Tarian Y Gweithiwr

BWIib. YSGOL LLANSAMLET. MKR Q-OL,—Y mae rhyw ysfa barhaus yn med'i'auu y cyfaill 'Sam o'r Erw' yn Bghyl la y Bwrdd Ysgol uchod. Nid yw < 1 .1'Lue yn debyg yn dewis ateb ei ttl- ,fh ofyniadau. Rhaid i mi yn ddi- b jttn^ ddwi-yd maiboneddigeiddrwydd' T ■Aj id y.i -ilfa; ac yr wyf yn gwybod y by d»5 csthi 1hd mis Mal nesaf wedi myned heibic i.tyr, v bydd iddo ateb yrunohonynt. Qvrn alL af fy bun na chymerwn ysgrif. en yn i~ 'AW am fynyd i geisio boddio ei jyv/voic..i'^dd. -s,?- 'am' yn ymddangos yn teimlo vI-os drethdalwyr Llansamlet. ,>oiwg, < yw yr achos? Clywais na ShajOtkl et geiniog goch o dal yn ei fyw. I y Oa na jkdw: wneud rhyw bethau gwell yn r'm pi .Tyt. oinaf y cymerir Sam gan fits a y*teru f Yn av .• oes gan drethdalwyr y lie hwn z&h0a i 10 o herwydd gorthrwm ragor i Jvryfau -*reill ? Cymerwch hi os mynwch 00b ca! ( i iiadwelldy. Swllt ac wyth gein- og yn y b-at yw treth y tylawd a'r Bwrdd i 3gol eu rhoddi at eu gilydd yr haner i-Wy ddyi; a rhywbeth tebyg oedd yr iianer a. a ith heibio. Barned Uuosog ddar Ifecwyr y DARIAN a oes yma swyddogion yn i^radlcrsi mn da. Mentraf ddweyd fod am. rcvv "ana 1 yn Nghymry yn afradloni mwy c -• NU ua. swyddogion plwyf tawel Llan- MevTTi r.t.thynas i aclodau ein Bwrdd Ytyuial eu bod yn agos cyfuwch eu tyngwyduaa ag aelodau rhyw Fwrdd Ysgol fcraii. '>• i yw Oxford a Cambridge heb Vvboa an ai o honynt, ac ereill o honynt y*S rk;od('.i dogn ddydd ar ol dydd i filoedd ;l »v y cyfnydogaethau. Credwyf fy mod yv? 'iVi* ya y gwir. Ni waeth genyf fi yn y fc d pvvy f- Id yr aelodau yn y Bwrdd y tro l ^sS— V v.eillduwyr neu Eglwyswyr—ond I;r.rwn v. el'd the right men in the right place. Hy<i ;rai y bydd D. Smith, Ysw,, yn un o II'^YN 0. TRETHDALWR.

AT U.V;JLIERS A LABRWYR Y CYFARTHFA. UvF. Ii'OL.,—Gwelais rai llythyrau yn y JjAiiu. nt ys amryw wythnosau yn ol yn fc.y&L> "U l glowyr y Cyfarthfa yn defiroi, yr ,-vir yr oedd hyny yn rhoddi iechyd i yn parhau i weithio gyda'r pwyllgor. Yr oedd yn ddrwg gonyf fod cyfarfod wedi ei alw yn nghyd nos Saclwrn diweddaf er ym. drin & materion yr hauliers a'r lab wyr, ac na ddaeth ond ychydig o honynt yn nghyd. Tebyg fod y brodyr wedi cadw draw yn herwydd fod y pwyllgor wedi methu yn eu bamcan droyn ol. Oad cofiwch, frodyr. na wnawd y byd mewn un diwrnod, ac nad yw yn bosibl i ninau fel pwyllgor wneud yr oil mewn diwrnod. Felly, byddwch yn amyn- eddgar, adeuweh i'r cyfarfod nesaf, gan fod eich°achos wedi ei obirio hyd nos Sadwrn wythnos i'r nesaf, yn yr un lie.

CYMDEITHAS DDARBODOL Y GLOWYR. Y mae yn dda gecym ddeall fod tirfedd. ianwyr, a boueddigion a boneddigesau cy foethog ereill, yn teimlo dros y mudiad da'onus hwn, ac wedi anfon tanysgrifiadau haelionus tuag at y trysorfeydd yn ystod yr wythnosau -diweddaf. Yn mhlith ereiil cawn y cyfraniadau a'r addewidion can- lynol :-Y Miiwriad Picton Terberviile, Pen- ybont, wedi cyfranu lOOp. ac wedi addaw 20p. yn flynyddol Arglwydd Tredegar wedi addaw lOp. yn flynyddol; Iarll Jersey wedi cyfranu 50p; Mr J. T. D. Llewelyn, Pen- llirgar, wedi cyfranu 50p., ac wedi addaw 50;). yn flynyddol; Mrs Blandy Jenkins, L'anuarran, wedi cyfranu 10p., ac wedi addaw 10p. yn flynyddol; Miss Thomas, Liwynmadog, Garth, Brycheiniog. wedi addaw lOp. yn flynyddol; Mr H. Gwyn, Dyffryn, Castellnedd, wedi cyfranu lOp. ac wedi addaw 5p. y flwyddyn Mr Charles Bath, Abertawe, wedi addaw 2p. 2s. y flwyddyn y Gwir Barckedig Dr Vaughan, Deoc Llandaf, wedi cyfranu 2p, ac wedi addaw 2p. yn flynyddol. Y mae amryw ereill wedi cyfranu Ip neu Ip. Is., ac wedi addaw tanysqrifio yr un swm yn flynyddol. Fe gofir hefyd fod Ardalydd Bute wedi addaw y swm tywysogaidd o l.OOOp. yn A, 8,, daladwy mewn svmiau o 200p. y flwyddyn. Y mae ei arglwyddiaeth wedi talu 400p., a dysgwylir 200p. oddiwrtho yn fuan eto. Y mae Arglwydd Abcrdar hefyd wedi addaw 20p. y flwyddyn. Deallwn hefyd fod y swm a gasglwyd yn Aberdar at danchwa Abercarn wedi ei drosglwyddo i ymddiried olwyr y gymdeithas. Y mae y swm uchod tua 350p.

