eu gwaith yn ganmol- adwy iawa.—7G0H.

OfMDEHTHAS DDADLEUOL GWYR 1BUAINC ABERDAR. Nos Sadwm diweddaf, yn Festri capel SlIoa, nynallwyd tepdydd ayfarfod y gymdeithas nehod, dan lywyddiaeth Mr James E. Jones, pryd y darllenwyd papyr rhagorol ar "lechyd mewn Tal," gas Mr Gwilym Evans, o Swyddfa y DARIAN, ae y cawd sylwadaa da arno gan amryw o aelodau y gymdeifehaa, Bydd y eyfar. fod Box Sadwrn nesaf yn caei ei gynal yn y Oardiff Castle Ooffee Hotel, a thestya y ddadl fydd, 'A ddylld darllen ifag-ehwedlau ? —P.P.

CAERFFILI A'R CYNGOR SIROL. GAIB AT FX NORYDWMTHWTB. Mr. Goi.—Gallem feddwl ela bod wedi ein tresglwyMo I'r cyfne4 hwnw pan y bydd y 4 tad yn erbyn y stab, a'r mab ya erbyn y W,' .h., gan y trln a wneir gan frodyr o'r on golj^iadaa pollMcaldd, le, sir. brodyr .'r an broffes Qdat. ionogol ar ea gilydtf. A ddytat y pethau hya fod felly I Er ysgrifena I- LUn ar Ita, gorohy- myn ar orcbymyn,' ihywbeth yn debyg yw hanes yr adran hon y dyddiao paeseaol. QydWelfchwyv trwy'r Adran, yn ngwyneb fod y boblogaeth yn cynyddu, n't ILwhinexios sydd yn gwnead 1 ffwrdd a chymaint c lafar dynol, oni ddylem, fel gweithwyr fn gyfiredinol, wasgu ein hachos i'r ffrynt yn yr etholiad pre- lenol t Ollld yw fod ein g--Iad yn tyfa yn auialwch, tra mae'r trigoIJ jn mewn eiaiea, ya galw sylw pob dyngarwr !'r cyfeiriad hwn ? Ai tybed na fydd gan y Cyagorau Sirol lais mown caell ni well metnrao fcirol f 0111 fydd y cyngorau hyn yn 4 doable power' ya ein dwy- law os gwnawn el lawn ddefnyddio i gyraedd y mesurau hyny RC sydd arnoni wir angen am danynt—yu fesurau tirol, yn eiholfraint gytf- redinol, trethu a eh wtogi ychydig as yRoyaltiea, Addysg Rydd; &c ? Bydd os oefoogwn ddyn- ion sydd wedi byw yn ein mysg ac wedi arfer cymdeithasa a ni, yn gwybod ein angenlon, fel Mr. Lewis, boneddwr sydd yn ddigon galluog I ymosod am, yn ogyatal ag I amddiffyn ein lawn- deraa. Mae yn dda genyf weled dosbarth glowyr CaevffiU yn effro at eu dyiedswyddaa, ac y mae'r cyfarfodydd brwdfrydig a'r croesaw mae Mr. Lewis yn ei gael trwy'r adran, yn profi eu bod yn 4 llygad en lie,' wrth alw ar Mr. Lewis I'w oynrychioli. Fel dyngarwr, mae y boneddwr hwn wedi sefydlu iddo ei han eow cyn bod son am y Cyngorau Sirol. Pwy roddodd yr Awrjais sydd yn addurn i'r pentref ? Y FoChtaia i'r teithiwr blin sychedig i dori el ayched ? Pwy fa yn offerynol i gael y cofrestrydd gonedig- aethau a mafwolaethan i'r lie ddwy walth yn y mis ? Pwy sydd flaenaf yn mhob achoaion fia 1- Mae 4 Muriau hen G aerffi.il' yn adsaln, Davydd Lewie; enw teuloaidd ar bob aelwyd Gymreig trwy'r oymydogaethau. (;: ,j Boll blant llafar adran Caerffili, gofalwch am ddydd y Poll. Na fydded yr un 0 honom heb roddi ei bleidlais dros gynryobiolydd Hafor, David Lewis, Ysw., Cyfrelthiwr, Caerffili. Yr eiddoch, O'E CAJBTBLL OOOH. ♦

D. MORGAN, ABERDAR, A'I ERLIDWYR ETO. Mr. Gol.—Gwelals lythyr yn y DAMAN yr wythnos ddiweddaf eto, gan un o'r clic sydd yn arfer fy erlid, ac fe wyr canoedd fod hwn etc yn gweithio dan y Boss, ac mae yn amlwg iawa i weled o ba le y mae tarddiant yr oil erledig- aeth. Rhyfedd fel y mae y oyfaill hwn, sef Mr John Roberts, Cwmaman, yn codi y pregethwyr yn ei lith, end y mae yn syDdod 1 mi na fyddai" y pregethwyr wedi el ddysem I ddweyd y gwirion- add, gan ei fod mor hoff 0 hoaynt. Pe bnasal rhywan yn dweyd wrthyf er's bytbofnos yn 01 y buaeal Mr. Roberts yn dwoyd celt^ydd, ni f asswn yn ei greda ond dyma ni heddyw wedi caei prawf o hyny. Mae yn hjnod ddrwg genym, et" bod yn gorfcd cyhnddo a phrofi Mr Roberts o'r ymddygiad gwael hwn, Yr ydym. yn cofio am y cyfarfod y eyfeiria Mr John Ro- berts ato yn dda, ae yr ydym yn cofio bath a ddywedasom yno. Yr on!g waafmff ag y bum yn siarad am dano yn y oyfarfod hwnw, darfu I mi ddweyd ei fod wedi ef symad. t Gofynay dyn, 44 paham na buaswn yn dyfod a'r gor-dal a godir am ysgol y piant o flsen y Bwrdd yr. yr amser tlawd,' a deaal i'r peader- fyniad, 4 fy mod wedi el gadw hyd yr amsef sydd yn agos i'r etholiad.' Yr arferlad gyffredln yw, fod en yn gofyo gofyniad, a'r llall ya ond yma, dyma ein cyfaill Roberts yn gofyn y gofyniad, a'r diafol yn ei berswadio t'w ateb ei hnn, ac old caniatan t mi ateb. Y rheswm na ddaethnm a'r gor-da) avtaddysg ein planb yn gynt oedd, nad oeddwn yn gwybod am y gwahaniaeth ag sydd yn bod rhwng ein plwyf ni a phlwyfi. ereill cyn tua mis EbriU dlweddaf, a'r rheswm am i mi ei gadw oddiar hyny hyd rhyw dri mis yn 01 cyn galw sylw y Bwrdd ato oedd, fod pwyllgor yn eistedd am yr. eU amser hwn, i chwllie allan fatee ag oedd ya dal cysylltiad a hwc. Pe bnasal John Roberts yn gwnead el ddt- ledswydd, a dyfod i'r cyfarfod a gynatiwyd yn y Temperance Hall, Aberdar, y dydd lion cyntaf yn Tachwedd, baasai wedi 8&G1 eglnrhad ar hyn. Yr wyf yma ytt tystio fod J. R., o Gwmaman, wedi rhoådi cefnogaeth ragerol I ml ya nghyfarfod y Railway Inn, Trecynon, ar y 17 o fis Medi, pan y codals fater y gor-dal am addyss ein plant, ac hefyd fater y Poundage. Yr wyf hefyd yn cofio yn dda i Mr. John Ro- berts ofyn i ml ddyfod 1 egluro y mater i lowyr glofa Owmaman, a darfa i tninao ddweyd y deuwn gyda'r pleser mwyaf ond 1 Mr. Roberta alw y cyfarfod trwy bwyllgor