ETHOLIAD BWRDD YSGOL PLWYF GELLIGAER. MEi GOL.,—Bydd yr etholiad uchod wrth y drws pan ddaw y liijjellau hyn allan; gan hyny, yr wyf yn teimlo awydd i ysgrif- enu ychydig eiriau ar y mater, er cyfar- wyddo yr etholwyr at rinweddau un o'r ymgeiswyr am sedd, am fy mod o'r farn nad yw pawb o'r etholwyr yn gwybod am y per- son yr wyf yn ei edraygu fel ymgeisydd. Yr boneddwr ydyw Mr Wm. Beddoe Gallir dweyd ei fod yn deilwng o bleidleisiau pob gweithiwr. a hyny am y rheswm ei fod wedi wedi cael ei godi yn eu piith er yn blentyn, ac o ganlyciad yn gwybod angben- ion y gweithwyr, ac yn medra cydymddwyn a hwy ys mhob ystyr. Gwir fod Mr Beddoe wedi codi i safon uchel, ond cofiar mai trwy ddiwydrwydd neiliduol yr enillwyd hyny Beiddiwn ddweyd hefyd na fydd neb ar y Bwrdd yn fwy manwl i wylied na fyddo y trethoedd yn cael eu defnyddio mewn dull anmhriodol, gan ei fod yn drethdalwr mawr ei hun. Gan hyny, dymuniad ysgrifenydd hyn o linellau yw y bydd i bob etholwr wneud ei ran gyda. Mr Beddoe. trwy roddi ei bleidleisiau iddo. Cofiwch fod gan bob etholwr 13 o bleidleisiau, ac y gall roddi y cwbl i Mr Beddoe os bydd yn ewyllysio; ond os na roddir y 13 iddo, gobeithio na fydd i neb roddi llai na dwy neu dair iddo. Cofier hefyd fod enw Mr Beddoe ar ben rhestr y papyr a geir i bleidleiso. TRETHDALWR 0 GELLIGAER.

CYFARFOD DCSBARTH Y GLO CAREG Cynaliwyd y cyfarfod uchod yn y lie arferol yn Mhrynaman y Sadwrn diwedd- af, Chwefror 17eg, o dan lywyddiaeth Mr. W Abraham. Wedi agor y cyfarfod, ym driniwyd ag amryw o bethau pwysig sydd yn dal cysylltiad a'r dosbarth yn gyffredin. ol, pa rai na. chaniateir eu cyhoeddi trwy y wasg hyd y cyfarfod nesaf. Yn gymaint a bod achosion cyfreithlawn wedi rhwystro rhai o'r gweithfeydd yn y dosbarth i ddyfod ag atebion i'r cyfarfod hwn mewn cysylltiad a gweithio naw awr, gohiriwyd y mater hyd y 'cyfarfod nesaf, pryd y dymunir ar yr holl weithfeydd yn y dosbarth i ddyfod a'r ateb- iad. Hefyd, gohiriwyd mater yr atal bwys wr hwnw sydd wedi bod dan sylw y dos. barth am y mis diweddaf hyd y cyfarfod nesaf. Yr oedd yn dda gan y cyfarfod hwn i weled y gweithfeydd hyny oeddynt wedi cadw ymaith am rai misoedd, yn teimlo awydd i ail ymuno a'r dosbarth, ac wedi anfon cynrycbiolyddi'r cyfarfod hwn. Yr wyf, ar ddymuniad y cyfarfod hwn, yn dy muno ar yr holl weithfeydd yn noebarth y Glo Careg i anfon cynrycbiolydd i'r cyfar fod nesaf, gan fod pethau neillduol i fod dan sylw. Gair at y gweithfeydd hyny sydd heb dalu eu lelJies yn gyflawn. Na fydded hyny yn rhwystr i chwi ddyfod i'r cyfarfod nesaf. Deuwch heb arian nac atebion yn hytrach na chadw draw, gan fod gwir angen am eich presenoldeb y tro nesaf. Cynelir y cyfarfod nesaf yn yr un lie, Mawrth y 17eg. Dros y cyfarfod,-YSG. a

DAVIES'S Cough Mixture! Y Feddyginiaeth Fawr Gymreig at Bes- wch, Anwyd, a Diffyg Amadl. Dan rcham anwyd ya nychu,—a'r lungs Y n rhyw lesg weithredu Mwy can ttwy y 'C ia^h Mixture' cu, Oes o iechyd ddibesyebu Y Parch. Lt. B. Roberts, Ffestiniog. DAVIES'S COUGH MIXTURE DAVIES'S COUGH MIXTURE Me,ldyc.,iniaeth auffaeledig at Beswch, An. wyd, Crygni, Diffyg Anadl, a'r holl anhwyl. derau perthynol i'r Frest, y Gwddf, a'r Ysgyfaint. 2 Mewn potelau, Is ltc, a 2s 9c, a 4s 6c (gyda Stamp y Llywodraeth. Dylai potelaid fod yn mhob ty. Oy. meradwyir ef gan feddygon, canmolir ef gan ganoedd sydd wedi rhoddi prawf arno, a gwerthir ef gan bob Druggist yn Nghyruru, ac y mae tystiolaethau yn dyfod i law yn barhaus. Y mae yn hawdd ei gymeryd, y mae ei bris yn nghyrhaedd pawb, y mae ei ddyian- wad yn uniongyrchol. Rhyddha y Phlegm, cliria y llais, rbagflaena y Darfodedigaeth. Y mae yn hollol ddyogel i'w gyinerydo Cofiwch nid ydyw DAVIES'S COUGH MIXTURE Yn mhlith y darpariaethau byny sydd yn cael eu hargymeii a'u harganmol at bob atiechyd," ond yn unig at ANHWYLDERAU Y FREST, Y GWDDF, A'R YSGYFAINT (LUNGS). MEGYS Peswch, Diffyg Anadl, Bronchitis, Dolur Gwddf, Anwyd, Poeri Uwaea, Colli'r Llais, Pas, Crygni, Influenza, Asthma, Darfoded- C, igaeth. Gwin iashus mewa swan iechyd—a'i orchwyl Sydd l warjfjod bywyd, Dyfais dda eitt Davies dciiwyd Aciitodi bona teulaoedil byd.-Alwenydd: Y MAE DAVIES'S COUGH MIXTURE Yn cael ei gydnabod gan feddygon fel dar- ganfyddiad pwysig mewn meddyginiaeth. Y mae yu rhoddi esmwythad ac iachad uniongyrchol ac effeithiol oddiwrth holl auhwylderau yr ysgyfaint, peswch, anwyd (yn y Frest a'r pen), diffyg anadl, influenza, poeri gwaed, Crygni, ac hefyd yn rhag. flaenu y darfodedigaeth, yr hwn sydd mor fynych yn ddim amgen na chaniyniad un. iongyrchol ac anwrthwynebol diffyg talu sylw priodol i beswch ac anwyd. Mewn potelau, Is ltc, 2s 9c, a 4a 6c (gyda Stamp y Llywodaaeth. TYSTIOLAETH, Cwmcemryw, Glasbwll, Syr,—-Gwnewch y defydd a fynoch o fy enw i; nis gallaf ganmol gormod ar eich Patent Cough Mixture Tybiai pawb fy mod yn ngafaei y Darfodedigaeth, ond trwy eich meddyginiaeth dychwelwyd fi i'm cyflawn iechyd mewn ychydig amser. Rhyddhaodd y Phlegm, gadawodd y peswch fi, ac yr wyf yn cysga yn dda y nos, heb fy aflonyddu o gwbl gan ddiffyg anadl. H. DAVIES. Ar werth yn Llundain gan Barclay and Sons, Farringdon Street; yn L'erpwl gan Evans, Sons, & Co.; a chan holl fferyllwyr Cymru Gofynwch am 'Cough Mixture Hugh Davies,' a gofaler fod enw y perchenog ar Stamp y Llywodraeth.;ic. Gan bob Druggist. DAVIES'S TONIC AND ANTIBILIOUSKILLS. Beth ydyw y feddyginiaeth oreu at Ddiffyg Treuhad? ° Davies's Tonic and Antibilious Pills Beth sydd yn rhyddhau poen yn yicylla ar ol bwyta ? 8 J Dayies's Tonic and Antibilious Pills. Beth symuda ar unwaith surni yn yr ys- tumog ? j*j 4,9 Davies's Tonic and Antibilious Pills, Beth sydd feddyginiaeth effeithiol at boen rhwng yr ysgwyddau ? Davies's Tonic andfAntibilious Pills. A oes meddyginiaeth at iselder ysbryd ? Davies's Tonic and Antibilious Pills. Beth ydyw y dd-irpariaeth fwyaf effeithiol at godi yr archwaeth at fwyd ? Davies's Tonic and Antibilious Pills, YIMAE D A V I E;S S TONIC & ANTIBILIOUS PILLS Yn ddarpariaeth sydd wedi profi yn feddyg- iniaeth sicr, buan, a dyogel at yr anhwyl. derau uchod, yn nghyda phob anhwylder sydd yn cael ei achosi gan diffyg treuliad, poen yn y cylla, poen yn y pen, Rheumatism, y ddanodd, Neuralgia, &c. Y mae Davies's Tonic and Antibilious Pills o werth anmhrisiadwy i bawb sydd yn dyoddef oddiwrth y clefyd melyn a churiad y galon. Y maent yn hawdd i'w cymeryd, yn ddyogel hollol i bob oed a rhyw. Nid ydynt yn achosi y poen lleiaf yn eu heffaith ar y corff, ond gweithiant ymaith yr af- iecbyd. gan buro y gwaed yn hollol oddi. wrth bob anhwylder sydd yn achosi toriad allan, &c. Ni ddylai neb sydd yn dyoddef gwendid a nychdod, diffyg awydd at fwyd, iselder ysbryd, &c. fod hefcddynt, gan eu bod yn codi archwaeth at fwyd, ac yn cryfhau y Norves a'r cyrff yn gyffredinol. Dose.-I rai mewn oed, dwy bob yn ail nos; i rai o dan 15 oed. un bob yn ail nos. Mewn blychau Is Itc a 2s 9o; i'w cael gan bob Druggist, neu anfonir blychaid drwy y post oddiwrth y perchenog ar dder. byniad eu gwerth mewn Stamps. Parotoedig yn unig gan H. DAVIES, A.P.S., Chemist (By Examination), Machynlleth, Medalist'of the',South School of Chemistry and Pharmacy, Qualified Dispenser of Medicines of the Apothecaries' Hall, London. FEL enghraifft o'r dosbarth o feddyrin. carem, argymhell i sylw y Cymry dymunem gyfeirio at ddar- panaeth ddiffuant, didwyll, ymddiriedol, a mwyaf gwerthfawr a llesiol ag y gwyddom am