y lofa, ao yr wyf (ya dweyd ym awr, os gwna pwyllgor )110f. an- fon am danaf I roddi eglurhad ar y mater, doaaf yaa gyda'r pleser mwyaf, er i Mr. Wight foi yn bresenol oa myuent. Yr wyf fcefy^ am hys- bysu y brawd John Rdberts I ml godi tnsterr Poundage mewn cyfarfod o lewyr er's rai blyn- yddoedd yjn ol, ond nip caefain gefntogaerii. Darfa i mi hefyd godi mater School Fees yn yr amser tlawd (end nid yn y wedd breseaol), a chefats gan y bwrdd y pryd hwnw i foddloal rhoddi y rhleni hyny ag sydd a thri ac uchod o blaut gaaddynt yn rhydd o 25 y cant o'r taL Yr ised yw tyatiolaeth rhai o'r cynrychiol- wyr ag oedd yn y Cyfarfod Misol He y codaia fater y School Board, a'r School Fees, a'r Poundages. Aberdar. D. MOKGAW. ■ 44 Yr ydym af, sydd a'n henwaa isod, am waead yo hysbys i'r cyhoedd. ein bod ul yn y cyfarfod a gyaallwyd yn y Railway Inn, Tre- cynea, Aberdar, ar y 17eg o fis Medi dtweddat., pan y c-dodd Mr. D. Morgan fater ettbafol y School Fees ar Poundage I sylwjy cyfarfod, gas ddweyd hefyd el fod wedi awgrymu yn y cyfar- fod cyn hyny of fwrlad i ddyfod a'r mater o flaen y Bwrdd Yagel, am fod pethau yao, a chlywsom Mr. John Roberts, o Gwm- aman, yr. rhoddi cefnogaeth i D. Morgaa yn y welthred, ac yr ydym yn cofio i John Roberta. «fyn I D. Morgan, ela goruchwyliwr, am ddyfod I Gwmaman 1 roddi egterbad ar t School Fees a'r Ponadage, a chlywaom D. Morgan yn ateb mewn gehian eglar, y bnasal yn dyfod gyda'r pleser mwyaf ond i John Ro- berts roddi gwaheddiad iddo trwy bwyliaror glofa Cwmaman. David Johnson, Cadeirydd. Joseph Owen, Aberaman. John Evans, Gadlys. John LloJà, Park Pit. Edward Williams, Plymouth. John Williams, Glofa Forchanmn. William Jones, Gfofr. Cwmneol JohnRosser, Victoria Pit, Gadlys. Richard Williams, Powell Pit, Owmdar. O.Y.— Mae yn wir ddrwg genyf fy me. JB; gorfod dyfed i'r penderfyntad, nas galtal greda. y brawd Roberts mwyach. M«e glowyr y De- heudir yn gweied fod y cllc yn newld dwyla* yn ami. Pwy nelaf, wys ? Aberdar. ID. M.

TEOSEDD ECHRYDUS GAN FACH-1 GENYN. LLOPSUDDIO PBDWAR A CHYILAWM HVN- ANLADDIAD. Darfa bachgenyu ieaanc e'r enw ZrsnkliB^. perthynol i'r Uwyth Sioux, yn Fart Peek, Agency, Minneapolis, fyned yn wailgof trwy yfed wisci. Uaddodd fenyw Indiaidd a phastwn, a phan wrth y gwaith e waaathar aiwMdiaa ereill ar ei ehorf ymddangosodd yr heddgeidwaid. Cymerodd ymladd6a ddyehrynllyd le rhwng yr heddgeidwaid a'r bacbgen gwatlgof. Xaniodd a lladdodd dri o'r haddgeidwaid, ae yna, wrth aylweddoli y cwrsai 81 ddwyn i'r ddalla, tor odd wythien fawr yn ei arddwm, ac a waedadd i farwol- aeth.