dani, sef Quinine Bitters GWILYM EVANS, Yr hwn sydd yn fath o Tonic llysieuol, act ynhollaljThyn y gosodir allan-ei fod yn gyfansoddedig o lysiau wedi ei ddarDarn mewn dull gwyddonol, a chyda'r gofal mwyaf sydd ddichonadwy er sicrhau ei lwyddiant. Y cylla yw peiriant mawx treuliawl y corff, ac o hono ef y gwasgerir yr holl ranau maethlonol trwy y oyfau. soddiad. Os na chedwir hwn mewn trefn syrthia yr holl gorff i ddyryswch. Effaith ao amean penaf y Quinine Bitters yw oadw y cylla yn iachus, a phob organ yn gweithio yn hwylus ac yn eu Ue, a gellir yn deilwng ystyried y Bitters hyn y feddyginiaeth deuluaidd oreu y gwyddis am dani. Cy. meradwyir hi yn ddibetrus at annhreuliad yn ei gwahanol agweddau, ao afiechyd y ddwyfron a'rafu, yn nghydag anhwylderau gewynol. Yr ydym am lawer o flynyddaa wedi edrych gyda gradd helaeth o ddrwg. aybiaeth ar feddyginiaethau hysbysiedia. L^e<Jdid m 1 wueud hyny a'r feddygin. w^a^°Ui sef Qumme Bitters Gwilyna Evans, hyd nes y gwelsom y fath dystiol- laethau pwysig a dylanwadol oddiwrth ddynion a wyddent mor dda, ac a wnaethaat gymaint o ymchwiiiad i'w hansoddion. Dymunem yn neiliiuoi rybuddio y OJ. hoedd i fod yn ochelgar yn eu detholiado gyffeiriau, a dyieat fod yn gwybod rhyw. beth am ansawdd y darpariadau meddycol a f wriadant gymeryd cyn eu pwrcasu: ao os, wedi ymchwiiiad, y boddlonir hwy am eu rhinweddau, dylent fod yn ewyllysgar I daiu pris teg am y cyfryw, a rhoddi iddo brawf teg a pharhaol, a pheidio cymeryd eu hudo l redeg a phwrcasu meddygin. iaethau lselbns, y rhaiyn fynych a brofant, aid yn unig yn ddiwerth, ond yn dra aiweidiol. Oddiwrth ein gwybodaeth bersouol am y darparydd a'r perchenog, gwyddom ei foa yn ei broffeswriaeth wedi cyrhaedd yr an. rhydedd uwchaf yn y gangen fferyllol, ao ystyrir ef yn un o fferyilwyr mwyaf golea. dig ae addawol y dydd. FFEITHIAU AM QUININE BITTERS GWILYM EVANS. Y maent yn cael eu oymeradwyo gan feddygon a fferyllwyr i'w cleifion at olt bob meddyginiaeth arall fethu. Y maent yn cael eu eymeryd gan hen ao ieuanc, cyfoethog a'r tlawd, achan ddynion yn mhob sefyllfa ac o dan bob amgylchiad. Ni dyn unig yn Nghymra y maent yn adnabyddua, ond derbynir orders am dan. ynt o America, Canada, yr Aifft, Cyprug, Awstralia, &o. Y mae pawb sydd wecli e-u-profl unwaith yn eu cymeradwyo i'w cyfeillion, a thrwy hyn y mae y gofyn am danynt yn oynydda yn helaeth o flwyddyn i flwyddyn. Y mae hyn yn brawf teg o'i heffeithioldeb, canys paham y prynai neb y feddyginiaeth am yr ail a'r drydedd waith os na faasent yn derbyn budd a lleshad oddiwrthynt 7 MEDDYGINIAETH HYNOTAF YR OBfI BUSIUI. YW Quinine Bitters Gwilym Evant Y mae ynddynt gymysgedd oywrain- ohwerw a melus-lysiau, wedi eu haddaa gydgymysgu mewn modd newydd, hapns, a dirgel, gan y dyfeisydd, Mr. Gwilvm Evans, F.C.S., M.P.S., fferyllydd, Llan^? Y mae y gwahanol lysiau wedi eu cymysim yn hynod o ffodus, a chynwysa y Quinine Bitters yn ddiamheuol y ddarpariaeth oren er lies y corff dynol. Eu DEFNYDDIOLDEB YN UN GYMYSaRDD. Hawdd iawn fyddai i unrhyw un bryna y meddyginiaethau uchod ar wahan, a hawdd fyddai gwneud rhyw gymysgiad o honynt, ond anhawdd iawn fyddai cael ys boll lysiau uchod at eu gilydd am arian rhesymol, ac anmhosibl fyddai eu cymysg yn y modd cyfrwys a medrus y gwneir gall Mr. Gwilym Evans, a chanddo ef yn uniN y mae y dirgelwch mawr o gymysgu J pethau hyn gyda y fath lwyddiant a'r fath affaith. Y maent wedi eu profi yn effeithiol i symud y doluriau a ganlyn DIFFYG TREULIAD A'I GANLYNIADAU. Sef poen yn yr ystumog, gwyntogrwydd, trymder anarferol ar ol bwyta, gwaeldet oyn bwyd, diffyg archwaeth, bias an. nymunol yn y genau, gwres mawr yn y cylla yn achosi y corff i rwymo, yr anaai yn drwm, a'r genau yn sych, brathiadau poenus yn y frest a'r ocnrau, a mynyoh bigiadau fel pe bae pryfedjm yn y cylla. Y mae un neu ychwaneg o'r poenau uohod yn arwydd o ddiffyg treuliad, a goreu pi gyntaf y dechreuir ar gymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans. SYLWADAU CYFFREDINOL. Gallai rhaidybio ei bod yn anmhosibl I un feddyginiaeth effeithio lleshad mewn cynifer o wahanol ddoluriau. Y mae yt ateb yn syml a pharod, sef (1), bod tystiol. aethau pwyaig i'w cael unrhyw amser; (51)1. fod y feddyginiaeth yn cynwys oyaifer o wahanol lysiau; (3), y mae y driniaeth yn un holiol resymol, sef symud achos y dolur yn gyntaf trwy gryfhau y cyfansoddiad, ao felly amddiffyn y rhanau gwanaf a mwyaf agored i afiechyd. Ar bob amgylohiad doeth ydyw yn gyntaf chwilio aohoa lur. Cyfarwyddiadau i'w bwroasu, Gofyner yn eglur am Quinine Bitten Gwilym Evans. Ar ol ei gael, edrycher yz fanwl ar y label, a sylwer ar stamp y Llyw- odraeth sydd ar wddf y botel, a mynel gweled yr enw Gwilym Evana, F.O.S., M.P.S., wedi ei ysgrifenu yn llawysgrif j perohenog. Gofaled pawb na ohymeront eu twylloi na derbyn cynghor i gymeryd unrhyw foddion arall o dan yr hen esgus ei fod yn llaWI1 cystal ac yn rhataoh. Esgus gwael a thwyliodrus yw hwna. Cefier bob a-maer fod efelyohiadau lawer i bob peth da, ac y mae lluaws mawr o efelychiadau i feddyginiaeth ardderohog dihafal Quinine Bitters Gwilym Evans.

ACHOS CHECKWEIGHER Y DINAS, CWM RHONDDA, A D. MORGAN, I MOUNTAIN ASH. I MRI, GOL.,—Gyda'ch caniatad, gwnaf ychydig o sylwadan ar y paragraff canlynol yn llytliyr Mr D. Morgan, yr hwn a ym, ddangosodd dan y penawd uchod yny DARIAN ddiweddaf:—" Yn nghyfarfod diweddaf y cynrychiolwyr, gofynwyd am gynorthwy arianol oddiwrth holl lowyr y Deheudir er cynorthwyo i roddi tysteb i Mr Thomas, Dinas, ond erbyn hyn y mae y dyn hwnw wedi gweled yn ddoeth i reddi y cwd i'r checkweigher. Fy nghynghor i chwi, lowyr Cwm Rhoudda, ydyw fod i chwi ddefnyddio yr arian a gasglasoch er gwneud tysteb i'r dyn uchod at dalu treuliau eich cyfraith yn hytrach na'i anrbegu eta hwynt, a dyweded yr holl bobl, Amen." Gellir meddwl yn naturiol wrth y rhan gyntaf o'r dyfyniad hwn fod Mr Thomas yn teimlo yn dra gwrthwynebus i'r eg- wyddor o osod atal-bwyswr i checko ei bwyswr ef, ac iddo fynu diswyddo yr hwn y cyfeirir ato uchod oddiar y teimlad 1 —— 1"). -4-/1.1 TTrrf n 'hTl''t''? yna yn gywir ? Nac ydyw yn wir, na, thebyg i gywir ychwaith. Y mae yn ofnus, ysywaeth, fod rhai o'n glo fasnachwyr yn teimlo yn dra gwrthwynebus i drefn yr atal-bwyswr, ond teimlaf yn ddiolchgar am gyfieusdra i ddatgan nad ydyw Mr Thomas yn un o'r cyfryw, eithr i'r gwrthwyneb, ei fod bob amser yn berffaith foddlon i'w weithwyr benodi a dewis y cyfryw swyddog; ac y mae y ffaith iddo ef ei hun, yn ddi- weddar anog ei weithwyr rhagor nag un- waith i benodi atal-bwyswr yn lie yr hwn a ddiswyddwyd, yn siarad cyfrolau o'i blaid yn yr achos hwn. Y mae yn wir iddo ar y cyntaf ddangos anfoddlonrwydd i'r hwn a ddewiswyd, am ei fod yn rhy du eddol i arferiad neilldcol, tu ngbyd a'i fod pan yn y cyflwr hwnw yn tueddu at fod yn drwstfawr a chwervlog; ond gwybydder mai y perscu hwnw a benodwyd i'r swydd yn y diwedd, ac i Mr Thomas foddloni iddo ar yr amod fod i'r gweitbwyr ei rybnddio i ymgadw rhagllaw oddiwrth y pethau cry- bwylledig. Hwyrach fod rhai, yn barod i ofyn am ba achos y diswyddwyd yr atal bwyswr blaenorol? Cyn ceisio ateb y gof- ytiad hwn goddefer i mi am unwaith yn rhagor ddatgan yn y modd mwyaf pendant mai nid o achos ei fod yn atal bwyswr y cafodd ei ddiswyddo, a byddai yn dda i'r glowyr ddal bynvna mewn cof, a rhoddi iddo ystyriaeth ddyladwy. Ymddengys yn dra amlwg iddo gael ei ddiswyddo o her- wydd i Mr Thomas dybied ei fod yn ym- yryd a gwaith na pherthynai yn briodol i'w swydd Nis galiaf mewn un modd sicrhau cywirrleb y dybiaeth hon, a phell oddi- wrthyf fyddo awgrymu fod y swyddog dau sylw yn euog o'r hyn y cyhuddid ef, ond dywedaf eto y eolcddid y cyfryw dybiaeth am dano, ac mai i hyrry yn unig y dylid priodoli ei ddiswyddiad. Dymunaf nodi fy mod yn gwybod am rai gweithwyr goleuedig a pbrofiadol yn cydolygu a Mr Thomas, ac y mae y ffaith i Mr Wiliiams, yr beddynad, i roddi ei ddedfrvd o'i blaid. yn brawf (Iigonol mai nid heb gryn sail, a dweyd v llciaf, y ffurfiodd Mr Thomas ei farn ar y mater. Yn awr. os bydd dedfryd y llys y bwriedir apelio ato yn yr achos dan sylwyn gyduaol ag eiddo y Ilys blaecorol, nis gellir beio P'ty Thomas mewn un modd am ei ymddygiad tuag at yr atal. bwyswr, ond i'r gwrthwyneb, bydd i'w gymeradwyo am ei graffder a'i daerni Oa i'r gwrthwyneb y try y mater, methaf weled y bydd wedi ei brofi yn euog 0 ddim tcbyg i ddrwg mawr, ac mf wu gwir fonedd yr enw priodolaf i'w roddi amo a fydd carogymeriad. a hyny hefyd ar fater a fydd wedi ei brofi yn un dra chynil gan ddedfrydau gwahanol y ddau lys. Pa fodd bynagibry yr achos allan. fe geir goleuni a" yr liyn ydyw gwaith priodol atal bwyswr, fel na fydd rhaid ymgyfreithio nac ym. rysoni mwy yn ei gylch. Yn awr, wrth edrych ar y mater yn v goleuni hwn, a'r unig oleuni ag y medraf fi elrych arno, y mae yn wir drlrwg genyf I ganfod yn y paragraff dyfynedig fod un o salie Mr D. Morgan yn cymeryd mantais annbeg o ffrwgwd yr atal-bwyswr i dafla pob rhwystr ar ffordd tysteb Mr Thomas ie, meddfaf, weled un o arweinwyr y gweith wyr yn arfer ei holl ddyianwad er ceisio eu perswadio i atal eu cyfraniadau oddiwrth dysteb wir deilwng Mr Thomas yr hon a fwriedir ei chyflwyno iddo fel arwydd o barch a diolchgarwch am ei ymdrechion dyngarol a'i benderfyniad di ildio i chwylio am a cbodi o'r dyfnderau weddillion marwol eu cydweithwyr a gollasamt eu bywydau yn nhanchwa bythgofiadwy y Dinas. Ym ddengys hefyd nad ydyw yn ddigon ganddo eu hanog i beidio cyfranu at y dysteb, heb fyned mor feiddgar a'u cynghori i gam ddefnyddio arian y dysteb er cynal y gyfraith. Atolwg, pa gysylltiad all fod rhwng ffrwgwd yr atal bwyswr a'r dysteb a pha fodd y mae yn ddichooadwy i'r cyntaf leihau teilyngdod yr olaf ? Yn mha oieuni bynag yr edrychir ar achos yr atal bwyswr, beiddiaf ddweyd yr erys tailyng dod y dysteb yn ddigyfnewid, o herwydd nid ydyw mewn un modd i'w fesur wrth deilyug'^od achos yr atal-bwy-wr, nac wrth deilyngdod unrhyw achos arall, ond yn unig a chyfangwbl wrth deilyngdod yr achos bythgofiadwy o herwydd yr hwn y rhoddir hi. Gan hyny, os oedd yn dysteb wir deiiwng yn flaenorol i'r annealldwriaeth soniedig. rhaid ei bod yn gyfartal deilwng eto, ac y bydd iddi barhau i fod feliy pa fodd bynag y try yr achos hwnw allan Bydd yn warth oesol i weithwyr tan ddaearol, yn anad neb, os na chyfranant yn helaeth a chyffredinol at y dysteb, yr hon na pbetrusaf ei galw yn un o dystebau cysegredicaf yr oes bresenol. LOWR.

EISTEDDFOD ALBERT HALL, ABERTAWE, LLUN Y PASC. Ar gais amryw o arweinyddion y corau sydd yn bwriadu eystadlu yma Linn y Pasc, mae y pwyllgor yn dymuno gwneud yn hytbys y bydd cyfeilliant gyda'r holl ddarn au, ond nid ydym yn ymrwymo pawb i ganu gyda chyfeillant os bydd rhywun neu ryw rai yn dewis canu hebddo—byddant at eu rhyddid. Mae y pwyllgor wedi sicrhau Mr Fricker, cyfeilydd y Choral Society, am y dydd. Dymunir hysbysu hefyd y bydd £1 am gân I Y Morwr Lion,' ac nid 10s., fel yr hysbysir ar y program. Da genym allu hysbysu fod rhagolygon am Eisteddfod lewyrchus Cofied y cystadleuwyr y bydd yn dtchreu yn gywir am 11 o'r gloch S. JRFFREYS, Ysg.

AT MR. MICHAEL D. JONES, BALA. MRI. GOL.,—Dymunwnofyn gair neu ddau i Mr M. D. Jones yn nghylch y Wladfa Gymreig. A oes cynorthwy ymfudol i fod yr haf nesaf, gan fod Ilawer o weithwyr nad oes ganddynt fodd am fyned yno ? GaD fod y fath Ie i gael tir i'w drin, a ellir ddim sefydlu math o futi d yn mhlith y gweithwyr er eu cynorthwyo i gyrhaedd yr amcan ? Dymunwn alw sylw ein cyfeillion at hyn. Dyweder ein bod yn talu dau swllt a chwe' cheiniog yn y mis, ac ar ol cael digon i dri neu ychwaneg i fyned ffwrdd i dynu lots. Pe gallem lwyddo yn hvn, nid oes dadl na fyddai yn gaffaeliad mawr. Gair ar hyn a rydd foddlonrwydd i lawer. UN AM FYNED.

YR ALCANWYR. Y mae yn ofid calon i ni fod gweithwyr ein .forges heddyw mor ddiamddiffyn ag ydynt yn Margam. Dro yn ol, byddai yn anmhosibl cael gan y dynion ddarfod ar nos Sadwrn yn herwydd rhyw ychydig o gyn- ffonwyr a droai yn eu plith, ond heddyw y mae yr holl yn cael eu taro ag ergyd mor drom, drwy gael eu prisoedd wedi eu gos- twng, nes y mae cywilydd arnom ddweyd faint ydyw. Carem allu estyn iddynt ein cymhorth i orchfygu, ond nid oes genym ddim gobeithiol i'w ddal ger eu bronau. Cofia rhai o lionoch y frwydr gafodd ein Hundeb yn y lie hwn o'r blaen, ac i ni gael eithaf rhai o brif gynffonwyr y byd-rhai nad allwn eu hangofio byth. Do. a chaw, hom gymhorth y ffyddloniaid, rhai a gawsant ddyoddef dialedd eu gormeswyr lawer gwaith ar ol hyny. Ein cynghor i wyr M argam ydyw ar iddynt wylio ar gyfle i ddangos i'r dyn bach all wisgo y tair M (chwedi I I-Ien Was Ffarmwr ') ar ol ei enw, fod adegau i'w cael pan na feiddia y gor- mesdeyrn ddangos ei drawsawdurdod Byddai yn fendith i chwi pe galiech lwyddo i gael y twrn dau o'r gloeh dydd Sadwrn ymaith yn mhob man, ac nid gwrando ar ddynion sydd yn ymogoneddu yn eich cael i fod yn gaethion i'ch oyflogwyr, ac yn berffaith eJynion y naill i'r llall. Cynaliwyd cyfarfod Haiarnweithwyr a Pheirianwyr Middlesboro' yr wyfchnos o'r blaen, pan yr oedd 80 o honynt yn bresenol. Dywedai Mr Joseph Dodds, A.S., fod y gangon hon o fasnach yn rhoddi gwaith i 15,000 o bobl yn y dosbarth hwnw, ac mai ychydig a feddyliai y rhai ag oeddynt heb fod o fewn cylch y fasnach, ei bod yn un mor bwysig. Trowyd allan mewn pig iron y flwyddyn ddiweddaf, 2,600,000 o dynelli heb gymeryd i ystyriaeth y lleihad a ddyg- wyd oddiamgylch gan y cyflogwyr. I gy. nyrchu hyny o haiarn yr oedd yn rhaid ciudo o 12 i 15,000 000 o dynelli o fwn haiarn dro3 y rheiiffyrdd. Nid oedd pris yr haiarn yn gyfryw ag y geilid dy^gwyl, ond yr oedd gwerth yr hyn a gynyrchid yn fwy na 5 000 OOOp. Yr oedd ileihau y cy- nyrch wedi ccdi y prisiau, ac wedi profi yn fendith iddynt hwy, a'i ddymuuiad oedd ar fod i'r Piute Manufacturers eto ddilyn eu hesiampl drwy beidio gwerthu dan werth y nwyf, ac y gallent weUa eu masnach eu huuain heb ddrygu y llongadoiladwyr na neb araL. Ar ei ol ef siaradodd Mr E Windsor Richards, yr hwn sydd yn cael ei ystvried yn awdurdod ucliel yn y fasnach hono, a dywedai fod 250,000 o dynelli wedi cael eu gwneuthur yn fwy yn y dosbarth hwnw nag yn yr oil o Scotland a Cumber land; a'r hyn oedd yn fwy afbodcfebaol oedd, fod y stocks wedi myned i lawr yn Cleve iand yn onig 112,0U0 tynell, ac yn y dos barth 160,000 tynell, ae wedi myned dros gynydd y fasnach ddur, fod enillion y plate inanut'acterer mor lleied nad eiiid ei ganfod a llygad dynol; a gofynai ar bwy yr oedd y bai ond arnynt hwy eu hunain. Dylasent fod wedi uno a'u gilydd, fel y gwnaethant, a buasent wedi enill miloadd o bunau heb ddrygu neb ereill. Nid oedd yn hoffi y gair restriction ynddo ei hun, ond credai yn ddi- ysgog mewn rheoleiddio masnach, fel ag i gadw y gofynion ar eyffenwad mown perthynas briodol &'u gilydd. Caulynwyd ef vn yr un ayniadau gan Mr J. Head, &c. Aicanwyr, dyma yr byn sydd yn cael ei ysgrifeuu i chwithau yn wyttiuosoi-lleihan gwaith mewn ffordd rhesymol, ac nid cy. meryd eich caethiwo i weithio o foreu ddydd LIun hyd foreu Sabboth. Nid oes genym ond parhau i ddysgwyl am gynydd masnach, a kynyyn erbyn gwaethaf iiuaws o honoch. Y mae achos y tariff yn America yn ddiau wedi bod yn achos Uawer o'r marweidd dra presenol, a chan fod y gwanwyn yn arfer a bodyn dymhor njasnachol da, dysgwyliwn rywbeth i ymagor o hyn i hyny. Clywn fod melin y Gilwen eto wedi sefyll Y mae yn boenns genym glywed am neb yn dy, oddef pan nad oes un angen o gwbl am hyny. Y mae yn debyg nad yw aicanwyr Uwmtawe yn holiol ddiot111 am anghenion tu gilydd, neu buasent wedi cymeryd gafael yn y cynyg a roisom am gyngherdd. Gehid cael rhai i wasanaethu am y nesaf peth i ddim. Nid oes genym ond gadael llonydd i chwi gysgu eich bun allan. Cafwyd cy- ngherddau ardderchog nosweithiau LluD a Mawrth yr wythnos ddiweddaf yn yr Albert Hall yma, pryd y cyflawnodd pawb eu rhan i foddlonrwydd. Yr oedd yr hon Sawell o Bontypwl yno yn peri i'r crwth siarad yn mron, ac nid oes eisieu ond enwi D. Bowen, Dowlais, fel perdonydd. Y llywodraethwr oedd dr W. T. H, Griffiths, Oxford street. Nid allwn fyned heibio i'r ffaith fod Maes, teg wedi ychwanegu IJawer at ein manteis ion cerddorol yn y dref hon drwy ddyfodiad nifer o gerddorion oddiyno yma, a'r Tondu wedi rhoddi ei Chynffig Evans, yr hwn sydd yn cael eymeradwyaeth mawr fel tenor singer. Efe oedd Mordecai, a David Hughes, Glandwr, yn Haman; W. R. Price ynAhas ferus, a Miss S. C. Morris yn Esther. Zeros a bersonolid gan Miss H. M. Jones, a chwaer Mordecai gan Miss Mary Charles, (merch addawol ein hen gyfail] o Gwmfelin yma), a'r Broffwydes ydoedd Miss Phoebe Davies, o'r dref hon-yr holl yn cael eu harwain gan Mr Stephen Jeffreys, yr hwn sydd yn awr yma, ond gynt o'r Maesteg. Mewn gwirionedd, os ydych am wrando per fformiad o Esther, a hyny i foddlonrwydd, danfonweh am y cyfeillion hyn, a gwnant yru pob ysbryd drwg i ffwrdd. Chwitbau a garech wneuthur ychydig dros y lluaws Alcanwyr sydd yn segur, dyma gyfle na chewch byth ei well. Clywsom fod y bardd tlws, a'r cyfaill di dwyll, Gwyrosydd, dan ddwylaw cystudd, a bod yn mhryd ei gyfeillion ei anrhydeddu a chyngherdd. Pob llwydd iddynt, a gwuawn ninau ein goreu yn yr amgylcb- iadau cyfyng presenol, oblegyd y mae Gwyrosydd yn deilwng i wneuthur o bawb eu goreu drosto, Y mae gwyr y gwaith dur hefyd, y mae yn debyg, yn cofio am Tom Richard, buddugol Abertawe a Chaer- dydd. Ceisiwch ddeall eich gilydd rhag na fyddo un chsh. Y mae aiu dymuniad ni am lwydd i'r ddau o honoch. Hyderwn, er caleted yw yr amser, y bydd y miloedd yn cytuno i gofio y rhai hyny sydd yn haeddu gwneuthur o honom hyu iddynt. Cewch wybod yr amser y cynelir y cyngherddau hyn eto. 0, ie, rhaid yw cofio rhoddi i chwi ad, roddiad marchnad llafur, er nad oes dim yn galonogol ynddo:—" Tinplates are steady, and have been in fair request during the week. There is no now feature however to report. Stocks are still heavy in some quarters, and so long as the Amer- ican demand shows no improvement, there is little probability of any material alter- ation in quotations. Ordinary brands of Ie cokes may be named as last week at 16s to 16s 6c in Liverpool." Gwnewch lai eto, ynte, a bydd gwoll sicrwydd am eich pris ian- LEWYS AFAN.

f-ypvn o oj. urn iddynt; tra yn myned ag fi Yt;*cn Haw, yn myned a gwenwyn z v !loll. Gymry, deffrown! codwn fc -ullfef z ;wneud i Loegr deimlo y bydd tblid go; berfyn ar y fasnach ddinystriol, let y "all ein cenadon anturiaethus, ym- Yirechgar, ac anwyl, weled ffrwyth en llafur drof; yr Argiwydd. Aberafor. E. R. Lewis.